Hadis Tarihi ve Usulü
Deneme Final Sınavı 2
1.

Râvîlerinin sika olması, râvîleri arasında kopukluk olmaması yani senedin muttasıl olması, şâzz yani diğer sika râvîlerin rivayetlerine aykırı olmaması ve muallel yani sahihliğine zarar verecek gizli bir kusurunun olmaması gibi özellikler hangi hadis türünün özellikleridir?

Doğru Cevap: "B" Sahîh Hadîs
Soru Açıklaması

Sahîh hadîs, en meşhur tarifine göre, senedinin başından sonuna kadar sika (adâlet ve zabt sahibi) râvînin sika râvîden rivayet ettiği, şâzz ve muallel olmayan hadîstir. Bu tarife göre sahih hadisin dört özelliği bulunmaktadır: Râvîlerinin sika olması, râvîleri arasında kopukluk olmaması yani senedin muttasıl olması, şâzz yani diğer sika râvîlerin rivayetlerine aykırı olmaması ve muallel yani sahihliğine zarar verecek gizli bir kusurunun olmaması.. 

2.

Aşağıdakilerden hangisi Cerh-Ta’dil kitapları arasında yer almaz?

Doğru Cevap: "C" Kitabü’l-feraiz
Soru Açıklaması

Kitabü’l-feraiz Cerh-Ta’dil kitapları arasında yer almamaktadır.

3.

İslam'ın iki temel kaynağı hangi şıkta verilmiştir?

Doğru Cevap: "A" Kur’an ve sünnet
Soru Açıklaması

Bilindiği gibi İslâm’ın iki temel kaynağı olan Kur’an ve sünnet, aynı zamanda İslâm eğitim-öğretim geleneğinde daima ilk sırada yer alan temel eğitim-öğretim alanlarıdır.

4.

Hangisi sözlü ve yazılı olarak her türlü bilgi ve metin aktarımını, naklini ifade eder?

Doğru Cevap: "E" Rivayet
Soru Açıklaması

Tahammül hadisi belli esaslara göre öğrenmeye denir Onu ezberden veya bir kitaptan usulüne göre rivayet etmeye eda denir. İkisi birlikte (Tahammül ve eda) Tahammülü’l-ilm olarak ifade edilir. Şeyh ise hadis öğreten kişidir. 

5.

Hangisi müksirûn diye bilinen yedi sahâbîdendir?

Doğru Cevap: "A" Hz. Âişe
Soru Açıklaması

Hz. Âişe, 2210 hadis ile müksirûn diye bilinen yedi sahâbî arasında dördüncü sıradadır. Hz. Hatice, Hz. Ali, Bilâl-i Habeşî ve Zeyd b. Hârise ilk Müslüman sahâbîler arasındadır.

6.

Semâ’ metoduna delâlet eden rivâyet lafızlarının en üstünü aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "E" Semi‘tü
Soru Açıklaması

E şıkkındaki “İşittim” anlamındaki Semi‘tü, Semâ’ metoduna delâlet eden rivâyet lafızlarının en üstünüdür. A ve B şıkkındaki rivâyet lafızları ise Semâ’ metoduna delâlet eder, ancak Semi‘tü’den sonra gelmektedir. Kara’tü ve Kara’nâ alâ fülân, rivâyet lafızları ise Kırâat metoduna açıkca delâlet eden rivâyet lafızlarındandır.

7.

Aşağıdakilerden hangisi zevaid kitaplarına örnek gösterilebilir?

Doğru Cevap: "D" el-Metalibül-‘aliye
Soru Açıklaması

Herhangi bir hadis kitabının bir başka hadis eseri veya eserleriyle karşılaştırıp, birincisinin ikincisinden fazla olarak ihtiva ettiği hadisleri bir araya getiren eserlere zevaid kitapları denmektedir. İbn Hacer el-Askalânî’nin el-Metâlibü’l-‘âliye bi- zevâid’il- mesânîdi ’s-semâniye isimli eseri de günümüze ulaşan önemli zevâidlerdendir.

