Türk Dili 1
Deneme Ara Sınavı 34
1.

I. Arapça ve İngilizce, yapı bakımından aynı grupta yer alan dillerdir.II. Yalınlayan dillerde sözcüğün biçimi değişmez.III. Bükünlü diller, tek heceli dillerdir.

Yukarıdaki ifadelerden hangisi yapı bakımından diller ile ilgili olarak doğrudur?

Doğru Cevap: "D" I, II
Soru Açıklaması

Arapça ve İngilizce, yapı bakımından aynı grupta yer alan yani bükünlü dillerdir. Yalınlayan diller tek hecelidir, sözcükler ek almaz ve sözcüğün biçimi değişmez. Bükünlü dillerde sözcükler ek alabilir.

2.

"Verilecek görevlere ilişkin bir bilgisi yoktu." cümlesinde altı çizili sözcüğün türü aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "C" Edat
Soru Açıklaması

Edatlar, kendilerinden önceki ad soylu sözcüklere ad durum ekleriyle bağlanarak cümle ögesi olabilen veya diğer sözcük ve sözcük öbekleriyle ilişki kuran, anlamdan çok görev yönü ağırlıkta olan çekimsiz sözcüklerdir. Kum gibi, cihan içre; akşama doğru, konuya ilişkin; senin gibi, onun kadar; dünden itibaren, sabahtan beri vb. Doğru yanıt C seçeneğidir.  

3.

Düzeltme işareti aşağıdakilerden hangisinde diğerlerinden farklı bir görevdedir?

Doğru Cevap: "B" Âlem
Soru Açıklaması

Türk alfabesinde düzeltme (^) işaretinin birden fazla görevi vardır. Âdet örneğinde olduğu gibi, üzerine konulduğu ünlünün uzun okunduğunu gösterir. Kâr örneğinde ise üzerine konulduğu, ölçünlü söyleyişte kısalan /a/ ünlüsünün uzun söylenmesi gerektiğini değil, bir önceki ünsüzün ön damaksıl (ince, ön sıradan) söy­lenmesi gerektiğini ifade eder. Kâğıt, tezgâh, dükkân ve hikâye sözcüklerinde de bir önceki /k/, /g/ ünsüzlerini inceltme, âlem sözcüğünde ise ünlüyü uzatma görevini üstlenmiştir. Doğru cevap B’ dir.

4.

Aşaıdaki kelimelerden hangisi Türkçe kökenli değildir?

Doğru Cevap: "D" kolej
Soru Açıklaması

kolej

5.
Devlet Dili: Gerek ana dil konuşurları gerekse diğer dillerin konuşurları tarafından devlet yönetminde ve kamu alanında yasal ve zorunlu olarak kullanılması gereken dil veya dillerdir.Resmî Dil: Bir ülkenin tamamında veya bir bölgesinde yönetim dili olarak kullanılan ve yasal statüsü bulunan dildir.Buna göre;I. Her devlet dili aynı zamanda bir resmî dildir.II. Her resmî dil aynı zamanda bir devlet dilidir.III. Resmî dilin kullanım alanı devlet diline göre daha geniştir.IV. Devlet dili o ülkenin halkının konuşmak zorunda olduğu dildir.V. Bir devletin devlet dili ile resmî dili farklı olamaz.maddelerinden hangisi veya hangileri doğru kabul edilebilir?
Doğru Cevap: "B" I-III
Soru Açıklaması
II-IV-V maddeleri yanlış ya da doğru bilgiye zıt bilgiler içerdiğinden doğru cevap B şıkkıdır.
6.
Aşağıdakilerden hangisi durum eki almıştır?
Doğru Cevap: "E" Kapıyı
Soru Açıklaması
Kapıyı kelimesi yükleme/belirtme/nesne durumu eki almıştır. Doğru cevap e şıkkıdır.
7.
Aşağıdakilerden hangisi Türkçe de kullanılan yapım eklerinden biri değildir?
Doğru Cevap: "E" Eylemden fiil yapma ekleri
Soru Açıklaması
8.

"Yeni Lisan" hareketi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Doğru Cevap: "E" Osmanlı İmparatorluğunun yükseliş devrinde yaşanmıştır.
Soru Açıklaması

Yeni Lisan hareketi 1911 yılında, Osmanlı İmparatorluğunun son dönemlerinde, başlamıştır. 

9.
Türk Dili Tetkik Cemiyeti (Türk Dil Kurumu) kaç yılında kurulmuştur? 
Doğru Cevap: "C" 1932
Soru Açıklaması
10.
Aşağıdakilerden hangisi tarz ve bağ anlamı taşıyan zarf fiillere örnek olarak gösterilebilir?
Doğru Cevap: "D" bilerek
Soru Açıklaması
Zarf filler eylemlerden geçici olarak türetilen zarf işslevndeki sözcüklerdir. Zarf filler zarf ve eylem özellklerini birlkte gösterebilir. Zarf fiillerin diğer bir görev de asıl eylem ile yardımcı eylem birleştirerek birleşik eylem yapmalarıdır. Doğru cevap d şıkkıdır.
11.
Zamanda hareket noktasını konuşanın, konuştuğu andan bir başka zamana aktarmasıyla ortaya çıkan eylem çekimi aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: "B" Tarz
Soru Açıklaması
Tarz zamanda hareket noktasını konuşanın, konuştuğu andan bir başka zamana aktarmasıyla ortaya çıkar. Tarz, yükleme eklenen - eylemnin geçmişs zamanlarda ve şart kipinde çekimlenmesiyle oluşur. Türkçede dört tarz vardır: Bildirme, öykü, rivayet, şart. Doğru cevap b şıkkıdır.
12.

