Islam Kurumlari ve Medeniyeti
Deneme Final Sınavı 2
1.

Asker kadısı veya ordu kadısı anlamındaki kazaskerlik görevi hangi dönemde ortaya çıkmıştır?  

Doğru Cevap: "D" Abbasiler
Soru Açıklaması

Asker kadısı veya ordu kadısı anlamındaki kazaskerlik görevi Abbasiler döneminde ortaya çıkmıştır. 

2.

Belli aralıklarla nüfus sayımlarını yapmakla görevli divan aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "C" Divânu'l-Cünd
Soru Açıklaması

Divânu’n-Nafakât: Hazine masraflarının hesabını tutmakla görevli idi.

3.

İhtisab Nezaretine aşağıdaki hangi tarihlerde son verildi?

Doğru Cevap: "C" 16 agustos 1854
Soru Açıklaması

“İhtisâb Nezâreti” adıyla yeniden kurulan müessese Sadrazamlığa bağlanmıştı. Üzerinden çeyrek asır geçmeden 16 Ağustos 1854 tarihindeki resmî bir tebliğ ile İstanbul’da Şehremaneti kurularak İhtisâb Nezareti’ne son verildi.

4.

Aşağıdakilerden hangisi Osmanlılarda muhtesibin vazifesini kaç grupta toplaya biliriz?

Doğru Cevap: "B" 3
Soru Açıklaması

14 Aralık 1479 tarihli Edirne şehrine ihtisâb ağası tayini ile ilgili bir hükümden anlaşıldığına göre muhtesibin vazifelerini üç grupta toplamak mümkündür:1-Ekonomik ve sosyal hayatla ilgili olanlar,2-Dinî hayatla ilgili olanlar,3-Adlî hayatla ilgili olanlar.

5.

“Hukuku’l-ibâd” anlamı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

Doğru Cevap: "D" İnsan hakkı
Soru Açıklaması

“Hukuku’l-ibâd” da denilen insan hakkı, özel olarak kişilerin haklarını korumayı hedef alan haklar olup daha çok “kul hakları” kavramıyla ele alınır.

6.

Medreseleri bitirenlere hangi görevlere atanma hakkı verildi?

Doğru Cevap: "B" Müderris
Soru Açıklaması

Medreseleri bitirenlere Müderrislik, kadılık, ve müftülük görevleri verildi. 

7.

Emeviler Dönemi’nde ordu II. Mervan’a kadar hamîs adı verilen beş bölümden düzenlendi. Aşağıdakilerden hangisi bu bölümlerden biri değildir?

Doğru Cevap: "A" Haresü’l-halîfe
Soru Açıklaması

Emeviler, Hz. Ömer devrindeki askerî sistemde bir değişiklik yapmadı. Düzenli, dâimî ve paralı askerlik sistemini devam ettirdi. Orduyu, II. Mervan’a kadar hamîs adı verilen beş bölüm halinde düzenledi: Buna göre ordu, ortada başkumandanın emrinde savaşan merkez birlikleri (kalbü’l-ceyş), sağ kanat (meymene), sol kanat (meysere), süvarilerden oluşan öncü birlikler (talîa veya mukaddeme) ve artçı birliklerden (sâkatü’l-ceyş) meydana geliyordu.

8.

Kur’ân’daki “er-Rikâb” kavramı aşağıdakilerden hangisine karşılık gelmektedir?

Doğru Cevap: "A" Boyunduruktan, esirlikten yani kölelikten kurtarılacak kimseler
Soru Açıklaması

Boyunduruktan, esirlikten yani kölelikten kurtarılacak kimseler Kur’ân’daki “er-Rikâb” kavramını İslâm hukukçuları ve müfessirleri bu manada anlamışlardır.

9.

Aşağıdakilerden hangisi en az altmışlı dereceden bir medrese mezununun önündeki istihdam seçeneklerinden biridir?

Doğru Cevap: "D" Müderrislik
Soru Açıklaması

Osmanlı döneminde, en az altmışlı dereceden bir medrese mezununun önündeki istihdam seçenekleri; Müderrislik, Kadılık ve Müftülüktür.

10.

Aşağıdakilerden hangisi yayılma teorisinin kabullerinden değildir?

Doğru Cevap: "C" Bu teoriyi benimseyenler insan ruhunun birlik ve ayniliğini kabul ederler.
Soru Açıklaması

Gelişme teorisini benimseyenler insan ruhunun birlik ve aynılığını kabul ederlerken, yayılma teorisini benimseyenlere göre insan, yeni bir şey keşif ve icad etmekten çok taklit etmeye eğilimlidir.

11.

