İslam Düşünce Tarihi
Deneme Final Sınavı 9
1.
Aşağıdakilerden hangisi İslâm dünyasında felsefeye yöneltilen eleştirilerin sebeplerinden biri değildir?
Doğru Cevap: "C" İslâm dininin insan aklına ve düşünceye önem vermesi
Soru Açıklaması
Tartışılan problemler arasında İslâm dininin insan aklına ve düşünceye önem vermesi bulunmadığından sorunun doğru cevabı c şıkkıdır.
2.

70'li yıllarda politikadan uzak kalarak ilmi araştırmalara yönelen ve Yaşayanlara Çağrı isimli eseri yazan kişi kimdir?

Doğru Cevap: "A" Roger Garaudy
Soru Açıklaması

Roger Garaudy yaptığı çalışmalar ve savunduğu fikirlerle kısa zamanda ilgi çekti ve sadece Fransa da değil, tüm dünyada hatırı sayılır bir düşünür olarak eserleri kuramcılar arasında oldukça önemli bir mevki işgal etti.

70’li yıllar onun için politikadan uzak ve ilmi araştırmalarla dolu bir dönem oldu. Araştırmacı ve dinamik karakteri onu yeni sahalara yöneltti. Batı Medeniyeti’nin, üçüncü dünyanın ve daha genelde insanlığın temel problemleri ve geleceği hakkında yoğun araştırmalar yaptı. Bu çalışmaların önemli ürünlerinden biri olarak Yaşayanlara Çağrı isimli eserini yayınladı.

3.

İbn Haldun bir grup tarihçiyi neden eleştirmiştir?

Doğru Cevap: "A" Olayların sebeplerine yerince dikkat etmediklerinden
Soru Açıklaması

İbn Haldun’un yeni oluşturduğu tarih anlayışı taklitçi ve asalak tarihçiler diye betimlediği diğer bir grup tarihçiyi eleştirisinde de kendini gösterir Bu tip tarihçiler olayların ve ahvalin sebeplerine dikkat etmeyip yeterince incelemede bulunmamaktadırlar. Bundan dolayı da saçma ve anlamsız rivayetleri terk etmemektedirler.

4.

Aşağıdakilerden hangisi İsmail Hakkı İzmirli’nin eserlerinden değildir?

Doğru Cevap: "E" İslâm’da Daavâ-yı Kavmiyyet
Soru Açıklaması

İslâm’da Daavâ-yı Kavmiyyet Babanzâde Ahmet Naim'in eseridir. 

5.

2.İslam felsefesinin batı hristiyan ve yahudi

 felsefesine etkisi kaçıncı yüzyıl da   başlamıştır?

Doğru Cevap: "A" 10. yüzyıl
Soru Açıklaması

Müslüman filozofların eserlerinin Latince ve İbranice başta olmak üzere, diğer yerel dillere de çevrilmeye başlandığı X. yüzyıldan itibaren görülmeye başlanmış ve çeşitli yollar ve şekillerde tâ Yakınçağ felsefesinin başlangıcına dek sürmüştür.

6.

Aşağıdakilerden hangisi Batı İslam dünyasında yetişen ilk Müslümandır?

Doğru Cevap: "A" İbn Bâcce
Soru Açıklaması

İbn Bâcce (ö. 533/1139) Batı İslâm dünyasında yetişen ilk Müslüman filozoftur. Endülüs'ün kuzeyindeki Sarakusta (Saragossa) şehrinde muhtemelen 470'te (1077) dünyaya geldi. İbnü's-Sâiğ olarak da tanınan İbn Bâcce Batı literatüründe genellikle Avempace diye anılır.

7.
Aşağıdakilerden hangisi İslam düşüncesinin kapsamında değildir?
Doğru Cevap: "E" Yaşam Felsefesi
Soru Açıklaması

Günümüz felsefi disiplinlerini göz önünde bulundurarak, İslam düşüncesinin kapsamını şöyle belirleyebiliriz: Kuramsal Felsefe (mantık ve metafizik); Pratik (Ameli) Felsefe (hukuk, siyaset, ahlak ve iktisat felsefeleri); Kelam; Tasavvuf; Bilim Felsefesi, Sanat Felsefesi; Din Felsefesi; Dil Felsefesi ve Tarih Felsefesi. Yaşam Felsefesi bunlar arasında yoktur. Doğru cevap E'dir. 

8.

“Peygamberlik bir sanattır” sözü hangi düşünüre aittir?

