Hadis Tarihi ve Usulü
Deneme Final Sınavı 16
1.

Hangisi makbûl hadîslerdir?

Doğru Cevap: "D" Sahîh ve hasen hadisler
Soru Açıklaması

Makbûl hadîsler sahîh ve hasen hadislerdir. Merdûd hadîsler zayıf hadislerdir ve Müdelles, Şâzz- Mahfûz hadisler bu gruptadır. Rabbânî hadîs, Kudsî hadîs yerinede kullanılmaktadır. 

2.

Aşağıdakilerden hangisi zayıf hadisin şiddetli zayıf olarak nitelendirilmesinin sebeplerinden değildir?

Doğru Cevap: "E" Mevzû
Soru Açıklaması

Hadisçiler senedin kopuk olmasını, diğerine göre ağır cerh sebebi saymamışlardır. Hâlbuki râvînin yalancılığı (kezzâb), yalan söylemekle itham edilmesi (müttehem bi’l-kizb), çok hata yapması (fuhş-i galat), fıskı ve hadisin şâz olması aşırı cerh sebebi kabul edilmiş ve bu tür hadislerin zayıflığı şiddetli zayıflık olarak nitelendirilmiştir.

3.

Müksirûn (binden fazla hadis rivâyet etmiş yedi sahâbî) arasında üçüncü sırada yer alan Enes b. Mâlik nerede vefat etmiştir?

Doğru Cevap: "C" Basra
Soru Açıklaması

Hilâfet merkezinin Kûfe’ye nakledilmesiyle bölgenin ikinci ana merkezi haline gelen Basra, aynı zamanda önemli bir ilim şehri olarak ün yapmıştır. Müksirûn (binden fazla hadis rivâyet etmiş yedi sahâbî) arasında üçüncü sırada yer alan Enes b. Mâlik buraya yerleşmiş ve yüz üç yıllık bereketli ömrünün büyük bir kısmını burada geçirip vefat etmiştir. Bu durum, hadis öğrenimi ve öğretimi açısından Basra’ya bir ayrıcalık kazandırır.

4.

Aşağıdaki râvî tabakaları arasında en önemlisi hangisidir?

Doğru Cevap: "A" sahâbe
Soru Açıklaması

Önem tabakasına göre bakıldığında Sahâbe ilk sırada yer almaktadır ve kelime anlamı Hz. Peygamber’i, ona iman etmiş olarak gören veya onunla karşılaşan ve müslüman olarak ölen kimse demektir. Hadis ilminde, mümin olarak bir veya daha fazla sahâbi ile karşılaşan ve müslüman olarak ölen kimseye tâbiî denir. Muhadramûn Câhiliyye ve İslâm devirlerine yetişip Hz. Peygamber zamanında müslüman olduğu halde onu görememiş kimselere denir. Etbâ’ tabakası mümin olarak tâbiînden bir veya birkaç kişiyle karşılaşan ve müslüman olarak ölen kimse demektir. Fukahâ-i seb’a ise tâbiî tabakasında ilim ve dindarlık yönüyle öne çıkmış Medîneli yedi kişidir.

5.

Hadis tarihinde ilk dönem veya mütekaddimûn dönemi denilen bu asırlarda yaşamış beş râvî tabakası vardır. Her biri kendi dönemi açısından önem sırasına sahiptir. Aşağıdakiler hangisi bu sıralamada en önemli ravi tabakasıdır?

Doğru Cevap: "D" Sahâbe
Soru Açıklaması

Râvî tabakaları denildiğinde daha çok rivâyet asırları olarak bilinen ilk üç asırdaki râvîler anlaşılır. Hadis tarihinde ilk dönem veya mütekaddimûn dönemi denilen bu asırlarda yaşamış beş râvî tabakası vardır. Her biri kendi dönemi açısından hadis rivâyetinde büyük bir öneme sahip olan bu tabakalar arasında ilk üç tabaka daha önemli, birinci tabaka çok daha önemlidir. Hz. Peygamber tarafından görülmüş olma şerefine ulaşmaları bakımından sahâbe, fakat rivâyetleri sahâbîlere dayanması yönünden büyük tâbiîn tabakasından sayılırlar.