Ziya Gökalp’e göre bir milletin dini, ahlaki, hukuki, akli, bedii, lisani, iktisadi, fenni hayatlarının akli bir bütünü ne demektir?

Doğru Cevap: "C" Kültür
Soru Açıklaması

Ziya Gökalp’in kültür tarifi ise şöyledir: Kültür, bir milletin dinî, ahlâkî, hukukî, aklî, bediî, lisanî, iktisadî, fennî hayatlarının aklî bir bütünüdür.(Gökalp, 1970, 30).

12.

Aşağıdakilerden hangisi modernleşme döneminde Osmanlı yaygın eğitimine katılan kurumlardan biridir?

Doğru Cevap: "A" Dâru’l-Mesnevî
Soru Açıklaması

Dâru’l-Mesnevî: Mevlânâ Celâleddîn Rûmî’nin Mesnevî’sini tahsil etmek amacıyla İstanbul’da Çarşamba’da Murat Molla Dergâhı’nda açılmıştır. XX. yüzyılın başlarında ortaya çıkmış İstanbul merkezli kurumlardan biridir.

13.

Esnaf ve sanatkârın kaliteli mal üretmesine, tüketiciye daha rahat ve ucuz ulaştırılmasına hizmet eden teşkilât aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "A" Ahilik
Soru Açıklaması

Özellikle Müslüman Türklerin iktisadî ve ictimaî hayatlarında önemli bir rol oynayan ahilik, asırlarca esnaf teşkilâtlarının maddî ve manevî bir ruhla donatılmasına yardımcı olmuştur. Esnaf ve sanatkârın kaliteli mal üretmesine, tüketiciye daha rahat ve ucuz ulaştırılmasına hizmet eden bir teşkilât olduğu için iktisadî kurumlarımızdan biri olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.

14.

Divan teşkilatı hangi halife zamanında başlamıştır?

Doğru Cevap: "B" Hz. Ömer
Soru Açıklaması

İslâm devlet teşkilâtı içinde idarî ve siyasî kurumların en önemlilerinden bir diğeri de divan teşkilâtıdır. Bütün İslâm devletlerinde çok önemli yeri olan divan teşkilâtını kurumsal anlamda ilk olarak Hz. Ömer kurmuştur. Günümüzde üye nitelikleriyle Milli Güvenlik kurullarını; görev, yetki ve sorumlulukları bakımından da hükümeti karşılayabilen divanlar, İslâm devletleri tarihi boyunca hilâfet ve vezirliği güçlü kılan ve onları tamamlayan bir kurumdur.

15.

Eğitim-öğretim alanında kurulan vakıflara örnek olarak verilebilecek kavram aşağıdakilerinde hangisinde doğru verilmiştir?

Doğru Cevap: "C" Medrese
Soru Açıklaması

Sorun kökünde verilen “Medrese” soru kökünün doğru cevabını oluşturmaktadır.

16.

İslâm devletinin Müslüman olmayan vatandaşından askerlik hizmeti karşılığında alınan vergi aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "A" Cizye
Soru Açıklaması

İslâm hukukuna göre cizye, İslâm devletinin Müslüman olmayan vatandaşından askerlik hizmeti karşılığında alınan bir vergidir.

17.

Emeviler döneminde 'Divanu'l cünd' adı verilen kurum aşağıdakilerden hangisini yönetirdi?

Doğru Cevap: "B" Orduyu
Soru Açıklaması

Bu hazine orduyu ve askerlerin ihtiyaçlarını yönetmekle yükümlüydü.

18.

Aşağıdakilerden hangisine Türk Asırları denilmektedir?

Doğru Cevap: "B" XV. ve XVI. asırları
Soru Açıklaması

Osmanlı döneminin XV. ve XVI. asırlarında müspet ve dinî ilimlerin her alanı ile meşgul olan bilginlerin meydana getirdikleri eserler sebebiyle bu asırlara “Türk Asırları” denilmektedir.

19.

İslâm medeniyetinde bir arazinin öşrî veya haracî olmasında rol oynayan en büyük etken nedir?

Doğru Cevap: "A" Arazi sahibinin dini
Soru Açıklaması

Bir arazinin öşrî veya haracî olmasında rol oynayan en büyük etken, İmam Ebu Yusuf’un (731-798) da belirttiği gibi arazi sahibinin dini olmaktadır. Yani arazi, sahibine göre isim almaktadır.

20.

Eğitim, örf, adet ve sosyal kurumlar gibi kavramlar aşağıdakilerden hangisini oluşturur?

Doğru Cevap: "D" Manevi kültür unsurları
Soru Açıklaması

Manevî kültür unsurları arasında din, dil, ahlâk, hukuk, estetik, eğitim, örf, âdet ve sosyal kurumlar yer alır.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.