Günümüz Fıkıh Problemleri
Deneme Final Sınavı 13
1.

Çekleri üzerinde yazılı değerden düşük değerle satmaya bankacılıkta ‘___________’, tüccar arasında ise ‘________’ veya ‘_________’ denir. Verilen boşluklara sırayla hangi ifadeler getirilmelidir?

Doğru Cevap: "C" İskonto, çek ve senet kırdırma
Soru Açıklaması

Bunları, üzerinde yazılı değerden düşük değerle satmaya bankacılıkta iskonto, tüccar arasında ise çek veya senet kırdırma denir.

2.
Aşağıdakilerden hangisi, fıkıh kurallarına göre bir satışın geçerli olması için gerekli şartlardan biri değildir?
Doğru Cevap: "E" Akdin yazılı bir sözleşmeye dayanıyor olması
Soru Açıklaması

Bir satış işleminde taraflar, icab-kabul, akit mahallinin mevcut olması; akde konu olan şeyin biliniyor (malum) olması, tesliminin mümkün olması ve akdin hükmünü uygulamaya müsait olması gibi şartların yerinde olması gerekmektedir.

Hz. Peygamber bir satışın yazıya geçirilmesini tavsiye etmiştir. Ancak bu tavsiye satışın geçerli olması için gerekli ve kat'i şartlar arasında yer almamaktadır. Doğru cevap E seçeneğidir.

3.

Kumarı kesin olarak yasaklayan âyeti kerîme aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "E" el-Mâide, 5/90-91
Soru Açıklaması

Kumar, Kur’ân ve Sünnet'teki açık delillerle yasaklanmıştır. Kur'ân-ıKerîm'de, "Sana şarap ve kumar hakkında soru soruyorlar: De ki: Herikisinde de büyük bir günah ve insanlar için birtakım faydalar vardır. Ancakher ikisinin günahı/kötülüğü faydasından büyüktür" (el-Bakara, 2/219) âyetikerîmesi ile kumar kınanmakta, kabul edilemez olduğu vurgulanmaktadır. Buâyeti kerîme, daha sonra gelecek olan kesin kumar yasağına başlangıçoluşturmaktadır. Kumarı kesin olarak yasaklayan âyeti kerîme ise şöyledir:"Ey inananlar! Şarap, kumar, dikili taşlar (putlar) ve şans okları birer şeytanişi pisliktir. Onlardan uzak durun ki kurtuluşa eresiniz. Şeytan, şarap vekumar yoluyla aranıza düşmanlık ve kin sokmak ve sizi Allah'ı anmaktan venamazdan alıkoymak ister. Artık -bunlardan- vazgeçtiniz değil mi? (el-Mâide,5/90-91). Doğru yanıt E'dir.

4.

..................... : Kişinin hesabında nakit para olmasa da bankanın tanıdığı limit ölçüsünde mal/hizmet alım imkanına sahip olur. Bu harcamalara belirlenen süre için faiz uygulanmaz.

Sorudaki boşluğa uyan kartın türü aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "B" Charge kart
Soru Açıklaması

charge card adı verilen kartlar hâmiline, hesabında nakit para olmasa da bankanın tanıdığı limit ölçüsünde mal/hizmet alım imkanı sunar. Bu harcamalara belirlenen süre için faiz uygulanmaz. Yani kart sahibi bir ay gibi bir süre için faizsiz kredi kullanmış olur. Ancak harcanan tutar süre sonunda (bir ay) bankaya ödenmek zorundadır. Bu tür kartlarda borç kredilendirilmez, yani ertelenmez.

5.

Aşağıdakilerin hangisi  tasvirin yasak olmasının nedenleri arasında yer almaz?

Doğru Cevap: "E" Alimlere göre iki boyutlu olan tasvir haramdır.
Soru Açıklaması

Alimlere göre üç boyutlu olan tasvir haramdır. Ancak bütün organları tam değilse haramlık hükmü kalkar. Yani başı ve gövdesi gibi hayati organları olmayan heykelde bir sakınca yoktur. Ayrıca, dayanıksız malzemeden yapılan heykelde de bir sakınca görülmemiştir.

