Islam Kurumlari ve Medeniyeti
Deneme Final Sınavı 15
1.

Aşağıdakilerden hangisi aile müessesesinin sağlam temellere oturduğunu anlamamıza kâfi olan özelliklerden biri değildir?

Doğru Cevap: "E" Kız kaçırma
Soru Açıklaması

Aile kurumu, bilindiği gibi, toplumun en küçük birimini oluşturur. Bunun ilk yapısı evlilik ile kurulur. Kur’ân evliliği teşvik etmiştir. Çünkü evlilikte eşler arasında karşılıklı yakınlık ve ülfet vardır. Aralarında sevgi ve hürmet duyguları ile birbirlerine karşı bağlılık vardır. Bu bağlılık, ailenin bütün fertlerini her türlü kötülükten koruyacak ölçüde sağlam bir yapıya sahiptir. Çünkü fertler birbirlerine karşı göz nuru derecesinde bağlıdırlar. Böylece sevgi, saygı ve bağlılık üzerine kurulu aile müessesesinin nikâh, mehir, miras ve nafaka gibi hukukî bağları bulunduğunu görmek, bu müessesenin sağlam temellere oturduğunu anlamamıza kâfidir.

2.

Aşağıdakilerden hangisi zillet içinde dilenen ve sağlıklı olsa da ihtiyaç içinde kıvranan, çalışmaya gücü yettiği halde nisab miktarından az, fakat kendine yetmeyecek kadar varlığı bulunanlar veya fakirin aksine hiç bir şeyi bulunmayanlar yahut da gayrimüslim olan fakirler için kullanılan isimdir?

Doğru Cevap: "B" Miskinler
Soru Açıklaması

Miskinler zillet içinde dilenen ve sağlıklı olsa da ihtiyaç içinde kıvranan, çalışmaya gücü yettiği halde nisab miktarından az, fakat kendine yetmeyecek kadar varlığı bulunanlar veya fakirin aksine hiç bir şeyi bulunmayanlar yahut da gayrimüslim olan fakirlerdir.

3.

Aşağıdakilerden hangisi Kur’ân-ı Kerim’de zekât almaya hakkı olanlardan biri değildir?

Doğru Cevap: "A" Hali vakti yerinde olanlar
Soru Açıklaması

Kur’ân-ı Kerim’de “Zekâtlar; Allah’tan bir farz olarak yoksullara, düşkünlere, onu toplayan memurlara, kalpleri müslümanlara ısındırılacaklara verilir; kölelerin, borçluların, Allah yolunda olanların ve yolda kalanların uğrunda sarfedilir. Allah bilendir, hakimdîr” (Tevbe, 9/60) buyurmaktadır. Bu ayetten anlaşıldığına göre, zekât almaya hakkı olanların başında; fakir ve yoksullar, düşkünler, âmiller, müellefe-i kulûb (kalpleri müslümanlığa ısındırılacaklar) geliyor, ayrıca kölelikten kurtulacaklar, borçtan kurtulacaklar, Allah yolunda çalışmakta olanlar ve yolda kalanlar da zekât almayı hak edenler arasındadır.

4.

Beytü’l-Hikme kim tarafından kurulmuştur?

Doğru Cevap: "B" Me’mûn
Soru Açıklaması

830 yılında Bağdat’ta, Abbasî halifesi Me’mûn tarafından kurulduğu kabul edilen Beytü’l-Hikme ilmî gelişmelerin tetikleyicisi olmuştur.

5.

Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet’ten önce kullanılan silahlardan birisi değildir?

