Hadis Tarihi ve Usulü
Deneme Ara Sınavı 9
1.

Ali b. Ebî Bekr’in yazdığı eser aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "A" Mecma’u’z- zevâid
Soru Açıklaması

Bu türün en tanınmış eseri Heysemî nisbesiyle tanınan Ali b. Ebî Bekr’in (ö. 807/1404) Mecma’u’z- zevâid ve menba’u’l-fevâid adlı kitabıdır. Heysemî bu eserinde Ahmed b. Hanbel, Ebû Ya’lâ el-Mevsılî ve Bezzâr’ın Müsned’leri ile Taberânî’nin üç Mu’cem’inin Kütüb-i sitte’de bulunmayan hadislerini bir araya getirmiştir.

2.

Hz. Peygamberi gören sahâbenin onun hakkındaki ifadeleri ve anlatımlarını ifade eden kavram aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "D" Hadis
Soru Açıklaması

Hz. Peygamberi gören sahâbenin onun hakkındaki ifadeleri ve anlatımlarıdır veya bunların yazıya geçirilmiş haline hadis denir.

3.

Müstedrek türündeki eserler ile ilgili hangisi doğrudur?

Doğru Cevap: "A" Önceki dönemindeki müellifinin eksikliklerini tamamlar.
Soru Açıklaması

Müstedrek türündeki eserler, önceki dönemindeki müellifinin eksikliklerini tamamlar. Konu esaslıdır. Eserleri esas alınan ilk dönem âlimleri genellikle hadisleri hangi şartlara göre topladıklarını ifade etmemişlerdir. Müstedrek müellifinin isabet etme ve yanılma ihtimali her zaman mevcuttur. Bu nedenle esas alınan eseri bütünüyle tamamladığı düşünülmemelidir.

4.

I. BilalII. Ebu BekirIII. TırmıziIV. RamhürmüziV. İbnü’n NedimAşağıdakilerden hangisiHadisleri ilk tasnif edenlerdendir?

Doğru Cevap: "D" III, IV ve V
Soru Açıklaması

Bilal ve Ebu Bekir ilk sahabilerdendir. Tasnif işlemi Hz. Peygamber’in vefatından sonra gerçekleşmiştir. 

5.

Aşağıda verilen kitaplardan hangisi yazılış yöntemlerine göre hadis kitabı türlerinden biri olabilir?

Doğru Cevap: "A" Ale’r-rical
Soru Açıklaması

Ra^vi^lerine göre düzenlenmiş olanlar. Bunlara Arapça’da Ale’r- rica^l kitaplar denir. Rica^l, Arapça’da adam, kişi anlamlarına gelen racül kelimesinin çoğuludur. Burada adamdan maksat hadis ra^vi^leridir. Ale’r-rica^l ifadesi ra^vi^lere göre demektir.

6.

Aşağıdakilerden hangisi ileri görüşlü kişilerin, hadisleri koruma ve kayıt altına almaya yönelmesinin nedenlerinden biri değildir?

Doğru Cevap: "E" Hadis sayısının her geçen gün artması
Soru Açıklaması

İslam coğrafyasının fetihler sonucu genişlemesi, sahabîlerin bu geniş coğrafyaya dağılmaları, vefatları sonucu sayılarının gittikçe azalması, yabancı kültürlerin İslam geleneğinin saflığını bozma riski, Müslümanlar arasında meydana gelen gruplaşmalar sonucu ortaya çıkan mezhep mücadelelerinde, tarafların görüşlerine uygun hadis uydurmaya başlaması ileri görüşlü kişileri hadisleri koruma ve kayıt altına almaya yöneltmiştir. Ancak E seçeneğinde verilen durum, bu nedenlerden biri değildir. 

7.

Aşağıdakilerden hangisi ale’l-ebvâb hadis kitaplarından biri değildir?

Doğru Cevap: "E" Mu‘cemler
Soru Açıklaması

Mu‘cemler ale’l-ebvâb hadis kitaplarından biri değildir.

8.

