İslam Sanatları Tarihi
Deneme Final Sınavı 12
1.

Teknedeki kitreli su kullanılıp kirlendikçe serpilen renkler bazen kum gibi noktalanmaya başlar ve bu noktalar v harfi şeklinde olursa, buna ne ad verilir? 

Doğru Cevap: "D" Kılçıklı ebru 
Soru Açıklaması

Teknedeki kitreli su kullanılıp kirlendikçe serpilen renkler bazen kum gibi noktalanmaya başlar, buna kumlu ebru adı verilir. Bu noktalar v harfi şeklinde olursa o zaman kılçıklı ebru denilir.

2.
Kam Şaman Bahşı Gınâ

Yukarıda verilen terimlerin hangileri Türk mûsiki tarihinde şairliğin dışında sihirbazlık, hekimlik, rakkaslık ve mûsikişinaslık gibi birçok nitelikleri de bulunan kişilere verilen isimlerdir?

Doğru Cevap: "D" I, II ve III
Soru Açıklaması

Tonguzlar’ın “şaman”, Altay Türkleri’nin “kam”,Kırgızlar’ın “bahşı”, Oğuzlar’ın “ozan” adını verdikleri ve şairliğin dışında sihirbazlık, hekimlik, rakkaslık ve mûsikişinaslık gibi birçok nitelikleri de bulunan bu kişilerin halk üzerinde büyük etkisi vardı. Doğru cevap D'dir.

3.

Kanuni Sultan Süleyman zamanında yaşamış, portreleriyle tanınan ve Nigârî mahlasıyla şiirler de yazmış ünlü Osmanlı nakkaşı kimdir?

Doğru Cevap: "D" Haydar Reis
Soru Açıklaması

Kanûnî Sultan Süleyman döneminde oluşan sanat ortamının portreleriyle tanınan bir nakkaşı Nigârî mahlasıyla şiirler de yazan Haydar Reis olmuştur. Donanma ve tersane reisliği yapan Haydar Reis, Sultan II. Selim’in şehzadeliğinde Kütahya sarayında onun nedimi olarak bulunmuş ve onun portrelerini yaparak ün kazanmıştır. Doğru cevap D'dir.

4.

Aşağıdakilerden hangisi Tekke (tasavvuf) mûsikisi şekillerinden biri değildir? 

Doğru Cevap: "A" Gına
Soru Açıklaması

Tekke (tasavvuf) mûsikisi formları genel olarak Mevlevî âyini, durak, şuğul ve nefes şeklinde sıralanabilir. A şıkkında yer alan "gına" Arapların İslamiyet'in doğduğu ve yayıldığı yıllarda şiirle söyledikleri nağmelere denir. Doğru cevap "a" şıkkıdır.

5.
“Varka ve Gülşah” adlı mesnevide yer alan minyatürler hangi dönemde hazırlanmıştır? 
Doğru Cevap: "B"  Anadolu Selçuklu 
Soru Açıklaması
6.

Aşağıdaki hangisi tezhip çeşitleri “Halkârî”yi tanımlar?

Doğru Cevap: "B" Sulu altınla gölge verilip koyu altınla tahrirlenen bezeme üslûbudur.
Soru Açıklaması

Sulu altınla gölge verilip koyu altınla tahrirlenen bezeme üslûbudur.

7.

Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı döneminde uygulama alanı bulmuş(oyma, kakma, kazıma v.b.) tekniklerin uygulanmasında kullanılan aletlerden birisi değildir? 

Doğru Cevap: "B" Lehim
Soru Açıklaması

Osmanlı döneminde uygulama alanı bulmuş oyma, kakma, çalma, kazıma, vidalama, altın kaplama (tombak), savatlama, zincir işi, daha çok takı ve tören eşyasında kullanılan telkâri ve mine gibi geliştirilmiş birçok teknik söz konusudur. Bu tekniklerin uygulanmasında ayak çarkı, mengene, demirci makası, pense, eğe ve kalem gibi aletler kullanılır. Lehim bu teknikler arasında değildir. Doğru cevap B'dir. 

