Günümüz Fıkıh Problemleri
Deneme Final Sınavı 5
1.
Aşağıdakilerden hangisi Kamu kuruluşları veya özel şirketlerin ödünç para (kredi) bulmak için çıkardıkları bir yıldan uzun vadeli olan borç senetlerini ifade eder?
Doğru Cevap: "D" Tahvil
Soru Açıklaması

Tahvil: Kamu kuruluşları veya özel şirketlerin ödünç para (kredi) bulmak için çıkardıkları bir yıldan uzun vadeli olan borç senetleridir. Vadesi bir yıldan az olan devlet iç borçlanma senetlerine ise hazine bonosu denir. Devlet tahvilleri; Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan iç borçlanma tahvilleri ve hazine bonolarıdır. Özel sektörden ise anonim şirketler tahvil ihraç edebilirler/çıkarabilirler. Doğru cevap "D" şıkkıdır.

2.

Aşağıdaki önermelerden hangisi yanlıştır?

Doğru Cevap: "A" Tahvil, hazine bonosu gibi kıymetli evraklar borsadan alım satımı İslam alimlerinin ittifakıyla caizdir.
Soru Açıklaması

Tahvil, hazine bonosu gibi kıymetli evraklar faizli birer borç senedi olarak görüldüğünden, bunların borsadan alım satımı İslam alimlerinin ittifakıyla caiz değildir.

3.

Güzel ses dinlemek amacıyla müzik dinlemenin mubah olduğunu söyleyen İslam alimi kimdir?

Doğru Cevap: "A" Gazzalî
Soru Açıklaması

Ses sanatı olması açısından müziğin, hayatın diğer alanlarında da yer bulması gayet doğaldır. Bu açıdan müziği inceleyen bir çok İslâm alimi, bu tür müziğin mübah olduğunu söylemiştir. Örneğin konuyu geniş bir şekilde ele alan Gazzalî güzel ses dinlemek amacıyla müzik dinlemenin mubah olduğunu söyler. Ona göre içerisinde hikmet ve güzel şeyler olan şiir ve müziğin yasak olmasını gerektirecek bir sebep yoktur. İslâm, içerisinde bayağılık, çirkinlik, kötülük ve haram bir unsur bulunmayan şeyleri yasaklamış değildir (Gazzalî, 1985, II, 681 vd.).

4.

Bid’î boşama nedir?

Doğru Cevap: "B" Hz. Peygamber’in (s.a.) tarif ettiği usule aykırı olan, sünnete uygun olmayan boşamalardır.
Soru Açıklaması

Hz. Peygamber (s.a.), Kur’ân’da hükümleri belirtilen boşamanın usulüne uygun biçimde gerçekleşebilmesi için uyulması gerekli şartları açıklamıştır. Buna göre, eşini boşamak isteyen kişi, cinsel ilişkinin yaşanmadığı bir temizlik döneminde ve bir talak hakkını kullanarak eşini boşamalıdır ki, buna fıkıh literatüründe sünnî boşama denilmektedir (Buhârî, “Talak”, 1; Ebu Davud, “Talak”, 4). Dolayısıyla adet döneminde (regl) gerçekleşen boşama, cinsel ilişkinin yaşandığı temizlik evresindeki boşama, bir temizlik döneminde gerçekleşen birden fazla boşama, Hz. Peygamber’in (s.a.) tarif ettiği usule aykırı olan boşamalardır. Bu tür boşamalara, sünnete uygun olmayan boşama anlamında bid’î boşama denilmektedir.

5.

Hangi peygamberin putçulukla mücadelesi Kur’ân’da anlatılmaktadır?

Doğru Cevap: "B" Hz. İbrahim
Soru Açıklaması

İlâhî dinlerde resim ve heykel yapımına olumsuz yaklaşımın, putperestliğiengelleme ile yakın bağlantısı vardır. Hz. İbrahim’in putçulukla mücadelesiKur’ân’da anlatılmaktadır (el-Enbiyâ, 21/52).

6.

İsla^m bilginlerinin, müzikle ilgili çok farklı değerlendirmeleri vardır. Aşağıdakilerden hangisi bu konuda etkili olan hususlardan biri değildir?

Doğru Cevap: "E" Müziğin makamı
Soru Açıklaması

İsla^m bilginlerinin, müzikle ilgili çok farklı değerlendirmeleri vardır. Bunda müziğin amacı, içeriği, icra^ edildiği ortam ve vesile olduğu sonuçlar gibi hususların etkili olduğu anlaşılmaktadır.

7.

"Diyanet İlmihali yazarlarına göre; hisse senetleri türleri ne olursa olsun, sermaye piyasalarında alınıp satılmak ve bu suretle ticareti yapılmak amacıyla alınmışsa, vücup tarihinde sermaye piyasası değeri üzerinden ........ oranında zekatı verilmelidir."

Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

Doğru Cevap: "A" %2,5
Soru Açıklaması

"Diyanet İlmihali yazarlarına göre; hisse senetleri türleri ne olursa olsun, sermaye piyasalarında alınıp satılmak ve bu suretle ticareti yapılmak amacıyla alınmışsa, vücup tarihinde sermaye piyasası değeri üzerinden %2,5 oranında zekatı verilmelidir."

8.

Aşağıdakilerden hangisi aracılığı ile yapılan alışveriş ya da sözleşme için “gaibler arası akit” kuralları geçerlidir?

Doğru Cevap: "B" Telgraf
Soru Açıklaması

Tarafların aynı zaman dilimi içinde birbiriyle irtibat kurmalarını sağlayabilen iletişim araçlarının kullanıldığı akitlerde “hazırlar arası akit” kuralları hâkimdir. Taraflar arasındaki irtibatın “aynı anda” değil de “belirli bir sürenin geçmesiyle” sağlanabildiği iletişim araçlarıyla yapılan sözleşmelerde ise “gaibler arası akit” kuralları geçerlidir. Telefon, internet, görüntülü telefon, tele konferans sistemi gibi araçlarla yapılan alışverişlerde, “hazırlar arasında gerçekleşen normal akitleşme” kuralları geçerlidir. İbrahim Kâfi Dönmez’e göre, telgraf, faks, kaset, disket vb. materyallerin gönderilmesi suretiyle yapılan sözleşmeler, klasik dönemde mektupla yapılan sözleşmelere benzetilerek, “gaibler arası akit” gibi değerlendirilmiştir. Dolayısıyla, doğru cevap B seçeneğidir.

9.
Arapçada "meysir" olarak adlandırılan ve meşru olmayan eğlence türü aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: "D" Kumar
Soru Açıklaması

İslam dini, meşru eğlencelere izin vermekle beraber, bazı eğlence yollarını da kapatmıştır. Bunlardan biri de kumardır. Arapça da ‘meysir’ diye adlandırılan kumar “kolaylık” anlamına gelen bir kelimeden türetilmiştir. Çünkü kumar, kolay yoldan kazanmak ya da kaybetmektir. Kumarda emek, hizmet ya da üretim yoktur. Bir emek ve iş karşılığı olmaksızın sırf tesadüflere bağlı kalarak başkalarının zararı karşılığında kolaylıkla mal kazanmaktır kumar. Doğru cevap D seçeneğidir.

10.
Aşağıdakilerden hangisi yatırım aracı olarak kullanılabilen, sahibine ortaklık veya alacaklılık sağlayan ve belirli bir meblağı temsil eden kıymetli evrakları ifade etmektedir?
Doğru Cevap: "A" Menkul kıymet
Soru Açıklaması

Menkul kıymet, sahibine ortaklık veya alacaklılık sağlayan ve belirli bir meblağı temsil eden kıymetli evraktır. Menkul kıymet, aynı zamanda, yatırım aracı olarak kullanılabilir. Doğru cevap "A" şıkkıdır.

11.

İslam ülkesinin vatandaşı olmayıp bu ülkeye izinsiz olarak girenler için kullanılan terim aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "C" Harbî
Soru Açıklaması

İslam ülkesinin vatandaşı olmayıp bu ülkeye izinsiz olarak girenler için de harbî terimi kullanılmaktadır. Bu nedenle cevap “C” seçeneğidir.

12.
Bir kurum veya şahsın, açtığı bir yarışmada kazananlara ödül vermesikumar değildir. Ancak böyle bir yarışmada para almak ve vermek haramdır. Yarışanların sadece bir kısmı para koyar ve “ben kazanırsam bir şeyalmam, fakat sen kazanırsan da bir şey almazsın” şeklindeki anlaşmalar kumar değildir. Karşılıklı olarak yarışan iki kişiye bir üçüncü şahıs eklenip, yarışmayıkazanırsa, ikisinden birinin mükaafatı alması ve kaybederse bir şeyödememesi şartıyla yarışma yapılırsa kumar olmaz.

Alimler, kumar kapsamına girmeyen oyunların yapılış şekilleri hakkındada bilgi vermişlerdir. Buna göre yukarıdakilerden hangisi veya hangileri doğru bilgidir?

Doğru Cevap: "E" Yalnız III
Soru Açıklaması

Alimler, kumar kapsamına girmeyen oyunların yapılış şekilleri hakkındada bilgi vermişlerdir. Buna göre:? Bir kurum veya şahsın, açtığı bir yarışmada kazananlara ödül vermesi kumar değildir. Böyle bir yarışmada para almak ve vermek helaldir.? Yarışanların sadece bir kısmı para koyar ve “ben kazanırsam bir şey almam, fakat sen kazanırsan şu kadar alırsın” şeklindeki anlaşmalar kumar değildir.? Karşılıklı olarak yarışan iki kişiye bir üçüncü şahıs eklenip, yarışmayı kazanırsa, ikisinden birinin mükaafatı alması ve kaybederse bir şey ödememesi şartıyla yarışma yapılırsa kumar olmaz.

