İslam Hukukuna Giriş
Deneme Final Sınavı 19
1.

……………… aslî cezaya hükmedilmesiyle suçlunun doğrudan katlandığı ve ayrıca hükmedilmesine gerek olmaksızın kesinleşen cezalardır. Yukarıdaki boşluğa gelmesi gereken en uygun ifade aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "C" Tâbi cezalar
Soru Açıklaması

Tâbi cezalar, aslî cezaya hükmedilmesiyle suçlunun doğrudan katlandığı ve ayrıca hükmedilmesine gerek olmaksızın kesinleşen cezalardır. Mûrisini öldüren kâtilin mirastan mahrum kalması ya da zina iftirasında bulunan kimsenin şahitlik ehliyetini kaybetmesi tâbi cezalardandır. 

2.

Muhâsemât hangi hukuk alanına yakındır?

Doğru Cevap: "A" Yargılama hukuku
Soru Açıklaması

Muhâsemât daha çok yargılama hukukuna paraleldir.

3.

“S¸ek ile Yakin Za^il Olmaz” kaidesi neyi ifade eder?

Doğru Cevap: "B" Meydana geldiği kesin bilinen bir durumun, sonradan bir şüphe sebebiyle ortadan kalktığına hükmedilmez.
Soru Açıklaması

Bu kaidenin anlamı şudur: Meydana geldiği, var olduğu kesin olarak bilinen bir durumun, sonradan ortaya çıkan bir şüphe ve tereddüt sebebiyle ortadan kalktığına hükmedilmez. Aynı şekilde bir şeyin mevcut olmadığı kesin olarak biliniyorsa, aksine delil olmadıkça salt tereddüt (şek) ile o şeyin var olduğuna hükmedilmez. 

4.

Kocaları vefat eden ve hamile de olmayan kadınların iddeti ne kadardır?

Doğru Cevap: "A" 4 ay 10 gün
Soru Açıklaması

Kocaları vefat eden ve hamile de olmayan kadınların iddeti 4 ay 10 gündür. 

5.

Aşağıdaki şıklardan hangisi Ebu Hanife’nin fıkıhta takip ettiği metodun sırasını doğru bir şekilde ifade etmektedir?

Doğru Cevap: "A" Kitab-Sünnet-Sahabe kavli-İctihad
Soru Açıklaması

Ebu Hanife, önce Kitâb’ a, sonra Sünnet’e müracaat ederdi. Bu ikisinde bir delil bulamazsa sahabe görüşleri içerisinde tercih yapar, onların ictihadlarının dışına çıkmazdı. Bu verilerden hareketle Ebu Hanife’nin başvurduğu kaynakların Kitâb, Sünnet, en genel anlamıyla Sahabe kavli ve ictihad olduğunu söyleyebiliriz. 

6.

Sahibine eşya üzerinde en geniş ve tam yetkiler veren aynî hak aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "D" Mülkiyet
Soru Açıklaması

Mülkiyet, sahibine eşya üzerinde en geniş ve tam yetkiler veren aynî haktır. Mülkiyet hakkı hukukta rastlayabileceğimiz en geniş kapsamlı yetkidir. Ayrıca insanın eşya ve tabiat üzerinde ferdi hakimiyet kurmasıyla ilgilidir. İnsanın ihtiyaç duyduğu mallara kimin ne şekilde sahip olacağı, özellikle üretim araçlarının özel mülkiyete mi yoksa toplum mülkiyetine mi konu olacağı değişik felsefi görüşler tarafından tartışılmaktadır. Mülkiyetin eşya hukuku bağlamında alacağı şekil de hukuk alanının dışına taşan bu genel mülahazaların ve bakış açılarının tesirinde gelişmiştir. İslam hukuku açısından da mülkiyet, İslam kültürünün genel anlayışları doğrultusunda şekil almış bir hukuki kurumdur. 

7.

Aşağıdakilerden hangisi Ebu Hanife’nin görüşlerinin tedvininde ve mezhepleşmesinde önde gelen dört öğrencisinden biri değildir?

Doğru Cevap: "E" Tahavi
Soru Açıklaması

Tahavi, yukarıda belirtilen öğrencilerden sonra, sonraki kuşaklarda yetişen Hanefi alimlerden biridir. 

8.

Aşağıdakilerden hangisi, terk edilmesi yapılmasından daha iyi olan fiili ifade eder?