Göz-gözlük kelimeleri arasındaki ilişki hangi biçim bilgisi türüne örnektir?

Doğru Cevap: "C" Taban
Soru Açıklaması

Tabanlar, eklerin, yani bağımlı biçim birimlerin eklendiği yalın sözcükler, yani bağımsız biçim birimlerdir. Tabanlar kök veya türemiş sözcük olabilir. Göz, gözlük sözcüğünün tabanıdır.

13.
İnsanların doğuştan itibaren yakın çevresinden öğrendiği ve geliştirdiği dile ne ad verilir?
Doğru Cevap: "B" Ana Dili
Soru Açıklaması
14.

Aşağıdaki sözcüklerin hangisi eşitlik durumu eki almıştır?

Doğru Cevap: "D" Sınıfça
Soru Açıklaması

Ad Durum Eki İşlevi Örnek-Ø yalın durum (nominatif) ev-A yaklaşma/yönelme durumu (datif) ev -e-DA bulunma durumu (lokatif) ev -de-DAn uzaklaşma/ayrılma/çıkma durumu, (ablatif) ev -den-I, -U yükleme/belirtme/nesne durumu (akuzatif) ev -i-lA araç durumu (vasıta, enstrümantal) ev -le-In, -nIn ilgi/tamlayan durumu (genitif) ev -in-CA eşitlik durumu (ekvatif) ev -ce

15.

"Türkiye’de pek çok bilim adamınca kabul edilen bir görüş; Türkçenin yaşının bugünden en az _____ yıl geriye gittiği şeklindedir. Söz konusu olan bu süre, Türkçenin, bugün yeryüzünde yaşayan diller içerisindeki en yaşlı dillerden biri, belki de birincisi olduğunu gösterir."

Verilen cümle aşağıdaki sayılardan hangisi ile tamamlanmalıdır? 

Doğru Cevap: "E" 8500
Soru Açıklaması

Türkiye’de pek çok bilim adamınca kabul edilen bir görüş; Türkçenin yaşının bugünden en az 8500 yıl geriye gittiği şeklin- dedir. Söz konusu olan bu süre, Türkçenin, bugün yeryüzünde yaşayan diller içerisindeki en yaşlı dillerden biri, belki de birincisi olduğunu gösterir. Doğru cevap E'dir.

16.

Johanson ve Csató (2006) coğrafi, genetik ve tipolojik ölçütleri esas alarak yaptığı sınıandırmada Türk dillerini kaç gruba ayırır?

Doğru Cevap: "B" 6
Soru Açıklaması

Johanson ve Csató (2006) coğrafi, genetik ve tipolojik ölçütleri esas alarak yaptığı sınıandırmada Türk dillerini altı gruba ayırır:

1. Güneybatı (GB), Oğuz Türkçesi

2. Kuzeybatı (KB), Kıpçak Türkçesi

3. Güneydoğu (GD), Uygur Türkçesi

4. Kuzeydoğu (KD), Sibirya Türkçesi

5. Çuvaşça, Ogur/Bulgar grubu

6. Halaçça, Argu Türkçesi

Doğru cevap B'dir.

17.

Aşağıdaki kelimelerden hangisinde eylemden eylem yapma eki kullanılmıştır?

Doğru Cevap: "E" yıkanmak
Soru Açıklaması

Yıkanmak kelimesindeki "n" eki dönüşlü çatı ekidir. Eylemden eylem yapmaktadır. 

18.

Aşağıdaki kelimelerden hangisinde dar orta hece ünlüsü düşmesi meydana gelebilir?

Doğru Cevap: "D" fikir
Soru Açıklaması

“Fikir” kelimesi ek aldığında orta hece ünlüsü düşer: fikir > fikri

19.

- Avrupa’da bir fabrikada çalışan Türk işçinin, Türk arkadaşıyla Türkçe konuşurken patronun yanına geldiğinde Almanca konuşmaya başlaması. 

- Aile bireyleriyle samimi bir dille konuşan birinin iş yerinde resmi konuşması. 

- Memleketinde yerel şiveyle konuşan bir kimsenin büyükşehirlerde bu şiveyi kullanmaması. 

Toplum dil biliminde, yukarıdaki durumları ifade eden kavram aşağıdakilerden hangisidir? 

Doğru Cevap: "C" Kod Değiştirme
Soru Açıklaması

Konuşurlar, içinde bulundukları psikolojik duruma, resmî ya da gayriresmî ortamlara göre dili farklı biçimlerde kullanabilir. Örneğin, bir konuşurun eşiyle, çocuklarıyla, arkadaşlarıyla veya amirleriyle iletişimde dil kullanma stratejileri farklıdır. Konuşurlar eş zamanlı olarak bir dilden diğer dile veya bir dil değişkesinden diğer dil değişkesine geçebilir. Buna toplum dil biliminde kod değiştirme adı verilir. Doğru yanıt C seçeneğidir. 

20.

Ata dil olarak da bilinen ve bir dilin veya dil ailesinin tarihî gelişim sürecinde kuramsal olarak var olduğu düşünülen en eski şekline ne ad verilmektedir?

Doğru Cevap: "A" Ana dil
Soru Açıklaması

Ata dil olarak da bilinen ve bir dilin veya dil ailesinin tarihî gelişim sürecinde kuramsal olarak var olduğu düşünülen en eski şekline ana dil adı verilmektedir. Doğru cevap A'dır.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.