Doğru Cevap: "C" Mancınık
Soru Açıklaması

İslâmiyet’ten sonra yeni silâhlar kullanılmaya başlandı ki, mancınık ve arrâde bunlar arasında yer alır. İkisi de atıcı âlettir. Mancınık, İslâm tarihinde ilk defa Hz. Peygamber zamanında kullanılmıştır. Selman-ı Farisî, Taif muhasarasında bu silâhın nasıl kullanılacağını Müslümanlara öğretmişti. Mancınık ile arrâde şehir ve kalelerin kuşatılması esnasında düşman üzerine ağır taş gülleler, yaralayıcı metal parçaları, nefte (petrole) bulanmış ve tutuşturulmuş paçavralar, içi yılan ve akrep gibi panik çıkarıcı zehirli hayvanlarla doldurulmuş çömlekler atmak için kullanılırdı. Daha sonra İslâm ordularında çok yaygınlaşan mancınık ve arrâde özellikle kalelerin kuşatılması ve alınmasında büyük bir rol oynadı.

6.

İslam medeniyetinin kuruluşunda ve gelişmesinde aşağıdaki milletlerden hangisinin katkısı büyüktür?

Doğru Cevap: "A" İranlılar
Soru Açıklaması

Hz. Peygamberle başlayan İslam medeniyetin kuruluş ve gelişmesinde Araplar, İranlılar ve Türklerin büyük payları olduğu bir gerçektir.

7.

Medeniyet kelimesinin ilk kullanıldığı ülke aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "A" Fransa
Soru Açıklaması

Medeniyet kelimesi ilk kez 1757 yılında Fransa’da, bundan on yıl sonra da İngiltere’de kullanılmaya başlamıştır.

8.
Hz. Ömer, Kadı Şureyh olarak ünlenen Şureyh b. Haris el-Kindî’yi aşağıdakilerden hangisine kadı olarak tayin etti?
Doğru Cevap: "D" Kûfe’ye
Soru Açıklaması
9.

Divan teşkilâtı, gerçek manasıyla ilk defa kim tarafından kuruldu?

Doğru Cevap: "B" Hz. Ömer
Soru Açıklaması

İslâm devlet kuruluşları içinde bulunan ve tarih boyunca önemli bir fonksiyon icra eden divan teşkilâtı, gerçek manasıyla ilk defa Halife Hz. Ömer tarafından kullanılmıştır. Bu dönemde İslâm devleti, gerek toprak, gerekse maaş bakımından çok geniş ve büyük imkânlara kavuşmuştu.

10.

Dini^ ve dünyevi otorite arasındaki ayrılmazlığın ve İsla^mi^ birliğin somut bir sembolü olarak doğup ve gelişen kurum aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "D" Halifelik
Soru Açıklaması

Hila^fet, dini^ ve dünyevi işlerde Resu^lullah adına kamu otoritesi olarak algılandı ve o şekilde de biçimlendi. Bir başka ifadeyle, hila^fet dini^ ve dünyevi otorite arasındaki ayrılmazlığın ve İsla^mi^ birliğin somut bir sembolü olarak doğdu ve gelişti.

11.

Kılıç, kalkan ve mızrakla donatılmış yaya birliklerine verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "D" Reccale
Soru Açıklaması

Müşât veya reccâle, kılıç, kalkan ve mızrakla donatılmış yaya birlikleri idiler.

12.

İslam tarihinde günümüzde bilinen anlamda hapishane kim zamanında ortaya çıkmıştır?

Doğru Cevap: "C" Hz. Ömer  
Soru Açıklaması

Günümüzde bilinen anlamıyla hapishane, Hz. Peygamber ve Hz. Ebubekir devrinde mevcut değildi. Bildiğimiz şekildeki hapishane, ancak Hz. Ömer devrinde ortaya çıkmıştır. Zira Allah Rasulü zamanında tutuklanan sanığın, başkalarından ayrılarak bir ev ya da camide yalnız kalması sağlanırdı.

13.

Eşyanın karşılıklı haberliliği temeline dayanan ilişkiye ne isim verilir?

Doğru Cevap: "B" Sosyal ilişki
Soru Açıklaması

Eşyanın karşılıklı haberliliği temeline dayanan ilişkiye ise sosyal ilişki denir. Toplum, sosyal varlıkların, birbirinin varlığını tanımalarıyla ortaya çıkmış usullerle karşılıklı davranışlarda bulundukları yerde vardır.

