Din Psikolojisi
Deneme Final Sınavı 23
1.

Aşağıdakilerden hangisinde dua türleri hakkında yanlış bir bilgi verilmiştir?

Doğru Cevap: "D" Sözsüz dua olmaz. İnsan dua ederken isteklerini, sıkıntılarını, muhakkak dile getirmelidir.
Soru Açıklaması

Dualar bireysel olarak da toplu olarak da (cemaat halinde) yapılır. Bireysel dualarda daha çok bireyin duygu ve düşünceleri ön plana çıkar. Toplu dualarda dua formu ve içeriği dinlere ve toplumlara göre değişiklikler gösterir. Bu dualarda daha çok cemaat bilinci ön plana çıkar. Dua her zaman sözlü olarak yapılmaz. Sözsüz dualar da vardır. Bazı anlar vardır ki insan konuşmadan zihniyle ve kalbiyle Allah’a yönelir. Allah’a duyduğu sevgi, saygı, bağlılık, minnettarlık, hayranlık, şükran duygularını söz kalıplarına dökmeden kalbiyle sunar.

2.
Tövbe ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Doğru Cevap: "A" Tövbede endişe ve korku yaşanır.
Soru Açıklaması
..
3.

Dua sırasında uyulması gereken dinlerce belirlenmiş  bazı durumlar vardır. Örneğin, ellerin havaya kaldırılması gibi bu gibi durumların gerçekleşmesi dua güdülerinden hangisini ifade etmektedir?

Doğru Cevap: "E" Duanın şekli ve kabulü
Soru Açıklaması

Duanın Şekli ve Kabulü : Dua sırasında uyulması gereken dinlerce belirlenmiş şekiller vardır. Örneğin,ellerin havaya kaldırılması gibi. Yine nasıl dua yapılacağına dair önceden hazırlanmış dua sözleri de olabilmektedir. Ayrıca birey bir aracı ile (bir şahıs, bir sembol veya put gibi) dileğini Allah’a iletmekte ya da doğrudan doğruya Allah’tan taleplerde bulunmaktadır.

Allah’ın Yüceliğine Duyulan Hayranlığın Vurgulanması : Bazı insanlar belirgin bir ihtiyacı olmadan, Allah’ın Yüceliğine duyduğu hayranlığı belirtmek, sevgisini, saygısını, güvenini arz etmek ve Allah’ın razı olduğu bir kul olabilmek için dua ederler.

Günahlarının Bağışlanması: Allah’ın isteklerine, emir ve yasaklarına uygun davranışlarda bulunamadığı, hatalarının, günahlarının olduğu bilinciyle birey, Allah’ın kendisini bağışlaması için O’na dua eder, yalvarır.

Allah’ın Nimetlerine Şükrün İfadesi: Allah’a karşı duyulan sevgi, saygı ve bağlılığın, O’nun nimetlerine şükrün ifadesi olarak dualar yapılmaktadır.

Bir Çaresizliğin, Mahrumiyetin, Sıkıntının Giderilmesi: İçinde bulunduğu çaresizliği ve mahrumiyeti gidermek için Allah’tan yardım talebinde bulunmak duanın önemli bir güdüsüdür. Dua ile çaresizlik ve sıkıntı arasında çok yakın bir ilişki vardır

4.

Aşağıdakilerden hangisi vahiy kaynaklı dinlere mensup olan toplumlarda Allah olgusuna ters düşen bir durumdur?

Doğru Cevap: "B" Allah’ın babalık sembolüne büründürülmesi ve buna inanılması
Soru Açıklaması

Vahiy kaynaklı dinlerde Tanrı, insanla ve evrenle ilişkili,  bilinçli ve faal bir varlıktır. Çeşitli sıfatları ve isimleri mevcuttur. Ezeli ve ebedidir. Her şeye kadirdir. Her şeyi bilir. Evreni ve evrenin içerdiği her şeyi yaratan, her yerde hazır ve nâzır, hayatı ihsan eden, merhametli ve bağışlayıcıdır. Aşkın ama aynı zamanda içkindir. Hesap gününde tüm insanlığın adil yargıcı, ebedi mükâfatı veya cezayı veren tek varlıktır. Hristiyanlıkta ise genellikle diğer din ve kültürlerde olmadığı şekilde, Tanrı’nın “baba”lık sembolüne, büyük bir ayrıcalık tanınmıştır. Bu durum asıl olan Allah inancıyla ters düşmektedir.