8.

Osmanlı’nın son devir çinilerine en güzel örnek olan, Eyüp’teki Sultan Reşat Türbesi (1914) çinileri aşağıdaki usta sanatçıların hangisinin elinden çıkmıştır?

Doğru Cevap: "E" Hafız Emin Usta
Soru Açıklaması

Osmanlı’nın son devir çinilerine en güzel örnek, Hafız Emin Usta’nın elinden çıkan Eyüp’teki Sultan Reşat Türbesi (1914) çinileridir. Doğru cevap e'dir.

9.
Ulama (raport) desen özellikleriyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? 
Doğru Cevap: "A" Nihayetsiz genişleme özelliği taşır.
Soru Açıklaması
10.

"Günümüze ulaşan minyatürlerin en eski örnekleri Artuklu ........................ ve ............................ adlı eserlerde görülür. Antik el yazmalarından kopya edilen bu ilk minyatürlerde Bizans resminin etkilerine rastlanır."

Yukarıdaki metinde verilen bilgiye göre aşağıdakilerden hangisi metindeki boşlukları doğu olarak tamamlamaktadır?

Doğru Cevap: "D" Kitâbü’l-Haşâiş - Kitâbü’t-Tiryâk
Soru Açıklaması

Günümüze ulaşan minyatürlerin en eski örnekleri Artuklu Kitâbü’l-Haşâiş ve Kitâbü’t-Tiryâk adlı eserlerde görülür. Antik el yazmalarından kopya edilen bu ilk minyatürlerde Bizans resminin etkilerine rastlanır.

11.

Osmanlı halıları hangi ülke halılarını da etkilemiştir?

Doğru Cevap: "D" İngiltere, İspanya ve Portekiz
Soru Açıklaması

Bilinen Anadolu halıları dışında, teknik, malzeme ve renk anlayışı bakımından tamamen farklı, bir dönem uygulanan düğüm sistemi ile İran tesirinin, Mısır’ın fethini müteakip de Memlük etkisinin gözlemlendiği Osmanlı saray halıları, bütün bu etkileşimlerle birlikte kendi özgün üslûbunu kaybetmemiş, hatta İngiltere, İspanya ve Portekiz halılarının şekillenmesinde rol bile oynamıştır. XVI. yüzyıldan sonra Safevîler’le İran halıları kendine özgü bir tasarım anlayışına sahip oluncaya kadar Türk halısına has sağlam tekstil karekterli aslî şekillerini muhafaza etmişlerdir. Doğru cevap D'dir.

12.

Osmanlı sanatkarlarının kullandığı güç, kuvvet ve saltanat sembolü olarak kullanılan motif hangisidir?

Doğru Cevap: "B" Çintamani
Soru Açıklaması

Cevabınız yanlış ise,“Motifler” konusunu yeniden okuyunuz.

13.
Anadolu Selçuklu dönemi halılarıyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Doğru Cevap: "E" Bol renk kullanımı yerine, az sayıda renk ile bunların farklı tonlarının tercih edildiği, desen olarak da daha çok geometrik şekillerin egemen olduğu görülür. 
Soru Açıklaması
14.

Osmanlı devrinin tanınmış ebrucularından Ayasofya Camii hatibi Mehmed Efendi’nin buluşu olan ebru çeşidine ne denir? 

Doğru Cevap: "C" hatip ebrusu
Soru Açıklaması

Osmanlı devrinin tanınmış ebrucularından Ayasofya Camii hatibi Mehmed Efendi’nin (ö.1773) buluşu olduğu için hatip ebrusu adıyla bilinir. Bunda, hafif renkli zemin üstüne tel çubuk yardımıyla kuvvetli renklerden birer damla belirli aralıklarla bırakılır, istenirse iç içe birkaç renk daha konulabilir. İnce tel çubuk, bu kat kat renkli dairelerin içinde sağdan sola, yukarıdan aşağıya birkaç defa hareket ettirilerek çark-ı felek, yürek, yıldız gibi şekiller elde edilir. Doğru cevap c'dir. 

