Islam Kurumlari ve Medeniyeti
Deneme Ara Sınavı 11
1.

Aşağıdakilerden hangisi, kültür kavramını, medeniyet kavramından ayıran özelliklerden birisi değildir?

Doğru Cevap: "E" Dışarıdan kolay görünen ve anlaşılabilen duygulardan oluşması
Soru Açıklaması

Kültür ve medeniyet arasındakı farklar:I-Kültür milli, medeniyet milletlerarasıdır.II-Medeniyet ferdî iradelerle ve metot (usûl ve akıl) vasıtalarıyla ortaya çıkan sosyal olaylar bütünüdür. Kültür ise ilham ve duygu vasıtasıyla oluşur ve gelişir.III-Medeniyet, iktisadî, dinî, hukukî, ahlâkî vb. fikirlerin bütünüdür. Kültür dinî, ahlâkî, bediî (estetik) duyguların bütünüdür.IV-Kültür ve medeniyet arasındaki farklardan biri de amaç ve araç arasındaki farktan ibarettir.V-Kültürü oluşturan duygular içten ve samimi oldukları için görülmeleri ve incelenmeleri çok güçtür. Medeniyet ise dışta görünen kavram ve faaliyetlerden, kısaca birçok teşkilât ve müesseselerden oluşur. Bu yönü ile medeniyet, kültüre oranla daha kolay anlaşılabilir.

2.

Hılfü’l-fudûl adlı toplantı aşağıdakilerden hangisi ile ilgili yapılmıştır?

Doğru Cevap: "A" Haksızlıkları önlemek
Soru Açıklaması

Hz. Peygamber 25 yaşında iken haksızlıkları önlemek gayesiyle yapılan toplantıya Hulfü'l-fudûl adı verilmiştir.

3.

“Dinde zorlama yoktur” ayetini İslam’ın hangi özelliği ile bağdaştırırız?

Doğru Cevap: "A" Hoşgörü
Soru Açıklaması

İslam hoşgörü dinidir. İslâm’ın başka din, anlayış ve felsefelere sahip olan insanlara bakış açısını ortaya koymaktadır.

4.

Bugün ki ilk kaynaklarımız olan bazı eserler Cahızi Buhari, gibi hangi dönemde yazılmıştır?

Doğru Cevap: "E" Emeviler
Soru Açıklaması

Emeviler döneminde (661-750), Hz. Peygamber zamanından itibaren şifâhî olarak nakledilen bilgiler tedvin ve tasnif edilmeye başlanmıştır. Bu çalışmalar neticesinde bugünkü ilk kaynaklarımız olan eserler vücuda getirilmiştir. Mesela, lügatte Halil b. Ahmed; nesirde Câhız; hadiste Buhâri; fıkıhta İmâm-ı Azam; tarih ve tabakatta Vâkidî ve İbn Sa’d gibi.

5.

Aşağıdakilerden hangisi Halife’liğin özelliklerinde değildir?

Doğru Cevap: "B" Halife masumdur.
Soru Açıklaması

Halife, teokratik sistemdekine benzer şekilde, otoritesini Allah’tan değil, dinî sınırlar içinde idare edeceği halkın biatından (itaatından) alır. Halife, masum (günahsız) değildir, sorumluluklarında denetime tâbidir. Görevini ihlal ettiğinde halifelikten uzaklaştırılır. Göreve getirilmesiyle ilgili belirli bir yöntem yoktur.

6.

Aşağıdakilerden hangisi Abbasilerin gerileme ve yıkılış dönemidir?

Doğru Cevap: "A" 847-1258
Soru Açıklaması

Abbasilerin ikinci devirleri olan gerileme ve yıkılış dönemlerinde (847- 1258) hilâfet makamı giderek gücünü, saltanatını ve etkisini kaybetti.

7.

Aşağıdakilerden hangisi kurumun özelliklerinden biri değildir?

Doğru Cevap: "E" Kısa sürmektedir
Soru Açıklaması

Kurumların bazı özellikleri vardır.I-Kurumlar organik izafî bir bütün oluştururlar. Kurumları oluşturan unsurlar arasında organik bir bağ vardır.II-Kurumların göreli bir süreklilikleri vardır. Bir kurum onu meydana getiren insanlarla karşılaştırılamayacak ölçüde daha uzun bir ömre sahiptir.

8.

