Türk Dili 1
Deneme Final Sınavı 12
1.

Aşağıda verilen örneklerden hangisinde aitlik öbeği vardır?

Doğru Cevap: "C" Sabahki tartışma hepimizi çok üzdü.
Soru Açıklaması

A ve B seçeneğinde ad tamlaması vardır. D ve E seçeneğinde ise “ki” ekleri aitlik öbeği değildir. Buna göre doğru yanıt C seçeneğidir. 

2.

Aşağıdakilerden hangisi Türkçe'nin karşı karşıya olduğu sorunlardan birisi değildir?

Doğru Cevap: "D" Bazı ailelerin Türkçe'yi çocuklarına ikinci bir dil olarak öğretmesi
Soru Açıklaması

Türkçede bazı sözcüklerin yanlış söylenmesi ve yazılması, bazı sözcüklere yanlış anlamlar yüklenmesi; konuşma dilinde ve yazı dilinde cümledeki ögeler arasındaki uyumsuzlukların yol açtığı anlatım bozukluklarının yanı sıra olur olmaz her yerde yabancı kökenli sözcüklere yer verilmesi, iş yerlerinde, ürünlerde yabancı adlar kullanılması genellikle dilin bir sorunu olarak algılanmaktadır.

3.
Aşağıdakilerden hangisi "dilin güzel kullanımını" açıklar niteliktedir?
Doğru Cevap: "D" Anlam inceliklerine dikkat edilerek duygu ve düşüncelerin dil kurallarına uygun olarak ifade edilmesi
Soru Açıklaması
Dilin güzel kullanımı; anlam inceliklerine dikkat edilerek duygu ve düşüncelerin muhatap kişi ya da kitleyi etkisi altına alacak biçimde ve dil kurallarına uygun olarak ifade edilmesidir. Soru kitaptaki metni aynen sorduğu için hatırlama düzeyindedir. Doğru cevap D seçeneğidir.
4.
I. Tarihsel derinlik. II. Coğrafi yaygınlık. III. Söz varlığının genişliği. IV. İlişki ve nezaket sözlerinin yoğunluğu. V. Akrabalık adlarının çeşitliliği. Yukarıdakilerden hangileri, Türkçenin gücü ve iç zenginliğini ifade etmektedir?
Doğru Cevap: "E" I, II, III, IV, V
Soru Açıklaması
Doğru cevap e şıkkıdır
5.

Aşağıdakilerden hangisi dilimizin zenginleştirilmesi konusunda Türk Dil Kurumunun görevlerindendir?

Doğru Cevap: "B" Dilimize giren yabancı kaynaklı sözlere karşılıklar bulunması.
Soru Açıklaması

Dilimizin zenginleştirilmesi konusunda Türk Dil Kurumu üzerine düşen görevi yap­maya çalışmaktadır. Türk Dil Kurumunun dilimize giren veya girmekte olan yabancı kay­naklı sözlere karşılıklar bulması, Türkçeyi geliştiren ve zenginleştiren çalışmalardan biri­dir. İngilizceden yeni giren sözlere Türkçenin kaynaklarından yararlanılarak karşılıklar bulmak ve Türkçe kökenli sözleri kullanmak, bir yandan dilimizin gelişmesine katkıda bulunulurken diğer yandan da teknolojiden, bilimden, ana dilimiz aracılığıyla yararlan­mamızı sağlanmaktadır

6.

Aşağıdakilerden hangisi, cümle bilgisi konusunun özelliklerinden biri değildir?

Doğru Cevap: "C" Yargı taşımayan sözcük öbekleri, cümle bilgisinin kapsamı dışındadır.
Soru Açıklaması

Amaç 1

7.
Bir nesnenin veya düşüncenin zihindeki soyut ve genel tasarımına ne ad verilir?
Doğru Cevap: "B" kavram
Soru Açıklaması
Kavram; dildışı gerçekliğe ait nesne, olay, durumların zihnimizdeki tasarımlarıdır, anlamsal içeriktir ve sözcüklerle dile getirilir. Doğru cevap B olmalıdır.
8.

