Günümüz Fıkıh Problemleri
Deneme Final Sınavı 25
1.

Aşağıdakilerden hangisi  faizsiz bankacılıkta sermayeyi işletme yöntemlerinden biridir?

Doğru Cevap: "B" Kiralama
Soru Açıklaması

Faizsiz bankacılıkta sermayeyi işletme yöntemleri şunlardır: Murâbaha, ortaklıklar ve kiralamadır.

2.

Kiracının kiraladığı yeri, bir başkasına kiraya vermesi ya da ödünç vermesi hangi durumda caiz değildir?

Doğru Cevap: "D" Ödünç alanın söz konusu gayrimenkule birinci kişiden daha fazla zarar verecek şekilde kullanması halinde.
Soru Açıklaması

Kiracının kiraladığı yeri, kira süresi içinde bir başkasına kiraya vermesi ya da ödünç vermesi prensip olarak kabul edilmekte olup, burada dikkat edilecek şey, ikinci kiracının veya ödünç alanın söz konusu olan gayrimenkule birinci kişiden daha fazla zarar verecek şekilde kullanmamasıdır. 

3.

Gayrimüslimlerle evlilik konusunda aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

Doğru Cevap: "E"  Kur'ân’da erkek ya da kadın bir Müslümanın müşrik birisiyle evlenmesinin yasak olduğu açıkça ifade edilmektedir. 
Soru Açıklaması

İslam, aralarında hiçbir fark gözetmeden bütün şirk çeşitlerine karşı çıkmaktadır. Kur'ân’da erkek ya da kadın bir Müslümanın müşrik birisiyle evlenmesinin yasak olduğu açıkça ifade edilmektedir. Doğru cevap E'dir.

4.
Tahvil, hazine bonosu gibi kıymetli evraklar faizli birer borç senediolarak görüldüğünden, bunların borsadan alım satımı İslam alimlerininittifakıyla caizdir. Esasen faaliyet alanı mubah konular olmakla beraber bazı haram işlere taraf olması sebebiyle şirketin kârına haram kazanç karışmış ise, söz konusu şirketin hisse senetlerini elinde bulunduran pay sahiplerinin bu miktarı yaklaşık olarak hesaplayıp -kendisinin hayır ve hasenat niyeti ile olmaksızın- fakirlere harcaması tavsiye edilmiştir. Şirket, sermayesini belli hisselere ayırmakta ve isteyen bu hisselere sahipolmaktadır. Hisseler şirkete tabi olarak kâr ve zarara açıktır. Hisse senedine dayalı şirket nevi klasik doktrinde “mudarebe” adı altında mubah kılınmış olup, mudarebede de kâr ve zarara ortak olma esası vardır.

Yukarıda menkul kıymetlerin borsa ortamında alım satımının meşrû olup olmadığı ile ilgili verilen bilgilerin hangisi ya da hangileri doğrudur?

Doğru Cevap: "D" II ve III
Soru Açıklaması
5.

Aşağıdakilerden hangisi İslam'da aile kurumuyla ilgili temel değerlerden biri değildir?

Doğru Cevap: "D" Eş seçiminde hassasiyet
Soru Açıklaması

Eş seçiminde hassas davranılması aile kurulmadan önce dikkat edilen bir durumdur. Doğru cevap D'dir.

6.
Gayrimüslimler içerisinde herhangi bir vatandaşlık sözleşmesi olmayıp kaçak olarak ülkeye  giren kişilere ne ad verilmektedir?
Doğru Cevap: "C" Harbi
Soru Açıklaması

Gayrimüslimler içerisinde herhangi bir vatandaşlık sözleşmesi olmayıp kaçak olarak giren kişilere harbi denilmektedir. Doğru cevap C seçeneğidir.

7.

Banka ile kart hâmili arasındaki ilişki kefâlet ilişkisi olarak görülürse, bankanın kefil olması karşılığında lehine kefil olduğu tarafın (tüccar) alacağından belli bir oranda kesintiye gitmektedir. bankacılıkta bu işleme verilen ad nedir?

Doğru Cevap: "C" iskonto payı
Soru Açıklaması

Bu işleme bankacılıkta iskonto payı denmiştir ve bu işlem hanefi fıkhına göre caizdir.

8.

Kumar kelimesi Arapça'da aşağıdakilerden hangisiyle adlandırılır?