13.

Yarışmalar insanların eğitimi, biyolojik ve psikolojik gelişimi ve meşru şekilde eğlenmesi gibi iyi amaçlarla yapılmalıdır. Sırf _____ ve _____ için yarışmak doğru değildir.

Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yeri aşağıdakilerden hangisi doğru bir şekilde tamamlar?

Doğru Cevap: "E" böbürlenmek - kibirlenmek
Soru Açıklaması

Yarışmalar insanların eğitimi, biyolojik ve psikolojik gelişimi ve meşru şekilde eğlenmesi gibi iyi amaçlarla yapılmalıdır. Sırf böbürlenmek ve kibirlenmek için yarışmak doğru değildir.

14.

I. Borsada kıymetli evrakın fiyatları serbest iradelerle teşekkül etmemesi

II. Borsada açıkça birisi lehine diğeri aleyhine haksız kazançlar sözkonusu olmasıIII. Borsada batık şirketlerin hisse senetleri satışa arz edilebilmesiIV. Hisse senetlerinin fiyatları gerçek fiyatıyla yeniden değerlendirmeyetabi tutulmaması

Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri kıymetli evrakın borsadan satın alınmasının caiz olmadığını savunan araştırmacıların ileri sürdükleri görüşlerden biridir?

Doğru Cevap: "E" I, II, III ve IV
Soru Açıklaması

Bütün seçenekler kıymetli evrakın borsadan satın alınmasının caizolmadığını savunan araştırmacıların ileri sürdükleri görüşlerdendir.

15.

Kişinin kendi iradesiyle müslümanlıktan vazgeçtiğini söz veya yaşantı şeklinde ortaya koymasına ne denir?

Doğru Cevap: "E" İrtidat
Soru Açıklaması

Kişinin kendi iradesiyle müslümanlıktan vazgeçtiğini söz veya yaşantı şeklinde ortaya koymasına irtidat, bu tür davranışı sergileyene de mürted denmektedir. Doğru cevap E'dir.

16.
Aşağıdakilerden hangisi kumar kapsamına girmez?
Doğru Cevap: "C" Bir kurum veya şahsın, açtığı bir yarışmada kazananlara ödül vermesi.
Soru Açıklaması

Bir kurum veya şahsın, açtığı bir yarışmada kazananlara ödül vermesi kumar değildir. Böyle bir yarışmada para almak ve vermek helaldir. 

17.

Hanefîler, Malikîler, Şafiîler, Hanbelîler, Zahiriler'e göre, hangi nokta miras ilişkisinin oluşumuna engeldir?

Doğru Cevap: "A" din farkı
Soru Açıklaması

Hanefîler, Malikîler, Şafiîler, Hanbelîler, Zahiriler'e göre, din farkı miras ilişkisinin oluşumuna engeldir. Doğru cevap A'dır.

18.

Senet kırdırmanın caiz olmadığı görüşünde olanlardan bazıları senet kırdırmayı _____, kefalet ve _____ benzeterek yorumlamaya çalışmışlardır.

Doğru Cevap: "B" karz-vekalete 
Soru Açıklaması

Senet kırdırmanın caiz olmadığı görüşünde olanlardan bazıları senet kırdırmayı karz, kefalet ve vekalete benzeterek yorumlamaya çalışmışlardır. Buna göre, banka ve senet sahibinin asıl maksadı kredi alışverişidir. Bu işlemde senetten kefalet belgesi olarak yararlanılmaktadır. Kişi, borç alabilmek için senedi ciroederek bankaya takdim eder ve senetle ilgili bütün haklar bankaya geçer. Senet sahibi bankaya aynı zamanda senedi tahsil yetkisini vermekte ancak, vaktinde ödenmezse kendisi ödemeyi taahhüt etmektedir. Bankanın komisyon diye aldığı, senette yazılı miktarla borç verilen miktar arasındaki fark, kredi karşılığında alınan faizdir. Bankanın tahsil işlemleri ve yaptığı masraf karşılığı olarak aldığı bedel ise, hizmet ve masraf karşılığı olduğundan caizdir.

19.
Hisse senetlerinin ait oldukları şirketin cinsine göre zekatlarının verilmesini savunan görüşe göre, zirai şirketlerin hisse senetlerinin zekatı hangi oranda olmalıdır?
Doğru Cevap: "C" 1/10
Soru Açıklaması

Hisse senetlerinin ait oldukları şirketin cinsine göre zekatlarının verilmesini savunan görüşe göre, zirai şirketlerin hisse senetlerinin zekatı 1/10 veya 1/20 oranında verilir. Doğru cevap "C" şıkkıdır.

20.

Kumar ile ilgili aşağıdaki iadelerden hangisi yanlıştır?

Doğru Cevap: "A" Yarışanların sadece bir kısmı para koyar ve “ben kazanırsam bir şey almam, fakat sen kazanırsan şu kadar alırsın” şeklindeki anlaşmalar da kumardır.
Soru Açıklaması
TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.