Günümüz Fıkıh Problemleri
Deneme Ara Sınavı 4
1.

Aşağıdakilerden hangisi namaz vakitlerinin belirlenmesinde esas alınan durumlardan birisi değildir?

Doğru Cevap: "C" Ay’ın görünmesi.
Soru Açıklaması

Namaz vakitleri güneş ve dünyanın hareketlerine göre belirlenmektedir. Bu belirlemede, dünyanın kendi ekseni etrafında dönmesi ile oluşan güneşin doğması, batması, gölge uzunluğu, şafağın belirmesi ve kaybolması, fecrin doğması gibi özel durumlar esas alınmaktadır. Ancak bu süreler sabit değildir. Mevsimlere ve bölgelere göre değişebilmektedir.

2.

"Bir kadın yanında kızıyla birlikte Allah Resulü’nün yanına geldi. Kızınelinde altından iki büyük bilezik vardı. Hz. Peygamber kadına, “Bubileziklerin zekâtını veriyor musun?” diye sordu. Kadın “Hayır.” deyince,Allah Resulü “Allah’ın kıyamet günü sana bu iki bilezik yerine, ateşten ikibilezik takması hoşuna gider mi?" buyurdu (Ebû Dâvûd, “Zekât”, 4; Tirmizî,“Zekât”, 12). Bu olay hangi malın zekatına işaret etmektedir?

Doğru Cevap: "C" Ziynet eşyası
Soru Açıklaması

Bu olay ziynet eşyalarının zekatına işaret etmektedir.

3.

Hastanın hayatının devamı için zorunlu olan tıbbî tedavinin durdurulması ve böylece ölüme terk edilmesi anlamına gelen kavram aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "C" Pasif ötenazi
Soru Açıklaması

Ötenazi uygulanışı bakımından iki temel kısma ayrılmaktadır: 1. Aktif ötenazi: İyileşmesi tıbben mümkün görülmeyen bir hastanın acı ve ıstırabını gidermek amacıyla, hayatına son verecek maddelerin, kendisinin veya kanuni temsilcisinin isteği üzerine bilerek kullanılmasına denir. Örneğin hastanın zehirli iğne ile öldürülmesi gibi. 2. Pasif ötenazi: Hastanın hayatının devamı için zorunlu olan tıbbî tedavinin durdurulması ve böylece ölüme terk edilmesidir.

4.
Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde haram maddelerle tedavi konusundaki görüşlere göre açıklamalar doğru şekilde sıralanmıştır? 1 Hanbelîler'e ve onlarla aynı görüşü paylaşan bazı bilginler 2 Zahirî bilginleri 3 İçinde Hanefî ve Şâfiîlerin de bulunduğu İslam bilginlerinin çoğunluğu a Haram maddelerle tedaviyi ilke olarak caiz görürler. b Haramla tedaviyi belli şartlarla caiz görürler. c haram maddelerle tedavi caiz değildir derler.
Doğru Cevap: "D" c a b
Soru Açıklaması

Hanbelîler'e ve onlarla aynı görüşü paylaşan bazı bilginlere göre haram maddelerle tedavi caiz değildir. Zahirî bilginleri yenilip içilmesi haram maddelerle tedaviyi ilke olarak caiz görürler. içinde Hanefî ve Şâfiîlerin de bulunduğu İslam bilginlerinin çoğunluğu haramla tedaviyi belli şartlarla caiz görürler. Bu sebeple sıralama c a b şeklindedir.

5.
Kurban ibadetinin amacı aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: "C" Emre itaat
Soru Açıklaması

Kurban ibadetinin icra edilişi değil sonuçları fakirleri ilgilendirmektedir. Amaç emre itaat, sonuç fakirlere yardımdır. Dolayısıyla, sadece sosyal dayanışma ve malî yardıma indirgenebilecek bir ibadet olmayan ve içerisinde bir takım hikmetleri barındıran kurban yerine başka bir ibadetin ikame edilmesi, mesela kurbanın parasının dağıtılması, fakirlere gıda yardımı yapılması, namaz kılınıp, oruç tutulması caiz görülmez.

6.

İslam bilginlerine göre hak dinin en geniş ve kapsamlı tanımı aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "A" Din akıl sahibi insanları kendi tercihleriyle bizzat hayırlı olan şeylere götüren ilahî bir kanundur.
Soru Açıklaması

İslam bilginleri hak dini şöyle tanımlarlar: “Din akıl sahibi insanları kendi tercihleriyle bizzat hayırlı olan şeylere götüren ilahî bir kanundur.”

7.