15.

Eyüp’te bulunan Sultan Reşat Türbesindeki çiniler hangi ustanın elinden çıkmıştır?

Doğru Cevap: "A" Hafız Emin Usta
Soru Açıklaması

Osmanlı’nın son devir çinilerine en güzel örnek, Hafız Emin Usta’nın elinden çıkan Eyüp’teki Sultan Reşat Türbesi (1914) çinileridir. Doğru cevap A'dır. 

16.

Onun tasvirlerinde kentlerin su yolları, meydanları ve harabeleri gibi görülmeye değer bütün yerleri bilimsel bir nesnellikle resmedilmiştir. Kent tasvirleri, daha sonra resimlendirilecek tarihi^ konulu birçok eserde, kimi zaman tam sayfa halinde kimi zaman kompozisyonun bir bölümünü kaplayacak şekilde ve topoğrafik görüntülerini koruyarak tekrarlanmıştır. Onun resmettiği Mecmu^a-ı Mena^zil adlı eserinin başında yer alan İstanbul tasviri, oluşturduğu özgün topoğrafik resim dilini temsil eden minyatürlerinden biridir.

Yukarıda anlatılan nakkaş aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "D" Matrakçı Nasuh
Soru Açıklaması

Onun tasvirlerinde kentlerin su yolları, meydanları ve harabeleri gibi görülmeye değer bütün yerleri bilimsel bir nesnellikle resmedilmiştir. Kent tasvirleri, daha sonra resimlendirilecek tarihi^ konulu birçok eserde, kimi zaman tam sayfa halinde kimi zaman kompozisyonun bir bölümünü kaplayacak şekilde ve topoğrafik görüntülerini koruyarak tekrarlanmıştır. Onun resmettiği Mecmu^a-ı Mena^zil adlı eserinin başında yer alan İstanbul tasviri, oluşturduğu özgün topoğrafik resim dilini temsil eden minyatürlerinden biridir. Bu nakkaş Matrakçı Nasuh'tur. Doğru cevap d'dir.

17.
Silika Kaolin Kil Kuvars

Yukarıdakilerden hangileri seramiği meydana getiren maddeler arasında sayılabilir?

Doğru Cevap: "E" I-II-III-IV
Soru Açıklaması

Seramiği meydana getiren kaolin (arı kil), kuvars ve silika gibi maddelerden bileşim miktarı ve pişirme derecelerine göre toprak evânî, çini (kâşî), porselen (fağfûr) veya cam gibi alt gruplar meydana gelir.

18.

Grekler’e ait nazari^ mu^siki eserlerinin tercüme faaliyeti hangi dönemde başlamıştır?

Doğru Cevap: "C" Abba^si^ler Dönemi
Soru Açıklaması

Abba^si^ler döneminde Grekler’e ait nazari^ mu^siki eserlerinin tercüme faaliyeti başlamıştır. 830’da Halife Me’mu^n tarafından kurdurulan Beytülhikme bir çeşit İsla^m üniversitesi olmuş ve bu tercüme çalışmalarını üstlenmiştir. Doğru cevap C’dir.

19.

İslamiyet'in doğduğu ve yayıldığı ilk zamanlarda, Araplar'ın sesle yaptıkları nağmelere ne denirdi?

Doğru Cevap: "D" Terennüm
Soru Açıklaması

İslamiyet'in doğduğu ve yayıldığı ilk zamanlarda Araplar'ın basit ve sade bir musikileri mevcuttu. Araplar'ın sesle yaptıkları nağmelere "terennüm" denirdi. Doğru cevap "d" şıkkıdır.

20.

El yazması kitapların metinlerini bezemek ve açıklamak amacıyla yapılmış küçük boyutlu renkli resimlere ne ad verilir?

Doğru Cevap: "A" minyatür
Soru Açıklaması

El yazmas

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.