Hadis Tarihi ve Usulü
Deneme Ara Sınavı 11
1.

İslam toplumunun sünnet çizgisinde devamından sorumlu bir grup olarak, sünnet karşıtlarına ve sünnetten sapanlara karşı, derledikleri ve tasnif ettikleri hadislerle cevaplar vermeyi onların etkinliklerini zayıflatarak Sünnet’in etkinliğini artırmayı amaçlamış hadisçiler hangisi ile adlandırılırlar?

Doğru Cevap: "C" Ehlü’s-Sünne
Soru Açıklaması

Ehlü’s-Sünne, Ehlü’l-Hadîs diye isimlendiren hadisçiler kendilerini İslam toplumunun sünnet çizgisinde devamından sorumlu bir grup olarak görüyorlardı.Gerek yazdıkları müstakil konulu reddiyelerde ve tartışma kitaplarında gerekse çok konulu büyük kitapların ilgili bölümlerinde, iman amel ilişkisi, Allah’ın sıfatları, kader gibi ilmî ve fikrî tartışma konularında Ehlü’l-Bid‘a dedikleri sünnet karşıtlarına ve sünnetten sapanlara karşı, derledikleri ve tasnif ettikleri hadislerle cevaplar vermeyi dahası onların etkinliklerini zayıflatarak sünnet’in etkinliğini artırmayı amaçlamışlardır.

2.

"Hadislerin başındaki râvî silsilesini gösteren isimlerden oluşan râvîler zincirine _____ denir".

Yukardaki cümleyi tamamlayan en uygun ifade aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "B" İsnad
Soru Açıklaması

Cevap B

3.

Müstahrec nedir?

Doğru Cevap: "A" Daha önce telif edilen herhangi bir hadis kitabında bulunan hadisleri teker teker ele alarak kitap sahibinin senedinden başka bir senedle rivayet etmek suretiyle meydana getirilen hadis kitabıdır.
Soru Açıklaması

Müstahrec ( المستخرج ), Daha önce telif edilen herhangi bir hadis kitabında bulunan hadisleri teker teker ele alarak kitap sahibinin senedinden başka bir senedle rivayet etmek suretiyle meydana getirilen hadis kitabıdır.

4.
Sünenler, Câmî’ler Musannefler Tartışma ve reddiye kitapları

 Yukarıdakilerden hangileri konularına göre düzenlenmiş hadis kitabı türlerindendir?

Doğru Cevap: "E" Hepsi
Soru Açıklaması

Tasnif dönemi kitaplarının, hadisleri konularına göre gruplandıran türleri şunlardır: Tek bir konudaki hadisleri toplayan kitaplar, birden çok alt konu barındıran tekbir ana konuda yazılmış kitaplar, tartışma ve reddiye kitapları, Muvatta’lar, Sünenler, Câmî’ler, Musannefler. 

5.

Aşağıdakilerden hangisi din dünya ayırımında, dinin alanının çok genişletilmesinin bir sonucudur?

Doğru Cevap: "E" Hayatın dine indirgenmesi
Soru Açıklaması

Din dünya ayırımında sınırların nereden çizileceği meselesi de problemlidir. Dinin sınırlarını kenara itilmesine, hayatı düzenleme özelliğini yitirmesine, bireysel bir tatmin aracı haline dönüşmesine yol açabilir. Dinin alanının çok genişletilmesi ise hayatı dine indirgemek gibi bir sonuç doğurabilir.

6.

Aşağıdakilerden hangisi Meğâzî ve Siyer Kitaplarından biridir?   