Fıkıhta niteliği gereği değişmeye kapalı alanlarla ilke olarak değişmeye ve farklı biçimlerde yorumlanmaya müsait alanları birbirinden kategorik olarak ayırmak önem taşımaktadır. Aşağıdakilerden hangi tür hükümler fıkhın değişime kapalı alanlarını oluşturmaktadır?

Doğru Cevap: "B" Tabbudî  
Soru Açıklaması

Tabbudî hükümler fıkhın değişime kapalı alanlarını, ta`lîlî hükümler isegenişletilmeye ve değiştirmeye elverişli alanlarını oluşturmaktadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

8.

Aşağıdakilerden hangisi otopsinin caiz olması için gerekli şartlardan biridir ?

Doğru Cevap: "C" Otopsinin maddi bir menfaat karşılığında yapılmaması
Soru Açıklaması

İslam bilginleri otopsinin caiz olması için şu şartların yerine gelmesini gerekli görürler: · Otopsi yapılmasını gerektiren bir zaruretin veya zaruret hükmünde değerlendirilebilecek insanî ve toplumsal bir ihtiyacın bulunması. · Otopsi yapılacak kişinin ölümünün tam olarak gerçekleşmiş bulunması. · Ölünün yakınları varsa onların rızasının alınmış olması. · Otopsinin uzman tabip tarafından yapılması. · Otopsinin maddi bir menfaat karşılığında yapılmaması. · Otopsinin zaruret ölçüsünü aşmayacak ve ölünün saygınlığını ihlal etmeyecek bir şekilde yapılması. · Otopsiden sonra cesedin mümkün olan en kısa zamanda usulüne uygun olarak defnedilmesi.

9.

Tahâret, namaz, oruç, zekât ve hac gibi bütün ibadetleri içine alan terim aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "B" İbâdât
Soru Açıklaması

Tahâret, namaz, oruç, zekât ve hac gibi bütün ibadetleri içine alan terim ibâdâttır.

10.

Talak suresinde belirlenen, kadınlar için boşanma sonrası bekleme (evlenememe) süresi ne kadardır?

Doğru Cevap: "C" 3 ay
Soru Açıklaması

Bu bilimsel veri, farklı sebeplere bağlı iddet hükümleriyle birliktedeğerlendirildiğinde, şu tespiti yapmak hiç de zor olmayacaktır: İddet hükmünün amaç ve hikmeti, gebeliğin belirlenmesine indirgenemez. Zira amaçbundan ibaret olsaydı, en azından menopoza girmiş kadınlar, bilhassa yaşıilerlemiş nineler hakkında herhangi bir iddet hükmünün bulunmaması gerekirdi. Halbuki Talak suresinin dördüncü âyetinde yaşının ilerlemesi sebebiyleadet görmeyen kadınların, yeni bir evlilik yapabilmeleri için üç ay iddetbeklemeleri gerektiği açıkça ifade edilmiştir (Talak 65/4).

11.

Evlilik, karakteristik özellikleri itibariyle nasıl bir mahiyete sahip medeni sözleşmedir?

Doğru Cevap: "B" İbadet
Soru Açıklaması

Gerek Kur’ân ve Sünnet’te ele alınışı, gerekse fıkıh doktrini ve edebiyatındaki yeri itibariyle evlilik, karakteristik özellikleriyle ibadet mahiyetine de sahip tipik bir medenî sözleşmedir.

12.

Açlıktan bunalıp çaresiz kalanların ihtiyaç miktarını aşmamak şartıyla haram olan şeyleri tüketebilmesinin hükmü aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "D" Mübah
Soru Açıklaması

Açlıktan bunalıp çaresiz kalanlar ihtiyaç miktarını aşmamak şartıylaharam olan gıdalardan yararlanabilirler (Bakara 2/173; Mâide 5/3). Helalsayarak değil de çaresizlik sebebiyle haram gıdalardan tüketen kimse, budavranışından sorumlu olmaz. Zira insanın hayat hakkı ve bununtehlikelerden korunması, İslam’ın temel gayelerindendir.

13.

"Fakihin şer`î-amelî bir meselenin hükmünü ilgili delillerden çıkarabilmek için olanca gayretini sarfetmesi” şeklinde tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "E" İctihât
Soru Açıklaması

İctihât “fakihin şer`î-amelî bir meselenin hükmünü ilgili delillerden çıkarabilmek için olanca gayretini sarfetmesi” şeklinde tanımlanmaktadır. Bu melekeye sahip olan kimseye de müctehit adı verilmektedir.

14.

''Haramlarda asıl olan taabbudîliktir'' ifadesindeki ''taabbud'' kelimesi ne anlama gelmektedir?

