Günümüz Fıkıh Problemleri
Deneme Ara Sınavı 7
1.
Aşağıdakilerden hangisi çağdaş fıkıh meseleleri/ problemleri konusu ile ilgili değildir?
Doğru Cevap: "E" Umum'ül belva
Soru Açıklaması

Çok sayıda eser kaleme alınmıştır. Bunların bir kısmının adında nevâzil kelimesi veya türevleri geçmektedir. Bir kısmı ise "kadâyâ mu‘âsıra", "kadâyâ müstecedde", "mesâil mu‘âsıra", "fetâvâ mu‘âsıra" gibi başlıklar taşımaktadır. Bunların hepsi yaklaşık olarak "çağdaş fıkıh meseleleri/problemleri" anlamına gelmektedir. Umum'ül belva; İslâm'da hükümlerin aslî kaynağını oluşturan Kur'ân ve Sünnet nasları yanında fakihlerin hüküm çıkarırken başvurabileceği kaynak ve metotlardan biridir. Doğru cevap E seçeneğidir.

2.

İslam’da evliliği sonlandırma şekillerinden birisi boşamada karar idaresi kime aittir?

Doğru Cevap: "C" Koca
Soru Açıklaması

İslam’da evliliği sonlandırma şekillerinden birisi boşamadır (talak). Boşama, kocanın tek taraflı iradesiyle evliliği sonlandırma beyanından ibarettir.

3.

Klasik fıkıhta yenilip içilmesi haram olan maddelerle tedavi konusunda üç ayrı yaklaşım vardır. Aşağıda Hanbelîler'e ve onlarla aynı görüşü paylaşan bazı bilginlere göre haram maddelerle tedavi hususunda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?

Doğru Cevap: "E" Hanbelîler'e ve onlarla aynı görüşü paylaşan bazı bilginlere göre haram maddelerle tedavi caiz değildir.
Soru Açıklaması

Hanbelîler'e ve onlarla aynı görüşü paylaşan bazı bilginlere göre haram maddelerle tedavi caiz değildir. Bu görüş sahipleri hastalık halini haramları mubah kılan bir zaruret olarak kabul etmezler, dolayısıyla bunu açlık yüzünden darda kalıp murdar hayvan yemek zorunda kalan kişi gibi değerlendirmezler. Onlara göre açlık yüzünden dara düşmüş kimse zaruretini gidermek için haram kılınmış yiyeceklerden başka bir şey bulamamaktadır. Oysa hastalık böyle değildir; çünkü hastalığı tedavi için tek çare bu yiyecek ve içecekler değildir, başka birçok ilaç vardır. Bu görüşte olanlar şarap ile tedavi olmayı yasaklayan, onun ilaç olmayıp hastalık olduğunu açıklayan pek çok hadisi de delil olarak getirmektedirler.

4.

I. Ergenlik çağına gelmiş bir kız, kendi rızası olmadan da evlendirilebilir.

II. Evliliğin geçerliliği için veli izni önemlidir.

III. Meşru nikah akdi içinde evlilik hayatı yaşamış olan dul bir kadın, eşini seçme konusunda tek başına yetkilidir.

IV. Kızın din ve dünya hayatı bakımından dengi olan birisiyle evlilik kararına velisi itirazda bulunabilir.

V. Müslüman kadın gayrimüslim erkekle evlenemez.

Yukarıda eş seçimi/nikahlanmaya dair verilen bilgilerden hangileri doğrudur?

Doğru Cevap: "B" II,III,V
Soru Açıklaması
5.

Zararı sabit olarak görülen bir yiyeceğin hükmü aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "D" Haram
Soru Açıklaması

Bu amaçların başında, insanın akıl, ruh ve beden sağlığının her türlü zararlı etkiye karşı korunması gelmektedir. Bu açıdan zararı sabit olan şeyler haram kılınmıştır. Nitekim zehirli ve uyuşturucu bitkiler, kendiliğinden ölmüş murdar hayvan eti, sarhoşluk veren katı, sıvı ve uçucular, zararlı oluşları sebebiyle haram kabul edilmiştir.

