“Türk oturuşu” diye adlandırılan bağdaş kurmuş insan figürlerinin yanı sıra çift kartal, çift ejder, balık, tavus kuşu, insan hayvan karışımı mitolojik yaratıklardan oluşan ve sembolik anlamlar ifade eden motifler de bulunan ve Anadolu Selçukluları’nın büyük sultanı tarafından yaptırılan yapı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Anadolu Selçukluları’nın büyük sultanı Alâeddin Keykubad (1221-1237) tarafından yaptırılan Kubâdâbâd Sarayı, zengin figürlü çinilerle bezenmiştir. Buradaki çinilerde “Türk oturuşu” diye adlandırılan bağdaş kurmuş insan figürlerinin yanı sıra çift kartal, çift ejder, balık, tavus kuşu, insan hayvan karışımı mitolojik yaratıklardan oluşan ve sembolik anlamlar ifade eden motifler de bulunmaktadır.
Kitap kapları üstünde kalıp yardımıyla basılan bölümler vardır. Ortada yer alan yumurtamsı şekilli bölüme ne isim verilir?
Kitabın boyu kareden diktörtgene dönüştükten sonra, şemsenin üstünde ve altında kalan boşlukları doldurmak için buralara eklenen parçalara salbek adı verilir. Şemse ve salbekin dışında tabi deri olarak bırakılan boşluktan sonraki dört köşeyi bağlayıcı nitelikte yer alan bölümlere köşebend denilir. Şemse, salbek ve köşeben bölümlerinin önceleri düz bırakılırken, dendan denilen yuvarlak çıkntılarla cazip hale getirilmiştir. Şemse ortada yer alan yumurtamsı şekilli bölüme verilen isimdir. Doğru cevap B'dir.
Yukarıda verilen dini mûsiki türleri hangi seçenekte sırasıyla hangi doğru ana başlık altında verilmiştir?
İlâhi: Kendilerine mahsus tavırları olan ilâhiler genellikle okundukları yere göre cami ve tekke ilâhileri diye ikiye ayrılmalarına rağmen bunların dışında değişik zaman ve mekânlarda da icra edilirler.
Nefes: Çoğunlukla Bektaşî tarikatına bağlı şairler tarafından kalemealınmış tasavvufî güftelerin, bu tarikat çerçevesinde düzenlenen sazlısözlü toplantılarda okunan şeklidir. Tekkelerde icra edilir.
Tesbih: Namazda cumhur müezzinliği içerisinde icra edilen tesbih, camilerde namazdan sonra müezzin mahfilinde bir veya birkaç müezzin tarafından bölüm bölüm ve bazan nöbetleşe, cemaatin dua etmesine zemin hazırlamak için irticâlen değişik makamlardan ve usulsüz olarak okunur. Doğru cevap B'dir.
Aşağıdakilerden hangisi ebru sanatında kullanılan malzemelerden biri değildir?
Doğru cevap a'dır.
Kitabın alt kabına bağlı olarak pek çok kitap kabında görülen beşgen şekilli kısma ne ad verilir?
Alt kaba bağlı olarak pek çok kitap kabında görülen beşgen şekilli kısım mıkleb adıyla bilinir. Mıkleb eskiden numara konulmadan bırakılan sayfaların arasına katlanıp yerleştirilerek, okuma sırasında nerede kalındığına işaret oluşturur. Doğru cevap A'dır.
I. Hz. Peygamber’in isim ve sıfatlarının, örnek ahla^kının, üstün özelliklerinin, mucizelerinin konu olarak alınıp ondan şefaat dileklerinin dile getirildiği manzumelerdir.
II. Türk mu^sikisi makam ve kaideleri çerçevesinde irtica^len veya bestesi ile okunur.
III. Genellikle Farsça kaleme alınmışlardır.
Yukarıda verilenlerden hangisi/hangileri Na‘t formu için söylenebilir?
Na‘t; Hz. Peygamber’in isim ve sıfatlarının, örnek ahla^kının, üstün özelliklerinin, mucizelerinin konu olarak alınıp ondan şefaat dileklerinin dile getirildiği manzumelerin, Türk mu^sikisi makam ve kaideleri çerçevesinde irtica^len veya bestesi ile okunmasıdır. Na‘tların Arapça ve Farsça bazı örneklerine rastlanırsa da genellikle Türkçe kaleme alınmışlardır. Bu bilgiler doğrultusunda B seçeneği doğrudur.
XIV. yüzyılda Manisa Revak Sultan Türbesi, hangi dönemde yapılmıştır?
Manisa Revak Sultan Türbesi, XIV. yüzyılda Saruhanlılar tarafından yapılmıştır.