Doğru Cevap: "B" İlahî talep ve yasakların Allah’a gönülden bağlılığın test edileceği kulluk sınavı mahiyeti taşıması.
Soru Açıklaması

Şu hususta bütün fıkıh mezhepleri ve müctehidler ittifak halindedirler. ‘İlahî talep ve yasakların tamamı, temel karakteri itibariyle, Allah’a gönülden bağlılığın test edileceği kulluk sınavı mahiyeti taşır (taabbud). İlahî iradeye gönülden teslimiyet gösterip içtenlikle kullukta bulunanlarla böyle hareket etmeyenlerin ayırt edilmesi, ilahî buyrukların ortak hikmet ve amacını oluşturur.’

15.

Müslüman aile doğru yaşam için hangi referansı kullanır?

Doğru Cevap: "D" Allah ve Resulü
Soru Açıklaması

Müslüman aile, Allah ve Resûlü’nün istediği gibi yaşayan ailedir.

16.

Hiçbir şeyin olmadığı bir dağda kaybolan ve açlıktan ölmek üzere olan bir kişi az ileride ölmüş bir hayvan görmüş ve bu hayvanın etinden hayatta kalacak kadar yemiştir. Bu durumda bu kişinin işlediği fiilin hükmü nedir?

Doğru Cevap: "B" Helal
Soru Açıklaması

Bu açıdan dikkat çekilmesi gereken iki önemli husus bulunmaktadır:? Zaruret halinde haram olan gıdadan tüketme izni, geçici ve istisnaîbir hükümdür. Zaruretin sona ermesiyle birlikte genel hüküm (haram)tekrar işlerlik kazanır.? Zaruret halinde haram gıdadan yararlanma, zarureti asgarî düzeydeortadan kaldıracak ölçüyü aşamaz.

17.

Hayvan kesimi ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

Doğru Cevap: "E" Yahudi kimse kesim sırasında Allah'ın adını anmayı unutursa o et haram hale gelir.
Soru Açıklaması
18.

Hangi mezhebe göre yetişkin kızların velilerinden izin almadan evlenebilecekleri hükmü vardır?

Doğru Cevap: "A" Hanefi
Soru Açıklaması

Hanefîlere göre yetişkin (bulûğa ermiş) kızlar, malî tasarruflarda bulunabildiklerine göre, tek başlarına evlilik kararı da alabilirler; bunun için velilerinin izin ya da onayı gerekmez. Aralarında Mâlikî, Şâfiî ve Hanbelî mezheplerinin de bulunduğu çoğunluğa göre ise, yetişkin de olsa kızlar ancak velileri aracılığıyla evlenebilirler. Bu mezheplere göre veli izni olmadan gerçekleşen evlilikler geçersizdir (bâtıl). Hz. Peygamber’in (s.a.), “Veli ve iki âdil şahit bulunmadan nikâh olmaz”, “Velisinin izni olmadan evlenen kadının bu evliliği hükümsüzdür” şeklindeki açıklamaları, bu şartın hukukî dayanaklarını oluşturmaktadır. (Hadisler için bk. Buhârî, “Nikâh”, 36; EbuDavud, “Nikâh”, 19).

19.

Domuz etinin haramlığı ayetlerde hangi kavramlarla ele alınmaktadır?

Doğru Cevap: "A" Fısk ve rics
Soru Açıklaması

Fakat İslam âlimleri, domuz etinin haramlığıyla ilgili âyetlerde, bu durumun fısk (hak yoldan sapma) ve rics (maddî veya manevî anlamda pis ve murdar) olarak ifade edilmesinden ve bazı hadislerden hareketle haramlığın domuzun eti ile sınırlı olmadığı görüşündedirler.

20.

"Mecelletü Mecma‘i'l-Fıkhi'l-İslâmî" dergisini hangi kuruluş çıkarmaktadır?

Doğru Cevap: "E" İslam Konferansı Teşkilatı Fıkıh Akademisi
Soru Açıklaması

İslam Konferansı Teşkilatı Fıkıh Akademisi toplantılarda önceden belirlenen konularda bildiriler sunulmakta, bunlar etrafında tartışmalar yapılmakta ve ulaşılan kararlar açıklanmaktadır. Ayrıca bunların tamamı Akademi'nin çıkardığı Mecelletü Mecma‘i'l-Fıkhi'l-İslâmî dergisinde yayımlanmaktadır. Akademi'de ele alınan konuların büyük çoğunluğu günümüz fıkıh problemleriyle ilgilidir. Doğru cevap E seçeneğidir.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.