Doğru Cevap: "D" Sîretü İbn Hişâm
Soru Açıklaması

Meğâzî Hz. Peygamber’in savaşları, Sîret/Siyer ise, hayatı anlamına gelir. Bu konulardaki hadisleri toplayan kitaplar da aynı isimle anılır. Meğâzî kitaplarında Hz. Peygamber’in savaşları ile ilgili rivayetler, Siyer kitaplarında ise hayatı ile ilgili rivayetler bir araya getirilmiştir. Bunlar da belli bir konudaki hadisleri toplayan kitaplardan sayılabilir. Fakat yaygın olarak yazılmış olmaları ve önemlerine binaen ayrı bir tür sayılabilirler. Bu iki kitap türünden meğâzîler daha önce, siyerler ise daha sonra yazılmışlardır. İbn Şihâb ez-Zührî, İbn İshâk ve Vâkıdî ayrıca Siyer isimli kitaplar yazmışlardır. İslam tarihinde yazılan siyer kitaplarından en meşhuru ve klasik olanı İbn Hişam’ın (ö.218/833) Sîretü İbn Hişâm ismiyle meşhur olan eseridir.

7.

Aşağıda verilen müellif ve eserlerden hangisi Hüseyin Mes’ud’un “Mesabihu’s-sünne “ adlı eserinde derlenmemiştir?

Doğru Cevap: "E" Berkani-“el-Müsned”
Soru Açıklaması

Tespit edilebildiği kadarıyla Kütüb-i sitte ve diğer temel hadis kaynaklarını esas alarak hadis kitabı derleyen ilk âlim Beğavî nisbesiyle tanınan Hüseyin b. Mes’ûd olmuştur. O, Mesâbîhu’s-sünne isimli eserini başta Kütüb-i sitte olmak üzere Dârimî’nin es-Sünen, Mâlik’in el-Muvatta’, Şafiî’nin el-Müsned, Dârekutnî’nin es-Sünen, ve Beyhakî’nin Şuabü ’l-îmân adlı eserlerinden derleyerek meydana getirmiştir.Berkaninin  “el-Müsned” adlı eseri bu derleme içinde yer almamıştır.

8.
Kavli Sünnet Fiili Sünnet Takriri Sünnet

Yukarıdaki Sünnetlerden hangileri Hz.Peygamber’den gelmektedir?

Doğru Cevap: "E" I, II, III
Soru Açıklaması

Sünnet, Hz. Peygamber’den gelmesi bakımından üçe ayrılır. Kavli Sünnet, Fiili Sünnet, Takriri Sünnet.

9.

Aşağıdaki kitaplardan hangisi temek hadis kaynaklarını tamamlamak amacıyla yazılmıştır?

Doğru Cevap: "A" El-Müsnedü’l-müstahrec ala Sahihi’l-İmam Müslim
Soru Açıklaması

El-Müsnedü’l-müstahrec ala Sahihi’l-İmam Müslim Tamamlayıcı nitelikteki eserlerdendir.

10.

Hz. Peygamberin sözleri, davranışları ve onaylarına yani onun yolu ve hayat tarzı, sürekli ve devamlı davranışlarına ne ad verilir?

Doğru Cevap: "D" Sünnet
Soru Açıklaması

Sünnet ’in anlamı, Hz. Peygamberin sözleri, davranışları ve onaylarıdır. Yani onun yolu ve hayat tarzı, sürekli ve devamlı davranışlarıdır.

11.

Türkiye Cumhuriyeti döneminde hadis çalışmalarının toparlanma ve olgunlaşma dönemine girmesi hangi yıllardan sonra olmuştur?

Doğru Cevap: "B" 1950’lerden sonra
Soru Açıklaması

1950’den sonraki yıllarda ise hadis çalışmaları toparlanma sürecine girmiş, daha sonra ise olgunlaşmaya başlamıştır. 

12.

Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde tedvin ile tasnif arasındaki kesin olan bir farktan bahsedilmektedir?

Doğru Cevap: "E" Tedvinin başlangıcı tasniften öncedir
Soru Açıklaması

Tedvin ve tasnif iç içe süreçler olsa da bir önceki ünitede gördüğümüz gibi tedvi^nin başlangıcı kesinlikle tasniften öncedir.

13.

İslam âlimleri birbirine zıt gibi görünen hadisleri çözüme kavuşturmak için konuya dait pek çok eser yazmışlardır. Aşağıdakilerden hangisi bu konuda geliştirilen ilim dallarından biri değildir?