6.

Müksirûn Sahâbîlerin den Enes b. Mâlik kaç hadis rivâyet etmiştir?

Doğru Cevap: "E" 2286 hadis
Soru Açıklaması

Sahâbe içinde müksirûn diye bilinen yedi sahâbî, rivâyet sayılarına göre şöyle sıralanır:Ebû Hureyre: 5374 hadisAbdullah b. Ömer: 2630 hadisEnes b. Mâlik: 2286 hadisHz. Âişe: 2210 hadisAbdullah b. Abbâs: 1660 hadisCâbir b. Abdullah: 1540 hadisEbû Saîd el-Hudrî: 1170 hadis 

7.

Hadis rivâyetinde en çok kullanılan rivâyet lafızları Hicrî üçüncü asır dönemi düşünüldüğünde verilenlerden hangisi olduğu söylenebilir?

Doğru Cevap: "D" Haddesenâ-ahberenâ
Soru Açıklaması

“Rivâyet Lafızları” bölümünde belirtildiği üzere Haddesenâ-ahberenâ en çok kullanılan rivayet lafızlarıdır. 

8.

Hadisin coğrafî merkezlerinden olup, İslam’ın ilk merkezi aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "D" Medine
Soru Açıklaması

Eski adı Yesrib iken Hz. Peygamber’in hicretiyle birlikte yeniden imar ve inşa edilerek bir medeniyet merkezi haline dönüşen ve Medîne adını alan bu şehir, genel anlamda İslam’ın ilk merkezidir. Hicretten hemen sonra Hz. Peygamber’in burada inşa ettiği Mescid-i Nebevî (Peygamber Mescidi), bir ibadethane olmanın ötesinde İslâm’da ilk eğitim-öğretim müessesesi olarak tarihe geçmiştir.

9.

Önceki dönemdeki bir müellifin şartlarına uyduğu halde kitabına almadığı hadisleri toplamak suretiyle onun eksikliklerini tamamlayan kitaplara ne isim verilir?

Doğru Cevap: "D" Müstedrek
Soru Açıklaması

Arapça’da ek, ilave, tamamlama, düzeltme gibi anlamlara gelir. Müstedrek türü eserler, önceki dönemdeki bir müellifin şartlarına uyduğu halde kitabına almadığı hadisleri toplamak suretiyle onun eksikliklerini tamamlayan kitaplardır. Doğru cevap D'dır

10.

Suyûtî, bir hadisin mütevâtir kabul edilebilmesi için her nesilde râvî sayısının en az kaç olması gerektiği görüşündedir?

Doğru Cevap: "C" On
Soru Açıklaması

Suyûtî, bir hadisin mütevâtir kabul edilebilmesi için her nesilde râvî sayısının en az on olması gerektiği görüşündedir 

11.

Ebu’l-Ferec İbnü’l-Cevzî’nin (ö. 597/1201) uydurma olduğu tespit edilen 1850 haberi fıkıh konularına göre bir araya getirdiği eserin ismi nedir?

Doğru Cevap: "A" El-Mevzû‘ât
Soru Açıklaması

Çözüm: El-Mevzû‘ât, Ebu’l-Ferec İbnü’l-Cevzî’nin (ö. 597/1201) uydurma olduğu tespit edilen 1850 haberi fıkıh konularına göre bir araya getirdiği eseridir.

12.

Bir rivayet lafızı hadisi aktarırken “işittim” anlamındaki semi’tü kelimesini kullanıyorsa, o hadisi hangi yöntemle edinmiştir?

Doğru Cevap: "A" Semâ’
Soru Açıklaması

Bir rivayet lafızı hadisi aktarırken “işittim” anlamındaki semi’tü kelimesini kullanıyorsa, o hadisi Semâ’ yöntemi ile elde etmiştir.

13.

Mezhepler göz önüne alındığında “Haber-i vâhidle amel edilmemesi” gerektiğini belirten mezhep aşağıdakilerin hangisi olduğu söylenebilir?

Doğru Cevap: "E" Mutezile
Soru Açıklaması

Âhâd Haber bölümü incelendiğinde Haber-i vâhidle amel edilmemesi gerektiğini savunan mezhebin Mutezile olduğu görülebilir. 

