Türk Islam Edebiyati
Deneme Final Sınavı 17
1.

Türk-İslâm edebiyatında dinî türlere bakıldığında en çok türün ………. ile ilgili olarak geliştiği görülür. Boş bırakılan bölüme aşağıdaki ifadelerden hangisi getirilmelidir?

 

Doğru Cevap: "A" Hz. Peygamber  
Soru Açıklaması

Türk-İslâm edebiyatında dinî türlere baktığımızda en çok türün Hz. Peygamber ile ilgili olarak geliştiği görülür. Allah ile ilgili daha az tür gelişmiştir. Hz. Peygamber’in bir beşer olması sebebiyle kendisini hiç görmeyenler tarafından dahi kolayca anlatılabilmesine karşılık Allah’ın yüceliği ve varlığının insan idrakini aşması, ne kadar çaba gösterilirse gösterilsin O’nun hakkıyla anlatılmasını imkânsız kılmıştır. Dolayısıyla bu alanda gelişen edebî türler, O’nun vahdâniyeti, esma ve sıfatları ile O’na karşı sığınmayı, af dilemeyi içeren edebî ürünlerle sınırlı kalmıştır. 

2.

Mensur eserlerde müellifin âdet ve geleneğe göre, takip ettiği sıra nasıldır?

 

 

Doğru Cevap: "A" Besmele, hamdele, salvele, ammâ ba‘dü  
Soru Açıklaması

Mensur eserlerde müellifin âdet ve geleneğe göre, takip ettiği sıra: “Besmele, hamdele, salvele, ammâ ba‘dü” sözleridir

3.

Arap edebiyatında yazılan ilk kısas-ı enbiyâlar aşağıdakilerden hangisidir?

 

 

Doğru Cevap: "E" Kitâbu Kı- sası’l-enbiyâ, Kısas-ı Enbiyâ    
Soru Açıklaması

 Arap edebiyatında yazılan ilk kısas-ı enbiyâlar Kitâbu Kı- sası’l-enbiyâ, Kısasu’l-enbiyâ’dır.

4.

 Anlamı “fısıldamak, kulağa söylemek, iki kişi arasında geçen gizli konuşma” olan kelime aşağıdakilerden hangisidir?

 

Doğru Cevap: "E" Münacat  
Soru Açıklaması

  Anlamı“fısıldamak, kulağa söylemek, iki kişi arasında geçen gizli konuşma” olan kelime münacattır.

5.

Hz. Peygamber’in fizikî özellikleriyle ruhî portresinin tasvir edildiği edebiyat türü aşağıdakilerden hangisidir?

 

Doğru Cevap: "C" Hilye  
Soru Açıklaması

Hz. Peygamber’in fizikî özellikleriyle ruhî portresinin tasvir edildiği edebiyat türü hilyedir. 

6.

Türk edebiyatındaki en önemli hilye kim tarafından yazılmıştır? 

 

Doğru Cevap: "E" Hakani Mehmed Bey
Soru Açıklaması

Belirtilen seçeneklerden hepsi wdebiyatımızdaki dinî-edebî nazım türlerindendir. 

7.

Divan edebiyatı en büyük üstadlarını hangi yüzyılda vermiştir?

 

Doğru Cevap: "C" 18.yy
Soru Açıklaması

XVIII. yüzyılda divan edebiyatı en büyük üstadlarını vermişti. Şeyh Gâlib, İran’ın neo-klâsik şiirini Türkçe’de örneği görülmemiş bir tarzda kullanmış ve başarıya da ulaşmıştır. Kasîde, gazel, mesnevî nazım şekilleri bütünüyle işlenmişti. Nedîm ise, daha önce en ince hayalleri örmüş, en şuh şarkıları söylemişti. 

8.

Türk-İslam edebiyatında hitap edilen kimselere göre uygun, düzgün ve hakikatli güzel söz söyleme sanatına ne denir?

 

 

 

 

Doğru Cevap: "C" Belâgat  
Soru Açıklaması

Eski Türk edebiyatında güzel söz söyleme sanatının adı belâgattır Bize bu kavram Arap edebiyatından gelmiştir. 

9.

Aşağıdakilerden hangisi biyografik bilgi ihtiva eden ve yaşam öyküleri etrafında gelişen dini türlerden biridir?

 

Doğru Cevap: "E" Menâkıbnâme  
Soru Açıklaması

Dini tür ve konuları üç başlık halinde tasnif etmek mümkündür. Birincisi, Mersiye, Maktel, Ramazâniye gibi ortak bir ad altında anılan türler; ikincisi, Kısas-ı enbiyâ, Tezkiretü’l-evliyâ ve Menâkıbnâme gibi biyografik bilgi ihtiva eden yaşam öyküleri etrafında gelişen türler ile Kur’ân-ı Kerîm’in tercüme ve tefsiri, itikat, ibadet, ahlâk vb. konularında yazılan eserler; üçüncüsü de destânî anlatım tarzının benimsendiği dinî konulu eserlerdir. 

10.

Akaid alanda yazılan eserlerin en meşhuru aşağıdakilerden hangisidir?

 

 

Doğru Cevap: "E" Mehmed İlmî Efendi’nin Manzum Akâid’idi    
Soru Açıklaması

 Akaid alanda yazılan eserlerin en meşhuru Mehmed İlmî Efendi’nin Manzum Akâid’dir.

