Türk Dili 1
Deneme Ara Sınavı 16
1.

Karahanlıların İslamiyete geçmesiyle Türk Dil ve kültürü açısından çok önemli eserler verilmiştir. İçerisinde 7000' den fazla kelimenin Türkçe- Arapça karşılığı olan  aynı zamanda şiirler, deyimler ve atasözlerinin yer aldığı Türk kültürünün hazinesi olarak kabul edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "D" Divanı Lugatı Türk
Soru Açıklaması

İçerisinde 7000 den Türkçe kelimenin Arapça karşılığı olan ve aynı zamanda şiirler, deyimler ve atasözleriyle zenginleştirilmiş olan eser Dıvanı Lugatı Türktür. Doğru cevap D'dir.

2.

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi Türkçe çokluk ekini alırken artlık önlük (kalınlık incelik) uyumunun dışına çıkmaktadır?

Doğru Cevap: "B" hayal
Soru Açıklaması

“hayal” sözcüğü çokluk eki alırken sözcüğün sonundaki /l/ ön damak ünsüzünün etkisiyle “hayaller” biçiminde olarak artlık önlük (kalınlık incelik) uyumunun dışına çıkmaktadır. Doğru cevap B’dir.

3.

"Kıvrım" kelimesi ünlülerle ilgili hangi tür ses olayına örnek gösterilebilir?

Doğru Cevap: "A" Ünlü düşmesi
Soru Açıklaması

"kıvır-ım> kıvrım" haline gelerek ünlü düşmesine örnek oluşturur. Doğru cevap A'dır.

4.
Dilin, ilkel insanın nesneleri sesle anlatmaya çalışmasından doğduğunu savunan görüş aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: "E" Ding-dong kuramı
Soru Açıklaması
Dilin, ilkel insanın nesneleri sesle anlatmaya çalışmasından doğduğunu savunan görüş Ding-dong kuramıdır.
5.

Dilin işleyişi yalnızca kendi yasalarına bağlıdır. İnsan, dilin tek bir zaman ekini, tek bir kişi ekini değiştiremez, dilin üretim yollarının dışına çıkamaz. Böyle olmasaydı, dil, insanlar tarafından edinilemez ya da öğrenilemezdi.

Yukarıdaki ifadede dilin hangi özelliğinden söz edilmektedir?

Doğru Cevap: "A" Bir sistem olmasından. 
Soru Açıklaması

Dil sisteminin işleyişi yalnızca kendi yasalarına bağlıdır. İnsan, dilin tek bir zaman ekini, tek bir kişi ekini değiştiremez, dilin üretim yollarının dışına çıkamaz. Bu da dilin bir sistem olduğuna işaret eder. Doğru yanıt A seçeneğidir.  

6.

I. Diş-dudak ünsüzleri /f, v/ şeklindedir.

II. Gırtlak ünsüzleri /g, ğ, h/ şeklindedir.

III. Diş ünsüzü yalnızca /t/ şeklindedir.

IV. Dudak ünsüzlerinden biri /p/ ünsüzüdür.

Oluşum yerlerine göre ünsüzler ile ilgili yukarıda verilen ifadelerden hangisi doğrudur?

Doğru Cevap: "C" I, IV
Soru Açıklaması

Diş-dudak ünsüzleri /f, v/ şeklindedir. Dudak ünsüzlerinden biri /p/ ünsüzüdür, diğerleri de /b, m/ şeklindedir. Ancak gırtlak ünsüzü yalnızca /h/ şeklindedir. Diş ünsüzleri ise  /d, n, s, t, z/ şeklindedir.

7.
Aşağıdakilerden hangisi bilimsel bakımdan dilin özelliklerinden biridir?
Doğru Cevap: "C" Dil, bir sistemdir.
Soru Açıklaması
Doğru cevap C şıkkıdır. Bu şık dışındaki seçenekler ünite içerisinde dilin bilimsel özellikleri arasında gösterilmemiştir.
8.
Aşağıdakilerden hangisi, 'öğrencilerimiz' sözcüğünün yapısıyla ilgili doğru bilgidir? 1. Eylem türetme eki almıştır. 2. Ad çekim eklerinden iyelik eki yoktur. 3. Bağımsız biçim birim vardır. 4. Bağımlı biçim birim vardır. 5. Ad çekim eklerinden çoğul eki almıştır.
Doğru Cevap: "B" 3, 4, 5
Soru Açıklaması
İlkeden yola çıkarak genele varma olduğundan analiz düzeyinde bir sorudur.
9.

Aşağıdaki alfabelerden hangisi ile Türkçe, diğerlerine göre daha uzun süre ve  geniş coğrafyada kullanılmıştır?

Doğru Cevap: "D" Kiril
Soru Açıklaması

Türkçe değişik dönem ve coğrafyalarda Köktürk, Soğd, Uygur, Mani, Brahmi, Tibet, Süryani, Arap, Grek, Ermeni, İbrani, Latin ve Slav (Kiril) alfabeleriyle yazılmıştır. Bunlardan Soğd, Mani, Brahmi, Tibet, Süryani, Grek, Ermeni ve İbrani alfabeleri kısa tarihi dönemlerde ve oldukça sınırlı çevrelerde kullanılmıştır. Geriye kalan Köktürk, Uygur, Arap, Latin ve Kiril alfabeleri ise uzun sürelerle ve geniş coğrafyalarda kullanılmıştır.