14.

Hadisin kalabalık bir topluluk tarafından rivayet edilmesi ve bu topluluğun her nesilde tevatür sayısının altına düşmemesi. Bu kalabalığın yalan üzerine birleşmelerinin aklen ve âdeten mümkün olmaması. Haberi nakleden kişilerin o haberi bizzat kaynağından işitmeleri veya olayı kendi gözleriyle görmeleri.

Yukarıda özellikleri verilen hadis türü hangisidir?

Doğru Cevap: "D" Mütevâtir hadisler
Soru Açıklaması

Soruda verilen özellikler mütevâtir hadislere aittir.

15.

Hadis kitabı okunurken öğrenci (talebe) ile hoca arasında takip edilen bir usulün olduğu bilinmektedir. Buna göre verilenlerden hangisinin doğru usul olduğu söylenebilir?

Doğru Cevap: "B" Açıklama ve araştırma yöntemi
Soru Açıklaması

“Hadis Okuma Usulleri” konusu dikkatle incelendiğinde Açıklama ve araştırma yönteminin en uygun yöntem olduğu görülebilir. 

16.

Zayıf olduğu hakkında hadis âlimleri arasında ittifak bulunmayan, bazılarına gore zayıf, bazılarına göre de zayıf olmayan hadislere ne ad verilir?

Doğru Cevap: "A" Muza‘af
Soru Açıklaması

Zayıf olduğu hakkında hadis âlimleri arasında ittifak bulunmayan, bazılarına gore zayıf, bazılarına göre de zayıf olmayan hadislere Muza‘af adı verilir. 

17.

I. Hadisin kalabalık bir topluluk tarafından rivayet edilmesi ve bu topluluğun her nesilde tevatür sayısının altına düşmemesiII. Bu kalabalığın yalan üzerine birleşmelerinin aklen ve âdeten mümkün olmamasıIII.Haberi nakleden kişilerin o haberi bizzat kaynağından işitmeleri veya olayı kendi gözleriyle görmeleriIV.Sahihliği sabit olmuş bir haberle amel edilip edilmemesiHangisi mütevâtir hadis şartı değildir?

Doğru Cevap: "C" IV
Soru Açıklaması

Sahihliği sabit olmuş bir haberle amel edilip edilmemesi, o haberin yakîn ilim kategorisine dâhil edilerek derece bakımından Kur’ân ve mütavâtir haber ayarında sayılıp sayılmayacağıyla ilgilidir. Mütevâtir hadis şartı değildir.

18.

Hangisi hadis öğrenim ve öğretim yöntemlerinden biri değildir?

Doğru Cevap: "E" Müstemlî
Soru Açıklaması

Semâ’ ve  Kırâat,  İcâzet, Münâvele ve Mükâtebe  hadis öğrenme ve öğretim yöntemidir. Hadisleri yazdıran hocanın (mümlî) söylediklerini yazan öğrenciye  müstemlî denir.

19.

Aşağıdakilerden hangisi zayıf bir hadisin birden çok senedle rivayet edilerek zayıflıktan çıkması için ileri sürülen bir şarttır?

Doğru Cevap: "A" Takviye eden diğer senedler kuvvet bakımından takviye edilen senedle ya aynı seviyede veya daha üstün olmalıdır
Soru Açıklaması

Zayıf bir hadisin birden çok senedle rivayet edilerek zayıflıktan çıkması için iki şart ileri sürülmüştür: Hadisteki zayıflık aşırı cerh sebeplerine dayanmamalı yani hadisin zayıflığı şiddetli olmamalıdır yada takviye eden diğer senedler (tarîk) kuvvet bakımından takviye edilen senedle ya aynı seviyede veya daha üstünOlmalıdır. 

20.

İslam’ın ilk zamanlarında Müslümanları eğitme faaliyetleri nerede yapılırdı?

Doğru Cevap: "B" Daru’l-erkam
Soru Açıklaması

İslam’ın ilk zamanlarında belli bir gizlilik içerisinde yürütülen Müslümanları eğitme faaliyetinde önemli bir buluşma noktası idi.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.