Din Psikolojisi
Deneme Final Sınavı 17
1.

Piaget’in kuramına göre insan kaç yaş itibari ile Tanrı kavramını soyut olarak algılamaya başlar?

Doğru Cevap: "D" 12
Soru Açıklaması

Bilişsel Psikolojide Piaget tarafından tanımlanan ve Din Psikolojisinde dini düşünce ve kavram gelişimi konusunda sık sık başvurulan dört ardışık temel dönem, duyusal-motor dönem (0-2 yaş), işlem-öncesi dönem (2-7 yaş), somut işlemler dönemi (7-12 yaş) ve soyut işlemler dönemi (12 yaş ve üzeri) olarak adlandırılmaktadır. Dini kavramlar, çoğunlukla soyut oldukları için bunlar ancak en son dönemde tam olarak kavranabilmektedir.

2.

Çoğunlukla dinî geleneklere bağlı olarak tarif edilen ve içeriği kutsal metinlere göre belirlenen inanç kavramını, insanın temel dinamik güven tecrübesi olarak tanımlayıp yorumlayan kuramcı kimdir?

Doğru Cevap: "B" Fowler
Soru Açıklaması

Fowler, çoğunlukla dinî geleneklere bağlı olarak tarif edilen ve içeriği kutsal metinlere göre belirlenen inanç kavramını, insanın temel dinamik güven tecrübesi olarak tanımlayıp yorumlar. Yani güven, dinî duygu ve düşüncenin temeli olarak kabul edilir. Fowler’a göre inanç ahde dayalı bir yapıdadır. Ahit, güven ve bağlılıktır. Dolayısıyla inanç sadece bireyde olup biten bir olgu değildir.

3.

Aşağıdakilerden hangisi din değiştirmenin olumlu sonuçlarının dışında kalır?

Doğru Cevap: "D" Sosyal baskılar
Soru Açıklaması

Bireyin yaşadığı toplum, terk ettiği dine mensup kişilerden oluşuyorsa o zaman olumsuzluklar ve tepkiler görülebilmekte, sosyal bir baskı kendini hissettirmektedir. Özellikle küçük yerleşim birimlerinde bu baskının yoğun olarak yaşandığı söylenebilir.

4.
I-İnanma ihtiyacı II-Hakikat arayışı III-Anlam arayışı IV-Fıtrat Yukarıdakilerden hangisi/hangileri Allah’a yönelik dinî kabiliyet ve eğilimi tanımlayan kavramlardan birisidir?
Doğru Cevap: "D" Yalnız IV
Soru Açıklaması
5.

Aşağıdakilerden hangisi din değiştirmedeki zihinsel güdülerden birisidir?

Doğru Cevap: "C" Anlam boşluğu ve anlam arayışı
Soru Açıklaması

Viktor Frankl 20. yüzyılda yaygınlaşan varoluşsal boşluk’tan söz etmekte ve bunun özellikle “kendini değersiz ve anlamsız bulma” duygusuyla oluştuğunu belirtmektedir. Frankl, insanların bu varoluşsal boşluğa düşmekten ancak hayatta belli hedefler ve amaçlar (sevgi, yüce bir dava, bir eser üretme vb.) elde ederek ya da dinin açıkladığı, hayata yüklediği anlamı, ahlâk ve değer yargılarını benimsemekle kurtulabileceğini vurgular. Bu yönüyle anlam arayışı din değiştirmede etkili olan zihinsel güdüler arasında yer alırken; travmatik olaylar yaşama ve suçluluk ve günahkarlık duyguları duygusal güdüler; başka dine bağlı kimse ile evlenme ve başka dine bağlı kişilerin olumlu davranışları ise sosyo-kültürel güdüler arasındadır.

6.

Aşağıdakilerden hangisinde medeni durum ve dindarlık ilişkisi daha yüksektir ?

Doğru Cevap: "E" Evli olanların
Soru Açıklaması

Araştırmaların da gösterdiği gibi beka^rlık, evlilik ya da boşanmışlık ve dulluk, bireyin hayata ve olaylara bakışını, nerede ne zaman, nasıl davranabileceğini yönlendiren iç ve dış dinamikleri içerir. Bu bağlamda medeni durum ile dindarlık arasında karşılıklı bir ilişkinin varlığından söz edilebilir. Buna göre dindarlık evliliğe yön verirken, evlilik de dindarlığın biçimini şekillendirir.

