El-Esfarü’l-erba’a adlı ansiklopedik mahiyetteki eser kime aittir?
Molla Sadra, ansiklopedik mahiyetteki el-Esfârü'l-erba‘a adlı eserinde yer yer üstadını da eleştirerek bu akıma yeni bir yön ve dinamizm kazandırmıştır.
Batı İslâm dünyasında yetişen ilk Müslüman filozof aşağıdakilerden hangisidir?
İbn Bâcce (ö. 533/1139) Batı İslâm dünyasında yetişen ilk Müslüman filozoftur. Endülüs'ün kuzeyindeki Sarakusta (Saragossa) şehrinde muhtemelen 470'te (1077) dünyaya geldi. İbnü's-Sâiğ olarak da tanınan İbn Bâcce Batı literatüründe genellikle Avempace diye anılır. İyi bir eğitim aldığı ve felsefenin tüm alanlarında donanımlı olduğu eserlerinden ve tarihsel anekdotlardan anlaşılmaktadır.
Hikmetü'l-işrâk'ta rasyonel bilgi kanalıyla gerçeğe ulaşmanın imkânsız olduğunu savunan filozof aşağıdakilerden hangisidir?
Sühreverdi ana eseri Hikmetü'l-işrâk'ta rasyonel bilgi kanalıyla gerçeğe ulaşmanın imkânsız olduğunu savunur.
Aşağıdaki düşünürlerden hangisi sadece akıl yürütmenin ve araştırmanın en yüksek yetkinlik derecesine ulaşmak için yeterli olmadığını savunmaktadır?
İbn Tufeyl’e göre meşrikî hikmet teorik akıl yürütmeyle yetinmez. Sadece akıl yürütme ve araştırma en yüksek yetkinlik derecesine ulaşmak için yeterli değildir. İnsanın duygu dünyasında yaşamış olduğu manevi tecrübeleri ihmal edilmemelidir. Müşahede, zevk, huzur ve ruhi tecrübe önem kazanır. İbn Tufeyl kesin hakikate ve mutluluğa ulaşmada tasavvuf ehlinin vurguladığı yöntemi öne çıkarır. Gazzâlî’nin bu noktada model olduğunu belirtir. Ona göre Gazzâlî müşahede ve huzur hallerini yaşamış ve böylece en yüce mutluluğa erip, kutsî mertebelere ulaşmıştır.
Bağdat’ta 830 yılında Beytü’l-Hikme (Bilgelik Evi) adlı tercüme okulunu aşağıdakilerden hangisi açmıştır?
Ancak ilk sistematik tercüme faaliyeti Me’mûn’un Bağdat’ta 830 yılında Beytü’l-Hikme (Bilgelik Evi) adlı tercüme okulunu açmasıyla olmuştur.
Aşağıdakilerden hangisi İslam aristoculuğu anlamına gelen sistemsel felsefi ekollerdir?
Meşşâiyye’nin (Meşşâîlik) kelime anlamı “yürüyücülük” demektir. Bilindiği gibi, Aristo derslerini talebelerine onların önünde yürüyerek verirdi. Bunun için onun talebelerine “yürüyenler” veya “yürüyücüler” anlamına Batı’da “Peripataticiens” denmektedir. Bir ıstılah olarak, “İslâm Aristoculuğu” anlamına gelir.
“Felsefe, Allah’ı ve O’nun sanatını bilmektir” diyen Müslüman düşünür kimdir?
Felsefe, “Sanat eseri olarak varlıklar üzerine düşünme ve Yapıcı (es-Sânî)yı tanımadır.” İbn Rüşde’e göre felsefe o halde, Allah’ı ve O’nun sanatını bilmektir.
Aşağıdakilerden hangisi düşünme eyleminin temel özelliklerinden biri değildir?
İslâm düşüncesi tabiri içinde yer alan dinden düşünceye ve düşünceden dine şeklindeki iki farklı hareketi iki yönlü hareket şeklinde ele almak mümkündür. Ancak bu tür bir kuramsal ayrıştırma ve gruplandırma bize tarihsel olarak inanma ve düşünme eylemlerinin her zaman bu tabloya uygun düşecek şekilde bir ilişki içinde olduklarını göstermez. Zaman zaman farklı dinî ve entelektüel yaklaşımlar kendi temel özelliklerini sergilemenin yanı sıra diğer gurupta yer alan özellikleri de kendilerinde temsil etmeye çalışabilirler.
Kindî ’nin birkaç risalesini tenkitli neşir olarak bazı oryantalistler yayınlamıştır. Fakat onun Süleymaniye kütüphanesinde bulunan yazma mecmuasındaki eserlerini ilk defa bütün halinde Abdulhadi Ebu Ride Resail el-Kindî elFelsefiyye (Kahire I, 1950; II, 1953) adı altında yayınlamıştır. Mahmut Kaya da birinci ciltte yer alan on dört risaleyi Türkçe’ye çevirerek Kindi, Felsefi Risaleler başlığı altında neşretmiştir. Doğru cevap A'dır.
