Yunus Emre'ye göre aklın baştan gitmesi halinde insanda ortaya çıkan rezilet hangisidir?
Yunus Emrer akıl gidince yerini öfkenin kaplayacağı tespitinde bulunmuştur.
Kur'an'da insanın ne alabilmesiyle, onun diğer varlıklardan üstün olduğu ifade edilmiştir?
Kur’an’da insanın sorumlukalabilmesiyle, onun diğer varlıklardan üstün olduğu ifade edilmiştir.
Toplumsal ahlâk anlayışı ve ilkeleri ile ilgili yukarıda verilenlerden hangileri doğrudur?
Toplumsal hayatta da insan ilişkilerini düzenleyen, din, hukuk ve ahlâktır. Hukuk, koyduğu kanunlara uymayanları cezalandırır. Dinin yaptırım gücü, daha çok uhrevî, ahlâkın ise vicdanîdir. Ama üçü arasında yakın bir ilişki, hatta paralellik vardır. Üçünün de toplumda insan ilişkilerini düzene sokmada ayrı bir katkısı vardır. Bu üç alan (din, hukuk ve ahlâk), bir üçgenin birbirini tamamlayan üç kenarı gibidir. “Başkası” bizim dinimizde de, ahlâk anlayışımızda da oldukça önemlidir. İslâm kültürü ve medeniyeti “ben merkezli” bir kültür ve medeniyet değildir. Doğru cevap C'dir.
Bizi kuşatan, canlı-cansız her şey ile olan ilişkilerimizi ahlâki açıdan ele alıp düzenlemeye çalışan ahlâk dalı hangisidir?
Çevre, bizi kuşatan, canlı-cansız her şey; çevre ahlâkı ise çevre ile ilişkilerimizi ahlâki açıdan ele alıp düzenlemeye çalışan bir ahlâk dalıdır.
Aşağıdakilerden hangisinde kuralı koyan ile yaptırım eşlemesi doğru olarak verilmiştir?
Hukuk, koyduğu kanunlara uymayanları cezalandırır. Dinin yaptırım gücü, daha çok uhrevî, ahlâkın ise vicdanîdir.
Seçeneklerden hangisi çevre sorunlarının önemsenmesi gerektiğinin önemli nedenlerinden biridir?
Sebebi kimler olursa olsun, çevre sorunları, sadece suçlunun bedeliniödeyeceği türden sorunlar değildir. Aksine Dünyanın bir yerinde ortaya çıkanbir çevre sorunu, onun her yerini ve ondaki herkesi etkileyebilmektedir. Hattadaha da kötüsü ve üzücü olanı şudur: Çevre konusunda sorunun kaynağı olansuçlular, sonuçta en az cezayı çekmekte, sorunda hiçbir rolü olmayanlar iseen ağır bedeli ödeyebilmektedir. Örneğin, suçlu gelişmiş ülkelerdir, cezayıgelişmekte olan ülkeler çeker; suçlu zenginlerdir, cezayı fakirler çeker; suçluyetişkinlerdir, cezayı çocuklar çeker; suçlu insanlardır, cezayı hayvanlar,bitkiler ve doğal çevre çeker; ve suçlu bugünkü nesildir, cezayı gelecekkuşaklar çeker. Dolayısıyla, çevre konusunda suçlu olmamak, çevresorunlarından etkilenmemek anlamına gelmemekte; sorunun kapsayıcılığı,suçlu-suçsuz herkesi sorunun çözümüne katkıda bulunmak zorundabırakmaktadır.
I. Pazarlık etmek
II. İhsan
III. Haksızlıktan kaçınma
IV. Temizlik
V. İyi niyet
VI. Çalışkanlık
Yukarıdakilerden hangileri İslam iş ahlakının dört temel esası olarak kabul edilmiştir?
İslâm iş ahlâkında pek çok ilke ve erdemden bahsedilebilir ve kaynaklarımızda da bahsedilmektedir. Biz bunları, sadelik ve kolaylık olsun diye dört genel ilke veya temel erdem altında toplayabiliriz. Bunlardan ilk ikisi, çalışma ve iş hayatına başlamadan önce iş konusunda sahip olmamız gereken iyi niyet ile çalışma konusundaki doğru dini bilgiler ve çalışkanlığın fazileti ile ilgilidir. Sonraki ikisi ise iş hayatına atıldıktan sonra işle ilgili çeşitli alanlar ve ilişkilerde uyulması gereken helal kazanç ve adaletle ilgili kurallar ile lütuf ve ihsanla ilgili ahlâki faziletlerdir. Doğru cevap D'dir.
İslâm ahlâkının koyduğu toplumsal ilkelerin temelinin dayandığı esas aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?
İslâm ahlâkının koyduğu ahlâk ilkeleri, toplumsal huzur ve mutluluğun elde edilmesinde büyük önem arz eder. İslâm ahlâkı “başkası”nı önemsediği ve ona değer verdiği için, başkalarıyla iyi geçinmemizi istemiştir. Doğruluk, yardımlaşma ve dayanışma, başkalarıyla iyi geçinmek, büyükleri saymak ve küçükleri sevmek, iyiliği tavsiye etmek, kötülükten sakındırmak, kardeşlik,akraba, komşu ve dostluk ilişkilerini önemseyip bunların hakkını gözetmek vb. ilkeler, İslâm ahlâkının koyduğu toplumsal ilkelerdir. Dikkat edilirse bunlar, hep “başkası” ile gerçekleşen ilkelerdir. “Başkası”nı korumayı, hakkını gözetmeyi, ona yardım etmeyi ve onu iyileştirmeyi ilke edinen bir ahlâk anlayışının kurduğu medeniyet, bir hayır medeniyeti olmuştur. Doğru cevap B'dir.