 

Doğru Cevap: "A" Cemâleddin Afgânî  
Soru Açıklaması

İstanbul’a gelişinde devlet erkânı tarafından çok iyi karşılanan Cemâleddin Afgânî’nin konuşmaları ve ortaya attığı fikirleri bazı resmî ulemayı rahatsız etti. Bu rahatsızlık görüşlerinden çok Afgânî’ye gösterilen ilgi dolayısı ile idi. Özellikle Şeyhulİslâm Hasan Fehmi Efendi ve diğer bazıları Afgânî’nin Daru’l-Fünûn’da verdiği konferanslarındaki bazı görüşlerini bağlamını kopararak Afgânî aleyhine deliller haline getirerek saraya jurnallediler. Afgânî’nin “Peygamberlik bir sanattır.” sözü üzerine Afgânî aleyhine kampanyalarını genişlettiler.

9.

Doğru bilginin kesinlikle dini verilere ters olmadığını, ilim ile dini bir bütün kabul eden, onlar arasında bir çelişki ve çatışma görmeyen düşünür kimdir?

Doğru Cevap: "D" İsmail Hakkı İzmirli
Soru Açıklaması

İsmail Hakkı İzmirli, ilim ile dini bir bütün kabul eder. Onlar arasında bir çelişki ve çatışma görmez. Doğru bilginin kesinlikle dini verilere ters olmadığını söyler. O, tüm çalışmalarında bu konuyu ön planda tutmuş, ilim ile dinin bütünlüğü görüşünü savunmuştur.

10.

Aşağıdakilerden hangisi bir şeyin zamanla öncelenmemiş olmasını gösterir?

Doğru Cevap: "D" Kıdem
Soru Açıklaması

Kıdem bir şeyin zamanla öncelenmemiş olması demektir. Filozoflara göre zaman hareketin birimidir. Hareket ise varlığa gelmiş varlığın bir özelliğidir. Varlık henüz varlığa gelmemiş iken, hareketten ve zamandan söz etmek mümkün olmadığından, âlemin ilk varlığa gelişi bu anlamda kadîmdir.

11.
Aşağıdakilerden hangisi Farabi'nin İbraniceye üç kez tercüme edilen eseridir?
Doğru Cevap: "D" Kitâbu fî’l-Akl (es-Sağir)
Soru Açıklaması

Farabi'nin eserlerinden Kitâbu fi’l-Akl (es-Sağir), İbraniceye üç kez çevrilmiştir. Birinci tercümenin mütercimi belli değildir. İkinci tercüme, Jedaja ha Penini veya Ketab ha Deat adıyla olup, mütercimi belli değildir. Üçüncü tercüme de, Kalonymos ben Kalonymos tarafından yapılmıştır. Doğru cevap D seçeneğidir.

12.

"Hüküm yalnızca Allah’ındır" şeklinde özetlenebilecek yaklaşımlarının gerisinde "Allah’ın kelamının anlaşılması için gereken her şey yine kelamın kendisindedir" şeklindeki bir varsayım olduğunu ifade eden düşünürler aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "B" Hariciler
Soru Açıklaması

Sözgelimi, Kur’an ve hadislerin İslâm düşüncesi için birer kaynak olduğu görüşü, kimilerini Kur’an’ın kendi başına anlaşılabileceği inancına sevk etmiştir. Bu bağlamda en fazla dikkat çeken gurup Haricilerdir. "Hüküm yalnızca Allah’ındır" şeklinde özetlenebilecek yaklaşımlarının gerisinde "Allah’ın kelamının anlaşılması için gereken her şey yine kelamın kendisindedir" şeklindeki bir varsayım bulunmaktadır. İlahi sözün kendiliğinden apaçık olduğu ve rasyonalitesini kendi içinde taşıdığına dair bu kanaatleri nedeniyle Hariciler diğer dini düşüncelere yönelik sert eleştiriler yapmışlardır.

13.

Aşağıdakilerden hangisi Batı felsefesine etki eden Müslüman filozoflardan değildir?

Doğru Cevap: "C" Hallac-ı Mansur
Soru Açıklaması

Hallac-ı Mansur Batı felsefesine etki eden filozoflardan değildir.

14.

Aşağıdakilerden hangisi Babanzade Ahmet Naim’in eserlerinden biri değildir?

