Hadis Tarihi ve Usulü
Deneme Final Sınavı 28
1.

İlk Osmanlı dârulhadîsinin I. Murad devrinde İznik’te kim tarafından yaptırıldığı kabul edilir?

Doğru Cevap: "A" Hayreddin Paşa
Soru Açıklaması

İlk Osmanlı dârulhadîsinin I. Murad devrinde İznik’te Çandarlı Hayreddin Paşa (ö. 789/1387) tarafından yaptırıldığı kabul edilir. Bu asrın en önde gelen ismi İbn Melek diye tanınan İzzeddin Abdüllatif’tir (ö. 797/1394). Tire’de müderrislik yapan İbn Melek Osmanlı medreselerinde en çok okunan hadis kitaplarından olan Sâgânî’nin Meşâriku’l-envâr’ı üzerine Mebâriku’l-ezhâr isimli şerhini yazmıştır.

2.

Bir hadis kitabının hoca-talebe arasında okunması esnasında takip edilen usul aşağıdakilerin hangisinde birlikte verilmiştir?

Doğru Cevap: "E" Açıklama ve araştırma yöntemi
Soru Açıklaması

Bir hadis kitabının hoca-talebe arasında okunması esnasında takip edilenusule açıklama ve araştırma yöntemi 

3.
Müsned Müdrec Ali Musahhaf ve Muharref Mutabi’ Şahid

Hangisi sened ve/ veya metnin müşterek özelliklerine göre sınıflandırılan hadislerdir?

Doğru Cevap: "D" I,II, IV, V
Soru Açıklaması

Ali senedin özelliklerine göre sınıflandırılan hadislerdendir.

4.

I. Ferd HadislerIII. Meşhur HadislerIII. Müstefiz HadislerIV. Sakim HadislerV. Ğaip HadislerHangisi haberi vahid kategorisinedir?

Doğru Cevap: "D" I, II, II ve V
Soru Açıklaması

Saki hadis zayıf hadis kategorisindedir

5.

Aşağıdakilerden hangisi zayıf hadisin şiddetli zayıf olarak nitelendirilmesinin sebeplerinden değildir?

Doğru Cevap: "E" Mevzû
Soru Açıklaması

Çözüm: Hadisçiler senedin kopuk olmasını, diğerine göre ağır cerh sebebi saymamışlardır. Hâlbuki râvînin yalancılığı (kezzâb), yalan söylemekle itham edilmesi (müttehem bi’l-kizb), çok hata yapması (fuhş-i galat), fıskı ve hadisin şâz olması aşırı cerh sebebi kabul edilmiş ve bu tür hadislerin zayıflığı şiddetli zayıflık olarak nitelendirilmiştir.

6.

Aşağıdakilerden hangisi İbnü’s-Salâh’ın Ulûmü’l Hadîs’ine dayanarak yazılan kitaplardan biri değildir?

Doğru Cevap: "E" Mâ lâ yese‘u’l-muhaddise cehlüh
Soru Açıklaması

İbnü’s-Salâh’ın Ulûmü’l Hadîs’ine dayanarak yazılan kitaplar şu şekilde sıralanmaktadır:Nevevî (ö.676/1277), Ulûmü’l-hadîs’i önce el-İrşâd adıyla ihtisâr etmiş yani kısaltmış, sonra bunu da tekrar ikinci defa kısaltarak et-Takrîb ve’tteysîr li-ehâdîsi’l-beşîr ve’n-nezîr ismini vermiştir.İbn Kesîr diye tanınan Ebu’l-Fidâ Imâdüddîn İsmâîl b. Kesîr (ö.774/1372) İbnü’s-Salâh’ın Mukaddime’sini İhtisâru Ulûmi’l-hadîs adıyla özetlemiş, noksan gördüğü bazı konularda ilaveler yapmıştır.Büyük hadis âlimi İbn Hacer el-Askalânî (ö.852/1448), İbnü’s-Salâh’ın kitabını Nuhbetü’l-fiker fî mustalahı ehli’l-eser adıyla kısaltmıştır.Zeynüddîn el-Irâkî (ö.806-1403) İbnü’s-Salâh’ın Ulûmü’l-hadîs’ini kolay ezberlenebilmesi için Elfiyye tarzında bin iki beyitte şiir halinde özetlemiştir.Celalüddîn es-Suyûtî (ö.911/1505-6) de İbnü’s-Salâh’ın Ulûmü’lhadîs’ini Elfiyye adıyla nazma, yani bin beyitlik bir şiire çevirmiştir.Yine Suyûtî, Nevevî’nin et-Takrîb’ini, Tedrîbü’r-râvî fî şerhi Takrîbi’n- Nevevî adıyla şerh etmiştir.