Bilhassa XIX. yüzyılda zermürekkep ve gerektiğinde ilâve renklerle ve fırçayla işlenen Batı tarzı çiçeklerin yer aldığı yazma kaplara ne ad verilir?
Bilhassa XIX. yüzyılda zermürekkep ve gerektiğinde ilâve renklerle ve fırçayla işlenen Batı tarzı çiçeklerin yer aldığı yazma kaplara da şükûfe cilt (şükûfe kap) denilmektedir. Doğru cevap "c" şıkkıdır.
İmzası bulunmamakla birlikte İstanbul Yavuz Sultan Selim Camii (1522) ve Türbesi’nin çinilerinin hangi çini ustasına ait olduğu düşünülmektedir?
İmzası bulunmamakla birlikte İstanbul Yavuz Sultan Selim Camii (1522) ve Türbesi’nin çinilerinin Tebrizli Habib Usta’nın eseri olduğu konusunda bilgiler bulunmaktadır. Doğru cevap B'dir.
Sır altı ve sır üstü tekniklerinin bir arada kullanılmasıyla çok renkli bir satıhelde etmeye yarayan tekniğin adı nedir?
Sır altı ve sır üstü tekniklerinin bir arada kullanılmasıyla çok renkli bir satıhelde etmeye yarayan tekniğe “mînâî” adı verilmiştir.
I - Kum
II - Hamur
III - Boya
IV - Sır
Yukarıdakilerden hangisi çini ve seramik yapımında kullanılan malzemeler arasındadır?
Çini veya seramik yapımında kullanılan malzemeler, çininin gövdesini oluşturan ana hamur, süslemenin yapılacağı renkleri meydana getiren boya veya madenî oksitler ve çiniye cilalı görünüm veren sır tabakası olmak üzere üç ana kısımdan oluşmaktadır. Doğru cevap D'dir.
İslâm dünyasında sistemli el yazması üretimi ne zaman başlamıştır?
İslâm dünyasında sistemli el yazması üretiminin, Abbâsî Halifesi Me’mûn’un (813-833) bazı antik kaynakları Arapça’ya çevirtmesiyle başladığı belirlenmiştir. Doğru cevap A'dır.
Batı âleminin de ilgisini çeken ebruculuk'un 1646 yılında “Türk kâğıdı” olarak belirtildiği ilk yayın nerede yapılmıştır?
XVII. asırdan itibaren Batı âleminin de ilgisini çeken ebruculuk üzerine Roma’da 1646 yılında “Türk kâğıdı” olarak belirtildiği ilk yayından beri pek çok eser yazılmıştır. Doğru cevap C'dir.
Anadolu Selçuklu dönemi Türk halılarının desen ve renk anlayışını günümüze taşıyan örneklerini aşağıdakilerden hangisinde görebiliriz?
Büyük Selçuklular’dan günümüze pek bir şey ulaşmış görünmüyorsa da özellikle Konya ve Beyşehir’de bulunan halılar Anadolu Selçuklu dönemi Türk halılarının desen ve renk anlayışını günümüze taşırlar. Doğru cevap "e" şıkkıdır.
Aşağıdakilerden hangisi İsla^miyet’in doğduğu ve yayıldığı ilk zamanlarda Araplar’ın sesle yaptıkları nağmelere verilen isimdir?
İsla^miyet’in doğduğu ve yayıldığı ilk zamanlarda Araplar’ın basit ve sade bir mu^sikileri mevcuttu. Araplar’ın sesle yaptıkları nağmelere terennüm denilmekteydi.
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı döneminde uygulama alanı bulmuş Maden sanatı tekniklerinden biri değildir?
Osmanlı döneminde uygulama alanıbulmuş oyma, kakma, çalma, kazıma, vidalama, altın kaplama (tombak),savatlama, zincir işi, daha çok takı ve tören eşyasında kullanılan telkâri vemine gibi geliştirilmiş birçok teknik söz konusudur. Doğru cevap "d" şıkkıdır.
Dünyada bilinen en eski halı hangi millete aittir?
Birçoğu yabancı olmak üzere yakın dönem araştırmaları, halı sanatının Asya ve Türk menşeli olduğunu ortaya koymuş bulunmaktadır. Rus arkeolog Rudenko tarafından 1947-1949 kazılarında bulunmuş olan milâttan önce VIII. yüzyıllara ait Pazırık halısı da, Doğu Türkistan’ın eski şehirlerinde ve Turfan’da 1900’lü yılların başında ortaya çıkarılan halı parçaları da bunu teyit etmektedir. Doğru cevap B'dir.