Hadis Tarihi ve Usulü
Deneme Final Sınavı 3
1.

Gerek hadisin aslına uygun rivâyetinde gerekse sıhhatini tespitinde hadis öğrenim ve öğretim metotları belirleyici olmaktaydı ve bu durum aşağıdakilerin hangisini ifade etmekteydi?

Doğru Cevap: "A" Hangi yöntemle alındığını
Soru Açıklaması

Gerek hadisin aslına uygun rivâyetinde gerekse sıhhatini tespitinde hadis öğrenim ve öğretim metotları belirleyici olmaktaydı. Bu durum hadisin hangi yöntemle alındığını ifade etmeyi gerektirmişti. Bunun üzerine hadis öğrenim ve öğretim metotlarına paralel olarak edâ siğaları veya rivâyet lafızları diye isimlendirilen tabirler de gelişmişti. 

2.

Aşağıdakilerden hangisi Fukahâ-i seb’a içinde yer alan fıkıhçılardan biri değildir?

Doğru Cevap: "D" İkrime b. Ebû Cehîl
Soru Açıklaması

Tâbiûn neslinden olup Medîne’de yetişen büyük âlimler vardır. İslâm ilim tarihinde Fukahâ-i seb’a diye adlandırılan Medîneli yedi fıkıhçı bunların başında gelir. Bunlar; Saîd b. El-Müseyyeb, Kâsım b. Muhammed, Hârice b. Zeyd, Urve b. Ez-Zübeyr, Ubeydullah b. Abdullah b. Utbe, Ebû Bekir b. Abdurrahman ve Süleyman b. Yesâr’dan oluşmaktadır. 

3.

Bursa’da kurulan Lütfullah Çelebi Dârulhadîsi hangi padişah zamanında kurulmuştur?

Doğru Cevap: "D" Fatih Sultan Mehmet
Soru Açıklaması

Bursa’da kurulan Lütfullah Çelebi Dârulhadîsi Fatih Sultan Mehmet zamanında kurulmuştur.

4.

İcazet veren hocanın her şeyden önce nasıl bir birey olması gerektiği aşağıdaki şıkların hangisinde kesin olarak belirtilmiştir?

Doğru Cevap: "A" Güvenilir
Soru Açıklaması

O¨ncelikle ica^zeti veren hoca güvenilir, ica^zete konu olan hadisleri veya kitabı iyi bilen ve ilmiyle tanınan bir kimse olmalıdır.

5.

Aşağıda verilenlerden hangisi sema ve kıraat metotlarının amaçlarından biri değildir?

Doğru Cevap: "E" Yalnızca yazılı metinlerden hadis rivayet etmek.
Soru Açıklaması

Asıl amaçları yazıdan kaynaklanan hataları engellemek ve düzeltmek olan sema ve kıraat meclislerinin başka amaçları da bulunmaktadır. Burada hadisler yorumlanır, hadisin ne kadar sağlıklı olduğu tartışılır, kim tarafından rivayet edildiği gibi ek bilgiler de ele alınırdı. Yazılı metinlerden doğrudan yapılan hadis rivayetleri ehil olmayan kişilerce yapıldığında yanlışlara neden olduğu için uygun görülmeyen bir yöntemdi. 

6.

Aşağıdakilerden hangisi hadisler hakkında doğru bir ifade değildir?

Doğru Cevap: "E" Mevzu hadisler şekil olarak bir sened ve metne sahip değildir
Soru Açıklaması

Hadis usulü ilminin gayesi, bir haberin Hz. Peygamber’e ait olup olmadığını tespit etmeye yarayan kuralları belirlemek ve ilgili haberlere bunları uygulamaktır. Hz. Peygamber’den sonraki nesiller, günümüze gelene kadar bu konuda olağan üstü çalışmalar yapmışlar ve ellerinden gelen her türlü fedakârlığa katlanmışlardır. Allah Resûlü’nün hadislerinin güvenilirlik açısından zirvesi mütevâtir hadis, en alt düzeyi ise mevzû hadistir. Aslında mevzû Hz. Peygamber adına tamamen uydurulduğu için hadis bile değildir. Şekil açısından bir sened ve metni olması ve gerçek hadismiş gibi sunulması nedeniyle böyle bir isimlendirme almıştır. . 

7.
Arapça ‘da güzel anlamına gelir. Hadis tarihinde Timrizi tarafından meşhur edilmiştir. Ravilerinden birinin ya da birkaçının zapt sıfatı tam olmayan hadistir. Merdüd hadislerdendir. Metnin özelliklerine göre sınıflandırılan hadislerdendir.