Medineye ait aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

Doğru Cevap: "A" Asıl Adı Bekke’dir.
Soru Açıklaması

Medine’nin asıl adı Yesrib’dir. Hz. Peygamber’in hicretinden sonra, önceleri Medînetü’n-Nebî, sonraları Medine veya Medine-i Münevvere şeklinde adlandırılmıştır. Kur’ân-ı Kerim’de hem Yesrib (Ahzab, 33/13) hem de Medine (Tevbe, 9/120) olarak kullanılmıştır. En iyi cins hurma vahalarıyla ünlü olan şehrin, en stratejik özelliği Suriye-Yemen ticaret yolu üzerinde geçit konumunda olmasıdır. Bu stratejik özelliğinden dolayı, ticaret kervanlarının güvenliği nedeniyle özellikle Mekkeliler açısından Medine daha çok önem kazanmıştır. İslâm’dan önce Medine’de Yahudiler ve Araplar olmak üzere iki millet yaşamaktaydı. hicreti öncesinde Yahudiler bu şehre sosyal, kültürel, siyasî ve ticarî açıdan hâkimdiler.

9.

Mısır, Kûfe ve Basra’dan gelen iki binin üzerinde silahlı isyancının gelmesi sonucu şehit düşen halife hangisidir?

Doğru Cevap: "C" Hz. Osman
Soru Açıklaması

Mısır, Kûfe ve Basra’dan gelen iki binin üzerinde silahlı isyancı Medine’yi basarak şehri ve hilâfet merkezini kontrol altına aldı. İsyancılar Hz. Osman’ ın halifelikten çekilmesini istiyorlardı. Hz. Osman bunu kabul etmedi. Günlerce süren abluka ve pazarlıklar sonuç vermedi ve Hz. Osman, evine giren dört isyancı tarafından şehid edildi.

10.

Allah’ın her şeyin tek, mutlak ve üstün yaratıcısı olduğu inancına ne denir?

Doğru Cevap: "C" Tevhid
Soru Açıklaması

İslâm medeniyetinin özü: İslâm medeniyetinin özünün İslâm olduğu yahut İslâm’ın esasının tevhid, yani Allah’ın her şeyin tek, mutlak ve üstün yaratıcısı olduğu konusunda hiç şüphe yoktur.

11.

İslam medeniyetinin özü ne ile açıklanabilir?

Doğru Cevap: "A" Allah'ın her şeyin tek ve mutlak ve üstün yaratıcısı olduğu
Soru Açıklaması

İsla^m medeniyetinin özünün İsla^m olduğu yahut İsla^m’ın esasının tevhid, yani Allah’ın her şeyin tek, mutlak ve üstün yaratıcısı olduğu konusunda hiç şüphe yoktur. Bu temel iki keyfiyet çok açıktır. İsla^m medeniyetine mensup veya en azından ona katılmış kişiler bu esaslardan asla şüphe etmemişlerdir.

12.

Aşağıdakilerden hangisi İslam medeniyetinin en temel iki kaynağıdır?

Doğru Cevap: "C" Kuran ve sünnet
Soru Açıklaması

İslâm medeniyetinin doğuş sürecinde iki temel kaynağı vardı. Bunların biri vahiy, diğeri vahyi hayata aktaran Hz. Peygamber’di; başka bir ifadeyle Kur’ân ve Sünnet idi. Gelişme sürecinde bu temel kaynağa doğal olarak, yazılı kaynaklar, sanat eserleri, diğer medeniyetlerin yaşayan unsurları ve onlardan yapılan tercümeler gibi daha başka kaynaklar da eklenmişti.

13.

İslam medeniyetinde en önde gelen üç idari kurum aşağıdakilerden hangisinde doğru sırayla verilmiştir?

Doğru Cevap: "D" Hilafet-Vezirlik-Divan teşkilatı
Soru Açıklaması

Milletlerin iyi idare edilmeleri, geleceğe güvenle bakabilmeleri ve medeniyet alanlarına katkı sağlayabilmeleri için en fazla ihtiyaç duyulan husus, iyi ve istikrarlı bir yönetim yapısıdır. Bu yapının İslâm Kurumları ve Medeniyeti tarihinde en önde gelen üç kurumu önem sırasına göre, “hilâfet”, “vezâret/vezirlik” ve “divan teşkilâtı”dır.

14.

Kültür ve medeniyetlerde görülen gelişmenin kökenini ve asıl sebeplerini kültür temaslarında ve bunun sonucunda alınan kültür unsurlarında arayan teori aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "C" Yayılma Teorisi
Soru Açıklaması

Yayılma teorisi, kültür ve medeniyetlerde görülen gelişmenin kökenini ve asıl sebeplerini kültür temaslarında ve bunun sonucunda alınan kültür unsurlarında aramaktadır.

15.

