İslam Mezhepleri Tarihi
Deneme Final Sınavı 4
1.

Aşağıdakilerden hangisi Ahmedîliğin, Sünni mezheplerle ayrıldığı konulardan biridir?

Doğru Cevap: "B" Cihad
Soru Açıklaması

Cihad

2.

İslam tarihinde Müslümanlar’ın ilk defa karşı karşıya gelmelerine ve binlerce Müslüman’ın kanının akıtılmasına sebep olan savaş hangisidir?

Doğru Cevap: "D" Cemel
Soru Açıklaması

Hz. Osman’ın öldürülmesini takiben halife seçilen ve sayıları binlerle ifade edilen katilleri cezalandırmada sıkıntıyla karşılaşan Hz. Ali, başlangıçta kendisini destekleyen Talha, Zübeyr ve Hz. Aişe’yle, istemeden de olsa Cemel’de karşı karşıya gelmiştir. Hâsılı ister dinî, ister dünyevî hırs ve kızgınlıklar sebebiyle olsun, teşekkül eden karşı grup, İslam tarihinde Müslümanlar’ın ilk defa karşı karşıya gelmelerine ve binlerce Müslüman’ın kanının akıtılmasına sebep olmuştur.  Doğru cevap D'dir.

3.
Dürzilere göre “Yedi Esas”tan biri olan “doğru sözlülük” hangi ibadetin yerine ikame edilmiştir?
Doğru Cevap: "C" Namaz
Soru Açıklaması
Namaz
4.
Mut'a nikahı aşağıda verilen mezheplerden hangisinde caiz görülmektedir?
Doğru Cevap: "D" İmâmiyye
Soru Açıklaması

Normal nikah akdi (akd-i dâimî) yanında Caferiyye mezhebi, geçici nikah akdine (akd-i inkita) izin vermektedir. Mut’a nikahı ya da sıyka nikahı denen bu nikah türü, Ehl-i Sünnet’e ve diğer Şiî mezheplere göre caiz değildir. Hz. Peygamber’in belli bir süre bu nikahı uygulattığı ancak daha sonra yasakladığı bilinmektedir. Yasaklayıcı rivayetler Caferilerce muteber sayılmamıştır. Mut’a nikahı, geçici süreliğine yapılan bir akit olup iki şartı bulunmaktadır. İlk şart, evlilik süresinin tayin edilmesidir. İkinci şart, kadına ödenecek ücretin belirlenmesidir. Tayin edilmiş süre bittikten sonra nikah, boşamaya veya başka bir işleme gerek kalmadan kendiliğinden sona erer. Ayrılan kadın, kırk beş gün iddet beklemeden yeniden nikahlanamaz. Bu nikahtan eğer çocuk doğmuşsa, velayeti babaya aittir ve babasının mirasına hak kazanır. Mut’a müddeti içindeki ölümlerde ise karı ile koca birbirlerine mirasçı olamaz.

5.

Haricilerden sayılan, Osmanlılara karşı sıcak bir mücadele de yürütmüş olan, Müslümanların canlarını ve mallarını helal sayan mezhep aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "E" Vehhabiler
Soru Açıklaması

Ibn Abdulvehhab tarafından kurulan Vehhabilikte Müslümanların canlarını ve mallarını kendilerine helal saydığı için aynı zamanda Harici mezhep olarak da görülmektedir. Osmanlı devletinden Mekke ve Medine gibi yerleri almaya çalıştığı için onlara karşı bir mücadele de yürütmüşlerdir.

6.

Aşağıdakilerden hangisi Yezidîlik’teki en büyük bayramdır?

Doğru Cevap: "A" Sare Sale (Sarsaliya)
Soru Açıklaması

Yezidîlik’te bayramlar da önemlidir. En büyük bayram Sare Sale (Sarsaliya) bayramıdır. Her yıl Melek Tavus’un yeryüzüne inmesi ve her şeyi yönetimine alması münasebetiyle Nisan ayının ilk Çarşamba gününden ay sonuna kadar devam eden bayramdır. Cemai Bayramı 28 Eylül- 3 Ekim arasında kutlanır. Hata ve günahların affedildiğine inanılan gündür. Ayrıca Yezid Bayramı (Yezid b. Muaviye’nin doğduğu günün anısına), Şeyh Adî Bayramı (3 Ağustos’ta Şeyh Adî’nin orucu vesilesiyle), Bülende Bayramı (Şeyh Adî’nin doğumu anısına) adlarında kutlanan bayramlar vardır. 