11.

 

Dini destani eserlerin en eskisi aşağıdakilerden hangisidir?

 

 

Doğru Cevap: "D" Hamzanâmeler-Ebu Müslim Kitabı  
Soru Açıklaması

 Dini destani eserlerin en eskisi Hâricîlerin ünlü kahramanı Hamza’nın adı etrafında gelişen Hamzanâmeler ile Horasanlı Ebû Müslim’in destanî hayatını anlatan Ebu Müslim Kitabı’dır.

12.

Kuran’ın ana hatlarıyla, özet olarak verdiği pek çok bilgilerin (mücmel) doğru ve geniş bir biçimde açıklanarak anlaşılması (tafsil) yanında, ilâhi bir hikmet sebebiyle âyetlerde açık seçik bir şekilde ifade edilmemiş (müphem) manaların murâd-ı İlahî’ye en uygun biçimde izah edilmesini (temyiz) sağlayan kavrama ne ad verilir?

 

Doğru Cevap: "A" Hadis  
Soru Açıklaması

Bilindiği gibi hadis veya sünnet esas itibariyle Kuran’ın ana hatlarıyla, özet olarak verdiği pek çok bilgilerin (mücmel) doğru ve geniş bir biçimde açıklanarak anlaşılması (tafsil) yanında, ilâhi bir hikmet sebebiyle âyetlerde açık seçik bir şekilde ifade edilmemiş (müphem) manaların murâd-ı İlahî’ye en uygun biçimde izah edilmesini (temyiz) sağlayan bir göreve sahiptir. Bu sebeple hadis veya sünnet dini noktadan birbirini tamamlayan iki esas kaynak olduğu gibi, kültür, edebiyat ve sanat bakımından da birbirini destekleyen ve besleyen iki ana kaynaktır.

13.

Divan edebiyatı ve şiiri için bir ihtişam dönemi bir altın çağı olarak nitelendirilen dönem hangi yüzyıldır?

 

Doğru Cevap: "C" 16.yy.
Soru Açıklaması

Divan edebiyatı ve şiiri için XVI. yüzyıl bir ihtişam dönemi, bir altın çağı mesâbesindedir. Bu yüzyıl, aynı zamanda Divan şairlerinin istiklâllerine kavuştuklar bir yüzyıldır.

14.

Allah’ın birliği ve yüceliği konusunda yazılan manzûm ve mensûr eserlere ne ad verilir?

 

Doğru Cevap: "C" Tevhîd  
Soru Açıklaması

Allah’ın birliği ve yüceliği konusunda yazılan manzûm ve mensûr eserlere tevhîd denir. Kök itibâriyle vahdet kelimesinden gelen ve tef‘il kalıbıyla ifâde edilen Tevhîd, kelime olarak birlemek anlamına gelmektedir. 

15.

Mi’raciyye ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

 

 

 

Doğru Cevap: "B" Konuyla ilgili kaynakların bildirdiğine göre Peygamber Efendimiz bu gece dört vasıta kullanmıştır.  
Soru Açıklaması

 Konuyla ilgili kaynakların bildirdiğine göre Peygamber Efendimiz bu gece beş vasıta kullanmıştır.

16.

Aşağıdaki münâcâtlardan hangisi Cahit Zarifoğlu’nun münâcâtlarından biri değildir?

 

Doğru Cevap: "A" Sultan  
Soru Açıklaması

Cahit Zarifoğlu’nun “Sultan” isimli şiiri de son dönemlerde yazılan en güzel münâcâtlardan biridir. 

17.

Dinî edebiyatımızda bir kimsenin vefatı üzerine duyulan üzüntüyü ifade etmek üzere, ölenin meziyetini anlatmak suretiyle yazılan duygu yoğunluğu yüksek manzumelere ne ad verilir?

 

Doğru Cevap: "A" Mersiye    
Soru Açıklaması

Bu tip eserlere Mersiye ya da Maktel adı verilir. 

18.
Aşağıdakilerden hangisi tasavvufi^-edebi^ türlerden değildir?
Doğru Cevap: "C" Sema^i^
Soru Açıklaması
Ayin, Nefes, Tapuğ, Durak tasavvufi edebi tür olarak ilahi içinde yer alır. Semaı tasavvufi edebi bir tür değildir.
19.

Aşağıdakilerden hangisi  Meani’nin konularından değildir?

 

 

Doğru Cevap: "D" İlham  
Soru Açıklaması

Meani konularının başlıcaları şunlardır: İsnad, inşa, dilek (temenni), emir, nehiy, ünlem (nida), yüklem (müsned), özne (fail, naib-i fail), cümle ve unsurları, kısaltma veya daraltma (kasr), bağlama (vasıl), ayırma (fasl), ölçülü söz söyleme (müsavat), sözü bir maksatla kısa söyleme (icaz), maksadı gereğinden fazla sözle ve uzun ifade etme (itnab). 

20.

 

Türk edebiyatında diğer türlere göre örnekleri en bol ve yaygın olan edebiyat türü hangisidir?

 

Doğru Cevap: "A" Na’t  
Soru Açıklaması

 Türk edebiyatında diğer türlere göre örnekleri en bol ve yaygın olan edebiyat türü na’t’tır. 

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.