İslam Sanatları Tarihi
Deneme Ara Sınavı 8
1.

Beylikler döneminde inşa edilen aynı işlevli yapılarda farklı plan tiplerinin görülmesi aşağıdakilerden hangisine işaret eder?

Doğru Cevap: "E" Klasikleşmiş bir üslûp olmadığına ve sürekli olarak mimari denemelerin yapıldığına
Soru Açıklaması

Beylikler döneminde mimari tiplerde denemeler görülür. Farklı bölge ve beyliklerde inşa edilen aynı işlevli yapılarda farklı plan tipleri görülmektedir. Örneğin; Saruhanoğulları döneminde Manisa'da inşa edilen Ulu Cami sekiz destekli kubbesiyle dikkat çekerken Candaroğulları tarafından inşa edilen Kasabayköy Mahmud Bey Cami ise mihraba dik üç sahınlıdır.

2.

Taş işçiliğe çok uygun olduğu için bilhassa mezar taşlarında ve binaların taş cephelerinde daha çok kullanılan motif aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "E" Rûmî
Soru Açıklaması

Rûmî

3.

Aşağıdakilerden hangisi fonetik sanatlardan biridir?

Doğru Cevap: "D" Müzik
Soru Açıklaması

Müzik, fonetik sanatlardan biridir. Doğru cevap D'dir.

4.

 Aşağıdakilerden hangisi tezhip kelimesinin anlamıdır?

Doğru Cevap: "D" Altınlamak
Soru Açıklaması

Soru hatırlama sorusu olup,metni okumak yeterlidir 

5.
Sanat kelimesinin günümüz Arapça karşılığı aşağıdakilerden hangisidir? 
Doğru Cevap: "B"  Fen 
Soru Açıklaması
6.

Aşağıda verilenlerden hangisi insanların sadece inanç ve dinlerinin etkisiyle ortaya koyduğu sanat eserlerinden biridir?

Doğru Cevap: "D" Kiliseler
Soru Açıklaması

Sanatın doğuşunda ve tarih boyunca gelişmesinde insanın yaratılışında var olan estetik zevkle birlikte inanç ve dinlerin de rol oynadığı kabul edilmektedir. Din ve inanç, sanatın üstünde onu besleyen bir kaynak olarak daima milletlerin tarihine yaşayış tarzına, maddi ve manevi kültür faaliyetlerine hükmetmiş, şekil ve yön vermiştir. İnsanlar bu etkiyle günlük kullanım eşyalarına şekil vermiş, tapınak, ziggurat, kilise, sinagog, cami ve mescid gibi yapılar inşa etmişlerdir. Kilise dışında, diğer seçeneklerde verilen vazo,  ev, villa ve hamamlar gibi sanat eserlerinde ise insanların dinleri ve inançlarının etkileri görülebilir veya görülmeyebilir. Bunlar çoğu zaman insanların kişisel ihtiyaçlarını karşılamak için yapılan yapı veya sanat eserleridir. Doğru cevap D'dir.

7.
Osmanlı mimarisinde doğrudan doğruya sıva üzerine boya vealtın ile yapılan bezeme işine kalem işi denmektedir. Desenler, yazılar, kubbe, kemer ve duvarlarda kalemkâr denilen ustalar tarafından özenle işlenmiştir. Aşağıdakilerden hangisi bu desen ve yazı üsluplarından biridir?
Doğru Cevap: "A" Hatâyî
Soru Açıklaması
8.
Osmanlı hat sanatı ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Doğru Cevap: "D" Fâtih Camii ve Topkapı Sarayı Bâb-ı Hümâyun kitâbeleri Edirneli Yahya Sûfî tarafından yazılmıştır
Soru Açıklaması
9.

İlk Osmanlı hastahanesi diyebileceğimiz yapı aşağıdakilerden hangisidir? 

Doğru Cevap: "E" Bursa Yıldırım Dârüşşifası
Soru Açıklaması

İlk Osmanlı hastahanesi diyebileceğimiz yapı Bursa Yıldırım Dârüşşifası'dır. Doğru cevap E'dir.

10.
Karahanlı mimarisinde merkezî planlı cami denemesi örneği aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: "A" Hazar Camii
Soru Açıklaması
11.
Aşağıdakilerden hangisi sanat eserlerinin doğuşunda ve üslup kazanmasında önde gelen etken ve kaynaktır? 
Doğru Cevap: "E"  Din 
Soru Açıklaması
12.

"Endülüs’te, 786’da I. Abdurrahman’ın başlattığı 990 yılına kadar üç kez genişletilmiştir. Avlunun kıble tarafında, sütun ve kemerlere dayalı kapalı bir ana mekân şemasına sahip olan ilk yapı kıbleye dik dokuz nefiyle Suriye geleneğini yaşatmıştır. Ancak son eklemelerle simetrisi bozulmuştur. Yüzlerce sütun ve iki katlı kemerler ve içeride kırmızı tuğla ve beyaz taş birlikte kullanılmıştır."

 Yukarıda özellikleri verilen yapı, aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "E" Kurtuba Camii
Soru Açıklaması

Endülüs’te 786’da I. Abdurrahman’ın başlattığı Kurtuba Camii, 990 yılına kadar üç kez genişletilmiştir. Avlunun kıble tarafında, sütun ve kemerlere dayalı kapalı bir ana mekân şemasına sahip olan ilk yapı kıbleyedik dokuz nefiyle Suriye geleneğini yaşatmıştır. Fakat son eklemelerle simetrisi bozulmuştur. Yüzlerce sütunla ve iki katlı kemerlerle bir ormanı andıran cami, içi, kırmızı tuğla ve beyaz taşın birlikte kullanılmasıyla değişik bir manzara gösterir.