7.
I. Cinsellik içgüdüsünün yarattığı ahlaki sorunlar II. Bencillik ve diğerkâmlık arasında çıkan çatışmalarIII. Kişinin kendi istekleriyle içinde yaşadığı kültürün beklentileri arasında çıkan tercih çatışmaları Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri suçluluk duygusunun kaynaklarındandır?
Doğru Cevap: "E" I, II, ve IIII
Soru Açıklaması

Suçluluk duygusunun kaynakları, toplumda suç veya yasak kabul edilen davranışlara bağlı olarak değişir. Bununla birlikte yaygın kanaate göre temel kaynaklardan biri, cinsellik içgüdüsünün yarattığı ahlaki sorunlardır; diğeri ise, bencillik ve diğerkâmlık arasında çıkan çatışmalardır. Yani, kendi kişisel istekleri ile içinde yaşadığı kültürün beklentileri arasında çıkan tercih çatışmasıdır.

8.

“Dinin istekleri ve yasakları doğrultusunda davranışlarını ayarlama gücü” imanın hangi yapısı altında tartışılmaktadır?

Doğru Cevap: "B" İradi yapı
Soru Açıklaması

Sözlük anlamı dilemek olan irade, en kısa tanımıyla “düşüncenin ortaya koyduğu bir gayeye doğru gitme hareketi” demektir. Dinî irade ise bireyin, “dinin istekleri ve yasakları doğrultusunda davranışlarını ayarlama gücü” olarak tanımlanmaktadır. Din Psikolojisi’nin öncülerinden William James, İnanma İradesi (1979) adlı eserinde insanın psikolojik bütünlüğü içerisinde imanın kaynağını iradeye bağlamakta ve insanın, imanı gerçekleştiren bir “irade eden tabiat”a sahip olduğuna işaret etmektedir.

9.
Aşağıdakilerden hangisi dinî kavram, olay ve nesnelerin zihinde canlandırılmasıyla ilgilidir?
Doğru Cevap: "D" Dinî tasavvur
Soru Açıklaması
..
10.

İbadet ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?

Doğru Cevap: "E" Allah’ın buyruğuna uygun davranmak, O’nu hatırlayıp anmak ve O’na bağlılılığı ifade etmek için yapılan her davranış¸ ibadet tanımı içerisinde değerlendirilemez
Soru Açıklaması

Sözlükte ibadet; “Tanrı buyruklarını yerine getirme, Tanrı’ya yönelen saygı davranışı, tapınma, tapınış¸, kulluk” gibi anlamlara gelmektedir. Terim olarak, Allah’a karşı kulluk ve bağlılığı ifade eden sözler ve hareketler, O’na yaklaşmak için yapılan dinî davranışlar diye tanımlanır. Her dinde ibadet olarak belirlenen bazı özel davranışlar vardır ki bunlar belli aralıklarla tekrarlanırlar. Örneğin, İslam dinindeki namaz ibadetinin günde beş vakte bölünmek suretiyle yapılması dini bilinci ve duyarlılığı canlı tutmada önemli etkilere sahiptir. İbadet kelimesi günlük dilde, şekli belirlenmiş¸, yapılması gereken belli dinî görevler olarak kullanılmaktadır. Örneğin, namaz kılmak, oruç tutmak, hacca gitmek gibi. Ancak, Allah’ın buyruğuna uygun davranmak, O’nu hatırlayıp anmak ve O’na bağlılılığı ifade etmek için yapılan her davranış¸ ibadet tanımı içerisinde değerlendirilir.

11.
"Bir görelim, bakalım nasıl olacak?" yaklaşımı hangi din değiştirme tipinin özelliğidir?
Doğru Cevap: "D" Deneysel tip
Soru Açıklaması
..
12.

Bowlby tarafından ortaya atılan ve çocuk anne ilişkisinde özellikle ilk altı ayın daha önemli olduğu ve yaklaşık ilk altı yaşa kadar bu şekilde durağanlığını koruduğu daha sonraki yıllarda yaşanan önemli duygusal tecrübelerle bazı değişikliklere uğrasa da, bu ilişkinin genellikle kalıcı izlere sahip olduğu izah eden teori aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "C" Duygusal İlişki ve Bağlanma Modeli
Soru Açıklaması

İlk çekirdeği Bowlby tarafından atılan “bağlanma teorisi”ne göre, çocuk-anne ilişkisinde özellikle ilk altı ayın daha önemli olduğu ve yaklaşık ilk altı yaşa kadar bu şekilde durağanlığını koruduğu daha sonraki yıllarda yaşanan önemli duygusal tecrübelerle bazı değişikliklere uğrasa da, bu ilişkinin genellikle kalıcı izlere sahip olduğu kabul edilmektedir.