6.

Üretim araçları ve bunların gelirini arazi ve arazi ürünlerine benzetmenin yanlış olacağını dile getiren görüş sahipleri Sınaî servetler için ne kadarlık zekatı uygun görmüşlerdir?

Doğru Cevap: "E" Sınaî servetlerin % 2,5’u
Soru Açıklaması

Aslında sınaî üretim, araziden çok ticarete benzemektedir. Öyle ise ticaret mallarında uygulanan % 2,5 oranının burada da geçerli olduğunu söylemek mümkündür. Zekât, mal üzerindeki toplumsal hakkın verilmesi veya alınmasıdır. Yeni iş alanları açarak daha fazla insanın bütün yıl boyunca gelir elde etmesine katkı sağlamak en az zekât vermek kadar önemlidir. Bu sebeple yeni istihdam alanları oluşturanları yüksek zekât oranlarıyla zayıflatmak ve onların dünya ile rekabetlerini azaltmak yerine, istihdamı artırıcı zekât oranlarıyla onları desteklemek daha yararlı olacaktır. Bu sebeple bu tür gelirlerden % 2,5 oranında zekât verilmesinin daha uygun olacağı söylenebilir. 

7.

Gündelik hayattaki bütün helal haramlar başta olmak üzere kişiler, kurumlar ve toplumlar arasındaki her türlü sosyal, ekonomik, siyasî ve hukukî ilişkileri kapsayan kavram aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "C" Muâmelât
Soru Açıklaması

Muâmelâtın içine de gündelik hayattaki bütün helal haramlar başta olmak üzere kişiler, kurumlar ve toplumlar arasındaki her türlü sosyal, ekonomik, siyasî ve hukukî ilişkiler girmektedir.

8.

İnsan cesedinin dıştan ve içten muayene edilmesine ne ad verilir?

Doğru Cevap: "A" Otopsi
Soru Açıklaması

Otopsi, insan cesedinin dıştan ve içten muayene edilmesidir. Sözlük anlamı "kendi gözleri ile görme"dir. Otopsinin bir hasta muayenesinden veya ameliyattan tek farkı “ceset” üzerinde gerçekleştirilmiş olmasıdır.

9.

Aşağıdakilerin hangisi gıdalarla ilgili birçok fıkhî problemlerin dolaylı olarak ortaya çıkma nedenlerinden birisi değildir?

Doğru Cevap: "D" Gıda üretiminde hijyenin ön planda olması.
Soru Açıklaması

Başdöndürücü bir hızla ilerleyen teknolojik gelişmeler, gıda üretiminde makineleşmeyi ve seri üretimi doğurmuş, bu çerçevede karma ürünler ve katkı maddeleri gibi, hammaddesi itibariyle İslamî açıdan sorunlu ürünlerin raflarda yerini almasıyla birlikte, bunların fıkhî hükmü de tartışılmaya başlanmıştır. Diğer taraftan farklı inanç ve kültürlere mensup insanların yoğun biriletişim ve birliktelik içerisinde hayat sürmeleri, gayrimüslimlerin kendi kabulleri doğrultusunda ürettikleri gıdaların, Müslümanlar açısından hükmünün tartışılmasına yol açmıştır. Müslüman toplumlarda zihniyet kaymasının sonuçlarından olmak üzere, ticarî endişe ve beklentilerin zaman zaman, belki de çoğu kere dinî-ahlakî değerlerin önüne geçmesi ve global ticaret ağı olgusu da, gıdalarla ilgili birçok fıkhî problemin ortaya çıkmasında önemli etkiye sahiptir.

10.

Aşağıdakilerden hangisi "tefrik" kavramının anlamını vermektedir?