1070’de yazılan ve Devlet Yönetme Bilgisini veren eser aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "B" Kutadgu Bilig
Soru Açıklaması

Karahanlılardan günümüze ulaşan en önemli eserlerden biri Yusuf Has Hâcib’in Kutadgu Bilig (1070’de yazıldı) adlı eseridir. Siyasetname mahiyetindeki bu eserin adından da anlaşıldığı gibi; Devlet Yönetme Bilgisini veren bir kitap olduğu bilinmektedir. Bu eser, aruz vezniyle manzum olarak yazılmış olup 6500 beyitten oluşmaktadır. Müellif bu eserinde ideal devlet idaresinin nasıl olması gerektiğini anlatmaktadır. Uygur harfleri ile Türkçe olarak yazılan ve Türk dilinin kitap hâline gelmiş en eski abidesi olan bu eser, Karahanlı ailesinden Tamgaç Buğra Han (1052-1068) adına yazılmıştır ve daha sonraki yüzyıllarda birçok devlet adamı ile hükümdarının da “başucu” kitabı olmuştur.

16.

Medreseler Osmanlı Devletinde aşağıdaki hangi alanda doğrudan doğruya hizmet vermemiştir?

Doğru Cevap: "D" Siyaset
Soru Açıklaması

Medreseler, XX. yüzyılın ilk çeyreğine kadar inişli çıkışlı bir seyir izlemekle beraber, ülkenin ilim, irfan, kültür, medeniyet ve sosyal hayatına doğrudan doğruya hizmet veren kurumlardı. Siyaset bunların arasında yer almamaktadır.

17.

Peygamber’in titizlikle uygulamaya çalıştığı ve bu yolda ümmetine emirler verdiği, sadece mülkün değil, her şeyin temeli olarak kabul edilen aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "A" Adalet
Soru Açıklaması

Hz. Peygamber’in titizlikle uygulamaya çalıştığı ve bu yolda ümmetine emirler verdiği adalet, sadece mülkün değil, her şeyin temeli olarak kabul ediliyordu. Bu sebeple, kendisinden sonra gelen halifeleri ve daha sonraki Müslüman hükümdarlarca da aynı titizlikle uygulanmaya çalışılıyordu. Bunun içindir ki, Hz. Peygamber’den sonra adaletin dağıtımı görevini halifeler bizzat kendileri yürüttüler.

18.

Medeniyetlerin çatışması teziyle medeniyetlere, hizmet ettirmeyi kurguladığı amaca yönelik politik malzeme olarak yaklaşan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "A" Huntington
Soru Açıklaması

Bazı bilim adamı stratejistler, mensubu bulundukları devletlerin çıkar planlarını meşrulaştırmaya yönelik bilimsel tezler ortaya atmışlardır. Bunlardan biri de Samuel P. Huntington’dır. Huntington medeniyetlerin çatışması teziyle medeniyetlere, hizmet ettirmeyi kurguladığı amaca yönelik politik malzeme olarak yaklaşmıştır.

19.

İslam medeniyetinin doğuşunu etkileyen en büyük faktör aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "C" İslam inancından kaynaklanan görev bilinci
Soru Açıklaması

İslâm medeniyetinin doğuşunda bu faktörlerin elbette payları olmuştur, ama onun doğuşunda en büyük rol ve etkinin İslâm inancına bağlı değerler sistemi olduğunu unutmamak gerekir. İslâm dini, inananlarını ısrarla yeryüzünde maddî-manevî, ahlâkî-ruhî bütün yönleriyle dengeli ve mükemmel bir medeniyet oluşmasına gayret etmeye ve buna bir şekilde katkı sağlamaya davet eder. Müslümanları medeniyet gayretinde her zaman bir yarış içinde olmaya teşvik eder. Çünkü insanın Allah’ın halifesi olarak gerçekleştirmesi gereken asıl görevini yerine getirebilmesi için mutlaka bir medeniyet inşasına ihtiyacı vardır. İslâm medeniyetinin doğuşunu etkileyen en büyük faktör de işte bu ihtiyaca, görev anlayışı içinde cevap verme bilincidir.

20.

Aşağıdakilerden hangisi İslâm medeniyetinin bir anlamda uzak arka planını teşkil eden bölgelerden değildir?

Doğru Cevap: "C" Kavimler göçünün yapıldığı Baltık terkibi
Soru Açıklaması

İslâm medeniyeti, birbirlerine paralel gelişme gösteren ticaret, sanat, din ve bilimde karşılıklı etkileşim içinde olan ve hatta ortak mirasları paylaşan dört temel medenî terkibin tarih alanı içinde doğmuştur. Bunlar Bereketli Hilâl bölgesinin Sâmî-İran terkibi, Latincenin kullanıldığı Avrupa terkibi, Hindu terkibi ve Uzak doğu terkibidir.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.