Aşağıda verilen seçeneklerden hangisinde hasen hadisin özellikleri doğru olarak verilmiştir?

Doğru Cevap: "C" I, II, III
Soru Açıklaması

Hasen, Arapça’da güzel anlamına gelir. Hadis ilminde hasen hadisin birçok tanımı yapılmıştır. Bunların en meşhuruna göre hasen hadis, sahih hadisin bütün niteliklerini taşıdığı halde ravilerinden birinin veya birkaçının zabt sıfatı tam olmayan hadistir. Hadis tarihinde bu terimi meşhur eden alım Tirmizi olmuştur.

8.

İki farklı türü olan ve bir nesneyi eliyle vermek anlamına gelen terim hangisidir?

Doğru Cevap: "E" Münavele
Soru Açıklaması

Münavele bir nesneyi eliyle vermek manasına gelir. Hadis hocasının hadislerini ihtiva eden kitabını rivayet etmesi için talebesine elden vermesi veya kitabın kendine ait olduğunu ifade etmesi demektir. 

9.

Hadis ilminde, mümin olarak bir veya daha fazla sahâbi ile karşılaşan ve müslüman olarak ölen kimseye ne denir?

Doğru Cevap: "B" Tâbiî
Soru Açıklaması

Hadis ilminde, mümin olarak bir veya daha fazla sahâbi ile karşılaşan ve müslüman olarak ölen kimseye tâbiî denir. 

10.

İslâmın ilk zamanlarında belli bir gizlilik içerisinde yürütülen Müslümanları eğitme faaliyeti daha çok nerede gerçekleşmiştir?

Doğru Cevap: "D" Erkam’ın evi
Soru Açıklaması

Mekke’de gözden uzak bir yerde bulunan Dâru’l-erkam (Erkam’ın evi), İslâmın ilk zamanlarında belli bir gizlilik içerisinde yürütülen Müslümanları eğitme faaliyetinde önemli bir buluşma noktası idi. 

11.

İcâzet metoduna delâlet etmek üzere en çok kullanılan lafız aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "C" Ecâzelî
Soru Açıklaması

İcâzet metoduna delâlet etmek üzere en çok kullanılan lafız, C seçeneğindeki ecâzelî: “bana icâzet verdi” siğasıdır. Yaygın olmamakla birlikte enbeenâ: bize “haber verdi”, a’tânî: “bana verdi”, habberenî: “bana haber verdi” habberenâ: “bize haber verdi” lafızları da icâzet metoduna delâlet etmek üzere kullanılmışlardır.

12.

Hangi sahâbî çocukken hazır bulunduğu ilim meclislerinde öğrendiği hadisleri ergenlik çağından sonra rivâyet etmiştir?

Doğru Cevap: "B" Abdullah b. Zübeyr  
Soru Açıklaması

Abdullah b. Zübeyr, çocukken hazır bulunduğu ilim meclislerinde öğrendiği hadisleri ergenlik çağından sonra rivâyet etmiştir. Cübeyr b. Mut’im Müslüman olmadan önce öğrendiği hadisleri müslüman olduktan sonra nakletmiştir. İbn Abdilberr, ilimle uğraştığı bilinen herkesin, aksi sabit oluncaya kadar âdil sa-yılması gerektiği görüşündedir. İmam Mâlik râvîlerin çoğunu; İbn Uyeyne ve S¸âfiî de bazı râvîleri tenkid süzgecinden geçiren münekkidlerdir.

13.

Aşağıdakilerden hangisi hadis öğrenme ve öğretme adabında öğrencinin ve hocanın uyması gereken ortak kurallardandır?

Doğru Cevap: "E" İhlâs ve İyi Niyet
Soru Açıklaması

Hadis öğrenme ve öğretme âdâbı, öğrenen (öğrenci) ve öğreten (hoca)açısı ndan iki başlıkta ele alınabilir: Öğrencinin Uyması Gerekenler.

14.

Mütevâtir haberin şartlarını taşımayan veya mütevâtir seviyesine ulaşmayan; senedin herhangi bir yerinde ya da tamamında tek bir râvînin bir râvîden rivayet ettiği hadislere ne denir?