"Her bir faziletin sonsuz sayıda zıddının olması gerekir" düşüncesini savunan İslam ahlakçısı aşağıdakilerden hangisidir?
Kınalızâde her erdemin zıddı olduğunu kabul etmekle beraber, etraflı bir araştırmadan sonra "her bir faziletin sonsuz sayıda zıddının olması gerekir" düşüncesinin açıkça ortaya çıkacağı kanaatindedir. Çünkü erdem asla fazlalık ve eksiklik tarafına gidilmeyen gerçek orta ve itidaldir.
Aşağıdakilerden hangisi Müslüman kişinin davranışlarında rezilet ve kötü huyların çıkmasına sebep olmaktadır?
Müslüman kişi davranışlarında itidâl (orta yol), fazilet ve güzel huyların, ifrat ve tefrit (aşırılık veya bir şeyin yokluğu) ise rezilet ve kötü huyların çıkmasına sebep olmaktadır.
I. Hacca gitmek
II. Zekat vermek
III. Kamu yararına hizmetlerde bulunmak
IV. Sadaka vermek
V. İşini büyütmek
Yukarıdakilerden hangileri, ahlâklı bir Müslüman iş adamından kazancının hukuki ve ahlâki gereklerini yerine getirmek üzere yapması beklenenler arasında yer almaktadır?
Ahlâklı bir Müslüman iş adamı, işçileriyle ilişkilerinde faziletli davranışlar sergilediği gibi Allah’ın lütuf ve inayetiyle elde ettiği bol kazancının hukuki ve ahlâki gereklerini de yerine getirir, zekatını verir, sadakalarını verir, gelirinin büyüklüğü oranında kamu yararına büyük hizmetlerde bulunur. Ahlâklı bir zengin, cimrilikten sakınmalı, servetinin Allah’tan kendisine verilmiş emanet olduğunu ve malında başka insanların da hakkı olduğunu unutmamalıdır. Doğru cevap B seçeneğidir.
Gazali, ruh, akıl, nefs ve kalp kavramlarını farklı ve ayrıntıda değişen anlamlarıyla birlikte genellikle hangi anlamda kullanmıştır?
Gazali, ruh, akıl, nefs ve kalp kavramlarını farklı ve ayrıntıda değişen anlamlarıyla birlikte genellikle akıl anlamında kullanmıştır. Doğru cevap D'dir.
Aşağıda ahlaki hastalıkların iyileştirilmesinde verilen bilgilerden hangisine ulaşılamaz?
Adalet erdemi ile de “tevhid” arasındaki bağlantıya temas etmiştik. Bu bağlamda ibadetin önemine de işaret etmiştik.
“…, insanın ‘iyi insan’ olma mücadelesidir.” Bu tanımda boş bırakılan yere en iyi uyan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Ahlâkı, “insanın ‘iyi insan’ olma mücadelesi” olarak tanımlarsak, şüphesiz bu mücadele, onun kendini bilmeye başladığı andan itibaren hem bireysel yönünde, hem toplumsal yönünde aynı önemde devam eder. Doğru cevap D’dir.
Aşağıdakilerden hangisi Kur’an ışığında yardım edilecekler arasında yer almaz?
Kur’ân ışığında, yardım edilecekler önem sırasına göre şöyle sıralanabilir: anne-baba ve yakınlar, fakirler, yetimler, yolda kalmış yolcular, esirler, köleler, borçlular, ihtiyaç sahibi muhacirler ve kalbi İslâm’a ısındırılmak istenen kimseler. Yardım edilmek öncelikle bunların hakkıdır. Onların haklarını yemek, dinî ve ahlâkî bir vebaldir. Doğru cevap D’dir.
Çevre ahlâkının ele aldığı konularla ilgili yaklaşık kaç ayet bulunmaktadır?
Çevre ahlâkının ele aldığı konularla ilgili yaklaşık 500 ayet ve pek çok hadis olması dolayısıyla genel İslâm ahlâkı içinde çevre ahlâkının her zaman var olduğu söylenebilir.
I. Haramdan sakınmak
II. Haksızlık yapmak
III. Helal yoldan kazanmak
IV. Harama bulaşmak
V. Servet sahibi olmak
Yukarıdakilerden hangileri, İslami değerler ışığında iş hayatının en temel yasakları arasında yer almaktadır?
İslâm iş ahlâkını özetleyen iki temel kavramın “haramdan sakınmak” ve “helal kazanç” kavramları olduğunu söylemek mümkündür. Yukarıda belirtildiği üzere, ticaret yapmak, mal kazanmak, servet sahibi olmak meşru ve makbuldür fakat bunların hiçbir aşamasında haksızlığın ve dolayısıyla haramın bulunmaması gerekir. Haksızlık ve haram, iş hayatının en temel iki yasağıdır. Zira bir ayeti kerimede şöyle buyrulmaktadır: “Ey inananlar! Mallarınızı aranızda haksızlıkla değil, karşılıklı rıza ile yapılan ticaretle yiyin, haram ile nefsinizi mahvetmeyin” (Nisa/4: 29). Doğru cevap D seçeneğidir.