Endülüs’te bilim ve felsefe hangi hükümdarın saltanat zamanında başlamıştır?
Doğu İslâm dünyasında felsefenin duraklama sürecine girdiği XIII. yüzyılda, Endülüs’te felsefe canlanma sürecine girmiştir. Aslında Endülüs’te bilim ve felsefe Muhammed bin Abdurrahman’ın (852-886) saltanatı zamanında başlamıştır.
İbn Bâcce’ye göre tabiat bilimleri ve matematiksel bilimlerle uğraşan kimseler hangi mertebededirler?
Nuzzâr: Bu sınıf tabiat bilimleri ve matematiksel bilimlerle uğraşan kimselerdir. Soyut sûretleri cisimlerin idrakleri olarak değil de kendinde varlığı olan ma‘kûller olarak idrak edebilmektedirler. Fakat bu sınıf da manevi suretleri doğrudan idrak edememektedir.
“İbn Bâcce insanları aklî suretleri elde etmelerine ve buna bağlı olarak oluşan akli yetkinliklerine göre derecelendirir.” Buna göre aklın konusu olan şeyleri ancak “maddî suretler” aracılığıyla idrak edebilen derece (seviye) aşağıdakilerden hangisidir?
Cumhûr (sıradan insanlar) mertebesi: Bu seviyede olan insanlar aklın konusu olan şeyleri ancak “maddî sûretler aracılığıyla idrak edebilmektedir. Yetkin bir soyutlama yapamadıkları için eşyanın zihinlerindeki karşılıkları tam oluşmamıştır. Bundan dolayı bu seviyedeki insanların zihninde aynı eşya farklı tasarımlarda oluşabilir. Bu seviyedeki insanlar yetkinlik bakımından en düşük seviyede olanlardır.
Aşağıdakilerden hangisi Eflatunculuğa meyleden düşünürler arasında yer alır?
Kazvinî İbni Sinacı, Şuhreverdî İşrakici,Yanyalı Es’ad Hoca Efendi Aristocu,İbn Kemal Tehâfütçülük veya Gazzâlîcilik-İbn Rüşdçülük akımını takip etmiştir. Ancak Muslihiddîn b. Sinâ Eflatunculuğa meyleden düşünürler rasında yer alır. Risâle-i Eflâtûniyye isimli bir eser yazarak Eflâtun’un fikirlerini tanıtmıştır. Doğru cevap B dir.
Aşağıdakilerden hangisi Farabi’nin faziletlerinden değildir?
Dünyevi faziletler Farabi’nin faziletlerinden değildir.
El-Munkiz adlı eserinin sonuna doğru Kur’an’ı gerçek şekilde anlamanın tefsirden ziyade yorumlamakla mümkün olduğunu söyleyen İslam düşünürü kimdir?
Gazali El-Munkiz adlı eserinde Kur’an’I gerçek şekilde anlamak için yorumlamak fiilinin önemini vurgulamıştır.
Aşağıdakilerden hangisi Hermes geleneğinin İslâm düşüncesine tesiri olan birkaç yoldan birisi değildir?
Hermes geleneğinin İslâm düşüncesine tesiri birkaç yoldan olmuştur. Sabiîlik, Yunan-Helenistik düşünce, Fars düşüncesi ve Gnostisizmi.
Filozoflar ve eserleri hakkında bilgi veren kaynaklar Kindî'nın çeiştli alanlarda yaklaşık 277 eseri olduğundan bahseder. Aşağıdakilerden hangisi Kindî'nin felsefe alanındaki kitaplarından biridir?
Kindî’nin Felsefe alanındaki kitapları: 1. Kitâb fi’l-felsefeti’l-ûlâ: Felsefe alanında yazdığı en hacimli eserdir. Dört bölümlük kitabın elimizde sadece birinci bölümü bulunmaktadır. Kitabın günümüzde Arapça olarak tenkitli neşri yapılmıştır. 2. Risale fî hudûdi’l-eşyâ ve rusûmihâ: Felsefi bazı terimlerin açıklamasını içeren bu risale Türkçe ‘ye “Tarifler Üzerine” başlığı altında tercüme edilmiştir. 3. Akıl Üzerine: Hacmi itibariyle küçük, İslâm filozofları ve Latin skolastikleri üzerindeki etkisi bakımından önemli olan bu risâleyi Kindî, bir öğrencisinin eski Yunan filozoflarının akıl hakkında ne düşündükleri yönündeki sorusuna cevap olarak kaleme almıştır.
İslâm düşünce tarihinde nefsin mâhiyet ve işlevlerini, arınmasının yol ve yöntemlerini, ölümden sonraki durumunu felsefî açıdan irdeleyip temellendiren ilk filozof aşağıdakilerden hangisidir?
İslâm düşünce tarihinde nefsin mâhiyet ve işlevlerini, arınmasının yol ve yöntemlerini, ölümden sonraki durumunu felsefî açıdan irdeleyip temellendiren ilk filozof Kındi’dir.