Hadis
Deneme Final Sınavı 4
1.

Senedli bilgi aktarma ve aktardığı haberin kaynaklarını verme işine ne ad verilir?

Doğru Cevap: "D" İsnad  
Soru Açıklaması

Senedli bilgi nakletme ve nakledilen haberin kaynaklarını vererek açıklama işine isnad adı verilmektedir.

2.

Bir râvinin güvenilir olup olmadığına karar vermek için yapılan inceleme ve çalışmalara hadis ilminde verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "D" Cerh ve ta‘dil
Soru Açıklaması

Bir râvinin güvenilir olup olmadığına karar vermek için yapılan inceleme ve çalışmalara hadis ilminde cerh ve ta‘dil adı verilir.

3.

Aşağıdakilerden hangisi İslâm’ın toplumsal karakterini gösteren örneklerden biri olarak sayılamaz?

Doğru Cevap: "D"   Bitki, hayvan gibi varlıklara karşı duyarlı ve saygılı olunması
Soru Açıklaması

Aslında ahlâkî davranışların bireysel olanıyla toplumsal olanını açık ve net bir biçimde ayırt etmek pek de kolay değildir. Çünkü bu davranışların pek çoğu, bazen madalyonun iki yüzü gibi iç içe bir yapı arz ederken, bazen biri diğerine nisbetle öne çıkar. Sözgelimi bitki, hayvan gibi varlıklara karşı duyarlı ve saygılı olmak, daha ziyade bireysel bir nitelik taşırken, zararlı bir nesneyi yoldan kaldırmak, daha çok toplumsal davranış kalıplarına girmelidir. Yerleşik hayatın tercih edilmesi, Kâbe’ye yönelerek cemaat hâlinde namaz kılınması, hicretten sonra ensâr ile muhâcirler arasında kardeşlik (muâhât) tesisi, cuma namazı, oruç, hac ve kurban ibadetlerinin uygulanması, bayram günlerinin belirlenmesi, etnik kökenleri ne olursa olsun bütün Müslüman bireylerin bir bütün hâlinde toplanıp İslâm Ümmeti diye evrensel bir üst kimlikle tanınması, yolculuğa çıkan grubun içlerinden birisini emir tayini, özellikle sosyal nitelikli ihtilafların yasaklanması, İslâm’ın toplumsal karakterini gösteren örnekler arasındadır. Müslümanların birbirleri üzerindeki haklarını altı maddede özetleyen şu hadis de, söz konusu toplumsal karakteri perçinler: “Müslümanın müslüman üzerindeki hakkı altıdır: Karşılaştığın zaman selâm ver, seni dâvet ederse git, senden nasihat isterse nasihat et, aksırınca Allah’a hamdederse yerhamukellah de, hastalandığında onu ziyaret et, öldüğü zaman cenazesinin ardından git” (Müslim, Selâm, 5, hadis no: 5778).

4.

Muhteva açısından problemli görülen bir hadis, sened itibariyle sahih görünse bile diğer sağlam rivayetlerle karşılaştırılarak tenkide tabi tutulması hangi tür tenkide girer

Doğru Cevap: "A" Sünnetle karşılaştırma
Soru Açıklaması

Söz konusu karşılaştırma biçimi sünnetle karşılaştırma olarak bilinir.

5.

Râvilerin veya senedin sika olması ifadesiyle anlatılmak istenen nedir?

Doğru Cevap: "D"   Güvenilir
Soru Açıklaması

Râvilerin ve senedin sika olması demek,güvenilir olması anlamına gelir.

6.
Hadislerin isnad zincirleri tetkik edilerek Hz. Peygamber’e (s.a.v) ulaşmasının ele alındığı hadis ilmi aşağıdakilerden hangisidir? 
Doğru Cevap: "E" Rivâyetü’l-hadîs 
Soru Açıklaması
7.

Aşağıdakilerden hangisi şarkiyatçılığın İslamiyete yaklaşımlarından biri değildir?

Doğru Cevap: "B" Her şeyin Kur’ân’da beyânedildiği, hadislerin de Kur’ân gibi korunma güvencesinin olmadığı.  
Soru Açıklaması

Hadislere farklı yaklaşım içinde olanlar, her şeyin Kur’ân’da beyân edildiği, hadislerin de Kur’ân gibi korunma güvencesinin olmadığı ve başlangıçta yazılmadığı, insanları sadece Kur’ân’a yöneltmek gerektiği, Hz. Peygamberin hüküm koyma yetkisinin bulunmadığı ve gaybı bilemeyeceği, hadislerin çelişkiler yumağı görüntüsü arz ettiği, Hz. Peygamber’in sadece vahyi aktaran bir konumu bulunduğu, hadislerin akıl ve bilimsel gerçeklere ters düştüğü, hadislerin zannî bilgi sunduğu, râvilerin güvenilir olmadığı gibi daha pek çok gerekçe ileri sürmüşlerdir.