5.

Aşağıdakilerden hangisi dini değişimin zihinsel güdüleri arasında yer alır?

Doğru Cevap: "C" Anlam boşluğu, amaçsızlık ve anlam arayışı
Soru Açıklaması

A, B, D ve E şıkları duygusal ve sosyo-kültürel güdülerle ilgilidir.

6.

Dini kavramlar Piaget tarafından tanımlanan hangi temel dönemde tam olarak kavranabilmektedir?

Doğru Cevap: "A" 12 yaş ve üstü
Soru Açıklaması

Bilişsel Psikolojide Piaget tarafından tanımlanan ve Din Psikolojisinde dini düşünce ve kavram gelişimi konusunda sık sık başvurulan dört ardışık temel dönem, duyusal-motor dönem (0-2 yaş), işlem-öncesi dönem (2-7 yaş), somut işlemler dönemi (7-12 yaş) ve soyut işlemler dönemi (12 yaş ve üzeri) olarak adlandırılmaktadır. Dini kavramlar, çoğunlukla soyut oldukları için bunlar ancak en son dönemde tam olarak kavranabilmektedir.

7.

Ergenlik döneminde dine olan ilginin zayıflaması çok çeşitli sebeplerle ilişkili olabilir. Aşağıdakilerden hangisi bu sebeplerden birisidir?

Doğru Cevap: "D" Hayatını şekillendirmede dine yönelmek yerine daha dünyevi davranma
Soru Açıklaması

Ergenlik ve ilk yetişkinlik döneminde dine olan ilginin zayıflaması çok çeşitli sebeplerle ilişkili olabilir. Bu bağlamda şöyle bir görüş dile getirilmiştir: Ergenlik dönemi, özellikle 17-22 yaş arası gencin ailesinden uzaklaştığı bir devredir. Genellikle üniversiteyle birlikte girilen yeni bir sosyal çevre, yeni bir arkadaş grubu ve okulun başka bir şehirde olması durumunda ailesinin yaşadığı şehirden uzakta bulunmanın getirdiği serbestlik ortamı, bu uzaklaşmayı hızlandıran etkenler olabilmektedir. Bunların etkisiyle ergenin, hayatını şekillendirmede dine yönelmek yerine daha dünyevi davranacağı kabul edilmektedir.

8.
Yaşlılık dönemi dindarlığı ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Doğru Cevap: "C" Yaşlılık döneminde temel problem alanı kimlik arayışıdır. 
Soru Açıklaması

Kimlik arayışı problemi yaşlılık döneminde değil ergenlik döneminin bir problem alanıdır. Kimlik yaşlılık döneminde daha kararı bir yapı gösterir. Doğru cevap C seçeneğidir.

9.
I. Hayattaki konumunu olumlu yönde belirleyecek nihai anlama kavuşmak II. Manevi duyguları en üst seviyede yaşayabilmekIII. Varlığını anlamlandırma ihtiyacını gidermekYukarıdakilerden hangisi ya da hangileri hakikat arayışında insanın temel hedeflerindendir?
Doğru Cevap: "D" I ve III
Soru Açıklaması

Anlam arayışı düşünce, tutum ve davranışları belirleyen en önemli güdülerdendir. Hakikat arayışı olarak da tanımlanan bu arayışta insanın temel hedefi hayattaki konumunu olumlu yönde belirleyecek nihai bir anlama kavuşmak ve böylece varlığı anlamlandırma ihtiyacını gidermektir.

