Dil ve kültürel davranışlar ve düşünme biçimleri arasındaki ilişkiyi tartışan meşhur kuramlardan biri de Whorf Hipotezi ya da Sapir-Whorf Hipotezi olanak bilinen kuramdır. Bu kurama göre dil, düşünceyi, toplumsal davranışları ve toplumsal davranış örüntülerini belirleyen bir kalıptır. Bu durumda, bir dilin yapısı, o dili konuşanların dünya görüşlerini de belirlemekte ve biçimlendirmektedir.
Aşağıdakilerden hangisi ünsüzlerle ilgili ses özelliklerinden biri değildir?
Türkçede iki ünsüz hatta üç ünsüz yan yana gelebilir. Doğru cevap D'dir.
“Herkes kendi çocuğunu haklı buluyordu; bu yüzden çocuklar bu kadar şımarıktı.” cümlesinde italik sözcüğün türü aşağıdakilerdenhangisidir?
Zamirler, geleneksel dil bilgisinde bir adın veya ad öbeğinin yerini tutabilen ad soylu sözcüklerdir.Zamirler; şahıs zamirleri (ben, sen, o vd.), işaret zamirleri (bu, şu, o; bunlar, şunlar, onlar), belirsizlik zamirleri (bazısı, birçoğu, birkaçı, diğeri, herkes, öbürü vb.), soru zamirleri (kim, ne, hangi, kaçı, kaçınız vb.) olmak üzere dörde ayrılır.
I. Türkçede iki ünsüz hatta üç ünsüz yan yana gelebilir.
II. Sözcük kökünde ya da hece sonunda yan yana üç ünsüz bulunabilir.
III. Sözcük ya da hece sonunda belirli ünsüz çiftleri bulunabilir.
Türkçenin ünsüzlerle ilgili ses özellikleri göz önünde bulundurulduğunda yukarıda verilen bilgilerden hangisi veya hangileri doğrudur?
Türkçede iki ünsüz hatta üç ünsüz yan yana gelebilir: Türkçe, altı vb.
Sözcük kökünde ya da hece sonunda yan yana üç ünsüz bulunamaz; bu sözcükler yabancı kökenlidir: kontr, sfenks vb.
Sözcük ya da hece sonunda belirli ünsüz çiftleri bulunabilir. -lç, lk, -st gibi belirli ünsüz çiftleri sonda bulunabilir: , ölç-, ilk, üst vb.
Doğru cevap C'dir.
Türkçe, hangi dil ailesine ait kabul edilir?
Türkçe, Ural-Altay dil ailesine mensuptur.
Aşağıdaki eserlerden hangisi Edip Ahmet Yüknekî tarafından yazılmıştır?
Karahanlı Dönemi’nden günümüze sayı olarak çok olmamakla birlikte Türk dil ve kültür tarihi açısından son derece önemli eserler kalmıştır. Bunlar; 1069 yılında Yusuf Has Hâcip tarafından yazılmış 6645 beyitten oluşan Kutadgu Bilig; Kâşgarlı Mahmut tarafından 1072 yılında başlanıp 1077 yılında tamamlanmış, 7000’den fazla Türkçe kelimenin Arapça karşılığı verilmekle kalınmayıp şiirlerle, atasözleri ve deyimlerle örneklendirilerek zenginleştirilmiş, Türk kültürünün hazinesi olarak değerlendirilen Dîvânü Lügâti’t-Türk; Edip Ahmet Yüknekî tarafından yazılan Atebetü’l-Hakâyık; Ahmet Yesevî’nin şiirlerinin toplanmasıyla oluşturulan Dîvân-ı Hikmet ve kim tarafından yazıldığı tam olarak bilinmeyen Kur’an Tercümesi gibi eserlerdir.
Aşağıdaki kelimelerden hangisi ünsüz düşmesine örnek gösterilebilir?
"öyük> höyük" ve "dialog>diyalog" ünsüz türemesine, "yarışta" ünsüz benzeşmesine, "ana>anne" ise ünsüz ikizleşmesine örnektir "ufakçık> ufacık" ise ünsüz düşmesine uğrar. Doğru cevap B'dir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde 'göz' sözcüğü yan anlamıyla kullanılmıştır?
Yan anlam (ikincil anlam): Sözcüğün, temel anlamla ilişkili edindiği bir başka anlam, yansıttığı yeni bir kavramdır. 'göz' sözcüğü B ve E seçeneklerinde gerçek, C ve D seçeneklerinde mecaz anlamıyla kullanılmıştır. A seçeneğindeki 'göz' çekmece anlamında kullanılmıştır ve bir yan anlam örneğidir. Doğru cevap A'dır.
Yazı dilinde unutulduğu için kullanılmayan ve ağızların söz varlığında bulunansözcüklerin tekrar yazı diline kazandırılmasına ne ad verilir?
Yazı dilinde unutulduğu için kullanılmayan ve ağızların söz varlığında bulunansözcüklerin tekrar yazı diline kazandırılmasına derleme denir. Doğru cevap E'dir.
Altay dağları çevresi, Baykal gölü çevresi ya da Karadeniz ile Hazar arasındaki bozkırların Türklerin ana yurdu olduğuna ilişkin görüşler vardır. Ancak bu görüşler herkesçe kabul edilmemektedir.
Aşağıdakilerden hangisi ana yurt konusundaki bu belirsizliğin temel nedenidir?