6.

Borsadan kıymetli evrak satın almakla ilgili olarak  caiz olmadığını düşünenlerin savunduğu bir düşünce değildir?

Doğru Cevap: "E" Şirket, sermayesini belli hisselere ayırmakta ve isteyen bu hisselere sahipolmaktadır. Hisseler şirkete tabi olarak kâr ve zarara açık olması 
Soru Açıklaması

Hisse senedinin ihracının ve borsadan alınıp satılmasının caiz olduğunusavunan bu araştırmacıların gerekçelerinden biri:

Şirket, sermayesini belli hisselere ayırmakta ve isteyen bu hisselere sahipolmaktadır. Hisseler şirkete tabi olarak kâr ve zarara açıktır. Hissesenedine dayalı şirket nevi klasik doktrinde “mudarebe” adı altındamubah kılınmış olup, mudarebede de kâr ve zarara ortak olma esasıvardır.

7.

Çalışma, emek ve sermaye ile kâr- zarar paylaşımı esası ile kurulan ortaklığa ne ad verilir?

Doğru Cevap: "A" Mudârebe
Soru Açıklaması

Mudârebe, çalışma/emek bir taraftan ve sermaye de diğer taraftan olmak üzere, kâr-zarar paylaşımı esası ile kurulan ortaklıktır. Bu tür ortaklık, emeksermaye ortaklığı olarak da isimlendirilir. Bu uygulamanın tarihi çok daha eskilere uzanmakla beraber, Hz. Peygamber döneminde de uygulanmıştır. Mudârebe ortaklığı, zaman, mekan, ticaret yapılacak konular gibi hususlar bakımından tarafların anlaşmasına bağlıdır. Sermayeyi sağlayan taraf, sermayesinin işletileceği ticaret türlerini belirleyebilir ve sınırlayabilir. Mudârebe ortaklığında kazancın paylaşımı % (yüzde) olarak belirlenir. Eğer işletme sonunda zarar edilmişse çalışanın emeği boşa gitmiş, emeğinin karşılığını kaybetmiş olur. Sermayede meydana gelen zarar da sermaye sahibinin zararı olur.

8.

Kamu kuruluşları veya özel şirketlerin ödünç para (kredi) bulmak için çıkardıkları bir yıldan uzun vadeli olan borç senetlerine ne ad verilir?

Doğru Cevap: "B" Tahvil
Soru Açıklaması

Tahvil: Kamu kuruluşları veya özel şirketlerin ödünç para (kredi) bulmak için çıkardıkları bir yıldan uzun vadeli olan borç senetleridir.

9.

Aşağıdakilerden hangisi nikah akdiyle ilgili biçimsel bazı hususlardan birisi değildir?

Doğru Cevap: "E" Formalite icabı evlenilmesi
Soru Açıklaması

Açıklığı sağlamanın bir gereği olmak üzere, diğer bütün akidlerden farklıolarak nikâh akdiyle ilgili biçimsel bazı hususlar da söz konusudur.Evlenmenin çevreye duyurulması, meşru çerçevede oyun ve eğlence tertipedilmesi, misafirlere ikramda bulunulması, nikâhın mescitlerde akdedilmesi,akde en az iki kişinin tanıklık etmesi gibi.

10.

Aşağıdakilerden hangisi mübah eğlencenin özelliklerinden değildir?

Doğru Cevap: "C" EĞlencenin içeriğinde kumarın da olması
Soru Açıklaması

Kumar haramdır. eğlence için kullanılmaz

11.

I. Kira sözleşmesi devam ederken, kiracının iş yerini boşaltmasının istenmesi

II. Kiralanan iş yerinin sözleşme süresince kiracısı tarafından bir başkasına kiralanması

III. Kiracının kira sözleşmesinin sona ermesi ve karşılıklı olarak yenilenmemesi

Yukarıdaki durumlardan hangisinde, İslam fıkıhçılarına göre “hava parası” alınması uygundur?