14.

Esnaflarla mahallenin dayanışmasını ortaya koyan vakıflar aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "A" Avarız vakıfları
Soru Açıklaması

Ekonomik ve sosyal hayatı düzenleyen müesseselere ocaklık eden vakıf eserler ana kucağı gibi insanları sarmış, dertlilere çare, kimsesizlere sığınak olmuştur. Hayatının baharında olan genç insanların elinden tutulması, kızların çeyizlerinin hazırlanması, erkeklerin meslek sahibi olup dükkân açmaları gibi birçok konuda hizmet gören vakıflar sayesinde insanlar topluma kazandırılmışlardır. Bu tür vakıflardan en belirgin olanı esnaflarla mahallenin dayanışmasını ortaya koyan avârız vakıflarıdır.

15.

Hz. Peygamber’in bizzat katılmayıp bir sahabinin komutası altında gönderdiği askerî birliklerin hareketine ne denir?

Doğru Cevap: "C" Seriyye
Soru Açıklaması

Hz. Peygamber’in bizzat katılmayıp bir sahabinin komutası altında gönderdiği askerî birliklerin hareketine de seriye denir.

16.

Tarih boyunca önemli bir fonksiyon icra eden divan teşkilatı, gerçek manasıyla ilk defa hangi halife döneminde kullanılmıştır?

Doğru Cevap: "E" Hz. Ömer
Soru Açıklaması

Tarih boyunca önemli bir fonksiyon icra eden divan teşkilatı, gerçek manasıyla ilk defa halife Hz. Ömer  döneminde kullanılmıştır.   

17.

Fethedilen topraklardan elde edilen cizye ve haraç vergileri hazine gelirlerinin artmasına ve devletin zenginleşmesine sebep olunması durumu aşağıdaki hangi halife döneminde yaşanmıştır?

Doğru Cevap: "E" Hz. Ömer
Soru Açıklaması

Hz. Ömer devrinde sosyal hayatta da önemli gelişmeler yaşandı. Fethedilen topraklardan elde edilen cizye ve haraç vergileri hazine gelirlerinin artmasına, devletin zenginleşmesine sebep oldu. Halk, özellikle savaşlara katılan Müslümanlar ele geçirdikleri ganimetlerle eskisinden çok daha müreffeh bir hayat yaşamaya başladılar.

18.
Kadı adına keşif yapan veya mahkemenin yetki alanındaki davalara bakan kişiye ne ad verilir? 
Doğru Cevap: "C" Nâib 
Soru Açıklaması
19.

Osmanlı döneminde ilköğretim kız ve erkek çocuklar için ne zaman zorunlu hale gelmiştir?

Doğru Cevap: "D" 1876
Soru Açıklaması

II. Abdülhamid devrinde hazırlanan Kanun-i Esasî’ye (1876) göre kız ve erkek çocuklarına ilköğretim mecburi hale getirilmiş ve böylece çocukların eşit şekilde eğitim imkânlarından yararlanması hukuken sağlanmıştı.

20.

Hangi peygambere ait  Semğ arazisindeki hurmalık, İslâm tarihinde vakıf statüsü taşıyan ilk işlem olarak kabul edilmektedir?

Doğru Cevap: "E" Hz. Ömer
Soru Açıklaması

Hz. Peygamber sağlığında Fedek, Kureyza, Nadr ve Hayber’deki arazilerinde bulunan hurmalıklarının gelirlerinden hanımlarının nafakası ile işçilerin ücretinden geri kalanlarının vakıf mahiyetinde olmak üzere tahsis edildiği bilinmektedir. Hz. Ömer’e ait Semğ arazisindeki hurmalık ise İslâm tarihinde vakıf statüsü taşıyan ilk işlem olarak kabul edilmektedir.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.