Tefsir Tarihi ve Usulü
Deneme Ara Sınavı 6
1.

Sahâbiler bir taraftan dil tahlilleriyle diğer taraftan da eski Arap şiiriyle istişhâdda bulunmak suretiyle Kur’ân’ı tefsîr etmişlerdi. Aşağıdaki sahabelerden hangisi Kuran'ı tefsir etmede Arap şiirinden sıkça yaralanmıştır?

Doğru Cevap: "E" İbn Abbas
Soru Açıklaması

İbn Abbâs’ın, tefsîrde Arap şiirini çok kullandığı hatta kendisini imtihan etmek maksadıyla soru soran Nâfi b. el-Ezrak’ın sorduğu her kelimeyi şiirlerden beyit okuyarak cevaplandırdığı bildirilmektedir.

2.

“El-vücûh ve’n-nezâir” adlı ilim hicrî kaçıncı yüzyılda ortaya çıkmıştır?

Doğru Cevap: "B" II. yüzyıl  
Soru Açıklaması

İlk dönemlerde artma, çoğalma, arınma, temizlenme ve bereket gibi anlamlara gelen zekât, İslâmiyet’le birlikte, dînen zengin sayılan kişilerin mallarından alınıp ihtiyaç yerlerine sarfedilen belirli bir pay olarak kavramlaştı. Bu durum, B seçeneğinde verilen hicrî II. yüzyılda “el-vücûh ve’n-nezâir” adıyla müstakil bir ilmin ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. 

3.

Aşağıdakilerden hangisi Vahiyle ilham arasındaki farklardan biri değildir?

 

Doğru Cevap: "B" Vahiy husisî, ilham ise umumidir.  
Soru Açıklaması

Vahiy ile ilham arasında olmayan; Vahiy husisî, ilham ise umumidir. 

4.

Sure’nin özellikleri düşünüldüğünde hangisinin yer almadığı söylenebilir?

 

Doğru Cevap: "C" Tam bir sûre olarak ilk önce Nasr, en son da Fâtiha sûresi inmiştir.  
Soru Açıklaması

Sûre, âyetlerden meydana gelen, başı ve sonu bulunan müstakil Kur’ân parçasıdır. Sûrelerin tertibi konusu ihtilaflıdır. Fakat tevkîfî olduğu görüşü daha ağırlıklıdır. Sûrelerin isimlendirilmesinin de tevkîfî olup olmadığı tartışmalıdır. Bunun da tevkîfî olduğu görüşü ağırlıklıdır. Sûrelerin, Mekkî ve Medenî şeklinde taksiminde en muteber görüş, hicretten önce inenlerin Mekkî, sonra inenlerin de Medenî olduğu görüşüdür. Tam bir sûre olarak ilk önce Fâtiha, en son da Nasr sûresi inmiştir. 

5.

Aşağıdakilerden hangisi sahabelerin Kuran tefsiri bağlamındaki en önemli özelliğidir?

Doğru Cevap: "C" Ayetlerin inmesine sebep olan olaylara şahit olduklarından ayetlerin nüzul sebeplerini açıklamaları.
Soru Açıklaması

Sahâbîlerin yapmış olduğu tefsîrin genel özelliklerini şöylece sıralamak mümkündür:1. Sahâbîler Kur’ân’ı âyet âyet baştan sona tefsîr etmemişlerdi. Yaptıkları açıklamalar, garip, muğlak, müphem, müşkil ve mücmel lafızlarla sınırlı idi.2. Zaman zaman sahâbîler arasında bir kısım ihtilâflar ortaya çıkmıştı. 3. Ahkâm âyetlerinden hüküm istinbatında bulunmuş değillerdi.4. Tefsîr bu dönemde henüz tedvin edilmemişti.5. Âyetlerin nuzûl sebeplerini açıklamışlardı. Onların en önemli özelliği âyetlerin inmesine sebep olan olaylara şâhit olmalarıydı.

6.

Aşağıdakilerden hangileri Hz. Osman döneminde kullanılan yazı sitillerindendir?I. I. BedelII. Hazif yazpılmasıIII. Tek kıraata elverişli olacak şekilde yazma

 

Doğru Cevap: "C" I-II  
Soru Açıklaması

Hz. Osman döneminde Mushaf çoğaltılırken bu günkü yazım kurallarından farklı bir yazı stili kullanılmıştır. Bu farklılıklardan bazılarışunlardır: Hazif yapılması, fazladan harf ilave edilmesi, bedel, fasl ve vasl, iki kıraata elveirşli olacak şekilde yazma. 