Doğru Cevap: "C" Yargı yoluyla boşanma.
Soru Açıklaması

1. Karı-kocanın anlaşmasıyla evliliğe son verme. Bu, karının kocasına belli bir malî bedel ödeme teklifinde bulunması, kocasının da bunu kabul etmesiyle gerçekleşen ayrılık şeklidir ki, fıkıh literatüründe buna hul’ ya da muhâlea denilmektedir. 2. Tek taraflı iradeyle kocanın boşaması (talak).3. Yargı yoluyla boşanma (tefrik).

11.

Aşağıdakilerden hangisi dinin genel bir sınıflandırmayla kapsadığı boyutlardan biri değildir? 

Doğru Cevap: "E" Fıkıh
Soru Açıklaması

Dinin genel bir sınıflandırmayla inanç ve davranış olarak iki temel boyutunun olduğunu söyleyebiliriz. Dinin davranış boyutu da kendi içinde ibadet, ahlak ve muâmelât (helal-haramlar ve hukukî ilişkiler) kısımlarına ayrılır. Doğru cevap E seçeneğidir.

12.
İslam fıkıh bilginlerinden bazıları yolculuk, yağmur, çamur, hastalık, korku gibi durumlarda yaşanan sıkıntı ve zorluklar sebebiyle aşağıdaki hangi namazlar birleştirilerek (cem edilerek) kılınabilir?
Doğru Cevap: "D" Yatsı-Akşam
Soru Açıklaması

Yatsı namazının vaktinin çok geç gerçekleştiği ve buna bağlı olarak çalışanların sıkıntıya düştükleri dönemlerde önerilen çözümlerden birisi de, yatsı namazının akşam namazı ile birleştirilerek (cem edilerek) kılınmasıdır. İslam fıkıh bilginlerinden bazıları yolculuk, yağmur, çamur, hastalık, korku gibi durumlarda yaşanan sıkıntı ve zorluklar sebebiyle iki vaktin namazının birleştirilerek bir vakitte kılınmasını caiz görmektedirler.

13.

Başlıca kuruluş amacı dünyanın her tarafındaki Müslümanların karşılaştıkları çağdaş dinî problemlere çözümler üretmek olan kuruluş hangisidir?

Doğru Cevap: "C" İslam Konferansı Teşkilatı Fıkıh Akademisi
Soru Açıklaması

İslâm Konferansı Teşkilâtı F ıkıh Akademisi, 1983 yılında İslâm Konferansı Teşkilatı’na bağlı olarak kurulmuştur. Merkezi Suudi Arabistan'ın Cidde şehrindedir. Başlıca kuruluş amacı dünyanın her tarafındaki Müslümanların karşılaştıkları çağdaş dinî problemlere çözümler üretmektir. Akademide üye ülkelerin kendi ülkelerini temsil etmek üzere seçtiği ilim adamları aslî üye olarak yer almaktadır. Ayrıca kurum, çeşitli İslâm ülkesi ve Müslüman topluluklardan ilmî birikimi ve uzmanlığı ile temayüz etmiş otuz civarında ilim adamından da yararlanmaktadır. Akademi, her yıl düzenli olarak toplanmaktadır. Bu toplantılarda önceden belirlenen konularda bildiriler sunulmakta, bunlar etrafında tartışmalar yapılmakta ve ulaşılan kararlar açıklanmaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

14.

I. Hz. Peygamber’in Hz. Âişe ve Esma binti Humeys’a hitaben söylemiş olduğu: “Kâbe’yi tavaf dışında, hacıların yaptığı bütün amelleri yapabilirsin” hadisi.II. “Hz. Peygamber’in Mekke’ye geldiğinde, önce abdest alıp, sonra tavaf yaptığı”na dair hadis (Buhârî, “Hac”, 78).III. “Kâbe’yi tavaf bir namazdır, ancak Allah burada konuşmayı helal kılmıştır, tavaf esnasında konuşacak olan hayır konuşsun.” hadisi.

Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri kadınların özel günlerinde tavaf yapamayacağını söyleyenlerin, görüşlerini ispat etmek için delil olarak sundukları hadislerdendir?