7.

Mirza Ali Muhammed tarafından yazılan ve  Bâbîliğin kutsal kitabı sayılan eserin adı aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "E" El-Beyan
Soru Açıklaması

Mirza Ali Muhammed, hareketin İran’ın büyük şehirlerinde taban bulmasından aldığı cesaretle iddialarını daha ileri bir boyuta taşıdı ve kendisinin Allah tarafından insanlara gönderilen bir peygamber olduğunu ileri sürdü. El-Beyan adı altında kaleme aldığı eserini, bu yeni peygamberliğin kutsal kitabı olarak niteledi ve Kur’ân’dan üstün oluşunu temellendirmeye çalıştı. Doğru cevap E'dir.

8.

........... yola giren canların, yılda bir kez pîrin önderliğinde toplum huzurunda sorgulamadan geçip aklanması amacıyla yapılan erkândır. Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

Doğru Cevap: "A" Görgü Erkânı
Soru Açıklaması

“Görgü Erkânı” ise yola giren canların, yılda bir kez pîrin önderliğinde toplum huzurunda sorgulamadan geçip aklanması amacıyla yapılan erkândır. Alevîlik’te musahiplik erkânından sonra en önemli erkânın bu olduğu söylenebilir.

9.

Sipahi Ayaklanması kaç yılında olmuştur?

Doğru Cevap: "D" 1857
Soru Açıklaması

İngiliz sömürüsüne karşı 1857 yılında Müslümanlar tarafından başlatılan ve Sipahi Ayaklanması olarak bilinen büyük isyanın başarısızlıkla sonuçlanması bölgedeki kaos ve kriz ortamını daha da derinleştirdi. İngilizler, isyanın toplumda idareleri aleyhine oluşturduğu izleri silmek için Müslümanlara yüklendiler ve çok boyutlu bir sindirme ve ezme politikası uyguladılar.

10.

Şia'lık içindeki İmamiyye'nin fikirleri bugünkü şekliyle ilk olarak hangi asırda ortaya koyulmuştur?

Doğru Cevap: "A" H. 3./M. 9.
Soru Açıklaması

İmâmî fikirlerin hicri 3/9. asrın sonlarına doğru ilanıyla birlikte, erken dönem Şîa tarihi, dönemin müelliflerince yeniden ele alındı ve son gelinen aşamada genel kabul görmüş inançlara uyumlu hale getirilmeye çalışıldı.

11.
Bahâîlerin ana mabetlerini oluşturan, dokuz cepheli olarak kurulan ve dünyanın yedi kıtasında bulunan yapılara ne isim verilir?
Doğru Cevap: "C" Meşriku’l-Envar
Soru Açıklaması

Meşriku’l-Envar adıyla dokuz cepheli olarak kurulan ve dünyanın yedi kıtasında bulunan yapılar, Bahâîlerin ana mabetlerini oluşturmaktadır. Doğru cevap C'dir.

12.

Aşağıdakilerden hangisi İmâmiyye mezhebinin diğer isimlerinden biri değildir?

Doğru Cevap: "E" Velâyet-i fakîh
Soru Açıklaması

Velâyet-i fakîh

13.

Günümüzde İran nüfusunun üçte ikisinden fazlasını oluşturan Şii kolu hangisidir?

Doğru Cevap: "B" İmamiye
Soru Açıklaması

Günümüzde İran nüfusunun yarısından fazlası İmamidir.

14.

Aşağıdakilerden hangisi günümüzde Nusayrî toplumunun yaşadığı ülkelerden biridir?

Doğru Cevap: "A" Lübnan
Soru Açıklaması

Nusayrî toplumu günümüzde Suriye, Türkiye ve Lübnan’da yaşamaktadır.

15.