7.

İkinci hicri asrın ilk yarısında et-Tefsîrü’l-Kebîr adlı kitabı ile tanınan zat aşağıdakilerden hangisidir?

 

Doğru Cevap: "B" Mukâtil  
Soru Açıklaması

İkinci hicri asrın ilk yarısında et-Tefsîrü’l-Kebîr adlı kitabı ile tanınan zat Mukâtil’dir.

8.

Aşağıdaki bilgilerden hangisi rivayet tefsiri ile ilgili doğrudur?

 

Doğru Cevap: "E" Rivâyet tefsîrinin tarihinde ilk bahsedilmesi gereken malzeme Hz. Peygamber’in tefsîridir.  
Soru Açıklaması

Rivâyet tefsîri yönteminde müfessirin kendisinden daha çok, hâricî bir kaynağa dayanması söz konusu olmaktadır. Kur’ân’ın Kur’ân, Arap dili ve cahiliye şiiri ile tefsîr edilmesi, hâricî kaynak olmaları açısından rivâyet tefsîri kapsamına dâhil edilmiştir. Rivâyet tefsîrinde sahabe tabakası çok önemli ve ayrıcalıklı bir konuma sahiptir. Tebei tâbiîn tabakası kendi dönemlerine kadar gelen rivâyet birikimini aynı gerekçelerden hareketle, kendi düşünce ve çıkarımlarını da ekleyerek sonrakilere aktarmışlardır.

9.

Kur’an’nın yazıldığını gösteren unsurlar düşünüldüğünde verilenlerden hangisinin yazıldığını göstermeyebilir?

Doğru Cevap: "A" Ashâbın inen âyet ve sûreleri hemen ezberlemeleri
Soru Açıklaması

“Kur’ân’ın Ezberlenmesi ve Yazılması” konusu incelendiğinde ezberlenmesi yazıldığı anlamına gelmeyeceğinden A seçeneği doğru cevaptır.

10.

Aşağıdakilerden hangisi dirayet tefsirini rivayet tefsirinden ayıran en belirgin özelliktir?

Doğru Cevap: "D" Müfessirin kendi bilgi ve birikimine dayanarak kendi kanaatine yer vermesi
Soru Açıklaması

Dirayet tefsirini rivayet tefsirinden ayıran en belirgin özellik, müfessirin çeşitli yollarla elde ettiği bilgi ve birikimi neticesinde oluşan kanaatine yer vermesidir. Dirayet tefsirinde müfessir, rivayet müfessirine oranla çok daha aktif ve teyakkuz durumundadır.  Doğru cevap D’dir.

11.
Aşağıdakilerden hangisi tâbiî müfessirlerinin tefsîr kaynaklarından biri değildir?
Doğru Cevap: "B" Kur’ân’ın icmayla tefsîri
Soru Açıklaması

Tâbiûn da Kur’ân’ı tefsîr ederken bazı yöntem ve kaynaklara başvurmuştur. Birkısmına yukarıda işaret edilen bu kaynakların, sahâbenin kaynaklarıyla hemenhemen aynı olduğu görülmektedir. Söz konusu kaynakları şu şekilde sıralamakmümkündür:1. Kur’ân’ın Kur’ân’la tefsîri.2. Kur’ân’ın Sünnetle tefsîri.3. Şiirle istişhad etmek.4. Yahudi ve Hirıstiyan kültürleri.5. Sahâbî sözleri (görüş ve içtihatları).6. Kendi içtihatları (görüşleri). Doğru yanıt B'dir.

12.

Kendisinden ne kastedildiği anlaşılmayacak derecede kapalı olan âyetlere genel olarak verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "B" Mücmel
Soru Açıklaması

Mücmel, kendisinden ne kastedildiği anlaşılmayacak derecede kapalı olan âyet demektir. Bunların bir kısmı Yüce Allah, bir kısmı da Hz. Peygamber tarafından açıklanmıştır. Allah Resûlü’nün açıkladığı nasların başında ahkâm, gayb, yaratılış,kader, kıyâmet vb. konuları içeren âyetler gelmektedir.

13.

Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Doğru Cevap: "A" Tefsîr ictihâdlara, te’vîl bireysel tevkifî/ilâhî beyanlara dayalıdır.
Soru Açıklaması

Tefsîr ve te’vîl kavramlarıyla ilgili bu genel bilgilerden sonra şunu da hemen belirtelim ki aynı alana ait olmakla birlikte söz konusu iki kavram arasında bazı anlamfarklılıkları mevcuttur. Bunları şöyle sıralamak mümkündür:1. Tefsîr, Hz. Peygamber ve sahâbeden geldiği için kesinlik arzeder; ancak te’vîlherhangi bir karîneden/delilden dolayı lafzın muhtemel manalarından birisini tercih etmek anlamı taşıdığı için katiyet (kesinlik) ifade etmez. Çünkü kaynağı itibariyle tefsîr tevkifî/ilâhî beyanlara, te’vîl bireysel ictihâdlaradayalıdır.2. Tefsîr, ekseriya âyetlerin lafızlarında, te’vîl ise manalarında görülür. Başkabir ifadeyle tefsîr lafzın gerçek anlamını ve konusunu beyan ederken, te’vîllafızlarda kastedilen anlamları ortaya koyar.3. Tefsîrde hakikate delâlet ettiği için ekseriyetle tek bir anlam, te’vîlde ise yoruma müsait olması hasebiyle birden çok anlam söz konusudur.4. Tefsîr hakikat yoluyla lafızların zâhirî manalarını, te’vîl ise onların içsel anlamlarını ortaya çıkarmaktadır.5. Te’vîl ekseriya semâvî kitaplarda kullanılır, tefsîr ise bu kitaplarda kullanıldığı gibi bunların dışındaki kitaplarda da kullanılmaktadır.

14.

Kur'an'daki ayetlerin harekelenmesi işini ilk olarak kim yapmıştır?

Doğru Cevap: "A" Ebû’l-Esved ed-Dü’elî
Soru Açıklaması

Noktalama halindeki harekelemeyi ilk olarak Ebu'l esved Ed-Dueli yapmıştır.

15.

Peygamberimizin Kur’ân’a yönelik tefsîri, onun bir kısmını içermektedir tezini ortaya atan ilk İslâm bilgini aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "A" Gazali
Soru Açıklaması

Peygamberimizin Kur’ân’a yönelik tefsîri, onun bir kısmını içermektedir tezini ortaya atan ilk İslâm bilgini Gazali’dir.

16.

Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde tefsir ile te’vil arasındaki herhangi bir farktan bahsedilmemektedir?

Doğru Cevap: "A" Tefsir soyut, te’vil somut kavramlar içermektedir
Soru Açıklaması

Tefsirin soyut ve te’vil somut kavramlar içerdiğini söylemek aralarında böyle bir fark olduğunu göstermez.

17.

Kur’ân’ın bir cilt halinde toplanmasının en önemli sebebi aşağıdakilerden hangisidir?

 

Doğru Cevap: "A" Yemâme savaşında 70 kurrâ sahabînin şehid edilmesi,  
Soru Açıklaması

Kur’ân’ın bir cilt halinde toplanmasının en önemli sebebi ‘’Yemâme’’ Savaşında 70 kurrâ sahabînin şehid edilmesidir. 

18.

Gündüz nâzil olan vahiyler aşağıdakilerden hangisi ile ifade edilir?

 

Doğru Cevap: "B" En-Nehârî  
Soru Açıklaması

Gündüz nâzil olan vahiyler En-Nehârî olarak adlandırılır. 

19.

Yüksek rütbe, mevki, şeref, yüksek bina, sûr gibi manalara gelen terim aşağıdakilerden hangisidir?

 

Doğru Cevap: "D" Sûre  
Soru Açıklaması

Sûre, yüksek rütbe, mevki, şeref, yüksek bina, sûr gibi manalara gelmektedir. 

20.

Kur’ân herhangi bir konuda delilsiz ve bilgisiz hüküm vermeyi hangi kapsamda değerlendirmiş ve yasaklamıştır?

 

Doğru Cevap: "A" Zann  
Soru Açıklaması

Kur’ân herhangi bir konuda delilsiz ve bilgisiz hüküm vermeyi zann kapsamında değerlendirmiş ve yasaklamıştır. Bu konuda Hz. Peygamber’in, “kim Kur’ân’ı kendi görüşüyle tefsîr ederse, cehennemdeki yerine hazırlansın” şeklindeki hadisi de etkili olmuştur. 

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.