8.
Dinde uygulama ve ahlâk haline getirilip izlenen yol ve hadislerde ifadesini bulan nebevî yönteme ne ad verilir?
Doğru Cevap: "D" Sünnet
Soru Açıklaması

Sünnet, dinde uygulama ve ahlâk haline getirilip izlenen yol ve hadislerde ifadesini bulan nebevî yöntemdir. Doğru yanıt D'dir.

9.

Aşağıdakilerden hangisi  Hint alt kıtasındaki İslami çağdaşlaşma hareketlerinin öncülerinden biridir?

Doğru Cevap: "A" Seyyid Ahmed Han  
Soru Açıklaması

Seyyid Ahmed Han; Hint alt kıtasındaki İslami çağdaşlaşma hareketlerinin öncülerinden biridir.

10.

Bir hadisin bulunabilmesi için başvurulan en yaygın kaynaklardan birisi de Concordance/Konkordans’tır. el-Mu‘cemü’l-müfehres li elfâzi’l-hadîs adıyla da bilinen bu eserde aşağıdaki hadislerden hangisi bulunmaz?

Doğru Cevap: "B" Şâmile (Sahîh)
Soru Açıklaması

Bu eser Kütüb-i Tis‘a’da yani Buhârî ve Müslim’in Sahîh’leri, Tirmizî’ninCâmi’i, Ebû Dâvûd, Nesâi ve İbn Mâce’nin Sünen’leri, Mâlik’in Muvatta’ı,Dârimî’nin Sünen’i ve Ahmed b. Hanbel’in Müsned’inde geçen hadisleriiçermektedir.

11.

Gıbta kelimesine ilişkin aşağıdakilerden hangileri doğrudur?

İmrenme anlamına gelir Hayırda rekabet anlamına gelir Dinen meşru ve normaldir
Doğru Cevap: "C"   I-II
Soru Açıklaması

İmrenme ve hayırda rekabet anlamındaki gıbta ise, başkasının sahip olduğu maddî veya manevî imkânın bekâsı yanında ona kendisinin de ulaşmasını arzulamak demektir. Gıbta meşru ve normal, haset ise haram ve anormal bir düşünce ve istektir.

12.

İslâm fıkhının Müslümanların hayatınları inşa etmede önemli bir yeri vardır. Müslamanların hayalarını  inşa eden bu yapı kaynak  aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "B" Kur’ân ve Sünnet  
Soru Açıklaması

İslâm fıkhı kaynaklarını Kur’ân ve sünnetten almaktadır.

13.

I. Dînin reddettiği çirkinliklerden insanları men etme; yani münkerden nehiy'in önemini gösterir

II. Zâlime karşı mazlumla birlikte tek el (tek yumruk) olmanın önemini ifade eder

III. Adâlete dayalı olmayan toplumların ayakta kalamayacaklarını vurgular

IV. İslâm döneminde adalete uygunda olsa câhiliyye yol ve âdetlerinin asla kabul edilemeyeceğini anlatır

Hılfu’l-Fudûl anlaşması İslam toplumunda ki önemi ile ilgili yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?

Doğru Cevap: ""
Soru Açıklaması

Allah Resûlü’nün böyle bir sözleşmeye risâletin tebliğinden sonra da katılmaktan geri durmayacağını açıklaması, o toplantıda alınan kararlarınİslâm’ın getirdiği açık hükümlerle bire bir uyuşması nedeniyledir ki bunun adı, en geniş tanımıyla el-emru bi’l-ma’rûf ve’n-nehyü ani’l-münker’dir. Dînin reddettiği çirkinliklerden insanları men etme; yani “münkerden nehiy”, Kur’ân’da mü’minlerin en önemli vasıfları arasında sayılır (Hacc 22/41). Sözkonusu sözleşmeyi anlatan rivâyet, İslâm toplumunun, “bünyesinde haksızlığı ve ahlâksızlığı barındırmamak” gibi hayâtî bir özelliğini dile getirmektedir. Toplumu oluşturan bireylerin zulüm karşısında tek yumruk olmamaları halinde, küçük çaplı menfaat çetelerinin kitlelerin huzur ve refahını tehdit edebileceğine, adâlet sistemini temelinden sarsabileceğine işaret etmektedir.

14.

Senedin ‘’muttasıl’’ olması ile kastedilen şey nedir?

Doğru Cevap: "C" Senedin kesintisiz olması
Soru Açıklaması

Senedin ‘’muttasıl ‘’olması sened tenkidinin unsurlarından birisi olup, senedin kesintisiz ve sürekli olmasını ifade eder.

15.

Cevâmi‘u’l-kelim nedir?

Doğru Cevap: "C" Hadis alanında en geniş arama motorlarından birisidir.
Soru Açıklaması

Hadis alanında en geniş arama motorlarından birisi de Cevâmi‘u’l-kelim programıdır. Bu program, kullanıcısına Şâmile’de olmayan birçok imkân sunmaktadır.