Bir ilah inancı bulunmakla beraber bazen Melek Tavus’a da ilahi özelliklerin verildiği inanış aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "B" Yezidîlik
Soru Açıklaması

Gerek kaynaklarda gerekse yapılan saha çalışmalarında Yezidîler’in kelime-i şehadeti, Lâ ilâhe illallah, Emin Cebrâil Habîbullah (Allah’tan başka ilah yoktur, Emin Cebrail Allah’ın sevdiğidir) şeklinde tespit edilmiştir. Burada Emin Cebrail’den maksat Melek Tavus’tur. Şeytan diye de anılan Melek Tavus, Yezidîliğin en önemli sembolüdür ve horoz şeklinde tersim edilir. Kelime-i şehadetten biraz daha uzun olan ve sabah kalkarken ve akşam yatarken okunan şu üç ibarelik söz de Yezidîliğin temel inançlarını teşkil eder: “a) Melek Tavus’un Allah’ın meleği ve elçisi olduğuna, b) Şeyh Adî’nin Allah’ın meleği ve Yezidîler’in mürşidi olduğuna, c) Sultan Yezid’in Allah’ın meleği, dünyanın nuru ve insanlığın sevinci olduğuna iman ederim.”

16.
Kulun irade ve fiillerinde hür ve muhtar olduğu anlayışı İmamiyye’nin hangi prensibi ile doğrudan alakalıdır?
Doğru Cevap: "B" Adalet 
Soru Açıklaması
Adalet
17.

İmamiye mezhebinde Mehdi olarak kabul edilen kişi kimdir?

Doğru Cevap: "B" Muhammed bin Hasan el-Askeri
Soru Açıklaması

İmamiye mezhebi on ikinci imamın beklenen kurtarıcı olduğunu ileri sürmüş ve mehdiliği onun önemli bir vasfı haline getirmiştir. Bu yüzden beklenen mehdi inancı zamanla Şiiliğin temel inanç esaslarından biri haline gelmiştir. Buna göre beklenen kurtarıcı, yani mehdi, on ikinci imam olan Muhammed bin Hasan el-Askeri’dir.

18.

Damad Ferid hükümetinde şeyhülislâmlık görevine getirilen, Sevr Antlaşması’nı savunan ve Anadolu’daki Milli Mücadele hareketine karşı tedbirler alınmasını öneren İslâmcı kimdir?

Doğru Cevap: "D" Mustafa Sabri Efendi
Soru Açıklaması

Damad Ferid hükümetinde şeyhülislâmlık görevine getirilen, Sevr Antlaşması’nı savunan ve Anadolu’daki Milli Mücadele hareketine karşı tedbirler alınmasını öneren İslâmcı, Mustafa Sabri Efendi'dir.

19.
I. Gaybetin S¸îa için bir imtihan vesilesi olması   II. İnsanların Allah’ın yolundan sapmaları sebebiyle Allah’ın onlara gazap edip huccetini aralarından çekip alması   III. Açıklanmasına izin verilmeyen bir sebebe bağlı olması   IV. Muhammed’in başta amcası Cafer tarafından olmak üzere öldürülme endişesi   V. Bâtıl esaslar üzerine kurulmuş bir idarî sistemde gizli imama uymanın zâhir imama uymaktan daha üstün bulunması.   Yukarıdakilerden hangisi/hangileri İmâmiyye’ye göre, Mehdî’nin gaybetinin gerekçelerindendir?
Doğru Cevap: "E" Hepsi
Soru Açıklaması

İmâmiyye ulemâsı, Muhammed b. Hasan el- Askerî’nin beklenen mehdî ve kaybolduktan sonra ortaya çıkıp dünyayı ıslah edecek kişi olduğu konusunda, kendi anlayışına göre Kur’ân, sünnet ve imamların sözlerinden birçok delil ortaya koymuştur. Mehdî’yi, onun dört sefîrinin dışında hemen hemen hiç kimsenin görmediği ifade edilmektedir. Gaybete girmenin peygamberlerin sünneti olduğunu belirten İmâmiyye’ye göre, yukarıda verilen şıkların hepsi, Mehdî’nin gaybetinin gerekçelerindendir.

20.

Alevilikte makamları edepli olmak, heybet, sabır ve namazla Allah’tan yardım dilemek, kanaat göstermek, hayalı olmak, cömertlik, ilim sahibi olmak, teslimiyet ve rıza, marifet ve kendi özünü bilmek olan kapı aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "A" Üçüncü kapı “marifet”
Soru Açıklaması

Üçüncü kapı “marifet” olup makamları edepli olmak, heybet, sabır ve namazla Allah’tan yardım dilemek, kanaat göstermek, hayalı olmak, cömertlik, ilim sahibi olmak, teslimiyet ve rıza, marifet ve kendi özünü bilmektir.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.