13.
Aşağıdakilerden hangisi ergenlik dönemi dini gelişiminde berlirleyici faktörlerdendir?
Doğru Cevap: "D" Bilişsel faktörler
Soru Açıklaması

Ergenlik dönemi dini gelişiminde berlirleyici faktörler bilişsel, sosyal ve kişisel faktörler olarak belirlenmiştir. Doğru cevap D'dir.

14.

Dua ahlak ve karaktere nasıl etki etmektedir?

Doğru Cevap: "A" Dua insanın kendi hatalarını görerek iyiliğe yöneliş arzusunun belirtmesini sağlar
Soru Açıklaması

Duanın insanların bütün kişiliğini etkilediği söylenebilir. Dua insanların ahlâk ve karakterine de etki eder. Duada bir içe dönüş, kendine dönüş vardır. Hatalarını, eksiklerini görerek iyiye yöneliş arzusu vardır. Böylece birey, bencilliğini, hırsını aşarak ahlâki görevlerini yapmaya hazır hale gelir.

15.
Tanrı tasavvuru psikolojide neden sınırlı bir biçimde tanımlanmıştır?
Doğru Cevap: "E" Freud’un Tanrı yaklaşımlarının olumsuz olduğundan
Soru Açıklaması

Psikolojide Tanrı tasavvurunun, genellikle çok sınırlı bir biçimde tanımlandığı görülmektedir. Bunun nedenlerinden biri Freud’un dine ve Tanrı’ya yönelik yaklaşımlarının olumsuz içeriklerle yüklü olması ve sonraki psikologların bu yaklaşımı aşma yönündeki çabalarının yetersizliğidir.

16.

Aşağıdaki araştırmacılardan hangisi insanın, iman kelimesini daha az emin olduğu inançları ifade etmek üzere kullandığını ileri sürer?

Doğru Cevap: "A" Allport
Soru Açıklaması

Allport, güven olarak adlandırdığı iman kavramını, daha az emin olduğumuz inançları ifade etmek üzere kullandığımızı; buna karşılık inancı daha kesin konularda kullanmaya eğilimli olduğumuzu ileri sürer. Ona göre inanç, son aşamada iman haline gelir.

17.

Bir araştırma sonucuna göre 9-10 yaşındaki çocuklar Tanrı’yı nesnel sıfatları bağlamında tasavvur etmektedirler. 12-13 yaşlarındaki çocuklarda Tanrı’nın özellikleri iyilik ve adalet olarak düşünülmekte; Tanrı’nın hâkimiyeti, bağışlayıcılığı ve Baba oluşuna vurguda bulunulmaktadır. 15-16 yaşlarındaki çocuklarda ise, Tanrı’nın güç ve güzellik sıfatları baskın görünmektedir. Bu araştırma bulgularına göre tanrı tasavvurunun oluşumunda etkili olan öğe aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "E" Yaş
Soru Açıklaması

Tanrı tasavvurlarında yaş da önemli bir etkendir. 7-16 yaş arasındaki çocuk ve gençlerin Tanrı tasavvurlarını da içeren bir araştırma sonuçlarına göre, 9-10 yaşındaki çocuklar Tanrı’yı nesnel sıfatları bağlamında tasavvur etmektedirler. 12-13 yaşlarındaki çocuklarda Tanrı’nın özellikleri iyilik ve adalet olarak düşünülmekte; Tanrı’nın hâkimiyeti, bağışlayıcılığı ve Baba oluşuna vurguda bulunulmaktadır. 15-16 yaşlarındaki çocuklarda ise, Tanrı’nın güç ve güzellik sıfatları baskın görünmektedir. Bu dönem Tanrı tasavvurlarında sevgi, dua, bağlılık, güven, diyalog, şüphe, terk etme ve korku ön plana çıkmaktadır.

18.

Yahudilikteki Tanrı tasavvuru aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

Doğru Cevap: "D" Tanrı, sadece Yahudilerin Tanrısıdır.
Soru Açıklaması

Yahudilikte Tanrı, sadece Yahudilerin Tanrısıdır.

19.
Yansıtma Kuramını ilk defa ortaya atan psikolog aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: "C" Freud
Soru Açıklaması
..
20.
Aşağıdakilerden hangisi ibadetin düşünce üzerindeki rollerinden biridir?
Doğru Cevap: "C" Bireylerin varoluş amacı üzerinde düşünmesini sağlar.
Soru Açıklaması
..
TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.