Türkçe'nin karşılaştığı en büyük sorun hangi şıkta verilmiştir?

Doğru Cevap: "C" Konuşurların yetersiz kelime kapasitesi ve yanlış kullanımları
Soru Açıklaması

Türkçenin karşı karşıya bulunduğu sorunlar, aslında konuşurlarının yaşadığı sorunlardır. Bunlar Türkçenin özelliklerini yeterince kavrayamamış, söz varlığının anlatım gücü ile donanamamış, kendi yetersizliklerinin nedenini Türkçeye bağlayan, bu yüzden de yabancı sözcüklerin cazibesine kapılmış kullanıcıların sorunudur. Kısacası dilin asıl sorunu, gerekli özeni göstermeyen konuşurlarladır. Bu yüzden doğru cevap C şıkkdır.

9.
Aşağıdaki argo sözcüklerden hangisi anlam bakımından diğerlerinden farklıdır?
Doğru Cevap: "B" Dümeni kırmak
Soru Açıklaması
Cartayı çekmek, imamın kayığına binmek, gümlemek, mortlamak sözcükleri ölmek anlamında kullanılan argo sözcüklerdir. Dümeni kırmak ise kaçmak, sıyrılmak, yön değiştirmek anlamında kullanılmıştır
10.

Aşağıdakilerden hangisi tarihsel olarak Türk yazı dilinin özelliklerinden biridir?

Doğru Cevap: "D" Üslup son derece akıcı ve sürükleyicidir
Soru Açıklaması

Türk yazı dilinde üslup son derece akıcı ve sürükleyicidir. Doğru cevap D'dir.

11.

Aşağıdaki kullanımlardan hangisi doğru olarak verilmiştir?

Doğru Cevap: "C" Öncü düşünce
Soru Açıklaması

Kişisel tercihlerle belirli sözcüklerin daha sık kullanılması, zamanla bunların anlam ayrıntılarını ortaya koyan pek çok sözcüğün yerini alması gibi bir başka olumsuzluğa da yol açmaktadır. O¨rneğin güzel “göze ve kulağa hoş gelen, hayranlık uyandıran” anlamındayken bütün nesneleri, kavramları, olguları niteler duruma gelmesi, bunlarla ilgili asıl nitelikleri ifade eden sözcüklerin kullanım sıklığını gittikçe azaltmaktadır: Güzel yemek, güzel film, güzel roman, güzel düşünce, güzel ev, güzel bilgisayar vb. Oysa bir yemek leziz, besleyici olabilir; bir film, bir roman etkileyici, sürükleyici olabilir; bir düşünce özgün, öncü olabilir; bir ev modern, geniş, manzaralı olabilir, merkezi^ yerde bulunabilir; bir bilgisayar kullanışlı, gelişmiş, hızlı, en son teknoloji ürünü olabilir. Doğru cevap C'dir.

12.

Aşağıdaki yabancı sözcüklerden hangisinin karşılığı, Türk Dil Kurumu'nun önerdiklerine göre doğru olarak verilmiştir?

Doğru Cevap: "A" Mobbing:Bezdiri
Soru Açıklaması

Türk Dil Kurumu, Atatürk’ün “U¨lkesini, yüksek istikla^lini korumasını bilen Türk milleti dilini de yabancı diller boyunduruğundan kurtarmalıdır.” sözünü kendisine ilke edinerek dilimizi yabancı dillerin boyunduruğundan kurtarma mücadelesini vermektedir. Türk Dil Kurumunun yabancı kaynaklı sözlere karşılık önerdiği sözlerden birkaçına bakalım: anchorman karşılığında ana haber sunucusu, arboretum karşılığında ağaç parkı, viyadük için köprü yol, mobbing için bezdiri; selfie için özçekim, mortgage tutsat vb... Doğru yanıt A'dır.

13.

Orhon Yazıtlarında yabancı kökenli sözcüklerin oranı yüzde kaçtır?

Doğru Cevap: "E" %1 altı
Soru Açıklaması

Orhon Yazıtları’nda yabancı kökenli sözcüklerin oranı %1’in altındadır.

14.