Doğru Cevap: "C" Kitabu'l-İfta ve'l-Kaza  
Soru Açıklaması

Babanzade Ahmet Naim’in eserleri: 1. Ahlâk-ı İslâmiyye Esasları 2. Mebâdi-i Felsefeden İlmu’n-Nefs (G. Fonsgrive’den tercüme) 3. İslâm’da Daavâ-yı Kavmiyyet 4. Sahih-i Buhari Muhtasarı Tecrid-i Sarih Terceme ve Şerhi. 5 Felsefe Dersleri; 6 İlm-i Mantık; 7. Kırk Hadis; 8 Temrinât. Sarf-ı Arabî’ye Mahsus Temrinât ve Mekteb-i Sultanîye Mahsus Sarf-ı Arabî ve Temrinât; Ayrıca Sırât-ı Müstakim ve Sebîlürreşâd''da birçok makalesi yayımlanmıştır..Kitabu'l-İfta ve'l-Kaza İzmirli’nin eseridir.

15.

İşraki okul için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

Doğru Cevap: "D" İşrâki okul Eflatun’u kendisine model olarak almıştır
Soru Açıklaması

İşrâkî okul, Meşşâî felsefeye karşı mistik tecrübe ve deruni sezgiye dayanan düşünceyi savunur. İşrâkî okul hem Meşşâi felsefeyi eleştirmiş hem de ondan faydalanmıştır. İşraki okul Meşşâî filozofların hiçbirinin hakikat bilgisine (zuhurî bilgi) ulaşamadığını, bunu ancak Bâyezîd-i Bistâmî ve Sehl et-Tüsterî gibi mutasavvıfların başardığına inanır. İşraki okul büyük ölçüde Efalatunu kendilerine model olarak almışlardır.

16.

Muhammed Abduh’un fikir olarak en çok etkilendiği ve örnek aldığı düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "A" Cemaleddin Afgani
Soru Açıklaması

Muhammed Abduh’un fikir olarak en çok etkilendiği, derin etkiler bıraktığı ve örnek aldığı düşünür Cemaleddin Afgani’dir.

17.

Yabancı eserlerin Arapça’ya tercüme girişimi ilk defa kimin döneminde gerçekleştirilmiştir?

Doğru Cevap: "C" Hz. Ömer
Soru Açıklaması

Yabancı eserlerin Arapça’ya tercüme girişimi ilk defa Hz. Ömer zamanında olmuştur.

18.
Batıda Ortaçağın erken dönemlerinde "Avennasar" adıyla anılan Müslüman filozof kimdir?
Doğru Cevap: "D" Fârâbî 
Soru Açıklaması
Batı Hıristiyan ve Yahudi düşüncesine en çok etkisi olan Müslüman filozoflardan birisi de Fârâbî’dir. Denebilir ki, Fârâbî, daha hayatının son yıllarında bile, İbn Meserre (ö. 319/931) ve İbn Gabriel (Avicebron, ö. 450/1058) gibi Yahudi filozofların aracılığıyla Batı’da tanınmaya başlamıştır. Latinler ve Batılı Yahudiler arasında Alpharabius, Avennasar, Abunazar, Albunasar ve Albumasar gibi çeşitli isimlerle meşhurdur.
19.
İbn Sînâ'nın ruhun bedenden ayrı olarak var olduğunu ispat etmek için kullandığı "Uçan adam" örneğini aynen tekrarlayan batılı filozof kimdir?
Doğru Cevap: "B" Descartes
Soru Açıklaması
XIV. yüzyılın ilk İbn Sînâcıları arasında William of Occam vardır; bilhassa İbn Sînâ’nın etkisi görülen modern Batılı filozoflar arasında Bonaventura (1221-1274), Albertus Magnus (1200-1280) ve Descartes’i zikretmek gerekir, o, özellikle İbn Sînâ’nın ruhun varlığının, ruhun bedenden ayrı olarak var olduğunu ispat için kullandığı “Uçan Adam” misalini aynen tekrarlamıştır.
20.
İslami açıdan felsefi, bilimsel ve teknik düşüncelerin ilk defa ortaya çıktığı devir hangisidir?
Doğru Cevap: "C" Abbasiler devri
Soru Açıklaması

Abbasiler devrinin İslam düşüncesi açısından ayrı bir yerinin ve önemi vardır. Bu, sadece kelami, tasavvufi ve hukuki sahalarda mezhepleşmelerden değil, aynı zamanda gerçek anlamıyla, felsefi, bilimsel ve teknik düşüncelerin ilk defa bu devrin başında ortaya çıkmasındandır. Doğru cevap C'dir. 

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.