8.

Sahih ve hasen hadis için aranan şartlardan birini ya da birkaçını taşımayan hadislere ne denir?

Doğru Cevap: "D" Zayıf
Soru Açıklaması

Sahih ve hasen hadis için aranan şartlardan birini ya da birkaçını taşımayan hadislere zayıf hadis denir. Hadis usûlü eserlerinde anlatılan hadis çeşitlerine bakıldığında en fazla hadis çeşidinin zayıf hadislere dair olduğu görülür. Çünkü delil olmaya uygun sahih hadisler konusunda farklı gruplandırmalar yapmak pek gerekli görülmemiştir.

9.

Tasnif dönemi kitapları, hadis konularına göre gruplandırılır. Buhârî’nin el-Edebü’l-müfred isimli kitabı hangi tür kitaplara örnek verebiliriz?

Doğru Cevap: "E" İmanla İlgili Kitaplar
Soru Açıklaması

İmanla İlgili Kitaplar Ebu Bekr b. Ebû Şeybe (ö.235/849), Ahmed b. Hanbel (ö.241/855) ed-Derâverdî (ö.243/857) ve daha başkaları Kitâbü’l-îmân başlıklı kitaplar yazmışlardır.

10.

İslâm’ın yerleşip kökleşmesinde Hz. Peygamber’e canları ve malları pahasına kayıtsız şartsız eşsiz bir bağ-lılık gösteren , ilim öğrenme ve öğretme konusunda da büyük bir duyarlılık sergileyen Peygamber efendimizin yakınında olanlar ne diye adlandırılır?

Doğru Cevap: "B" Sahabe
Soru Açıklaması

İslâm’ın yerleşip kökleşmesinde Hz. Peygamber’e canları ve malları pahasına kayıtsız şartsız eşsiz bir bağlılık gösteren Sahâbe, ilim öğrenme ve öğretme konusunda da büyük bir duyarlılık sergilemiştir. Bu amaçla Hz. Peygamber’in yakınında bulunup sürekli onun söz ve davranışlarını takip etme imkânı aramışlar-dır.

11.

Zayıf hadisin helal ve haramların tespitinde kullanılmayacağı hususu teoride ifade edilse de, pratikte bu prensibin özellikle hangi mezhep ya da mezhepler tarafından ihlal edildiği söylenebilir?

Doğru Cevap: "B" Hanefî
Soru Açıklaması

Zayıf hadisin helal ve haramların tespitinde kullanılmayacağı hususu teoride ifade edilse de, pratikte bu prensibin özellikle Hanefîler ve Şâfiîler tarafından ihlal edildiği söylenebilir. 

12.

Başından sonuna kadar her tabakada, yalan söylemek üzere anlaşmaları aklen ve âdeten mümkün olmayacak kadar çok râvînin rivayet ettiği hadislere ne denir?

Doğru Cevap: "C" Mütevâtir hadis
Soru Açıklaması

Başından sonuna kadar her tabakada, yalan söylemek üzere anlaşmaları aklen ve âdeten mümkün olmayacan kadar çok râvînin rivayet ettiği hadislere mütevâtir hadis denir. 

13.

Mütevâtir hadisler konusunda ilk eser yazan aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "A" Suyûtî
Soru Açıklaması

Mütevâtir hadisler konusunda ilk eser yazan Suyûtî’dir (ö. 911/1505). O, el- Ezhâru’ l-mütenâsire fi’ l-ahbâri’ l-mütevâtire adındaki eserinde kendi şartlarına göre mütevâtir kabul ettiği 113 hadis zikretmiştir. Daha sonra bu kitabını Suyûtî, Katfü’l-Ezhâri’l-mütenâsire fi’l-ahbâri’l-mütevâtire ismiyle özetlemiştir.

14.

