Arapçada mef‘ûlun mutlak, fiil cümlelerinde fiilin kendi kökünden türetilen, fiilin
anlamını pekiştiren, ya da fiilin nasıl ve ne şekilde yapıldığını açıklayan veya kaç
kez yapıldığını bildiren mansûb mastardır. “Halit dersi iyice anladı.” anlamına
gelen aşağıdaki cümlenin ögelerini inceleyecek olursak cümlede mef‘ûlun bihten
sonra gelen mansûb bir masdar görürüz. Bu öge mef‘ûlun mutlaktır.
Mef‘ûlun mutlakın üç çeşidi vardır.
Fiilin kökünden türetilen, fiilin anlamını pekiştiren (te’kit eden) ve fiilden sonra
mastar olarak gelen mef‘ûlun mutlak daima mufred, mansûb ve belirsizdir. Bu
mastarlar sulâsi fiillerden türetilebileceği gibi, mezîd fiillerden de türetilebilir.
Fiilin anlamını pekiştiren mef‘ûlun mutlak Türkçeye “şüphesiz, gerçekten, tam,
muhakkak, iyi, iyice, çok” şeklinde çevrilebilir.
Fiilin yapılış biçimini bildiren mef‘ûlun mutlak ya isim tamlaması ya da sıfat
tamlaması şeklinde gelir ve tabii ki mansûbdur. Bu tür mef‘ûlun mutlaklar
Türkçeye “gibi, şeklinde, -ce, aynı…gibi, tıpkı…gibi, tam” biçiminde çevrilebilir.
