Devlet; çok sayıda sözlü dilin yarattığı karmaşada hükmetme, denetleme ve icra gücünün aracı olacak, aynı zamanda egemenliğini simgeleyecek çatı görevinde bir üst dile ihtiyaç duyar. Genel olarak yazı dili, edebî dil vb. şekilde adlandırılan bu üst dile ne ad verilir?
Devlet; çok sayıda sözlü dilin yarattığı karmaşada hükmetme, denetleme ve icra gücünün aracı olacak, aynı zamanda egemenliğini simgeleyecek çatı görevinde bir üst dile ihtiyaç duyar. Genel olarak yazı dili, edebî dil vb. şekilde adlandırılan bu üst dile Ölçünlü Dil denir. Doğru cevap E'dir.
Aşağıdakilerden hangisi dilleri sınıflandırırken kullanılan ölçütlerden biri değildir?
Dilleri tarihî, coğrafi, dil bilimsel, toplumsal, toplum dil bilimsel, siyasal, işlevsel vb. çok farklı ölçütlere göre sınıfandırabiliriz.
Orhun abidelerinden olan Bilge Kağan yazıtı hangi yıl dikilmiştir?
Orhun yazıtlarından Tonyukuk adına dikilmiş olan 725-726 yıllarında, Köl Tigin’e ait olan 21 Ağustos 732’de, Bilge Kağan yazıtı da 24 Eylül 735’te dikilmiştir. Doğru cevap D'dir.
Türkçe'nin yazı ile izlenemeyen dönemi aşağıdakilerden hangisidir?
Yazıyla izlenemeyen dönemlerin adlandırılmasında Altay Çağı, En Eski Türkçe Çağı, İlkTürkçe Çağı gibi terimler kullanılmıştır. Dil içi ve dil dışı gelişmelerle yapılagelen adlandırmalar dikkate alındığında B, C, D ve E seçeneklerinin, Türkçe'nin yazılı dönemi olduğu görülmektedir.
Bir dilin tarihi, siyasi, sosyal ve kültürel nedenlerle değişik bölgelerde sesyapısı, şekil yapısı ve kelime hazinesi bakımından önemli farklarla birbirinden ayrılan kollarından her birine ne ad verilmektedir?
Bir dilin tarihi, siyasi, sosyal ve kültürel nedenlerle değişik bölgelerde ses yapısı, şekil yapısı ve kelime hazinesi bakımından önemli farklarla birbirinden ayrılan kollarından her birine diyalekt adı verilmektedir. Doğru cevap D'dir.
Aşağıdakilerden hangisi türkçe kökenli sözcüklerde söz başında bulunmayan ünsüzlerdendir?
Söz başında /c, f, ğ, h, j, l, m, n, ñ, p, r, ş, v, z/ ünsüzleri bulunmaz.
Bugünkü bilgilerimize göre Türkçenin metinlerle izleyebildiğimiz tarihi boyunca kullandıkları ilk düzenli, kuralları yerleşmiş yazı sistemi Köktürk alfabesidir.Köktürk alfabesi yabancılarca Run harfleri, Yenisey Run Harfleri, Runik alfabe, Türk Runyazısı gibi terimlerle adlandırılmıştır ancak bu esrarengiz yazıyı okumayı başaran ilk bilgin olan V. Thomsen, “Türk alfabesi” olarak adlandırmıştır.
Doğru yanıt B
Aşağıdaki kelimelerdeki ünlüler artlık ve önlük bakımından sınıflandırıldığında hangisi farklıdır?
/a, ı, o, u/ ağızın arka bölgesinde oluşan art ünlüler, /e, i, ö, ü/ ağız boşluğunun ön tarafında oluşan ön ünlülerdir. Doğru cevap C'dir.
Denizde yüzen gemileri görünce aklıma, limana gitmek geldi.
Yukarıdaki cümlede belirlenen sözcükler hangi durum eklerini almıştır?
Amaç 2
Aşağıdaki dillerden hangisi "yalınlayan diller" grubunda yer almaktadır?
