Ünlü İngiliz müzikolog ve bestecisi Sir Charles Hubert Parry’in “tahayyül edilmesi bile güç olan mükemmel bir ses dizisi” olarak nitelendirdiği Kitâbü’l Edvârfî ma‘rifeti’n-nagam ve’l-evtâr adlı eserin sahibi kimdir?
XIII. yüzyılda fizik âlimi Safiyyüddin el-Urmevî kaleme aldığı Kitâbü’l Edvâr fî ma‘rifeti’n-nagam ve’l-evtâr adlı eseriyle mûsiki alanında yeni birdönem başlattı. Ünlü İngiliz müzikolog ve bestecisi Sir Charles Hubert Parry’in “tahayyül edilmesi bile güç olan mükemmel bir ses dizisi” olaraknitelendirdiği bu sistem, sonraki yüzyıllarda benimsendi, mûsiki çalışmalarında esas alındı ve hemen her yazarca adı anılarak kullanıldı. Doğru cevap A'dır.
Üsküdar Özbekler Dergâhı’nda doğan, çeşitli sanat ve zenaat dallarındaki başarısından dolayı hezarfen (bin sanat sahibi) lâkabıyla anılan, ibadet haricindeki vakitlerini ilim ve sanata adayarak doğramacılık, marangozluk, oymacılık, hakkâklik, hattatlık, mühürcülük, dökmecilik, tornacılık, demircilik, tesviyecilik, matbaacılık, dokumacılık, mimarlık, makine parçaları gibi konulardaki kabiliyeti ve hususi çalışmalarıyla ihtisas sahibi olan sanatçımız aşağıdakilerden hangisidir?
Hezarfen İbrahim Edhem Efendi: (1826-1904) Üsküdar Özbekler Dergâhı’nda doğan Şeyh Edhem Efendi çeşitli sanat ve zenaat dallarındaki başarısından dolayı hezarfen (bin sanat sahibi) lâkabıyla anılır. İbadet haricindeki vakitlerini ilim ve sanata adayarak doğramacılık, marangozluk, oymacılık, hakkâklik, hattatlık, mühürcülük, dökmecilik, tornacılık, demircilik, tesviyecilik, matbaacılık, dokumacılık, mimarlık, makine parçaları gibi konulardaki kabiliyeti ve hususi çalışmalarıyla ihtisas sahibi olan Edhem Efendi’nin meziyetlerinden biri de ebruculuğudur. Doğru cevap d'dir.
Osmanlı Sanatı'nda sünnet düğünü şenliklerinin anlatıldığı ve resmedildiği resimli el yazmalarına hangi isim verilmiştir?
Osmanlı Minyatür Sanatı'nda, sünnet düğünü şenliklerinin anlatıldığı resimli yazmalar, surnâme olarak adlandırılmıştır. Surnâme türündeki resimli el yazmaları, ilk kez III. Murad döneminde (1574-1595) hazırlanmıştır. Sarayda divan kâtibi olan İntizâmî mahlaslı ve Bosna Foça menşeili bir yazar tarafından Türkçe kaleme alınan Surnâme-i Hümayun adlı eserde III. Murad’ın şehzadesi Mehmed’in sünnet düğünü şenliği anlatılmıştır. doğru cevap B'dir.
Aşağıdaki ülkelerden hangisinin halılarının şekillenmesinde Osmanlı saray halıları etkili olmuştur?
Osmanlı saray halıları, İngiltere, İspanya ve Portekiz halılarının şekillenmesinderol bile oynamıştır.
Tezhip sanatında yeni tasarım ve arayışlara yer verilmeyen klasik kaideler göre yazılan eser aşağıdakilerden hangisidir?
Cevabınız yanlış ise “Tezhip Çeşitleri” konusunu tekrar okuyunuz.
Aşağıdakilerin hangisi motiflerini altıgen ve üçgen yıldızlarla bazı stilize çiçek ve kuşların oluşturduğu desenlerin ahşap sütun başlıklarında, kiriş ve konsollarda boyama tekniği ile uygulandığı dönemin ahşap camilerinden biridir?
Motiflerini altıgen ve üçgen yıldızlarla bazı stilize çiçek ve kuşlarınoluşturduğu desenlerin ahşap sütun başlıklarında, kiriş ve konsollardaboyama tekniği ile uygulandığı dönemin bazı ahşap camileri arasında AfyonUlucamii, Beyşehir Eşrefoğlu Camii, Kastamonu Candaroğlu Mahmud BeyCamii örnek verilebilir.
Aşağıdakilerden hangisi Selçuklu taş yapılarında rastlanılan motiflerden biri değildir?
Selçuklu taş yapılarında insan ve hayvan figürlerine de rastlanmaktadır.Kullanılan bu tür motifler arasında sırt sırta vermiş kartal, kuş resimleri,kadın ve erkek insan başları bulunmaktadır. Kayseri Döner Kümbet’te iseaslan resimleri vardır.