16.

Kütüb-i tid’a daki tarîklerine işaret    edilen hadisler bir arada değerlendiridiğinde ortak vurgu ne olmaktadır?

Doğru Cevap: "A" Hz. Peygmber’in kendileriden önceki kavimleri taklit konusunda mü’minlere yönelik ikazı  
Soru Açıklaması

Kütüb-i tis daki tarîklerine işaret edilen hadisler bir arada değerlendiğinde ortak vurgunun Hz.Peygamberin kendilerinden  önceki kavimleri taklit konusunda ikazı görülmektedir.

17.

Sanal ortamda Cevâmiü’l-kelim programını kullanırken hadisin diğer isnadlarını rakam ve şema ile görmek için aşağıdakilerden kangi butona basılır?

Doğru Cevap: "A" أسانيد
Soru Açıklaması

Rivâyet hakkında edinilen bu bilgilerden sonra incelediğimiz hadisinsıhhati konusunda da Cevâmiü’l-kelim programı kullanışlı seçeneklersunmaktadır. Söz konusu bilgiler için öncelikle sayfanın ortasında bulunanإلى علم الدراية) ) kısmına girilmelidir. Bu bölümde ( الحكم على السند ) butonuylaisnadın sıhhatı hakkında bilgi edinilebilir. Ayrıca ( أسانيد ) butonuna basmaksuretiyle hadisin diğer isnadlarını rakam ve şema ile görmek mümkündür.

18.

Margoliouth ile ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

Doğru Cevap: "D" Hadisleri Hz. Muhammed’in sözleri olarak kabul eder ve hadisleri savunur.  
Soru Açıklaması

Margoliouth da İslâm hukuku üzerinde yoğunlaşmış ve İslâm hukukunun kaynağı olarak hadislerle ilgili birtakım iddialar dile getirmiştir. Goldziher gibi hadisleri sonraki dönemlerin ürünü kabul eden Margoliouth, bu kabulü nedeniyle bir hadisle karşılaşıldığında muhtemel hangi amaçla uydurulduğunun sorulması gerektiğini savunur. Margoliouth’a göre başlangıçta Kur’ân tarafından fesh edilmemiş câhiliye âdetleri için kullanılan “sünnet” kavramının Hz. Peygamber’in (s.a.v.) uygulamaları için kullanımı tedricen gerçekleşmiştir. O, bu süreci kolaylaştırmak için diğer bir deyişle Hz. Peygamber’le ilişkilendirildiği hâliyle sünnet yani Nebevî sünnete toplum nezdinde bir otorite kazandırmak için Hz. Peygamber’in “ismet” sıfatı ile gayr-ı metlüv vahiy anlayışının bir dogma olarak Kabul edildiğini iddia etmektedir. Margoliouth’un, iddialarının merkezinde İmâm Şafi‘î yer alır. Ona göre daha önce cârî olan toplumun sünnetini göz ardı ederek, Hz. Peygamber’in sünnetini onun yerine ikâme etme konusunda ilk kez çaba sarf eden, bu bakımından kendisinden sonra hukukun gelişimini etkileyen İmâm Şafi‘î olmuştur.

19.
Sahîh Hasen Mevzû Zayıf

Suyuti el-Câmi‘u’s-sağîr isimli eserinde yukarıdaki hadis türlerinin hangilerine yer vermediğini belirtmektedir?

Doğru Cevap: "A" I, II ve IV
Soru Açıklaması

Suyûtî adı geçen eserine mevzû/uydurma hadisleri almadığını belirtmektedir. Dolayısıyla eserde sadece sahih, hasen ya da zayıf hadisler bulunmaktadır. Bu durumu belirtmek için müellif her bir hadisin sonuna rumuzlar koymuştur.

20.

Hadis-i Şerif’te âhirette nebîler, sıddîkler ve şehidlerle beraber olacağı söylenen insanlar kimdir?

Doğru Cevap: "D" Dürüst tüccâr  
Soru Açıklaması

Bir toplumun ahlâkî değerlere bağlı olup olmadığını, insanlara emniyet duygusu verip vermediğini, emânete riâyet edip etmediğini gösteren en önemli ölçütlerden biri, o toplumun sanat ve ticaret erbâbına hakim olan genel davranışlardır. Ticaret ahlâkının, en az ibadet kadar kulluk bilinci gerektirdiğine işaret eden bazı hadisler vardır. Bir yandan; “Helâl rızık peşinde koşmak farzdan öte farzdır” (Beyhakî, es- Sünenü’l-Kübrâ, İcâre 12, hadis no: 11475) buyuran Resûlullah (s.a.v.), diğer yandan “Dürüst tüccâr âhirette nebîler, sıddîkler ve şehidlerle beraberdir” (Tirmizî, Büyû’ 4, hadis no: 1209) müjdesi vererek, iş ve iktisad hayatına yönelik mânevî teşviklerde bulunmuştur.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.