Doğru Cevap: "B" Mekruh
Soru Açıklaması

Mekruh, kesin olmayan bir şekilde yapılmaması istenen bir fiildir. Bir kesinlik olmamasına rağmen yapılması istenmeyendir. 

9.

Şahısların davranışlarının ve hukuki bir sonuç elde etmek üzere dışa vurdukları irade beyanlarının hükmünün belirlenmesinde onların niyet ve amaçlarının öncelikli olarak dikkate alınacağını ifade eden prensip hangisidir?

Doğru Cevap: "A" Bir işten maksat ne ise hüküm ona göredir.
Soru Açıklaması

Bir İşten Maksat Ne İse Hüküm Ona Göredir külli^ ka^idesi, şahısların davranışlarının (söz ve fiillerinin) ve hukuki bir sonuç elde etmek üzere dışa vurdukları irade beyanlarının hükmünün belirlenmesinde onların niyet ve amaçlarının öncelikli olarak dikkate alınacağını ifade eder. 

10.

Aşağıdakilerden hangisi haksız fiillere örnektir?

Doğru Cevap: "C" İtlaf
Soru Açıklaması

Haksız fiiller, hukuka aykırı olarak bir kimsenin şahsına veya mal varlığına zarar veren fiildir. Başkasının malını hukuka aykırı olarak tahrip etme anlamına gelen itlaf, haksız fiillere örnektir. Sebepsiz zenginleşme (haksız iktisap), bir kimsenin mal varlığının, haklı bir sebep bulunmaksızın; diğer bir kimsenin zararına olarak çoğalması veya azalmaması demektir. Mükafat vaadi, tek taraflı hukukî işlemlere örnektir. Borçların en yaygın kaynağı olan hukuki işlem, hukuk düzeninin uygun bulduğu bir sonuca yöneltilmiş irade açıklamalarıdır. 

11.

Evliliği “tarafların birbirinden cinsel yönden yararlanmasını mümkün kılan bir akit” olarak tanımlayanlar aşağıdaki seçeneklerin hangisinde verilmiştir?

Doğru Cevap: "A" Klasik dönem fakihleri
Soru Açıklaması

Birçok özelliği açısından diğer akitlerden ayrılmakla birlikte sonuçta evlilik akdi de bir akittir. Bundan hareketle klasik dönem fakihleri evliliği, “tarafların birbirinden cinsel yönden yararlanmasını mümkün kılan bir akittir” şeklinde tanımlar. Fakihlerin yaptığı evlilik tanımı, evliliği sadece cinsel faydalanmaya indirgiyor gibi görünse de bu, diğer hususların görmezlikten gelindiği anlamına gelmez. Bu, daha ziyade tanım tekniği açısından, nikahın mevzuu (gayesi) gözetilerek yapılmış bir tanımdır. Çünkü akitleri birbirinden ayıran temel özellikleri, mevzuları olup bu da akdin ne için yapıldığıdır. 

12.

Fıkıh kitaplarının ele aldığı konu ve bölümler genel bir sınıflama ile hangi bölümlerden oluşmaktadır?             I) İbadat    II) Muamelat   III)Ukubat    IV)Zaruret

Doğru Cevap: "C" I-II-III
Soru Açıklaması

Fıkıh kitaplarının ele aldığı konu ve bölümler genel bir sınıflama ile üç alana ayrılır. Bunlar: 1. İbâdât, 2. Muâmelât, 3. Ukûbât alanlarıdır. Zaruret alanlardan biri değildir. 

13.

Bir yaptırım olarak cezada aşağıdaki amaçlardan hangisi gözetilmez?

Doğru Cevap: "A" İnsanlara acı vermek
Soru Açıklaması

Bir yaptırım olarak cezada, adaletin sağlanması, toplumsal düzenin korunması, suç işleyenin ıslahı, toplumdaki diğer kimselerin korkutularak suç işlemekten alıkonulması gibi amaçlar gözetilmektedir. 

14.

Yazım metotlarından meseleci metot ile soyut metot arasındaki en temel fark nedir?