Bir kapta, şemse ve salbekin dışında tabii deri olarak bırakılan boşluktan sonraki dört köşeyi bağlayıcı nitelikte yer alan bölümlere ne ad verilir?
Bir kapta, şemse ve salbekin dışında tabii deri olarak bırakılan boşluktan sonraki dört köşeyi bağlayıcı nitelikte yer alan bölümlere köşebend denilir. Doğru cevap "a" şıkkıdır.
Sa‘dî-i Şîrâzî’nin Gülistan’ı, Hâcû-yi Kirmânî’nin Hümâ ve Hümâyun’u, Firdevsî’nin Şâhnâme’si kim için hazırlanmıştır?
Güçlü bir şair ve hattat olan Baysungur’un Herat’ta kurduğu sanat atölyesinde zamanının en usta hat, tezhip ve minyatür sanatkârları çalışmış, burada İslâm kitap sanatları alanında şaheserler ortaya konmuştur. Günümüzde çeşitli müze ve kütüphanelerde korunan, Baysungur için hazırlanmış minyatürlü yazmalar arasında Sa‘dî-i Şîrâzî’nin Gülistan’ı, Hâcû-yi Kirmânî’nin Hümâ ve Hümâyun’u, Firdevsî’nin Şâhnâme’si, Kelîle ve Dimne nüshaları, Nizâmî’nin Heft Peyker’i önde gelen minyatürlü yazmalardır. Doğru cevap B'dir.
Fatih Sultan Mehmed'in resmedildiği, Sinan Bey ve Ahmed Şiblizade'ye atfedilen Gül Koklayan Fatih Portresi'nde hangi iki sanat üslubunun etkileri görülmektedir?
İstanbul’un alınışından (1453) sonra İtalya’dan davet edilen Gentile Bellini’nin yaptığı Fâtih Sultan Mehmed’in yağlı boya portresiyle Costanzo da Ferrara’nın hazırladığı bronz madalyalar, aynı dönemde Fâtih’in minyatür geleneğinde portrelerini yapan Osmanlı nakkaşları Sinan Bey ve Ahmed Şiblizâde’nin üsluplarını etkilemiştir. Bu portrelerden biri Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi’nde bulunan bir murakkanın (albümün) içine yerleştirilmiştir. Bir diğeri ise yine aynı murakkanın içinde olup, Fâtih Sultan Mehmed’i bağdaş kurmuş ve dörtte üç profilden gül koklarken tasvir eder. Oturuş biçimiyle hükümdar pozunda resmedilmiş bu portrede, Timurlu sanat geleneğiyle İtalyan resim sanatının gerçekçi üslubu kaynaştırılmıştır. Doğru cevap D'dir.
Mengücek oğlu Ahmed Bey tarafından yaptırılan ve taş işlemeciliğinin önemli bir örneği olan yapıt hangisidir?
Büyük Selçuklular’dan Anadolu Selçukluları’na, Beylikler’den Osmanlı asırlarına dek ortaya konan mimari anıtlar yoluyla Türkler daima taş işçiliği alanında önemli eserler ortaya koymuşlardır. Mengücek oğlu Ahmed Bey tarafından yaptırılan Divriği Ulucamii ve Dârüşşifası’nın cephelerinde yükselen anıtsal kapılar eşsiz güzelliktedir ve çok ince taş işçiliği içerirler. Doğru cevap C'dir.
"Birbirleriyle uyumlu olup olmadığı yönünden sesleri ve bu sesler arasındaki zaman sürelerini araştıran matematiksel bir ilimdir."
Yukarıda mûsiki ile ilgili yapılan açıklama hangi bilim adamına aittir?
Yukarıda filozof ve tıp bilgini İbn-i Sina'ya göre mûsikinin tanımı yapılmıştır. Doğru cevap B'dir.
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı ebruculuğunda Kitre yerine kullanılan maddelerden biri değildir?
Kitre: Teknenin içine konulacak suya kıvam vermek, böylece serpilen boyaların çökmesini önlemek için kullanılan ve geven isimli çalı sınıfından bir Anadolu bitkisinin salgısı olan bu madde, krem renginde düzgün olmayan plakalar veya şeritler halindedir. Suda bekletilerek, miktarına göre 1/100 nisbetinde ve boza koyuluğunda erimesi sağlanır ve bir bez torbadan süzülür. Bir tekne kitreli sudan yaklaşık 600 ebru kâğıdı çıkartılabilir. Kitre yerine keten tohumu, sahlep, ayva çekirdeği, hilbe (boy tohumu)gibi maddeler de Osmanlı ebruculuğunda kullanılmış, Batı dünyasında ise kitre yerine denizkadayıfı denilen bir yosun cinsi tercih olunmuştur.
Osmanlı’nın son devir çinilerine en güzel örnek, Hafız Emin Usta’nın elinden çıkan hangi eserdir?
Osmanlı’nın son devir çinilerine en güzel örnek, Hafız Emin Usta’nın elinden çıkan Eyüp’teki Sultan Reşat Türbesi (1914) çinileridir. Doğru cevap E'dir.