Yalınlayan diller: Bu dillerde çekim yoktur. Sözcüğün biçimi değişmez veya sözcüğe herhangi bir gramatikal birim eklenmez. Dil bilgisel işlevler sözcük sırasıyla ve işlev sözcükleriyle gösterilir. Çince, Tibetçe ve Vietnamca yalınlayan dillerin en tipik örnekleridir.
Bir dilin lehçe, ağız vb. sözlü ve yazılı farklı biçimleri ile karma dillerin ve sözel olmayan dillerin tamamını veya herhangi birini ifade eden terim aşağıdakilerden hangisidir?
Değişke (Dil değişkesi, varyant) terimi, bir dilin lehçe, ağız vb. sözlü ve yazılı farklı biçimleri ile karma dillerin ve sözel olmayan dillerin tamamını veya herhangi birini ifade etmektedir. Doğru cevap A'dır.
Aşağıdakilerden hangisi ‘genelleştirme’ yoluyla yapılmış bir sözcüktür?
Başlangıçta kişi adı, marka adı vb. özel ad olan sözcükler genelleşerek belirli bir türün genel adı hâline gelebilir. Türkçede jilet (tıraş bıçağı yapımcısı İngiliz Gilette’in adından), neskafe (tescilli Nescafé ürün adından) sanayağı (marka adından), selpak (marka adından), vimlemek (marka adından) gibi özel adlar bu yolla dilin söz varlığına girmiş, ancak bu tür sözcüklerin bir bölümüne Türkçe Sözlük’te çeşitli nedenlerle yer verilmemiştir. Doğru cevap B'dir.
Aşağıdaki dil ve yapı bakımından ait olduğu dil sınıfı hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?
Dünya dilleri yapı bakımından biçim bilgisel veya söz dizimsel göstergeler kullanılarak sınıflandırılır. Biçim bilgisel olarak diller başlıca bitişken (eklemeli), bükünlü (çekimli), yalınlayan diller olmak üzere üçe ayrılır. Rusça – Bükünlü, İngilizce – Bitişken, Arapça – Bükünlü, Çince – Yalınlayan dil sınıfındandır. Fince, Macarca, Japonca ve Türkçe bitişken (eklemeli) dillerdir.
Gırtlaktan ağız boşluğuna gelen hava aşağıdakilerden hangisinin aracılığıyla çeşitli seslere dönüşür?
Gırtlaktan ağız boşluğuna gelen hava burada alt çene, üst çene, dil, dişler, ön damak (yumuşak damak), art damak (sert damak) ve dudaklar aracılığıyla çeşitli seslere dönüşür. Doğru cevap D'dir.
Uygurların kuzeyden güneye göç etmelerini konu edinen destan göç destanıdır. Doğru cevap A'dır.
Aşağıdakilerden hangisi ötümlülüğün belirleyicisidir?
Ses telleri hava akımının geçişine hava akımını titreştirerek müdahale ederse üretilecek ses ünlü veya ötümlü ünsüzdür. Eğer ses telleri hava akımının geçişine müdahalede bulunmazsa, yani titreşmezse bu kez ötümsüz ünsüzlerin oluşumunun ilk aşaması tamamlanmış olur. Doğru cevap A’ dır.
Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerin hangisi anlam bakımından diğerlerinden farklıdır ?
A ve d seçeneklerindeki kelimeler soyut, b ve c seçeneklerindeki kelimeler mecaz anlamda kullanılırken e seçeneğindeki rüzgar kelimesi somut anlamda kullanılmıştır.
Yüklemin bildirdiği eylemin özneye döndüğünü, eylemin özne tarafından kendi kendine yapıldığını gösteren çatı aşağıdakilerden hangisidir?
Dönüşlü çatı: Yıkandım, küreklere asıldık örneklerindeki gibi, yüklemin bildirdiği eylemin özneye döndüğünü, eylemin özne tarafından kendi kendine yapıldığını gösteren çatıdır.