Doğru Cevap: "D" I ve II
Soru Açıklaması

Kira müddeti devam ederken mal sahibinin kiracıdan kirada bulunduğu iş yerini boşaltmasını istemesi halinde, kiracının burayı boşaltmama hakkı vardır. Buna rağmen, bir miktar “hava parası” karşılığında boşaltmayı kabul ederse, buna karşılık alacağı hava parası kendisine helaldir. Çoğunluğun görüşüne göre, kiracı meşru olarak kiraladığı bir dükkân ya da işyerini bir başkasına daha fazla fiyatla kiraya verebilir, yani kiralık gayrimenkulün el değiştirmesi durumunda önceki kiracı sonradan kiralayacak olandan hava parası alabilir. Ancak, kiracının kira süresi bittiği halde, mal sahibinden bir şeyler koparabilmek için gayrimenkulü boşaltmaması doğru olmayıp, bunun karşılığında bir ücret talep etmesi caiz değildir. Dolayısıyla, doğru cevap D seçeneğidir.

12.

Temel sınıflamanın yanısıra ehl-i kitap kavramının içeriğini oldukça genişleten fakihlere de rastlanmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi Mecusîleri de ehl-i kitap saymaktadır?

Doğru Cevap: "A" Hanife Sâbiîleri
Soru Açıklaması

Bu temel sınıflamanın yanısıra ehl-i kitap kavramının içeriğini oldukça genişleten fakihlere de rastlanmaktadır. Mesela Ebu Hanife Sâbiîleri, İbn Hazm ise Mecusîleri ehl-i kitap saymaktadır. Doğru cevap A'dır.

13.
Aşağıdakilerden hangisi gaibler arasında akitleşmeye örnek değildir?
Doğru Cevap: "E" Dükkan sahibi ile işyerinde sözleşme yapmak
Soru Açıklaması

Sözleşme yapan taraflar, karşılıklı olarak iradelerini beyan ederken genellikle aynı mekânda bulunmaktadırlar. Buna “hazırlar arasında akitleşme” denir. Bir de “gaibler arasında akitleşme” yapılmaktadır ki, bunda taraflar aynı mekânda buluşmayıp, bir aracı vasıtasıyla hükmen bir araya gelmektedirler. Geçmiş dönemlerde bu aracılar ya elçi veya mektupken, günümüzde bu aracılar telefon, faks, internet gibi elektronik aygıtlardır. Bunlarla yapılan ticarete e-ticaret veya elektronik ticaret ismi verilmektedir.

14.

Normal bir şirketin hisse senetlerinin zekatı aşağıdaki oranlardan hangisine göre hesaplanmalıdır?

Doğru Cevap: "C" %2,5
Soru Açıklaması

% 2,5 olarak hesaplanmalıdır

15.

Eğlence karşılığı olarak Arapça’da kullanılan en yaygın terim aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "C" Lehv
Soru Açıklaması

Eğlence karşılığı olarak Arapça’da kullanılan en yaygın terim “lehv”dir.

16.

Kuran- ı Kerim de hangi surede geçen ayetlerde faiz kesin olarak yasaklanmış, faizden vazgeçilirse anaparanın borç verene ait olduğu vurgulanmış ve anaparaya yapılacak az veya çok her türlü ilavenin faiz kapsamına gireceği ifade edilmiştir?