Hadis ilminin müstakil bir dalı olan “cerh ve ta‘dîl” ilminin amacı aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "E" Hadis uyduran râvîlerin tanınmasını sağlamak
Soru Açıklaması

Hadis rivayet edene bunu kimden aldığını sormakla başlayan ve sonraları sadece İslam ümmetine özel bir isnad sisteminin ortaya çıkmasına sebep olan uygulama, hicrî ilk üç asırda hadis uydurmacılığına karşı alınmış en önemli tedbirlerden birisini oluşturur. İslam âlimleri, isnad sistemi uygulamasıyla hadislerin senedlerini tenkid süzgecinden geçirmenin yanı sıra metinlerini de incelemeyi ihmal etmemişlerdir. Bu arada sahabe asrından itibaren büyük cerh ve ta‘dîl otoriteleri yetişmiş ve bunlar rivayetine vakıf oldukları şahısları takip etmiş, araştırmış, güvenilirliklerini tespit ve ilan etmişlerdir. Bunun neticesinde hadis uyduran râvîlerin tanınmasını sağlayan cerh ve ta‘dîl ilmi adında hadis ilminin müstakil bir dalı oluşmuştur. Doğru cevap E’dir.

15.

Aşağıdakilerden hangisi el-Mevzû‘ât’ı kaleme alan İslâm âlimidir?

Doğru Cevap: "E" Ebu’l-Ferec İbnü’l-Cevzî
Soru Açıklaması

“el-Mevzû‘ât”, E seçeneğinde adı geçen Ebu’l-Ferec İbnü’l-Cevzî’nin (ö. 597/1201) uydurma olduğu tespit edilen 1850 haberi fıkıh konularına göre bir araya getirdiği eserdir.

16.

Sünnet, Hz. Peygamber’den gelmesi bakımından farklı isimlerle adlandırılır. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi “Hz. Peygamberin sözleri”ni ifade eder?

Doğru Cevap: "A" Kavlî Sünnet
Soru Açıklaması

Sünnet, Hz. Peygamber’den gelmesi bakımından üçe ayrılır

Kavlî Sünnet ( السنة القولية ): Hz. Peygamber’in sözleridir.

Fiilî Sünnet ( السنة الفعلية ): Hz. Peygamber’in filleri ve davranışlarıdır.

Takrîrî Sünnet ( السنة التقريرية ): Hz. Peygamber’in huzurunda veya bilgisi dâhilinde olmak şartıyla, sahâbe tarafından söylenen sözleri ve yapılan davranışları onaylaması veya karşı çıkmamasıdır.

17.

İlk üç asırda en az kullanılan hadis öğrenim ve öğretim metotları aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "D" İ’lâm-vasıyyet
Soru Açıklaması

İlk üç asırda en az kullanılan hadis öğrenim ve öğretim metotları İ’lâm-vasıyyet metodudur.

18.

Aşağıdakilerin hangisinde Zabtın unsurları bir arada verilmiştir?

Doğru Cevap: "A" Teyakkuz, Hıfz, Kitabı Korumak
Soru Açıklaması

Teyakkuz, Hıfz, Kitabı Korumak ve Mana ile Rivâyette Lâfızların Anlamını Bilmek Zabtın unsurlarındandır.

19.

Haberin doğru olması için, onun dürüst ve sözüne güvenilen kimselerden alınması gerekir. Sözüne güvenilen kimseler de ya yakîn veya zan yoluyla bilinir. İşte yakîn vasıtasıyla bilinen habere ne ad verilir?

Doğru Cevap: "B" Mütevâtir
Soru Açıklaması

İşte yakîn vasıtasıyla bilinen haber mütevâtir; zan yoluyla bilinen haber ise âhâddır. 

20.

Hadislerin öğrenilmesinde hangi hanım sahâbilerin büyük gayretleri olmuştur?

Doğru Cevap: "A" Ensâr Hanımları
Soru Açıklaması

Hadislerin öğrenim ve öğretiminde hanım sahâbîlerin  payı büyüktür. Hanım sahâbîler içinde ise, konumuzla ilgili olarak Ensâr denilen Medine’nin yerlisi Müslüman hanımlar ile Hz. Peygamber’in hanımlarının özel bir yeri vardır.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.