II. Murad’ın 1435’de yaptırdığı Dârulhadîsi aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "B" Edirne Dârulhadîsi
Soru Açıklaması

Osmanlı dârulhadîslerinin en önemlilerinden birisi, II. Murad’ın 1435’de yaptırdığı Edirne Dârulhadîsi’dir. Onun döneminde İslâm dünyasının pek çok yerinden değerli âlimler getirilmiştir. Fatih Sultan Mehmed’in hem hocası hem de Şeyhülislâmı olan Molla Gürânî’nin (ö. 893/1487) el- Kevseru’l-cârî ilâ riyâzi’l-Buhârî adlı Buhârî şerhi bu dönemin eserlerindendir. Molla Gürânî Kahire’de bulunduğu yıllarda İbn Hacer’in, Zerkeşî’nin ve meşhur bazı hadisçilerin öğrencisi olmuş, onlardan birçok kitap okumuştur. Molla Gürânî, İstanbul’da kendi adına bir dârulhadîs yaptırmıştır.

9.

Aşağıdakilerden hangisi hadisi rivayet eden kimselerin sırasıyla zikredildiği kısmıdır?

Doğru Cevap: "D" Sened
Soru Açıklaması

Hadis râvîlerinin bu şekilde incelenmeye başlamasına, aynı hadisi farklı yerlerde, farklı hocalardan biraz değişik şekilde almış olan kimselerin bu durumu; “Falan râvî şöyle dedi, filan râvî şöyle dedi...” diyerek anlatması eklenince hadis rivayetinde sened kullanımı ortaya çıktı. Sened, hadisin, onu rivayet eden kimselerin isimlerinin sırayla zikredildiği kısmıdır. Kullanılan şekliyle, yani her bir râvînin bir önceki râvînin (hocasının) ismini vererek ilk kaynağa varan (muttasıl) şekliyle Müslümanlara has olan sened kullanımı, hadisin güvenilirliğini sağlamak için ortaya çıkarılmıştı.

10.

Aşağıdakilerden hangisinde yazılış  yöntemlerine göre Hadis kitabı türleri doğru biçimde verilmiştir?

Doğru Cevap: "A" Konularına Göre -  Râvîlerine Göre
Soru Açıklaması

Hadisleri bir araya getiren hadis kitapları yazılış yöntemlerine göre iki ana gruba ayrılır:Konularına göre düzenlenmiş olanlar.Râvîlerine göre düzenlenmiş olanlar

11.

Aşağıdakilerden hangisi İslami İlimler ile ilgili doğru bir bilgi değildir?

Doğru Cevap: "B" İslam Dini’ni dışarıdan ve tarafsız olarak incelerler.
Soru Açıklaması

İslami ilimler İslam Dini’nin temel iki kaynağı olan Kur’an ve Hz. Peygamber’in sünnetine yani uygulamalarına dayanırlar. Dolayısıyla bu ilimler, İslam Dini’nin ilkeleri doğrultusunda oluşmuş, Müslümanlar tarafından geliştirilmiş, İslam Dini’ne içeriden bakan ilimlerdir. İslamî İlimler, İslam Dini’ni dışarıdan ve tarafsız olarak incelemezler. Müslümanlar’ın dînî açıdan sorumluluklarını ortaya koyan, kural koyucu (normatif) ve bağlayıcı nitelikte ilim dallarıdır. Müslümanların anlam dünyalarını, değer yargılarını, hayat anlayışlarını biçimlendirirler.

12.

Hadis öğrenimi ve öğretiminin yaygın olarak uygulandığı döneme ne ad verilir?

Doğru Cevap: "E" Mekke Dönemi
Soru Açıklaması

Tesbit, sabitleme, kaydetme, bağlama, sağlama, alma anlamına gelir. Bu dönemde hadislerin sözlü ve yazılı olarak öğretilmesi, öğrenilmesi, halk arasında yayılması, böylece hafızalarda ve değişik yazı malzemelerinde kaydedilip koruma altına alınması söz konusudur.

13.

Aşağıdakilerden hangisi İslami İlimlerle kavramıyla örtüşür?

Doğru Cevap: "D" Değerler alanı ile ilgilidir
Soru Açıklaması

İslami İlimler olgular alanıyla değil, değerler alanıyla, yani ne olduğuyla değil, ne olası gerektiği ile ilgilenir. Bu ilimler ele aldıkları olguları sadece olgu olmaları açısından değil, İslami değerle ilişkileri açısından inceler.

14.

Kişinin kendini desteklemek muhalifini kötülemek için sözler uydurup hadis şeklinde rivayet etmeye başlaması sonucunda hadisin geçerliğinin kontrolünde hangi yöntem izlenmiştir?