Doğru Cevap: "E" Meseleci yöntemle yazılmış bir hukukun eğitimi ve öğrenilmesi soyut metotla yazılana göre daha zordur.
Soru Açıklaması

Her iki yöntemin kendine özgü bazı üstünlüklerinden bahsedilebilirse de meseleci yöntemle yazılmış bir hukukun eğitimi ve öğrenilmesinin soyut metotla yazılana göre bir nebze daha zor olduğundan bahsedilebilir. Bu açıdan meseleci metotla yazılan hukuku öğrenenlerin, farklı meselelerin bağlı olduğu genel ilkeleri ve hukukun tabiri caizse mantığını kavramasının nispeten daha uzun bir zaman aldığı söylenebilir. 

15.

Bir kimsenin dört ay veya daha fazla hanımına yaklaşmayacağına Allah’ın adını anarak yemin etmesi veya yaklaşmamayı ağır bir ibadete bağlamasına ne ad verilir?

Doğru Cevap: "C" Îlâ Sebebiyle Tefrik
Soru Açıklaması

Îlâ, bir kimsenin dört ay veya daha fazla hanımına yaklaşmayacağına Allah’ın adını anarak yemin etmesi veya yaklaşmamayı ağır bir ibadete bağlamasıdır. Cahiliye döneminde koca tarafından eşine zarar vermek amacıyla kullanılan bu âdeti Kur’an, düzelterek birtakım kayıt ve şartlara bağlamıştır. 

16.

Unsurları ve in‘ikad şartları tamam olmakla birlikte sıhhat şartlarından biri eksik olan evliliğe ne denir?

Doğru Cevap: "E" Fâsit evlilik
Soru Açıklaması

Unsurları ve in‘ikad şartları tamam olmakla birlikte sıhhat şartlarından biri eksik olan evliliğe fâsit evlilik denir. Lüzûm şartlarını taşıyan evliliğe lâzım evlilik, bu şartlardan birini taşımayan evliliğe gayr-ı lâzım evlilik denir. Unsurları ya da in‘ikad şartlarından biri eksik olan evlenme bâtıl evlenmedir. Unsurları ile birlikte in‘ikad ve sıhhat şartlarını taşıyan evlenme akdi sahih evlenme akdidir. 

17.

Aşağıdakilerden hangisi İslam hukukunda yer almaz?

Doğru Cevap: "C" Baba hakimiyeti
Soru Açıklaması

Baba ve koca hakimiyeti Roma hukukunda yer alır. İslam hukukunda bunlar yoktur. 

18.

“S¸ahsi^ akıl yürütme” anlamında re’ y içtihadının temellendirilmesinde ne kullanılmıştır?

Doğru Cevap: "B" Muaz hadisi
Soru Açıklaması

Anlam potansiyeli güçlü olsa bile naslar tamamlanmış sınırlı açıklamalardan ibaretti. Bu noktada Kur’an ve Sünnet’i, aktif ve dinamik hale getirmek üzere Hz. Peygamberin beyan işlevine benzer bir işlevi üstlenecek birilerine ihtiyaç vardı. Bu ihtiyaç, “re’y ictihadı” kavramını gündeme getirdi. Bu işlevin temellendirilmesinde Muaz hadisi kullanılmıştır. Bu hadiste Mua^z b. Cebel, Kitap ve Sünnet’te hükmünü açıkça bulamadığı konularda re’yini devreye sokacağını söylemekte ve Hz. Peygamber de bunu onaylamaktadır. 

19.

Müslümanların çoğundan farklı olarak sünnet malzemesini önemli ölçüde dışlayan, ayrı bir hukuk anlayışı geliştirmiş topluluk hangisidir?

Doğru Cevap: "C" Hariciler
Soru Açıklaması

Hariciler, siyasi açıdan muhalif oldukları sahabilerin rivayet ya da fetvalarına değer vermemiş, Müslümanların çoğunluğundan farklı, sünnet malzemesini önemli ölçüde dışlayan, ayrı bir hukuk anlayışı geliştirmiştir. 

20.

Bir kişinin bilerek neden olmadığı bir hayatî tehlikeden kendisini ya da başkasını kurtarmak amacıyla suç teşkil eden davranışta bulunmasına ne ad verilir?

Doğru Cevap: "E" Zorunluluk Hali
Soru Açıklaması

Zorunluluk (zaruret, ıztırar) hali, bir kişinin bilerek neden olmadığı bir hayatî tehlikeden kendisini ya da başkasını kurtarmak amacıyla suç teşkil eden davranışta bulunması demektir. Zorunluluk hali, ceza hukuku kuralında suç olarak tanımlanmış olan davranışı suç olmaktan çıkartır. 

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.