Türk Dili 1
Deneme Ara Sınavı 18
1.

I- Türk yazı dilinin tarihi MÖ V- IV. yüzyıllardan başlar. 

II- Türkçenin ilk yazılı belgesi Çoyr yazıtıdır. 

III- Yaşayan Dünya dilleri arasında, en eski yazılı belgelere sahip olan dil, TürkDili’dir. 

IV-  Türkçe, UralAltay dil ailesinin Altay koluna mensup kabul edilir. 

Yukarıda Türk dili ile ilgili verilen bilgilerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

Doğru Cevap: "E" II, III, IV 
Soru Açıklaması

Yeryüzündeki diller, çeşitli ölçülere göre sınıflandırılmışlar ve bu sınıflandırma sonucunda “dil aileleri” kavramı ortaya çıkmıştır. Hâlen tartışmalı olmakla birlikte Türkçe, UralAltay dil ailesinin Altay koluna mensup kabul edilir. Bu kabul; Türkçenin öncelikle Moğolca, Mançu-Tunguzca, Korece ve Japonca gibi Altay dilleri ile daha sonra da Macarca, Fince vb. Ural dilleriyle akraba olduğu anlamına gelmektedir.

Bugün, yaşayan Dünya dilleri arasında, en eski yazılı belgelere sahip olan dil, TürkDili’dir. Bunun kanıtı, çivi yazılı Sümerce tabletlerdeki alıntı kelimelerdir.

Türkçenin ilk yazılı belgesi MS 687-692 yıllarına tarihlenen Çoyr yazıtıdır. Bu yazıttan1200 yıl öncesine giden Esik kurganlarından çıkan bir tas üzerinde Köktürk yazısına çokbenzeyen 26 karakter tespit edilmiştir, ancak bugüne kadar tam olarak çözülememiştir.Bu yazı tam çözüldüğünde Türk yazı dilinin tarihi MÖ V- IV. yüzyıllardan başlatılacaktır.

Doğru yanıt E 

2.
Türkçe kökenli sözcüklerde aşağıdaki ses özelliklerinden hangisine rastlanmaz?
Doğru Cevap: "B" Sözcüklerde, yalın ünlülerin yanı sıra, ikiz ve üçüz ünlüler de bulunabilir.
Soru Açıklaması
"Türkçe sözcüklerde ikiz ve üçüz ünlüler yoktur. Türkçenin ünlüleri yalın ünlülerdir." O halde, doğru cevap B'dir.
3.

Türkçe'nin VIII. - IX. yüzyıllarda kullandığı din yoluyla gelen ilk alfabe hangisidir?

Doğru Cevap: "B" Mani alfabesi
Soru Açıklaması

Türkçenin yazımı için çok yetersiz olan Mani alfabesi, dar bir çevrede ve VIII.-IX. yüzyıllarda kısa süre kullanılmış din yoluyla gelen ilk alfabedir.

4.

Daralma; benzeşme, daraltıcı ünsüzlerin etkisi vb. seslik nedenlerle geniş ünlülerin dar ünlü ha^line gelmesidir. Aşağıdakilerden hangisinde ünlü daralması yoktur? 

Doğru Cevap: "D" dar > daracık 
Soru Açıklaması

Dar ile daracık sözcükleri arasında ünlü daralması yoktur, diğerlerinde vardır. Doğru yanıt D'dir. 

5.

Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Doğru Cevap: "E" Gövdeler, biri bağımlı biçim birim olmak üzere, en az iki biçim birimden oluşur.
Soru Açıklaması

Gövdeler, biri bağımsız biçim birim olmak üzere, en az iki biçim birimden oluşan yani bir veya daha fazla ek alan kök biçim birimlerdir.

6.
I. Ötümlü, diş, süreksiz (patlayıcı), ağız II. Ötümlü, çift dudak, sürekli (akıcı), geniz Yanda özellikleri verilen ünsüzler sırasıyla aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
Doğru Cevap: "E" d ve m
Soru Açıklaması
"d" ünsüzü: Üst ön dişlerin arkasında oluşur, titreşimlidir, süreksizdir. Akciğerden pompalanan ve ses yolunda ham ses haline gelen hava akımının ağız boşluğuna yönlendirilmesi ile oluştuğundan ağız ünsüzüdür. "m"ünsüzü: Alt ve üst dudakların birbirine temas ettiği noktada oluştuğundan ünsüzüdür, titreşimlidir, süreklidir ve Akciğerden pompalanan ve ses yolunda ham ses haline gelen hava akımının geniz boşluğuna yönlendirilmesi ile oluştuğundan geniz ünsüzüdür.
7.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ses olaylarından “ünsüz türemesi” vardır? 
Doğru Cevap: "A" Duyguların eğitimi de en iyi, sanat yoluyla olur. 
Soru Açıklaması
8.

Aşağıdakilerden hangisi dilde ağız terimi yerine de kullanılan terimin adıdır? 

Doğru Cevap: "D" Diyalekt
Soru Açıklaması

Diyalekt, Eski Yunanca diálektos ‘ortak dil’ kelimesinden gelişmiştir. Bu terim, ağız teriminin yerine de kullanılabilmektedir. Doğru cevap D'dir. 

9.

Aşağıda bazı dillere ait ilk belgeler hakkında verilen bilgilerden hangisi doğrudur?