Doğru Cevap: "D" Meysir
Soru Açıklaması

İslam dini, meşru eğlencelere izin vermekle beraber, bazı eğlence yollarını da kapatmıştır. Bunlardan biri de kumardır. Arapça da‘meysir’ diye adlandırılan kumar “kolaylık” anlamına gelen bir kelimeden türetilmiştir.

9.
I. Spor Müsabakaları II. Kurum tarafından düzenlenen yarışma sonucu kazanılan ödüller III. Sayısal Loto çekilişi IV. İddia oynama  Yukarıdaki eğlence türlerinden hangisi/hangileri caizdir?
Doğru Cevap: "C" I-II
Soru Açıklaması

Kaynaklarda, müsâbakanın ittifakla caiz olduğu bildirilir.

Alimler, kumar kapsamına girmeyen oyunların yapılış şekilleri hakkında da bilgi vermişlerdir. Buna göre:

 Bir kurum veya şahsın, açtığı bir yarışmada kazananlara ödül vermesi kumar değildir. Böyle bir yarışmada para almak ve vermek helaldir.

10.

Bir ticarethanenin devri durumunda ticarethanenin yeri, müşterileri, şöhreti gibi nedenler göz önünde bulundurularak asıl değerinin yanında alınan/ödenen paraya ne ad verilir?

Doğru Cevap: "B" Hava parası
Soru Açıklaması

“Peştemallik” olarak da bilinen hava parası; bir ticarethanenin devri durumunda ticarethanenin yeri, müşterileri, şöhreti gibi nedenler göz önünde bulundurularak asıl değerinin yanında alınan, tabir caizse, manevi sermaye karşılığında ödenen paradır. Hava parasını daha açık olarak şöyle tanımlamak mümkündür: “Bir kira akdinde kira bedelinden ayrı olarak ve geri ödenmemek üzere mal sahibinin kiracıdan; kiracının mal sahibinden veya önceki kiracının sonraki kiracıdan, elinde bulundurduğu gayr-i menkulü kullanma hakkını devretme karşılığında aldığı para veya bedeldir. Kısaca hava parası; mâlik veya kiracı sıfatıyla elinde bulundurduğu gayr-i menkûlü devreden kişinin, karşı taraftan, kira dışında aldığı bedel olarak da ifade edilebilir”. Doğru cevap B seçeneğidir.

11.

Gelire endeksli senetlerin faizle ilişkisi olmadığını kim düşünür?

Doğru Cevap: "A" Hayrettin Karaman
Soru Açıklaması

bu görüş hayrettin karaman'a aittir.

12.

Hangisi gezi veya ticaret amacıyla İslam ülkesine gelen gayrimüslimler için kullanılan hukukî bir tabirdir?

Doğru Cevap: "C" Müste'men
Soru Açıklaması

Müste'men gezi veya ticaret amacıyla İslam ülkesine gelen gayrimüslimler için kullanılan hukukî bir terimdir

13.
Bazı araştırmacıların ''borsadan şirketlerin hisse senedi satın almalarının caiz olmadığı'' görüşünde bulunmalarında aşağıda verilen unsurlardan hangisi bir neden olamaz?
Doğru Cevap: "E" Fiyatların serbest iradelerle teşekkül etmesi
Soru Açıklaması

Bazı araştırmacılar faaliyet alanları meşru olmakla birlikte, borsadan şirketlerin hisse senetlerini satın almanın caiz olmadığı görüşündedir. Çünkü onlara göre, “borsada kurumlar arası bilgi sızdırmalar, hileli ve spekülatif davranışlar ve ekonomik krizler bu kıymetlerin reel değerlerine rahatca tesir etmektedir.Ayrıca fiyatların serbest iradelerle teşekkül etmemesi de hisse senedi satın almanın caiz olmadığı görüşü ile örtüşür.

14.
Evlilik merasimleri Bayramlar Ramazan şenlikleri

Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Hz. Peygamber dönemindeki eğlence münasebetleri arasında yer almaktadır?

Doğru Cevap: "D" I ve III
Soru Açıklaması

Birey ve toplumların doğal ve fıtrî yapının bir gereği olarak sevinmesi ve neşelenmesi gereken zamanlar vardır. Hz. Peygamber bu gibi zamanlarda eğlenmeyi teşvik etmiştir: Evlilik merasimleri, bayramlar, hacca gidiş ve geliş, yolculuktan dönüş, savaş zaferi ve sünnet düğünü gibi olaylar böyledir.

15.

Ticari Sigortaların hiçbir türünün caiz olmadığını savunanların görüşlerinden biri değildir?