Doğru Cevap: "C" I, II ve III
Soru Açıklaması

Bütün seçenekler kadınların özel günlerinde tavaf yapamayacağını söyleyenlerin, görüşlerini ispat etmek için delil olarak sundukları hadislerdendir.

15.

Aşağıdakilerden hangisi Ebu Hanife’ye göre” şafak” vaktinin tanımıdır?

Doğru Cevap: "B" Güneş battıktan sonra ufukta kızartı sonrası oluşan beyazlıktır.
Soru Açıklaması

Ebu Hanife’ye göre şafak, güneş battıktan sonra ufukta kızartı sonrası oluşan beyazlıktır.

16.

Aşağıdakilerden hangisi canlıdan canlıya organ nakli açısından gerekli şartlar arasında yer almaz?

Doğru Cevap: "C" Organın alınmasının vericinin hayatını riske sokması
Soru Açıklaması

Organın alınmasının vericinin hayatını riske sokmayacak, sağlığını ve beden bütünlüğünü bozmayacak olması ve bu durumun tıbbi raporla belgelendirilmesi.

17.

Nikaha dair verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?

Doğru Cevap: "C" Dört şahit ile gerçekleşir.
Soru Açıklaması

Aile bireylerinin haklarını hukuki^ güvenceye kavuşturmayı amaçlayan tedbirlerden birisi, evliliğe iki şahidin tanıklık etmesidir. Dört şahide ihtiyaç yoktur. Doğru cevap C'dir.

18.

domuz veya "meyte"nin etiyle ilgili yasağın fıkhi ıstılahtaki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "C" Li aynihi haram
Soru Açıklaması

Li aynihi haram bir şeyin özü ve mahiyeti itibariyle haram olan akli muhakemeye birinci dereceden gerek görmeyen ve bizzat Allah tarafından haram kılınanlardır. domuz ve meyte eti gibi

19.

Çoğunluğun görüşüne göre; özel günlerinde kadınlar tavaf hariç haccındiğer rükünlerini yerine getirebilirler. Buna mukabil farz, vacip ve nafiletavaflarını ise yerine getiremeyeceklerdir. Kadınlar özel hallerinde ziyarettavafını yapamadıklarında bir süre daha Mekke’de kalıp hükmen temizolduklarında bu tavafı yerine getirmelidirler. Eğer bekleme imkânları yoksahükmen temiz oldukları bir zamanda Mekke’ye tekrar gelerek tavaflarınıyapmalıdırlar. Bekleme ve tekrar gelme imkânları olmayan kadınların zaruretilkesi ve bunun mümkün olabileceğini söyleyenlerin görüşlerine uyarak buhalde iken tavaflarını yapmaları önerilebilir.

Kadınların özel günlerinde tavaf yapmamaları altında yatan sebep aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "B" Hadis
Soru Açıklaması

Sorulan hükmün kaynağı şu hadisten gelmektedir: Hz. Aişe hac esnasında âdet görmesi üzerine haccı tamamlayamayacağı endişesiyle ağlamış ve bunun üzerine Hz Peygamber şöyle buyurmuştu: “Bu hâl Allah’ın kadınlar için yazmış olduğu bir kaderdir. Merak etme, sen diğer hacıların yaptığı bütün hac fiillerini (menâsikü’l-hac) yerine getir, ancak temizleninceye kadar tavaf yapma.” (Buhârî, “Hayz”, 1,7; “Hac”, 71; Müslim, “Hac”, 119, 120.)Doğru cevap B seçeneğidir. 

20.

Kur'an-ı Kerim'de aile sorunlarının çözüme kavuşturulmasında önerilen yöntem aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "A" Eşlerin belirlediği akil kişilerin hakemliğine başvurması
Soru Açıklaması

Kur'ân-Kerîm, aile sorunlarının çözüme kavuşturulmasında, eşlerinailelerinden saygın, âkil birer kişi belirlenmesini ve bunların hakemliğinemüracaat edilmesini önermektedir (Nisâ 4/35).

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.