7.

Sahihlik olma özelliklerini bizzat taşımadığı için başka sahih bir hadisin desteğiyle sahih kabul edilen hadislere ne ad verilmektedir?

Doğru Cevap: "A" Sahih li gayrih
Soru Açıklaması

Sahihlik niteliğini, zikredilen özellikler kendisinde bizzat bulunmadığı için, başka bir hadisin desteğiyle kazanan hadistir. Sahih hadis tanımındaki sahihlik özelliklerini bizzat taşıyan hadislere Sahih li zatihi denir. Hasen li zatihi ise hasenlik özelliklerini taşıyan hadislere denir. Müttufekun aleyh üzerinde ittifak edilmiş hadistir. Muallel hadis ise sahihliğine zarar verecek herhangi gizli bir kusurun bulunmaması anlamına gelir.

8.

Aşağıdakilerden hangisi adaletin unsurlarından değildir?

Doğru Cevap: "E" Temizlik
Soru Açıklaması

İslâm, Bülûğ, Akıl, Fısktan Uzak Durmak/Takva ve Mürüvvet ahlakın unsurlarındandır.

9.

Hadis hocasının rivayet hakkı bulunan hadislerinin tamamını veya bir kısmını yakında ya da uzakta bulunan bir kimseye yazıp göndermesi aşağıdaki terimlerden hangisiyle ifade edilmektedir?

Doğru Cevap: "B" Mükâtebe
Soru Açıklaması

Hadis hocasının rivayet hakkı bulunan hadislerinin tamamını veya bir kısmını yakında ya da uzakta bulunan bir kimseye yazıp göndermesi mükâtebe terimi ile ifade edilmektedir.

10.

Osmanlı’da en yüksek statülü dârulhadis aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "C" Süleymaniye
Soru Açıklaması

Süleymaniye Osmanlı’da en yüksek statülü dârulhadisdir. 

11.

I. Talebe sadece hadisi okurII. İşitmek ve dinlemek anlamına gelirIII. Terim olarak hadis hocasının hadisleri okumasıdırIV. Talebe sadece dinlerV. Hoca ezberden veya kitaptan okuyabilirHangisi bir hadis öğrenim ve öğretim metodu olan semanın özeliklerindendir?

Doğru Cevap: "C" II, III, IV ve V
Soru Açıklaması

Kıraat talebenin hadis okuduğu süreçtir. Sema’da talebe hadisleri bizzat işiterek alır. Sadece hadis talebenin takip etme süreci söz konusudur. 

12.

Hz. Peygamber’in hadislerinin güvenirlik açısından en zayıf hadis hangisidir?

Doğru Cevap: "C" Mevzu Hadis
Soru Açıklaması

Güvenirlik açısından en alt düzeyde hadis mevzu hadistir. Aslına mevzu hadis z. Peygamber adına tamamen uydurulduğu için hadis bile değildir. Şekil açısından bir sened ve metni olması ve gerçek hadismiş gibi sunulması nedeniyle böyle isimlendirilmiştir. 

13.

Bir hadisin mütevâtir olması için önerilen en düşük sayı neden dört olarak düşünülmüştür?

Doğru Cevap: "A" Zina günahının ispatı ve cezalandırılması için dört şahit istendiğine bakılarak önerilmiştir
Soru Açıklaması

İslâm’da verilen en büyük ceza için bu sayı yettiğine göre, o, kesin bilgi için de yeterli olmalıdır, diye düşünülmüştür.

14.

Peygamber’e kesintisiz bir senedle nispet edilen hadise ne isim verilir?