Doğru Cevap: "D" Sigortalanan riskin oluşmaması halinde helal bir kazanç olduğu
Soru Açıklaması

Sigortalıların sigorta primi ödemesine karşılık sigortalanan riskin oluşmaması halinde, sigortacının hiçbir tazminat ödememesi sebebiyle, sigortalıdan alınan primlerin şirket için karşılıksız bir kazanç olacağı ve bunun da İslam tarafından yasaklanan (el-Bakara 2/188) “batıl yollarla başkasının malına el koyma” şekli olacağı açıktır.

16.

I. Hanbeli

II. Hanefi

III. Maliki

IV. Şafii

Yukarıdaki mezheplerden hangilerinin İslam fıkıhçıları, müşterinin alışverişten vazgeçmesi durumunda kaparonun satıcıda kalmasının caiz olmadığı görüşünü benimsemektedir?

Doğru Cevap: "B" II, III, ve IV
Soru Açıklaması

Sahabe döneminden itibaren İslam fıkıhçılarının çoğunluğu, bu tür bir sözleşmenin caiz olmadığı kanaatindedir. Hanefîler, Malikîler ve Şafiîler de bu işlemi sahih görmemişler ve kaparonun satıcıya helal olmayacağını belirtmişlerdir. Bir kısım sahabe ve genelde Hanbelî âlimleri kaparolu sözleşmenin caiz olduğu görüşündedirler. Dolayısıyla, doğru cevap B seçeneğidir.

17.

Bedeni ve zihni güçlendirerek birçok faydaya vesile olan eğlence türü hangisidir?

Doğru Cevap: "A" Spor-müsabaka faaliyetleri
Soru Açıklaması

Bedeni ve zihni güçlendirerek birçok faydaya vesile olan eğlence türü spor-müsabaka faaliyetleridir. Kaynaklarda, müsâbakanın ittifakla caiz olduğu bildirilir. Bunun dayanağı Hz. Peygamber’in bu yöndeki uygulamalarıdır. Bedeni ve zihni güçlendirerek birçok faydaya vesile olması müsabakanın meşru olmasının gerekçesi olarak ifade edilir. Doğru cevap A seçeneğidir.

18.

Hükmî kirlilikten temizlenmenin farz olduğu görüşü aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

Doğru Cevap: "C" Peygamber’in Hz. Âişe ve Esma binti Humeys’a hitaben söylemiş olduğu: “Kâbe’yi tavaf dışında, hacıların yaptığı bütün amelleri yapabilirsin” .
Soru Açıklaması

Hükmî Kirlilikten Temizlenmenin Farz Olduğu Görüşü: Kadınların özel günlerinde tavaf yapamayacağını söyleyenlerden bir kısmı, tavaf için hükmî kirlilikten temizlenmenin farz olduğunu düşünmektedir. Görüşlerini ispat etmek için bazı hadisleri delil olarak sunmaktadırlar. Bu hadisler şunlardır:

1. Hz. Peygamber’in Hz. Âişe ve Esma binti Humeys’a hitaben söylemiş olduğu: “Kâbe’yi tavaf dışında, hacıların yaptığı bütün amelleri yapabilirsin” hadisi.

2. “Hz. Peygamber’in Mekke’ye geldiğinde, önce abdest alıp, sonra tavaf yaptığı”na dair hadis (Buhârî, “Hac”, 78).

3. “Kâbe’yi tavaf bir namazdır, ancak Allah burada konuşmayı helal kılmıştır, tavaf esnasında konuşacak olan hayır konuşsun.” hadisi. 

Doğru cevap C'dir.

19.

Tahvillerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Doğru Cevap: "B" Nominal değer; tahvilin üzerinde yazılı değer olup her yıl değişmektedir.
Soru Açıklaması

Nominal değer; tahvilin üzerinde yazılı değer olup hiçbir zaman değişmez.

20.

İstenilen zamanda yatırılan mevduatın geri çekilebildiği ve faiz ya da kâr payı ödenmeyen hesaplar, aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "A" Cârî hesap
Soru Açıklaması

Cârî hesap: İstenilen zamanda fonun/yatırılan mevduatın geri çekilebildiği ve faiz ya da kâr payı ödenmeyen hesaplardır. Bu tür hesaplar, banka ile hesap sahibi arasında “borç” ilişkisi doğurur. Yani banka, cari hesaba yatan parayı, hesap sahibine istediğinde ödemek zorundadır. Bankanın kârı ya da zararı bu hesapları etkilemez. Doğru cevap A seçeneğidir.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.