13.

Aşağıdakilerden hangisi sanatın yaradılışında onu besleyen dini kaynak örneklerindendir?

Doğru Cevap: "D" Katedral
Soru Açıklaması

Din, sanatın üstünde onu besleyen bir kaynak olarak daima milletlerin tarihine, yaşayış tarzına, maddî mânevî kültür faaliyetlerine hükmetmiş, şekil ve yön vermiştir. Büyük bir titizlikle korunan, ilgi duyulan camiler, mescidler Hıristiyan katedralleri hep inanmış insanların yaptığı dünya sanatının zenginlikleri arasında yer alır.

14.

İstanbul'un fethinden sonra ilk yapılan büyük programlı külliye hangisidir?

Doğru Cevap: "B" Fatih Külliyesi
Soru Açıklaması

İstanbul'un fethinden sonra ilk yapılan büyük programlı külliye Fatih Külliyesi'dir.

15.
"Yazıdaki sevimlilik, yumuşaklık veya sertlik, rahatlık veya sıkışıklılık, keskinlik, nizam, temizlik, titizlik, azamet ve vakar gibi insanda hayranlık uyandıran değerler sanatkârın kendisidir."Yukarıda yer alan ifadeyle aşağıdakilerden hangisi anlatılmak istenmektedir?
Doğru Cevap: "E" Yazı, hattatın psikolojisiyle doğrudan ilişkilidir.
Soru Açıklaması

Yazı sanatı, geleneklerin ve üslûpların kesin kaideleri içinde kalmakla beraber, hattatın kişiliğine de bağlıdır. Sanatkârın iç dünyası yazıya akseder. Hattatın ruh hali, ıstırapları, buhranları ve kemali yazıda görülür. Yazıdaki sevimlilik, yumuşaklık veya sertlik, rahatlık veya sıkışıklılık, keskinlik, nizam, temizlik, titizlik, azamet ve vakar gibi insanda hayranlık uyandıran değerler sanatkârın kendisidir. Sanatkârın ruh haline göre yazı estetik bir değer kazanır.

16.

Emevî mimarisinin en önemli yapısı Emevîyye Camii nerededir?

Doğru Cevap: "B" Şam
Soru Açıklaması

Şam

17.

 Altın içinde altın anlamına gelen iki renk altın veya altının mat ve parlak şekillerinin kullanılarak işlenmesi tekniğine ne nedir?

Doğru Cevap: "D" Zerenderzer
Soru Açıklaması

Cevabınız yanlış ise,''Tezhip Çeşitleri''konusunu tekrar okuyunuz.

18.
Aşağıdakilerden hangisi üsluplaştırılmış bir hayvan motifi değildir? 
Doğru Cevap: "C" Penç
Soru Açıklaması
19.

- Aharlı kâğıt üzerine sadece altın ve is mürekkebi kullanılarak işlenen hareketli desenlerden meydana gelir.

- Zengin yaprak ve hatâyî motifleri yanında yarı üslûplaştırılmış efsanevî ve gerçek hayvan motiflerinin bolca yer aldığı bu yoğun desenlerde hareket vederinlik sağlayan kalın çekilmiş çizgilerle beraber büyük bir ustalıkla gözle seçilemeyecek kadar ince çekilmiş hatlar da görülür.

- Eserlerde az ve hafif renkler kullanılmıştır.

- Hatâyî grubu ile hayvan motiflerinden başka sanatkârın hayal gücü ve anlatım kabiliyetini âdeta imza koyar gibi ortaya çıkaran peri figürleri vardır.

Yukarıda özellikleri verilen Osmanlı sanatında uzun bir dönem beğeniyle uygulanan bu üslub aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "C" Sazyolu Üslûbu
Soru Açıklaması

Osmanlı sanatında uzun bir dönem beğeniyle uygulanan Sazyolu üslûbu,Saray Nakkaşhanesi’nde XVI. asrın ilk yarısında, yeni bir bezeme tarzıolarak, Ağa Mîr’in öğrencisi Tebrizli Şahkulu tarafından ortaya çıkarılmıştır.Bu üslûbun en çarpıcı özelliği, âharlı kâğıt üzerine sadece altın ve ismürekkebi kullanılarak işlenen hareketli desenlerden meydana gelmesidir.Zengin yaprak ve hatâyî motifleri yanında yarı üslûplaştırılmış efsanevî vegerçek hayvan motiflerinin bolca yer aldığı bu yoğun desenlerde hareket vederinlik sağlayan kalın çekilmiş çizgilerle beraber büyük bir ustalıkla gözleseçilemeyecek kadar ince çekilmiş hatlar da görülür. Eserlerde az ve hafifrenkler kullanılmıştır. Hatâyî grubu ile hayvan motiflerinden başkasanatkârın hayal gücü ve anlatım kabiliyetini âdeta imza koyar gibi ortayaçıkaran peri figürleri vardır. Şahkulu ile başlayan peri resmetme geleneğiumumiyetle sayfanın tamamını dolduran tek peri figürü şeklindeuygulanmaktadır.

20.

Saray sanatkârları topluluğu olarak adlandırılan sanatkâr teşkilâtına Osmanlı Dönemi'nde ne ad verilirdi?

Doğru Cevap: "D" Ehl-i Hiref
Soru Açıklaması

“Ehl-i Hiref” (Saray sanatkârları topluluğu) olarak adlandırılan sanatkârteşkilâtının en önemli bölüklerinden biri olan nakkaşlar, yalnız kitap sanatıylailgili faaliyetlerle sınırlı kalmaz; saray köşklerinin, binaların kalemişi, çini vemetal işleri desenlerini de hazırlar ve tatbik ederlerdi.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.