Ünlülerin sınıflandırılmasıyla ilgili olarak alt çenenin üst çeneye yaklaştığı veya üst çeneden uzaklaşmasına bağlı karşıtlık hangi ünlü sınıfını belirler?

Doğru Cevap: "C" darlık/genişlik
Soru Açıklaması

Alt çenenin üst çeneye yaklaştığı veya üst çeneden uzaklaşmasına bağlı dar/geniş karşıtlığı ise a/-/ı/, /e/-/i/, /ö/-/ü/, /o/-/u/ ayırımlarını belirler.

15.

Aşağıdaki cümlelerden hangisinde "göz" sözcüğü yapım eki almıştır?

Doğru Cevap: "A" Gözlüğümü tamir ettirdim. 
Soru Açıklaması

"Gözlüğümü tamir ettirdim." cümlesinde "göz" sözcüğü "-lIk" yapım ekini almıştır. Doğru yanıt A seçeneğidir.  

16.

Ağ ortamında geliştirilen uygulamalar günümüzde yeni bir iletişim biçimi olan toplumsal iletişim ortamını doğurmuştur. Bu yeni iletişim ortamına ne ad verilir?

Doğru Cevap: "E" Sosyal Medya
Soru Açıklaması

Haberlerin, görüşlerin, düşüncelerin yayıldığı; ses ve görüntü dosyalarının paylaşıldığı bu yeni ortam sosyal medya olarak adlandırılmaktadır. 

17.
Yapım / Türetim ekleri, yeni sözcükler üretirken sözcük türünü değiştirebilir. Aşağıdakilerin hangisi, eylemden üretilen yeni bir ad değildir?
Doğru Cevap: "E" dansçı
Soru Açıklaması
Bilginin ne anlama geldiğini kavramış olduğu için anlama düzeyinde bir sorudur.
18.

Aşağıdakilerden hangisi Türk dilinin güçlü yanlarından ve iç zenginliklerinden biri değildir?

Doğru Cevap: "D" Türkçe sözcüklerde güçlü ses uyumlarının bulunması
Soru Açıklaması

Eklemeli bir dil olan Türkçe köklerden ekler aracılığıyla sonsuz sayıda sözcük türetebilecek niteliktedir. Türkçe sözcüklerde güçlü ses uyumları bulunmaktadır. Ancak bunlar, Türkçenin zenginliği değil birer özelliğidir. Türkçenin güçlü yanları ve iç zenginliği olarak değerlendirebileceğimiz alanları da bulunmaktadır. Bunlar Türk dilinin tarihsel derinliği, coğrafi yaygınlığı, söz varlığının genişliği, ilişki ve nezaket sözlerinin yoğunluğu, akrabalık adlarının çeşitliliği, atasözlerinin çokluğu ve anlatım gücüdür. Doğru cevap D'dir.

19.

Yaklaşma(-A), bulunma (-dA) , uzaklaşma (-dAn) durumu eklerinden birini alan öge aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "D" Dolaylı tümleç
Soru Açıklaması

Yer Tamlayıcısı (Dolaylı Tümleç): Cümlede, yüklemin bildirdiği hareket, iş veya oluşun yerini ve yönünü bildiren; yaklaşma(-A), bulunma (-dA) , uzaklaşma (-dAn) durumu eklerinden birini alan ögedir. Doğru cevap D seçeneğidir. 

20.

Aşağıdaki dillerden hangisinden alınma sözcüklere Orhon Yazıtları’nda rastlanır?

Doğru Cevap: "A" Tibetçe
Soru Açıklaması

Orhon Yazıtları’nda Çince (totok ‘askerî vali’), Sanskritçe (çıntan ‘sandal ağacı’), Soğdca (ıgar ‘güçlü, kudretli’), Hintçe (makaraç ‘bir unvan veya kişi adı’), Tibetçe (bölün ‘yüksek görevli’) gibi birkaç dilden alınma çok az sayıdaki sözcükle (Tekin, 2010) başlayan etkileşim, daha sonraki dönemlerde çeşitli coğrafyalarda kullanılan Türk yazı dillerinde artmaya başlamıştır. Doğru cevap A'dır.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.