İrtifak haklarının temel türleri şunlardır: Kaynak (su alma) hakkı (hakku’ş-şirb): Bir akar malikinin başkasına ait bir su kaynağından arazisini sulama, ya da içme ve kullanma gayesiyle düzenli olarak su alma hakkıdır.  2. Geçit hakkı (hakku’l-murûr, hakku’l-memerr): Bir arazi malikine başkasına ait bir arazi ya da yoldan geçme yetkisi veren hak. 3.  İnşaat (üst) hakkı (hakku’l-karâr, hakku’t-teallî): Hak sahibine başkasına ait bir akarın üstünde inşaat yapma veya ağaç dikme yetkisi veren irtifaktır. 4.  Mecrâ hakkı: (hakku’l-mecrâ: hakku’l-mesîl): Mecra hakkı, başka bir akar üzerinde kurulu kaynak hakkı sayesinde alınacak temiz suları kendi akarına ulaştırma, veya kendi ev ve arazisinin atık sularını da başkasının akarından geçirme yetkisi veren irtifak türüdür. 5.  Kiriş koyma hakkı: İnşa ettiği yapının kirişlerini başkasına ait bir duvar ya da kolon üzerine dayama yetkisi veren irtifak. 6.  Manzara irtifakı: Bir akarın manzarasının kesilmemesi, ışık ve havadan daha iyi istifade edebilmesi için diğer akarın belirli bir bölgesinde yapı yapılmaması ya da binanın belirli bir yüksekliği aşmamasını öngören irtifak hakkı.

Süt emme sebebiyle haramlık çocukla öz annesi dışında onu emziren kadın ve bu kadının akrabaları arasında meydana gelen haramlıktır. C¸ünkü Kur’a^n’da “Sizi emziren süt anneleriniz ve süt kızkardeşleriniz size haram kılındı” (Nisa^ 4/23) buyurulmuştur. Burada kural şudur: Süt emen çocuk, emziren kadının öz çocuğu gibi kabul edildiğinde yukarıda sayılan kan ve sıhriyet sebebiyle kimler haramsa onlar, süt emen bu çocuğa haram olur. Hz. Peygamberin “Nesep yoluyla haram olanlar, sütten dolayı da haram olur” şeklindeki sözü, bu kuralı ifade eder ve süt emme sebebi sürekli evlenme engellerinden bir tanesidir. Diğerleri sürekli evlenme engelleri kan bağı ve sıhriyet sebebiyle haram olan evliliklerdir. 

Diğer şıklar İslam hukuku literatürünün türlerini ifade ederken, E şıkkı etmez. Kelam birtakım kanıtlara başvurarak, temel dini hükümleri açıklayan, sistemleştiren ve savunan; İslam inancının ilkelerini akıl te­meline oturtmayı, açıklamayı amaçlayan di­siplindir. 

Pozitif hukukta eşya hukuku-borçlar hukuku ayırımının temelinde haklarla ilgili bir ayırım yatar: Haklar, konularına yani korudukları menfaatin maddi ya da manevi olmasına göre (para ile ölçülebilen bir değerinin olup olmamasına göre) malvarlığı ve şahıs varlığı hakları olarak ikiye ayrılır. Malvarlığı (mamelek) hakları para ile ölçülebilen (malî) bir değeri olan haklara denir. Başka bir deyişle şahısların maddi menfaatlerini koruyan haklardır. Şahıs Varlığı hakları ise, değeri para ile ölçülemeyen, şahsın manevi/tinsel menfaatlerine ilişkin olan haklardır. Başta şahsiyet (kişilik) hakkı olmak üzere, isim taşıma, velayet ve vesayet hakkı gibi. Sahibi için manevi bir değer ifade eden bu haklar ilke olarak paraya çevrilemez, başkasına devredilemez. Eşya ve borçlar hukuku malvarlığı haklarıyla ilgilenir. Malvarlığı hakları da iki gruba ayrılır. Bunlardan ilki aynî haklar diğeri ise alacak hakkıdır. Aynî haklar bir kimseye bir mal (eşya) üzerinde doğrudan doğruya hakimiyet sağlayan ve herkese karşı ileri sürülebilen haklardır. Alacak hakkı ise bir kimseye (alacaklıya) bir başkasından (borçludan) bir şeyi isteme yetkisi sağlayan haklara denir. 

İsitfta^ (fetva^ sorma) uygulamasının meşruluğunu temellendirmek için “Bilmiyorsanız bilenlere sorun” (Enbiya 21/7) ayetine atıf yapılmakla beraber asıl belirleyici olan sahabe uygulamasıdır. Sahabe döneminden itibaren ava^m (ictihad yeterliliğine sahip olmayanlar) karşılaştıkları meselelerin dini^ hükmünü öğrenmek için ilim ehline (müctehidlere) başvurmuş ve onlardan fetva^ almıştır. Gerek sahabe döneminde gerekse sonraki dönemde hiçbir müctehidin fetva^ vermeyi reddederek ava^mı ictihad etmeye yönlendirdiği bilinmemektedir. Zira herkesi ictihad etmeye yönlendirmek mümkün olmadığı gibi doğru da değildir. Müstefti^nin fetva^ sormak için ilmi yeterliliğinin yanında, dini duyarlılığıyla da tanınmış müfti^lere başvurması gerektiği usulcülerin ısrarla vurguladığı bir husustur.  

Akit (sözleşme), borçlar hukukunun ve hatta tüm hukukun en teknik ve esaslı konusudur. İslam hukuku kitaplarında özellikle mâlî muâmelât alanındaki bölüm (kitâb) başlıklarının pek çoğu akitlerden oluşu. Ancak akitler kural olarak bir borç ilişkisi ve alacak hakkı doğurduğu için borçlar hukukunun konusudur. 

Özel hukuk  şu dallara ayrılır: 1. Medeni Hukuk, 2. Ticaret Hukuku 3. Devletlerarası Özel Hukuk, 4. Fikri hukuk. Medeni hukuk da kendi içinde beş temel branş içerir. a. Şahsın hukuku, b. Eşya hukuku, c. Borçlar hukuku, d. Aile hukuku, e. Miras hukukudur. 

S¸eriat (şer’), genelde İslam düşüncesinin, özelde de İslam hukuk teorisinin üzerine kurulduğu ve onu diğer dinî, hukukî, ahlâkî ve felsefî inanç, eğilim ya da yapılardan ayırt eden merkezî bir kavramdır. 

Kitâbu’l-hacr: Bir kişinin sözlü tasarruflarını kısıtlama bölümü; Kitâbu’l- mefkud: Kendisinden haber alınamayan kaybolmuş kişi bölümü; Kitâbu’l-itâk: Köle azat etme bölümü; Kitâbu’l-mukâteb; Köleyle yapılan özgürlük sözleşmesi bölümü. 

Kitâbu’l-eymân: Yeminler bölümü; Kitâbu’z-zebâih: Şer’î yöntemlerle hayvan kesimi; Kitâbu’l-udhiye: kurban bölümü; Kitâbu’l-eşribe ve’l-et’ıme: İçilmesi ve yenilmesi helal ya da haram olan şeyler bölümü; Kitâbu’s-sayd: av ve avcılık bölümü; Kitâbu’l-hazr ve’l-ibâha: bazen Kitâbu’l-kerâhiyye ve’l-istihsân adıyla da geçen bu başlık, çoğunlukla yukarıdaki bölümlerde ele alınmayan helal veya haram olan şeyleri ele alır.