Aşağıdakilerden hangisi 14. ve 15. yüzyıllarda Karakoyunlular ve Akkoyunlular Dönemi'nde geliştirilen minyatür üslubudur?
14. ve 15. yüzyıllarda Doğu Anadolu, Azerbaycan, İran ve Irak’ta hüküm süren Karakoyunlular ve Akkoyunlular döneminde geliştirilen ve Türkmen üslubu denilen yeni bir tarz doğmuştur. Karakoyunlu minyatürlerinde figürler iri başlı ve tıknazdır. Tabiat, bitkilerin ve genellikle kayalık bir ufuk hattının yer aldığı sade bir manzara halinde ve açık renkler kullanılarak işlenmiştir. Doğru cevap B'dir.
Aşağıdakilerden hangisi günümüze ulaşan minyatürlerin en eski örneklerinin bulunduğu eserlerden biridir?
Günümüze ulaşan minyatürlerin en eski örnekleri Artuklu Kita^bü’l-Haşa^iş ve Kita^bü’t-Tirya^k adlı eserlerde görülür. Doğru cevap c'dir.
Sega^h makamında ve usulsüz olarak bestelenen tekbirin besteka^rının yaygın olarak aşağıdakilerden hangisi olduğu düşünülmektedir?
Sega^h makamında ve usulsüz olarak bestelenen tekbirin besteka^rı konusundaki yaygın görüş, eserin Buhu^ri^za^de Mustafa Itri^’ye (ö. 1711) ait olduğudur. Suphi Ezgi, tekbirin Hati^b Za^kiri^ Hasan Efendi’nin (ö. 1623) eseri olduğunu ifade etmiş, ayrıca ırak makamında ve durak evferi usulündeki notasını neşretmiştir. Ancak bu görüş mu^siki çevrelerinde kabul görmemiştir. Doğru cevap B'dir.
Kitap kapları üzerindeki tezyinî uygulamalar göz önünde tutulduğunda Zermürekkeple kabın üstüne kafes tarzında geometrik çizgiler çizilip kesişen yerler nokta demiriyle çukurlaştırılırsa buna ne ad verilir?
Zermürekkeple kabın üstüne kafes tarzında geometrik çizgiler çizilip kesişen yerler nokta demiriyle çukurlaştırılırsa buna zilbahar kap denilir. Bu basit tarz XIX. asırda pek moda olmuştur.
Katıa şemse olarak da bilinen şemse türü aşağıdakilerden hangisidir?
Kabın iç tarafında kullanılan deri üzerindeki desenler oygu şekliyle işlenmişse ve sonra, zemini zermürekkep veya boya ile renklendirilmiş olan mukavva üzerine yapıştırıldıysa, buna müşebbek şemse denilir. Katıa şemse adıyla da bilinir. Doğru cevap D'dir.
Yukarıda verilen Osmanlı dönemi minyatür örneklerini geçmişten günümüze doğru yapılış sırasına göre sıraladığımızda aşağıdakilerden hangisi doğru cevaptır?
Osmanlı Devleti’nin ikinci başkenti Edirne’de XV. yüzyılın ikinci yarısında hazırlanmış Dilsuznâme Külliyât-ı Kâtibi ve Ahmedî İskendernâmesi erken Osmanlı minyatür üslûbunu temsil eden eserler arasında yer alırlar. Şehnâmeci Ârif Fethullah Çelebi’nin yazdığı beş ciltlik Târîh-i Âl-i Osman’ın V. cildi olan Süleymannâme Kanûnî Sultan Süleyman döneminde yapılmıştır.1750 yılından sonra Osmanlı minyatürü, daha çok kıyafet albümleri ve padişah portreleriyle sürmüş ve dönemin sevilen şairlerinden Fâzıl-ıEnderûnî’nin, çeşitli ülkelerin kadın ve erkek güzelliklerini anlatan Hubannâme ve Zenannâme’sinin minyatürlü kopyalarında çeşitli kadın ve erkek tipleri yerel kıyafetleriyle resmedilmiştir. Doğru cevap A'dır.
Süleymaniye Külliyesi'nin bânisi ve yapıldığı yüzyıl hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?
