Kültürel bir gerçeklik olarak din, birçok unsurdanoluşan bir bütünlük oluşturur. Bu bütünün başlıca unsurları şunlardır:1. Dinî Topluluk ve Gelenek: İslam, Hıristiyanlık, Yahudilik; Sünnilik,Hanefilik, Şafiilik, Caferilik, Alevilik; Nakşîlik, Kadirilik, Bektâşilik;Katoliklik, Protestanlık, Ortodoksluk; Evangelistlik, Mormonlar,Moonculuk, vb.2. Dinî Kurumlar: Şeyhu’l-İslamlık, Diyanet İşleri Başkanlığı, Müftülük;Papalık, Patriklik, Hahamlık vb.

Doğru cevap C seçeneğidir.

Fowler’ın inanç gelişimi kuramı, bir yanıyla genel gelişim kuramlarına, diğer yanıyla da teolojiye dayanmaktadır. İnanç gelişimi kuramının temel teorik köklerinin Erikson ve Levinson’un piko-sosyal teorilerinin yanı sıra Piaget ve Kohlberg’in yapısal-bilişsel gelenekleri içerisinde bulunduğu bir gerçektir. Kuramın temel teolojik kökleri ise, Niebuhr ve Tillich’in görüşlerine dayanmaktadır.

Din değiştirme sürecinde olduğu gibi din değiştirenlerin yapılarına ve dindeğiştirmelerinde etkili olan güdülere göre din değiştirme tiplerinden sözetmek mümkündür. Lofland ve Skonovd din değiştirme ve dindarlaşmaüzerine yapılan araştırmaları değerlendirerek altı tip belirlemişlerdir. Bunlar;Entellektüel, mistik, deneysel, duygusal, yeniden uyanış ve cebrî (zorlama)tiplerdir.

Türkiye’de, üniversite öğrencileri üzerinde gerçekleştirilen bir araştırmaya göre (Yapıcı 2007), Allah ile içsel temas kuran, O’na sığınan, O’na güvenen ve O’nu sık sık hatırlayan gençlerin ruh sağlıklarının diğerlerine göre daha iyi düzeyde olduğu bulunmuştur.

Dualar bireysel olarak da toplu olarak da (cemaat halinde) yapılır. Bireysel dualarda daha çok bireyin duygu ve düşünceleri ön plana çıkar. Toplu dualarda dua formu ve içeriği dinlere ve toplumlara göre değişiklikler gösterir. Bu dualarda daha çok cemaat bilinci ön plana çıkar. Dua her zaman sözlü olarak yapılmaz. Sözsüz dualar da vardır. Bazı anlar vardır ki insan konuşmadan zihniyle ve kalbiyle Allah’a yönelir. Allah’a duyduğu sevgi, saygı, bağlılık, minnettarlık, hayranlık, şükran duygularını söz kalıplarına dökmeden kalbiyle sunar. Aşkın Varlığın yüceliği ve eşsizliği içte duyulur ve yaşanır. İlahi gerçeklik içselleştirilir. Kişi Allah’ı düşünerek, O’nu tasavvur ederek O’nun desteğine ve yardımına duyduğu ihtiyacı lisan-ı hâl ile de O’na arz eder. Aslında sessiz duada da bir dinamizm vardır ve sessiz dua da bir fiildir.

Eğer kişi Allah’a kuvvetle inanmış ve O’nun buyruklarını hiç kuşkuduymadan kabul etmişse, onları büyük oranda yerine getirme çabasıiçerisinde olur. Çünkü inançlar davranışlara yansır, davranış halinde ortayaçıkarlar. Davranış halinde ortaya çıkmayan inanç gittikçe zayıflar ve zamanlayok olacak düzeye gelir. Bu nedenle ibadetler hem dinî inancın gücünü gösterirler, hem de buinancın güçlü kalmasını sağlarlar. Bunu eski bilim adamları “fener” örneğiyleaçıklarlardı. Şöyle ki, fenerin içinde yanan lamba inancı, lambayı çevreleyencamlar ise ibadetleri temsil eder. Nasıl ki camlar, dıştan gelen etkilere,rüzgâra karşı lambayı sönmekten koruyorsa, aynı şekilde ibadetler de,olumsuz etkilere, istek ve arzulara karşı inancı korurlar, onun zayıflamasınıönlerler. Yani burada karşılıklı bir etkileşim söz konusudur. İnancınkuvvetliliği insanı ibadette bulunmaya iter, yaptığı ibadetler de inancınıkorurlar. doğru cevap E'dir.

Fowler’a göre evrensel inanç aşamasına ulaşan birey, adalet ve sevgiyi etkinleştirip, baskı ve işkenceyi alt etmek için, hayatın anlamı ve Tanrı’nın gücü ile birleşme sürecini yaşar.

Her dönemin din ile olan ilişkisi önem arz etmektedir. Bunun yanında her dönemin din ile olan ilişkisinde farklılıklar ve benzerliklere de rastlanmaktadır. Örneğin, ergenliğin son döneminde genel olarak dinî arayışlar, bocalamalar, şüphe ve kararsızlıklar yatışmakta ve bir sonuca ulaşılmaktadır. Genç yetişkinlik döneminde ise genel olarak dinî inançların içselleştirilmesinde bir artış gözlemlenmektedir. Orta yaşa yaklaştıkça, önceki dönemdeki ilgi alanları zayıflayarak yerini dine bırakabilmektedir. Yetişkinlik dönemi dindarlığı üzerine yapılan çalışmalar, insanların dinî motivasyonlarını dinî hayatlarının her boyutunda eşit derecede ifade etmediklerini ortaya koymaktadır. Orta yaş döneminde özellikle Allah’a ve ölümden sonraki hayata gittikçe artan bir dinî inanç söz konusudur. Yine bu dönemde mistik eğilimlerin güçlendiği, tasavvufi hayata yönelmelerin ve dolayısıyla manevi olgunluğa ulaşma imkânlarının daha fazla olduğu kabul edilmektedir. Son olarak yaşlılık döneminde din, en önemli psiko-sosyal uyum faktörlerinden birisidir. Bu konuda yapılan araştırmaların geneline bakıldığında, yaşlılık döneminde din ve maneviyatın fiziksel, ruhsal, sağlık ve diğer problemlerle başa çıkma ihtimalini yükselttiği görülmektedir.

Dini inkâr, küçük yaştan itibaren yakın çevrenin inançsız olmasından kaynaklanabileceği gibi, yaşanan hayal kırıklıkları, dünyada mevcut kötülükler, kendinin yeterli ve güçlü olduğunu düşünme, bağımsızlık arzusu, inancın ve dinin bir yararının olmadığını düşünme ve inanmak için yeterli delil bulamama gibi sebeplerden kaynaklanabilmektedir.

Her ibadet için belirlenen, değişmez söz ve davranışlardan oluşan ve  sembolik anlamlar taşıyan bir şekil vardır. Bu şekil ve sözler  ilahi  otorite (Allah) tarafından belirlenmiş, değiştirilemeyen bir özelliğe sahiptir. Fakat dua için böyle bir durum söz konusu değildir. İnanan insan, istediği yer ve zamanda, istediği şekil altında ve dilediği sözlerle Rabbine yakarabilir.