Doğru Cevap: "B" Müsned
Soru Açıklaması

Hz.Peygamber’e  kesintisiz bir senedle nispet edilen hadise denir. Hâkim en Nîsâbûrî’in yaptığı bu tanım, terimin en meşhur tanımıdır. Bu terimi farklı şekilde tanımlayan âlimler de vardır. İbn Abdilber’e göre musned -senedi ister muttasıl, ister munkatı’ olsun- Hz.Peygamber’e nisbet edilen hadis demektir. Bu terimi el-Hatibu’l-Bağdadi ise, senedinde râvî düşmesi bulunmayan hadis olarak tanımlamıştır.

15.

Hangisi ılımlı/mu’tedil davranan münekkidlerdendir?

Doğru Cevap: "E" İbn Adî,
Soru Açıklaması

İbn Adî, ılımlı/mu’tedil davranan münekkidlerdendir. İbn Maîn Ebû Hâtim er-Râzî tenkidlerinde katı/- müteşeddid davranmışlardır. Tirmizî ve Hâkim ise gevşek/mütesâhil davranmışlardır.

16.

Aşağıdakilerden hangisi sahabilerin hadis rivayetinde gösterdiği titizliklerden birisi değildir?

Doğru Cevap: "B" Hz. Peygambere Tekrar Sormak 
Soru Açıklaması

Hadisin Râvîlerini İnceleme, Hadis Rivayet Edene Yemin Ettirme, Hadisi İlk Duyan Kimseden Almaya Çalışma ve Hadis Rivâyet Edenden Şâhid İsteme sahabilerin başvurdukları yöntemlerden birisi olmakla birlikte Hz. Peygambere Tekrar Sormak bunlardan birisi değildir.

17.

Sahabenin  Hz. Peygamber’e ve sünnete bağlılığının göstergesi olan “Ayakta su içmişsem, Resûlüllah’ın da ayakta su içtiğini gördüğüm içindir. Oturarak su içmişsem yine Resûlüllah’ın otururken su içtiğini gördüğüm içindir.” söz aşağıdaki hangi sahabeye aittir?

Doğru Cevap: "C" Hz. Ali
Soru Açıklaması

Hz. Ali de, ayakta su içmesine pek anlam veremeyenlere şöyle demişti. “Ayakta su içmişsem, Resûlüllah’ın da ayakta su içtiğini gördüğüm içindir. Oturarak su içmişsem yine Resûlüllah’ın otururken su içtiğini gördüğüm içindir.”

18.

Hz. Muhammed nübüvvetle birlikte tebliğ ve beyan görevine başladığında Mekke’de gözden uzak bir yerde, gizlilik içerisinde yürütülen Müslümanları eğitme faaliyetinin gerçekleştirildiği yerin adı nedir?

Doğru Cevap: "A" Dâru’l-erkam
Soru Açıklaması

Hz. Peygamber’in Müslüman olmuş az sayıdaki sahabileriyle buluştuğu, inen ayetleri onlara tebliğ edip gerekli bilgileri verdiği, onların da bu bilgileri aralarında müzakere ettiği ve ilerleyen yıllarda Hz. Peygamber’in evi, İslam eğitim öğretiminin merkezi haline gelmiş yerin adı ‘Dâru’l-erkam’dır.

19.

Hangi maksatla ve hangi konuda uydurulmuş olursa olsun mevzû hadisler dinin bünyesinde ve Müslümanların hayatında birçok tahribat yaptığı bilinmektedir. Buna göre aşağıdakilerin hangisinin yer almadığı söylenebilir?

Doğru Cevap: "C" İslâm dinini kabul etmeye eğilimli olanları dine geçirmiştir.
Soru Açıklaması

Hangi maksatla ve hangi konuda uydurulmuş olursa olsun mevzû hadisler dinin bünyesinde ve Müslümanların hayatında birçok tahribat yapmıştır fakat İslâm dinini kabul etmeye eğilimli olanları dinden soğutmuştur. 

20.

Hadis usulü ilminin gayesi aşağıdaki seçeneklerden hangisidir?

Doğru Cevap: "C" Bir hadisin Hz. Peygamber’e ait olup olmadığını tespit etmeye yarayan kuralları belirlemek
Soru Açıklaması

Hadis usulü ilminin gayesi, bir haberin Hz. Peygamber’e ait olup olmadığını tespit etmeye yarayan kuralları belirlemektir.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.