10.
Dindarlığın psikolojik etki ve işlevlerı konusunda aşağıdakilerden hangisi daha doğrudur?
Doğru Cevap: "B" Dinin ruh sağlığına etkisinin daha çok koruyucu tarzda ortaya çıkması
Soru Açıklaması
11.

“Bu dönemde birey, artık hayatını kurguladığı ve şekillendirdiği inanç ve değerleri sorgulamak, tecrübe etmek ve yeniden yapılandırmak zorundadır. Bu değer ve inançlar, artık düşünülmeden, irdelenmeden ve eleştiriye tabi tutulup sorgulanmaksızın kabul edilmeden daha çok, açık ve kesin bir şekilde bilinçli olarak seçilmiş ve eleştiri süzgecinden geçirilmiş bağlılıklar anlamına gelmektedir.” Yukarıda ifade edilen tanım Fowler’ın inanç aşamalarından hangisini açıklamaktadır?

Doğru Cevap: "C" Bireysel-Düşünceye dayalı inanç
Soru Açıklaması

Fowler, inancın, insan merkezli çok boyutlu bir yapı sergilediğini ortaya koymaya ve bu yapıyı tasvir etmeye çalışır. İnanç, hem bilinçli hem de bilinçsiz süreçleri kapsar, içinde gönül ve akıl dinamiğini birlikte barındırır. İnanç bir etkinliktir fakat bu geleneksel olarak temel inanç sistemlerine sahip olma ya da dini faaliyetlere katılma değil; inancın aktif, değişen, gelişen bir niteliğe sahip olduğu görüşünü ön plana çıkarır. İnanç aşamalarından birisi de bireysel-düşünceye dayalı inançtır. Bu dönemde birey, artık hayatını kurguladığı ve şekillendirdiği inanç ve değerleri sorgulamak, tecrübe etmek ve yeniden yapılandırmak zorundadır. Bu değer ve inançlar, artık düşünülmeden, irdelenmeden ve eleştiriye tabi tutulup sorgulanmaksızın kabul edilmeden daha çok, açık ve kesin bir şekilde bilinçli olarak seçilmiş ve eleştiri süzgecinden geçirilmiş bağlılıklar anlamına gelmektedir.

12.
* 2-7 yaş arasındadır.* Çocuğun algıladığı şey realiteye eşittir. şeklinde özelliklere sahip olunan  Piaget'in gelişim dönemi aşağıdakilerden hangisidir ?
Doğru Cevap: "D" İşlem öncesi dönem
Soru Açıklaması

Piaget’in bilişsel gelişim teorisinin ilk aşaması 0-2 yaş aralığına tekabül eden duyuşsal devimsel evredir. 7-11 yaş arasında bulunan çocuklar, somut işlem aşamasındadırlar. 12 yaş sonrası ise formal dönem olarak ifade edilir. 2-7 yaş arası dönem ise işlem öncesi dönemdir. Doğru cevap D seçeneğidir.

13.
Dua ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğru bir ifadedir?
Doğru Cevap: "E" Duada Allah’a karşı duyulan samimi inanç, bağlılık ve güven, içtenlik önemlidir.
Soru Açıklaması

Duada Allah’a karşı duyulan samimi inanç, bağlılık ve güven, içtenlik oldukça önemlidir. Sözlerin kalp tarafından onayı gereklidir. Kur’an’da insanların tabii özelliği olarak, başlarına bir sıkıntı geldiğinde, darda kaldıklarında Allah’a yalvardıkları, kurtulup nimete kavuştuklarında ise, Allah’ı unutarak kendi çabalarıyla bunları elde ettikleri gibi çelişkili bir tutum takındıklarından bahsedilmektedir.

14.

Günümüz dünyasının post – modern şartları Kadir’i Mutlak Tanrı tasavvurunun hangi olumsuz şeklini yansıtmaktadır?

