İsla^m öncesi Arap toplumunda özellikle şiir ve hitabet gelişmiştir. Bunlar arasında en önde gelen örnekler Muallaka^t-ı Seb’a adıyla bilinir. S¸iirlerde mertlik, cesaret, cömertlik ve şeref temalarına yer verilmesi, tıpkı Allah inancında olduğu gibi, birtakım inanç esasları ile erdemlerin de cahiliye toplumunda tamamen yok olmadığını gösterir. Kaynaklarda “Cahiliye” adı verilen bu dönem, bilgi ve inanç yoksunluğundan çok, bu konulardaki ölçüsüzlük, davranış ve ilişkilerdeki yanlışlıkların yaygınlığından dolayı bu adla anılmıştır. Buna göre “cahiliye” ifadesi daha çok bir zihniyet yapısını tanımlamaktadır. Bu dönemde Arap toplumunda çocuklara okuma-yazma öğretilen ve “Kütta^b” adı verilen kurumların varlığından söz edilebilir. Ancak bu kurumlar sayı ve nitelik olarak gelişmiş değildir. Daha ileri düzeyde eğitimin yapıldığı kurumlar ise yoktur. 

İslâm dini ile deneysel araştırmaların bir problem sözkonusu değildir. Bilakis, bu araştırmalar ve sonuçları, Kur’an’daki gerçeklerin açığa çıkmasına ve anlaşılmasına hizmet etmiş olur. Allah Teâlâ da zaten bunu istemektedir. 

Müsamaha ve tolerans Hoşgörü anlamına gelmektedir

Hz. Peygamber’in arkadaşları (Asha^b-ı Kira^m), büyük oranda mescid çerçevesinde gerçekleşen bu eğitim faaliyetine azami^ ölçüde katılmaya çalışmışlardır. Buradaki eğitime kadınların da katıldıkları, Hz. Peygamber’e bizzat sorular sordukları; hatta onlara ayrı bir günün tahsis edildiği de bildirilmektedir. 

Âlet ya da aklî ilimler mekâsıd ilimlerinin öğrenilebilmesi ve anlaşılabilmesi için gerekli olan Arapça, Mantık gibi ilimlerdir. Matematik ve Fen ilimleri de bu gruba girmektedir. Mekâsıd ya da naklî ilimler, öğretimi asıl hedef olan ve kaynağı vahye dayalı Tefsir, Hadis, Fıkıh gibi ilimlerdir.

Medîne (Şehir): “Hâkimin bulunduğu ve adâletin uygulandığı yer” demektir. Böylesi bir anlam zenginliği sonucunda denilebilir ki, medine (şehir),aynı zamanda dinin hükümlerinin uygulandığı yer anlamına da gelir. Nitekim Hz. Peygamber Medîne’ den ayrıldığı zamanlarda şehre bir hâkim (deyyân),bir de namaz kıldıracak imam bırakırdı. Bu gerçek göz önünde tutulduğunda, Hicretten sonra neden Yesrib şehrine “Medine” denildiği de açıkça anlaşılmaktadır.

İlk çocuklukta, yaşanılan dünyaya olan ilgi ve bu dünyanın sırlarını merak duygusu oldukça güçlüdür. C¸ocuk, nereden ve nasıl geldiğini düşünür ve sorar. Kendi varoluşuna dair bilgi sahibi olmak çocukta adeta vazgeçilmez bir duygudur. Bu dönemde Allah, melek, peygamber, cennet, cehennem, şeytan kavramları henüz sırlarla örtülüdür; fakat çocuk bunlar üzerindeki sır perdesinin kalkmasını içten içe ister ve tatmin edici bir cevap bulamamanın rahatsızlığını hisseder.

Sunuş yoluyla öğretim stratejisi, açıklayıcı, yorumlayıcı bir yaklaşımla kavram ve genellemelerin öğretildiği, konunun öğretmen tarafından öğrenmeye en uygun şekilde organize edilerek sunulduğu, öğretmen-öğrenci arasında yoğun bir etkileşimin yaşandığı bir öğretim stratejisidir. Sunuş yoluyla öğretme yaklaşımında, öğretmen öğrencilerin derse aktif bir şekilde katılımını sağlamaya çalışır. Öğretmenin rehberliğinde kavramlara ve genellemelere kendisi ulaşır ilkesi ise buluş yoluyla öğretim stratejisinin bir özelliğidir.

Ekonominin, “kıt kaynakların sınırsız ihtiyaçlar karşısında adaletli bir şekilde dağıtımıdır” anlamına geldiğini hatırlayalım. Dolayısıyla burada işin içine öncelikle “adâlet” girmektedir. Adaletin de her şeyden önce bir ahlâkî kavram olduğu unutulmamalıdır. Tüm dinlerde ahlâkın mutlaka dinin kurallarına dayandığı düşünülürse, ekonominin gündeme geldiği yerde, din eğitiminin de rahatlıkla geleceği aşikârdır.