Doğru Cevap: "C" Türk Diline ait en eski belge  MS 687- 692, Çoyr yazıtı olarak bilinir.
Soru Açıklaması

Verilen seçeneklerde Türk Diline ait en eski belge  MS 687- 692, Çoyr yazıtı bilgisi doğrudur.  İlk seçenekte verilen bilgi İngilizceye, İkinci seçenekte verilen bilgi Japoncaya, Dördünci seçenekte verilen bilgi Fransızca Almancaya, En son seçenekte verilen bilgi ise Macarcaya aittir. Dolayısıyla Doğru cevap C'dir.

10.

Aşağıdaki kelimelerden hangisi ünsüz benzeşmesine örnek teşkil edebilir?

Doğru Cevap: "D" beşte
Soru Açıklaması

beş-de beş-te

11.
Aşağıdakilerden hangisi bir sözcüğün mecazi anlamında kullanılmıştır?
Doğru Cevap: "A" Kalbim kırıldı
Soru Açıklaması
"Kalbim kırıldı" cümlesinde kalp fiziksel olarak kırılmamıştır.
12.

Aşağıdaki cümlelerden hangisinde argo söz kullanılmıştır?

Doğru Cevap: "B" Kaynanası üç aydır evlerine demir atmıştı.
Soru Açıklaması

Argo bir dil türü değildir. Dile çeşitli grupların kendi aralarında anlaşabilecekleri şekilde değişik anlamlar yüklemesidir. Demir atmak gemicilikte bir terim olmakla birlikte, argoda yerleşmek anlamındadır.

13.
Kültür değişmeleri için aşağıdakilerin hangisi söylenemez?
Doğru Cevap: "C" Uygur Türklerinin maniheizmi kabulü bu toplumda atlı göçebe hayat tarzının artmasına yol açmıştır.
Soru Açıklaması

Maniheizmin öğreti sistemi, atlı-göçebe hayat tarzı ile uyuşmayan, fiziksel dinamizmden çok iç dinginliğe önem veren, et yemeyi yasaklayan ve sebze yemeyi motive eden bir sistemdi. Maniheizmin kabulü, Uygur Türklerinin atlı-göçebe hayattan yerleşik hayata geçmesini, ticari faaliyetlerde, ilim, sanat ve edebiyatta gelişmesini sağlayarak kültürel hayatları üzerinde belirgin bir etki oluşturmuştur. Doğru cevap C’dir.

14.
Aşağıdakilerden hangisi Avrupalılar tarafından yazılmış, Kıpçak sahasına ait bir eserdir? 
Doğru Cevap: "E" Codex Comanicus  
Soru Açıklaması
15.

Türkçenin, binlerce yıl önce Moğolca ile tek bir dil olduğu varsayılan döneme ne ad verilir?

Doğru Cevap: "B" Ana Altayca Dönemi
Soru Açıklaması

Türkçenin, binlerce yıl önce Moğolca ile tek bir dil olduğu varsayılan döneme ‘Ana Altayca Dönemi’ adı verilir. Türkçe İlk Türkçe adı verilen süreçte, yani Büyük Hun İmparatorluğu döneminde bağımsız bir dil hâline gelmiş, Avrupa Hun İmparatorluğudöneminde ise Ana Türkçe adı verilen süreç başlamıştır. 

16.
Aşağıdakilerden hangisi dil türlerinden biri değildir?
Doğru Cevap: "B" Göçmen azınlık dili
Soru Açıklaması
Dil Türleri Dilleri tarihî, coğrafi, dil bilimsel, toplumsal, toplum dil bilimsel, siyasal, işlevsel vb. çok farklı ölçütlere göre sınıflandırabiliriz. Aşağıda bu ölçütlerden bazıları kullanılarak dil türleri hakkında kısaca bilgi verilmiştir.
17.

1928 yılında Harf Devrimi ile kabul edilen Türk alfabesi hangi yıl resmen uygulanmaya başlanmıştır?

Doğru Cevap: "A" 1929
Soru Açıklaması

1928 yılında Harf Devrimi ile kabul edilenTürk alfabesi 1929’da resmen uygulanmaya başlanmıştır. Doğru cevap A'dır.

18.

Aşağıda verilen kelimelerden hangisinde söylenişte ünlü türemesi görülmektedir?

Doğru Cevap: "D" Fransa
Soru Açıklaması

İki ünsüzle başlayan yabancı kökenli sözcüklerde söyleyişte ünlü türemesi görülebilir; Fransa > /Fıransa

19.
Göç destanı hangi olayı konu edinerek oluşturulmuştur?
Doğru Cevap: "C" Uygurların kuzeyden güneye göç etmeleri üzerine oluşturulmuştur.
Soru Açıklaması
20.
Türk Dil Kurumu ne zaman kurulmuştur?
Doğru Cevap: "B" 12 Temmuz 1932
Soru Açıklaması
12 Temmuz 1932’de Türk Dil Kurumu kurulmuş ve çalışmalara başlamıştır. Bu kurumun ilk faaliyeti olarak 26 Eylül 1932’de Dolmabahçe Sarayı’nda büyük bir dil kurultayı toplanmış ve dille ilgili politikalar bu kurultayda belirlenmiştir. Bu nedenle sorunun yanıt B şıkkıdır.
TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.