Tarihin bilinmeyen zamanlarında atı ehlileştiren ve demiri işlemeyi öğrenen Türkler, bu iki tekniği kullanarak komşularına üstünlük sağlamışlar ve yönetici ve aynı zamanda da “medeniyet kurucu” kavim konumuna yükselmişlerdir. İnsanlığın ortak medeniyetine de büyük katkısı olan bu durum, Türklerin çok erken çağlarda geniş ve farklı coğrafyalara dağılmalarına, dolayısıyla da değişik halklarla kaynaşmalarına yol açmıştır. Türklerin çok erken devirlerde yaşamaya başladıkları bu hareketli, bir başka deyişle atlı konar-göçer hayat tarzı, ana yurt konusundaki belirsizliğin temel nedenidir. Doğru cevap C seçeneğidir.
Vurgu, bir kelimenin belli bir bölümün diğerlerine göre daha baskın şekilde söylenmesidir. Doğru cevap A'dır.
Tarihin tam olarak bilinmeyen dönemlerinde ortak bir ana/ata dilden gelişen yani genetik olarak akraba dillerin oluşturduğu kaç dil bulunmaktadır?
I. Betimleyici dil bilgisi
II. Kuralcı dil bilgisi
III. Ölçünlü dil
Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri farklılıklar olmakla beraber bireylerin dil üzerinde belli bir bilgisinin olduğunu ancak temel kuralların değişmediğini düşünür ve yaklaşıma göre dil bilgisi bir araçtır?
Betimleyici dil bilgisi,farklılıklar olmakla beraber bireylerin dil üzerinde belli bir bilgisinin olduğunu ancak temel kuralların değişmediğini düşünür ve yaklaşıma göre dil bilgisi bir araçtır. Doğru cevap C'dir.
Kültürü oluşturan ögelere ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi söylenebilir?
Kültürü oluşturan ögeler, genel anlamda maddi ve manevi veya somut ve somut olmayan biçiminde sınıflandırılabilir. Maddi kültür unsurları mimari, el sanatları, geleneksel kıyafetler, araç gereçler gibi elle tutulur, gözle görülür, somut olan unsurlardır. Manevi kültür unsurları ise inançlar, dünya görüşleri, ahlak anlayışı, davranış kalıpları, ilişki örüntüleri vb. toplumsal hayatı çevreleyen öğreti ve değerlerdir. Somut olmayan, manevi kültür unsurlarının aktarımında dil, önemli bir rol üstlenir.
Aşağıdakilerden hangisi söz dizimi bakımından özne-nesne-yüklem (ÖNY) sıralamasını takip eden diller grubundadır?
Fransızca, İngilizce, İspanyolca ve Mandarin ÖYN(özne-yüklem-nesne) grubunda yer alır. Farsça ise ÖNY (özne-nesne-yüklem) grubuna aittir. Doğru yanıt A seçeneğidir.
Dilin temeli ……, doğal olarak öncelikle sözlü anlatım aracıdır, Dilde nedensizlik ilkesi esastır, İlkel dil, gelişmiş dil ayrımı yoktur, Dilin üretim yetisi sınırsızdır, Her dil, ait olduğu toplumun gereksinimlerine cevap verebilecek yeterliktedir. Noktalı yere aşağıdaki kelimelerden hangisi gelmelidir?
Dil, bir sistemdir, Dilin temeli sestir, doğal olarak öncelikle sözlü anlatım aracıdır, Dilde nedensizlik ilkesi esastır, İlkel dil, gelişmiş dil ayrımı yoktur, Dilin üretim yetisi sınırsızdır, Her dil, ait olduğu toplumun gereksinimlerine cevap verebilecek yeterliktedir.
Dil konuşma ve dinleme işlevlerini gerçekleştirmek üzere birbirleriyle bağlantılı ses, biçim, söz dizimi, anlam vb. alt sistemlerin oluşturduğu, üzerinde inceleme yapılabilen bir bütün olması dilin hangi özelliği kapsamına girer?
Dil konuşma ve dinleme işlevlerini gerçekleştirmek üzere birbirleriyle bağlantılı ses, biçim, söz dizimi, anlam vb. alt sistemlerin oluşturduğu, üzerinde inceleme yapılabilen bir bütün olması dilin bir sistem olması özelliği kapsamına girer. Doğru cevap E'dir.
Resmî dilden farklı olarak ulusüstü, uluslararası kuruluşların kendi birimleri arasındaki iletişimde yazılı ve sözlü olarak yaygın biçimde kullandığı dile ne ad verilmektedir?
Resmî dilden farklı olarak ulusüstü, uluslararası kuruluşların kendi birimleri arasındaki iletişimde yazılı ve sözlü olarak yaygın biçimde kullandığı dile çalışma dili adı verilmektedir. Doğru cevap E'dir.
Sözcük içindeki iki sesin yer değiştirmesine ne ad verilir?
Göçüşme, sözcük içindeki iki sesin yer değiştirmesidir. Genellikle /l, p, r/ ünsüzlerinin ikisinin birlikte bulunduğu sözcüklerde görülür. Söz içinde birbirini izleyen sesler arasındaki yer değiştirmeye yakın yer değiştirme; birbirinden uzakta kalan seslerin yer değiştirmesine ise, uzak yer değiştirme adı verilir. Göçüşme ölçünlü dilde çok seyrek rastlanan bir ses olayıdır. Ancak sözlü dilde ve özellikle Azericenin etki alanına giren ağızlarda nispeten yaygındır. Doğru cevap B'dir.