Doğru Cevap: "E" Bakara Suresi
Soru Açıklaması

Kuran-ı Kerim de Bakara Suresinde "Faiz yiyenler -kabirlerinden- şeytan çarpmış kimselerin cinnet nöbetinden ayılması gibi kalkarlar. Bu durum, onların, “alım satım da tıpkı faiz gibidir” demeleri yüzündendir. Halbuki Allah alım satımı helal, faizi haram kılmıştır. Bundan sonra kime Rabbinden bir öğüt gelir de faizden vazgeçerse geçmişte olan kendisinindir ve artık onun durumu Allah'a kalmıştır. Kim tekrar faize dönerse işte onlar cehennemliktir, orada devamlı kalırlar. Allah faizi tüketir (faiz karışan malın bereketini giderir ve kökünü 180 kurutur), sadakaları ise artırır. Allah küfürde ve günahta ısrar eden kimseleri sevmez. Ey iman edenler! Allah'tan korkun, eğer gerçekten inanıyorsanız mevcut faiz alacaklarınızı terk edin. Şayet böyle yapmazsanız Allah ve Resulü ile savaşa izin verdiğinizi bilin. Tövbe edip vazgeçerseniz anaparanız sizindir. Böylece ne haksızlık etmiş ne de haksızlığa uğramış olursunuz." buyrulmuştur.

17.

Aşağıdakilerden hangisi faizin yasaklanma sebeplerinden birisi değildir?

Doğru Cevap: "D" Haksızlık tamamen alacaklı aleyhinedir
Soru Açıklaması

Tüketim amaçlı borçlanmalarda, haksızlık tamamen borçlu aleyhinde gelişir.

18.
Hz. Peygamber döneminde heykelcilik ve resmin yasaklanmasının asıl amacı nedir?
Doğru Cevap: "C" Putçuluk ve putperestliği engelleme
Soru Açıklaması

İlâhî dinlerde resim ve heykel yapımına olumsuz yaklaşımın, putperestliği engelleme ile yakın bağlantısı vardır. Hz. Peygamber döneminde müşrikler, yüce yaratıcı olarak Allah Teâlâ’yı bilmekle ve kabul etmekle beraber, putları da tapılacak varlıklar olarak kabul ediyorlardı. Bu nedenle onun öğretisinde putlara karşı ciddi tedbirler alınmış, tevhid inancı öğretilmiş, yerleştirilmiş ve putçuluğa vesile olabilecek heykelcilik ve bu anlamdaki resim yasaklanmıştır. Doğru cevap C seçeneğidir.

19.

 Tahvilin üzerinde yazılı değer olan ve hiçbir zaman değişmeyen kavram aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "D" Nominal değer
Soru Açıklaması

Tahvil: Kamu kuruluşları veya özel şirketlerin ödünç para (kredi) bulmak için çıkardıkları bir yıldan uzun vadeli olan borç senetleridir. Vadesi bir yıldan az olan devlet iç borçlanma senetlerine hazine bonosu denir.Devlet tahvilleri; Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan iç borçlanma tahvilleri ve hazine bonolarıdır. Nominal değer; tahvilin üzerinde yazılı değer olup hiçbir zaman değişmez.İhraç değeri; tahvilin ilk çıkarıldığı andaki satış değeridir.Piyasa değeri; tahvilin piyasada o gün itibariyle geçerli olan ve vadesine kadarki getirisine göre hesaplanan fiyatıdır. 

20.

Bir hadisişerifte şöyle buyurmuştur: “Nikâhı etrafa duyurun, onu mescitlerde yapın ve tefler çalın” (Tirmizî, “Nikâh”, 6). 

Yukarıdaki hadisi şerife göre aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

Doğru Cevap: "D" Hz. Peygamber’in düğünlerde müzik icrasını teşvik ettiği ve böylece düğünün topluma duyurulmasını amaçladığı
Soru Açıklaması

Hz. Peygambe’in düğünlerde müzik icrasını teşvik ettiği ve böylece düğünün topluma duyurulmasını amaçladığı bilinmektedir. Nitekim bir hadisişerifte şöyle buyurmuştur: “Nikâhı etrafa duyurun, onu mescitlerde yapın ve tefler çalın” (Tirmizî, “Nikâh”, 6). Konuyla ilgili diğer bir örnek şöyledir: Yetişmesi ve bakımıyla bizzat Peygamber ailesinin ilgilendiği bir genç kız evlendirilir. Hz. Peygamber, düğünde gelinle beraber şarkı söyleyecek birilerinin gönderilip gönderilmediğini sorar. Gönderilmediğini öğrenince, “keşke gönderseydiniz” der.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.