10.
Aşağıdakilerden hangisi eylemden ad yapma eklerine örnek olamaz?
Doğru Cevap: "C" önemsemek
Soru Açıklaması

Eylemden ad yapma ekleri, eylem kök ya da gövdelerinden, köken anlamıyla bağlantılı yeni ad gövdeleri yapan ve sayıca en fazla olan eklerdir. C şıkkında verilen önemsemek kelimesinin kökü ise eylem değildir. Doğru cevap C'dir.

11.
Latin Arap Kiril Uygur Ermeni

 Yukarıda verilen alfabelerden hangileri günümüzde farklı coğrafyalarda yaşayan Türkler tarafından kullanılmaktadır?

Doğru Cevap: "A" I-II-III
Soru Açıklaması

Türkler şu anda da dillerini farklı coğrafyalarda üç ayrı alfabe ile yazmaktadırlar. Bu alfabeler; Latin, Kiril ve Arap alfabeleridir. Doğru cevap A seçeneğidir.

12.

Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde yalnızca dar ünlülerden oluşan bir kelime verilmiştir? 

Doğru Cevap: "A" Butik
Soru Açıklaması

/ı, i, u, ü/ harfleri dar ünlülerdir. Doğru cevap A'dır.

13.
Aşağıdakilerden hangisi ünsüz benzeşmesine örnek olarak verilebilir?
Doğru Cevap: "A" penbe > pembe
Soru Açıklaması
Doğru cevap A şıkkıdır
14.

Oğuz Türkçesinin ilk dil bilgisi kitabı aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "E" Müyessiretü’l-Ulum
Soru Açıklaması

XVI. yüzyılda  Bergamalı Kadri tarafından Müyessiretü’l-Ulum adıyla Türkçenin dil bilgisi kitabının yazılmış olmasıdır. Bu eser, Oğuz Türkçesinin ilk dil bilgisi kitabı olmak bakımından oldukça önemlidir.

15.
Aşağıdakilerden hangisi kültürü oluşturan somut varlıklardan değildir?
Doğru Cevap: "C" Dünya Görüşleri
Soru Açıklaması

Somut varlıklar elle tutulabilen ve gözle görülebilen varlıklarken, dünya görüşleri düşünce bazlı ve soyuttur.

16.

dillerin doğuşu ile ilgili ciddi bir bilimsel çalışma yapmanın mümkün olmadığı görüşüyle bu konuda ilgili bildirilerin sunulmasını yasaklama kararı almış ve karar dil bilimcilerin çoğu tarafından kabul edilen Paris Dil Bilim Topluluğu hangi yılda kurulmuştur?

Doğru Cevap: "B" 1866
Soru Açıklaması

1866 yılında kurulan Paris Dil bilim Topluluğu dillerin doğuşu ile ilgili ciddi bir bilimsel çalışma yapmanın mümkün olmadığı görüşüyle bu konuda ilgili bildirilerin sunulmasını yasaklama kararı almış ve karar dil bilimcilerin çoğu tarafından kabul edilmiştir. Doğru cevap B'dir.

17.

Aşağıdaki sözcüklerden hangisinde ön ek vardır?

Doğru Cevap: "D" reform
Soru Açıklaması

Eklemeli bir dil olan Türkçede eklenme, son eklenme şeklinde gerçekleşir. Ancak Türkçe, Fransızca form sözcüğünden ön eklerle ve son eklerle türeyen reform, deform, deforme, deformasyon örneğinde olduğu gibi Batı dillerinden çok sayıda ön ek ve son ek almıştır. Doğru yanıt D seçeneğidir. 

18.

Ünlülerle ilgili ses özelliklerinden hangisi yanlıştır?

Doğru Cevap: "E" Farklı hecelerde iki ünlü yan yana gelebilir.
Soru Açıklaması

Aynı ya da farklı hecelerde iki ünlü yan yana gelemez: Türkçede boşluk (hiatus)yoktur; yani Karaağaç gibi birleşik sözcüklerin dışında, iki ünlü yan yana bulunamaz.Bu nedenle ünlü ile biten sözcüklere, ünlü ile başlayan bir ek geldiği zaman, su-y-u, ara-y-a vb. örneklerdeki gibi arada boşluk doldurucu y ünsüzü türer.

19.
İnsanların doğuştan itibaren yakın çevresinden öğrendiği ve geliştirdiği dil aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: "B" Ana Dili
Soru Açıklaması

İnsanların doğuştan itibaren yakın çevresinden öğrendiği ve geliştirdiği dil ana dilidir. Ana dil ise bir dile kaynaklık eden dildir. Doğru cevap B' dir.

20.
Aşağıdakilerden hangisi türemiş sözcüktür?
Doğru Cevap: "D" Gelinlik
Soru Açıklaması
Doğru cevap d şıkkıdır
TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.