Doğru Cevap: "B" Âhâd hadisler
Soru Açıklaması

Mütevâtir haberin şartlarını taşımayan veya mütevâtir seviyesine ulaşmayan; senedin herhangi bir yerinde ya da tamamında tek bir râvînin bir râvîden rivayet ettiği hadislere Âhâd hadisler denir.İbn Ömer’den nakledildiğine göre Kubâ’da sabah namazı kılınırken bir haberci gelir ve Hz. Peygamber’e bir âyet indiğini, artık namazların Kâbe’ye doğru kılınacağını bildirir. Önceden Kudüs’e yönelerek namaz kılan Müslümanlar bu haber üzerine Kâbe’ye yönelerek namaz kılmaya başlarlar. Burada içlerinde Ensâr’ın fakihleri bulunan Kubâ halkı Hz. Peygamber’den bizzat duymadan bir kişinin getirdiği habere dayanarak kıbleyi değiştirmişlerdir (Buhârî, “Ahbâru’l-âhâd”, 1).

15.

Zübeyr b. Avvâm, Ubâde b. es-Sâmit, Mesleme b. Muhalled ve Mikdâd b. Esved gibi seçkin sahâbîlerin bulunduğu, Hz. Ömer zamanında Amr b. el-‘Âs komutasında fethedilmiş bir ülke hangisidir?

Doğru Cevap: "D" Mısır
Soru Açıklaması

Mısır, Hz. Ömer zamanında Amr b. el-‘Âs komutasında fethedilmiş bir ülkedir. Mısır’ı fetheden ordu içinde Zübeyr b. Avvâm, Ubâde b. es-Sâmit, Mesleme b. Muhalled ve Mikdâd b. Esved gibi seçkin sahâbîler vardı. Mısır’a gidip yerleşen diğer sahâbîler arasında Ukbe b. Âmir, Muâviye b. Hudeyc, Hârice b. Huzâfe, Abdullah b. Sa’d, Muâz b. Enes ve Ziyâd b. Hâris sayılablir. Bizzat Hz. Peygamber’den hadis yazan ilk sahâbîlerden olan Abdullah b. Amr da babası Amr ile birlikte Mısır’a gelen fakat fetihten sonra geri dönmeyenler arasındaydı. Hadislerin Mısır’da yayılmasına öncülük eden bu sahâbî, tâbiûn neslinden birçok talebeye burada hadis okutmuştur. Mısır mektebinin sembolik şahsiyeti haline gelen Abdullah b. Amr, aynı zamanda Şâfiî’nin hadis altyapısının dayandığı kimsedir.

16.

I. Sahih li-zâtihiII. Sahih li-gayrihIII. Hasen li-zatihIV. Hasen li-gayrihV. Mu‘dalHangileri merdûd hadislerdir?

Doğru Cevap: "E" V
Soru Açıklaması

Sahih li-zâtihi, Sahih li-gayrih, Hasen li-zatih ve Hasen li-gayrih makbûl hadîslerdir. Mu‘dal hadis ilminde, senedinde peş peşe iki veya daha fazla râvî atlanmış olan hadîs demektir ve merdûd hadîslerdendir. 

17.

Suyûtî, bir hadisin mütevâtir kabul edilebilmesi için her nesilde râvî sayısının en az kaç olması gerektiği görüşündedir?

Doğru Cevap: "C" On
Soru Açıklaması

Suyûtî, bir hadisin mütevâtir kabul edilebilmesi için her nesilde râvî sayısının en az on olması gerektiği görüşündedir 

18.

Hadislerin sahih, hasen ve zayıf olarak üçlü taksimini ilk kez gerçekleştiren âlim aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "C" Tirmizî
Soru Açıklaması

Hadislerin sahih, hasen ve zayıf olarak üçlü taksimini Tirmizî gerçekleştirmiştir. Her ne kadar Tirmizî’den önce bazı âlimlerin hasen hadis ifadesini kullandıkları gerçekse de, hadis literatürüne yerleşmesi ve yaygınlık kazanması Tirmizî sayesinde olmuştur. Doğru cevap C’dir.

19.

Şam kimin tarafından fethedilmiştir?

Doğru Cevap: "B" Hz. Ebu Bekir
Soru Açıklaması

Hz. Peygamber zamanında fetih hazırlıkları yapılan Şam, Hz. Ebû Bekir döneminde fethedilmiştir.

20.

Sahâbe dönemi hadis öğrenimi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

Doğru Cevap: "E" Şifâhî öğrenim önemini kaybetmiştir.
Soru Açıklaması

Sahâbe döneminde büyük ölçüde şifâhî, kısmen de yazılı olarak korunan hadisler, İbn Şihâb ez-Zührî gibi muhaddisler öncülüğünde dağınık vaziyetten kurtularak toplanıp tedvin edilmiştir. 

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.