Doğru Cevap: "D" Her türlü sebeplilik bağının kaybolduğu tam bir pasif dünya anlayışına götürmek
Soru Açıklaması

Kadir-i Mutlak Tanrı tasavvuru, olumsuz anlamda ikili bir anlayışın oluşmasına yol açabilir. Bu tasavvur, bir taraftan insanın her türlü müdahalesini boş kılan bir kaderciliğe, diğer taraftan her türlü sebeplilik bağının kaybolduğu tam bir pasif dünya anlayışına götürebilir. Günümüz dünyasının post-modern şartları, Kadir-i Mutlak Tanrı tasavvurunun olumsuz şekillerinden, daha çok ikincisini yansıtmaktadır.

15.
Aşağıdakilerden hangisi dini değişimin zihinsel güdülerinden biridir?
Doğru Cevap: "B" Anlam arayışı içinde olma
Soru Açıklaması
..
16.

İnsanoğlunun hangi özelliği, insanın kendini aşarak özünü aramaya ve o öze ulaşmak için çabalamaya mecbur bırakır?

Doğru Cevap: "A" Farkında olduğunun farkında olması
Soru Açıklaması

İnsan, inanan bir varlıktır. Çünkü yeryüzünde “farkında olduğunun farkında olan” tek canlı türü insandır.  Biyoloji kaynaklı bu yeti onu, kendini aşarak özünü aramaya ve o öze ulaşmak için çabalamaya mecbur bırakır.

17.

Batı dünyasında yapılan bir araştırmada kadınlar; dinin inanç, ibadet ve duygu boyutunda; erkekler ise, bilgi boyutunda daha yüksek puan almışlardır. Söz konusu araştırmayı yapan düşünür kimdir?

Doğru Cevap: "A" Fukuyama
Soru Açıklaması

Batı dünyasında dinî hayatın çok boyutluluğunu esas alarak yapılan çalışmaların sonuçlarına göre bazı boyutlarda kadınların, bazılarında ise erkeklerin daha dindar olduğu ortaya çıkmıştır. Ancak, erkek ve kadınların hangi boyutlarda daha önde oldukları, çeşitli faktörlere bağlı olarak değişmektedir. Örneğin Fukuyama’nın tespitlerine göre kadınlar; dinin inanç, ibadet ve duygu boyutunda; erkekler ise, bilgi boyutunda daha yüksek puan almışlardır.

18.
Yetişkinlilk ve yaşlılık dönemi dindarlığı üç evreye ayrılmaktadır. Aşağıdakilerin hangisinde bu evreler doğru olarak sıralanmıştır?
Doğru Cevap: "C" Genç yetişkinlik- orta yaş- yaşlılık
Soru Açıklaması

Yetişkinlilk ve yaşlılık dönemi dindarlığı üç evreye ayrılmaktadır. Bu evreler genç yetişkinlik, orta yaş ve yaşlılık dönemleri şeklinde kabul edilmektedir. doğru seçenek C'dir.

19.

Tanrı konusundaki düşüncelerini belirlemek amacıyla yaşları 3 ile 18 arasında değişen 5000’den fazla çocuk üzerinde bir araştırma yapan isim hangisidir?

Doğru Cevap: "E" Harms
Soru Açıklaması

Tanrı konusundaki düşüncelerini belirlemek amacıyla yaşları 3 ile 18 arasında değişen 5000’den fazla çocuk üzerinde bir araştırma yapan Harms, söz konusu araştırma için 3 adımlı bir teori geliştirmiştir.

20.

İnanmada birlikte etkide bulunan üç boyut aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Doğru Cevap: "D" Bilişsel, duygusal, iradi
Soru Açıklaması

İnanmada, bilişsel, duygusal ve iradi boyutlar birlikte etkide bulunur. Din Psikolojisinde “Dinî Tecrübe” başlığı altında bu boyutlardan duygusal boyut daha ayrıntılı olarak incelenip tartışılır. Bu, inançta aklın/bilişin veya iradenin yeri olmadığı anlamına gelmez. Din Psikolojisinin duygu temelli öznel/subjektif yaşantılara daha fazla önem vermesi ile ilgili bir durumdur.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.