Süleymaniye Külliyesi, Kanunî Sultan Süleyman tarafından 16. yüzyılda yaptırılmıştır.
Timurlular döneminde seramik evânî yapımında duraksama görülürken kâşî üretimine hız verildiği gözlenmektedir. Bezeme unsuru olarak yazı, geometrik şekiller ve islîmî (rûmî) nakışlar kullanılmıştır. Yayınlarda “cuerda seca” adıyla anılan eski kaynaklarda lakabî denen renkli sır tekniği de ilk defa bu dönemde ortaya çıkmıştır. Doğru cevap A'dır.
Barok dönemin hareketli cephelerinin terk edilerek daha sade görünüşlü cephelerin ortaya çıktığı görülen bu dönemin yapıları ve süslemeleri aslında içinde barok unsurları da bulundurur. Daha çok Antik Çağ sanatından alınan biçim ve motiflere yer verilmesi, Fransa'dan alınan Art-Nouveau akımının, Osmanlı mimarisine uyarlanmış hâlidir. Bu akıma Türk Ampir Üslubu da denilmektedir.
Türkçede teclîd olarak adlandırılan kavramın anlamı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Arapçada deri manasına gelen cilt kelimesi de el maharetine dayanan bu işlemin anahtar kelimesi olmuştur. Bundan dolayı tanıtılan sanatın uygulanmasına Türkçe'de teclîd, mesleğe ciltçilik, bunu meslek edinenlere de mücellit adı verilir.
Osmanlı İmparatorluğu’nun sosyal yapısında her millette olduğu gibi çeşitli ihtiyaca cevap veren çok çeşitli yapı türleri mevcuttur. Namaz vakitlerinin tesbit eden son derece basit ve küçük yapılar aşağıdakilerden hangisidir?
Muvakkithane
Mûsikişinas Yahyâ el-Mekkî’nin 12.000 beste içeren eserinin adı nedir?
Abbâsîler döneminde bestecilik yönünden zengin bir dönem yaşandığı görülmektedir. Bu dönem içerisinde yazılan Mûsikişinas Yahyâ el-Mekkî’nin 12.000 besteyi içine aldığı eserinin adı Kitâbü’l-Eganî olmuştur. Doğru cevap B'dir.
Batı'da "Luster Tekniği" adıyla anılan çini tekniğinin adı Perdahlı Çini Tekniği'dir. Perdahlı Çini Tekniği ilk olarak Sâmerrâ’da ortaya çıkmıştır. Çini üzerinde madenî bir pırıltı elde etmek için yararlanılan bir tür sır üstü uygulamasıdır. Bu teknikte çini üzerine beyaz astarlı, renksiz şeffaf sır sürüldükten sonra bir kez pişirilip, levha veya evânî üzerine işlenecek nakışlar altın, gümüş ve bakır gibi madenî oksitlerle işlendikten sonra tekrar fırınlanınca pişen toprak madenî bir görünüm kazanır. Bazen yüzeyin tamamen madenî oksitlerle kaplandığı da görülür. Doğru cevap C'dir.
Osmanlı toplumundaki sağlık hizmetlerini karşılamak için dârüşşifa veya bîmarhane denilen hastahaneler kurulmuştur. Daha çok bir tıp medresesinde teorik ve pratik (nazarî ve amelî) dersler verilerek tabipler yetiştirilmiş ve hastalara hizmet edilmiştir. Plan kurgusu olarak medrese yapılarına benzeyen, kârgir, kubbeli revaklı veya revaksız bir avlu etrafında muhtelif odalardan ibarettir. İlk Osmanlı hastahanesi diyebileceğimiz yapı aşağıdakilerden hangisidir?
Bursa Yıldırım Dârüşşifası
Türkçe'de kitap kaplamayı meslek edinenlere verilen ismin hangisidir?
Kitabın başladığı ve bittiği her iki taraf geçirilen bu kaplar için malzeme olarak en ziyade hayvan derisi kullanılmış, Arapça'da deri manasına gelen cilt kelimesi de el maharetine dayanan bu işlemin anahtar kelimesi olmuştur. Bundan dolayı tanıtılan sanatın uygulamasına Türkçe'de teclid, mesleğe ciltçilik, bunu meslek edinenler mücellit denir. Doğru cevap D'dir.