Doğru Cevap: "A" Hadisin Râvîlerini İnceleme
Soru Açıklaması

İlk Müslümanlar arsında çıkan siyasi ve fikri karışıklıklar hadisler için bir tehlikeyi beraberinde getirmişti. Bu, her kesimin kendisini desteklemek, muhalifini kötülemek için bazı sözler uydurup bunları Hz. Peygamber’e nispet etme teşebbüsüydü. Bu durumun ne zaman ortaya çıktığı tartışma konusu olsa da sahâbe neslinin sonlarına doğru yaygınlık kazandığı anlaşılmaktadır. İşte bu gelişme üzerine hadis alma ve nakletmede daha bir titizlik gösterilmeye başlandığı söylenebilir. Bu hareketin ortaya çıkmasından sonra hadisi rivayet eden kimseye hadisi kimden aldığı sorulmaya ve söylenen hoca güvenilir biri ise hadis alınmaya başlandı.

15.

Hz. Peygamber’in Mut‘a nikâhı ile faizin haramlığını, Vedâ Haccı’nda tekrar duyurmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "A" Dinin hükümlerinin daha geniş bir sahaya yayılmasını sağlamak
Soru Açıklaması

Hz. Peygamber Mekke’nin fethi esnasında kısa bir müddet müsaade ettikten sonra ikinci defa ve ebediyen yasaklamış olduğu mut‘a nikâhının haramlığı ile daha önce yasaklamış olduğu faizin haramlığını, on binlerce insanın bir araya geldiği Vedâ Haccı’nda tekrar duyurmuştu. Bunun sebebi, dinin hükümlerinin daha geniş bir sahaya yayılmasını, duymamış olanların duymasını sağlamak olmalıdır.

16.

Okutulabilecek ders kitaplarına olan ihtiyaç, eli kalem tutan insanlar tarafından karşılanmıştır. Aşağıdakilerden hangisi bu kitaplardan değildir?

Doğru Cevap: "E" Şuabü’l-iman
Soru Açıklaması

Şuabü’l-iman ders kitabı olarak okutulmamıştır.

17.

Aşağıdakilerden hangisi sadece sahih hadisleri bir eserde toplama faaliyetini ilk defa başlatanlardan biridir?

Doğru Cevap: "A" Buhârî
Soru Açıklaması

Sadece sahih hadisleri bir eserde toplama faaliyeti ilk defa üçüncü asırda Buhârî ve Müslim tarafından başlatılmıştı. 

18.

Konularına göre düzenlenmiş hadis kitaplarına ne ad verilir?

Doğru Cevap: "B" Ale’l-ebvâb
Soru Açıklaması

Ebvâb Arapça’da kapı veya konu başlığı anlamına gelen bâb kelimesinin çoğuludur. Ale’l-ebvâb ifadesi konulara göre demektir. 

19.

Buhârî ve Müslim tarafından sahih hadisleri bir eserde toplama faaliyeti ilk defa hangi asırda başlatılmıştı?

Doğru Cevap: "C" Üçüncü asırda
Soru Açıklaması

Sadece sahih hadisleri bir eserde toplama faaliyeti ilk defa üçüncü asırda Buhârî ve Müslim tarafından başlatılmıştı. Buhârî eserinin ismindeki “elmuhtasar” ifadesiyle sahih hadislerin tamamını bir araya getirmediğini belirtmekteydi. Müslim de bu hususu eserinde açıkça ifade etmekteydi. Dolayısıyla Buhârî ve Müslim’in el-Câmiu’s-sahîh’leri sahih hadislerin tamamını ihtiva etmemekteydi.

20.

Hangi türdeki eserler, temel hadis kaynaklarındaki hadisleri a^li^ isnadla elde etmek ve onları daha güçlü kılmak amacınını gerçekleştirmek için hazırlanmıştır?

Doğru Cevap: "A" Müstahrec
Soru Açıklaması

Müstahrec türü eserler, temel hadis kaynaklarındaki hadisleri a^li^ isnadla elde etmek ve onları daha güçlü kılmak amacınını gerçekleştirmek için hazırlanmıştır. Müstedrek türündeki eserler, sahih olan hadisleri bir araya getirme amacıyla hazırlanmıştır. Zevâid, kütüb-i sitte’de olmayan hadislerin bir araya toplanması ihtiyacına yöneliktir. Şerh çalışmaları, temel hadis kaynaklarının daha iyi anlaşılmasına, onlardan istifade etmeyi kolaylaştırmaya yöneliktir. Tahric türü eserler ise farklı konularda yazılan eserlerde bulunan hadislerin kaynağını gösterme ihtiyacına yöneliktir.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.