Doğru Cevap: "E" Şarkiyatçılık
Soru Açıklaması

Şarkiyatçılık genelde Batılıların, Doğu halklarını özelde ise İslam dünyasını çeşitli açılardan ve bilhassa dini kaynaklarını inceledikleri alanın ismidir.

14.

Aşağıdaki ifadelerden hangisi “Muallâk Hadis” kavramını karşılamaktadır?

Doğru Cevap: "A" Başında isnad zinciri zikredilmeyen hadislerdir.
Soru Açıklaması

Herhangi bir hadisin ilk kaynağından hadis kitabı yazarına gelinceye kadar kimler tarafından nakledildiğini gösteren bu zincirler, hadisin dayanakları, doğruluğunun belgeleri niteliğindedir. Yani hadis havada ve boşlukta değil, bu zincirle ilk kaynağına, Hz. Peygamber’e bağlanmakta ve dayandırılmaktadır. Hadis ilminde, başında senedi yani isnad zinciri zikredilmeyen hadislere Muallâk Hadis denir. Muallâk kelimesinin anlamı, yere veya sağlam bir zemine dayanmayan, boşlukta, havada asılı duran demektir. Bu zincirler hadisin sağlam bir zemine dayandığının göstergesidir.

15.

Hz. Peygamber’in hayatını anlatan kitaplara ne ad verilir?

Doğru Cevap: "C" Siret kitapları
Soru Açıklaması

Hz. Peygamber’in hayatını anlatan kitaplara Sîret/Siyer kitapları adı verilir. 

16.

Hadisleri ilk râvîleri olan sahabîlere göre ve sahabîleri de kendi aralarında alfabetik olarak sıralamak suretiyle gruplandırılmasına ne denir?

Doğru Cevap: "E" Mu‘cem
Soru Açıklaması

Arapça’da alfabetik olarak sıralanmış anlamına gelir. 

17.

Rûdânî’nin Cem’ul-fevâid adlı eserinde aşağıda verilenlerden hangisine ait hadis kitabından ilaveler yapılmamıştır?

Doğru Cevap: "B" Mağribî
Soru Açıklaması

Cem’ul-fevâid Rûdânî diye tanınan Muhammed b. Muhammed elMağribî’nin (ö. 1094/1683) İbnü’l-Esîr’in Câmiu’l-usûl’ü ile Heysemî’nin Mecma’u’z-zevâid’ine İbn Mâce ve Dârimî’nin es-Sünen’lerini ilâve etmek suretiyle on dört temel hadis kitabındaki hadisleri bir araya getirdiği eserdir. Mağribi’nin eseri bu ondört eserden biri değil, bunları muhteva eden eserdir. 

18.

Hadis ilminde, başında senedi yani İsnat zinciri zikredilmeyen hadislere ne denir?

Doğru Cevap: "D" Muallak Hadis
Soru Açıklaması

Hadis ilminde, başında senedi yani İsnat zinciri zikredilmeyen hadislere Muallak Hadis denir.

19.

Hadisin, onu rivayet eden kimselerin isimlerinin sırayla zikredildiği kısıma ne denir?

Doğru Cevap: "C" Sened
Soru Açıklaması

Hadisin, onu rivayet eden kimselerin isimlerinin sırayla zikredildiği kısıma sened denir. Kullanılan şekliyle, yani her bir râvînin bir önceki râvînin ismini vererek ilk kaynağa varan şekliyle Müslümanlara has olan sened kullanımı, hadisin güvenilirliğini sağlamak için ortaya çıkarılmıştı.

20.

Aşağıdakilerden hangisi hadislerin sabitlendiği ve sağlama alındığı ilk dönemdir?

Doğru Cevap: "C" Tesbit
Soru Açıklaması

Tesbît, sabitleme, kaydetme, bağlama, sağlama alma anlamlarına gelir. Bu dönemde hadislerin sözlü ve yazılı olarak öğretilmesi, öğrenilmesi, halk arasında yayılması, böylece hafızalarda ve değişik yazı malzemeleri üzerine kaydedilip koruma altına alınması söz konusudur. Bu dönem aşağı yukarı hicri 1. yüzyılın sonlarına kadar devam etmiştir.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.