Türk Dili 1
Deneme Final Sınavı 15
1.
Aşağıdakilerden hangisi Türk dilinin yayılma alanlarından biri değildir?
Doğru Cevap: "A" İstanbul Türkçesi
Soru Açıklaması
2.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazımı yanlış olan bir kelime bulunmaktadır?

Doğru Cevap: "A" Makinalar tıkır tıkır çalışıyordu.
Soru Açıklaması

Türk Dil Kurumu'na göre doğru yazımı "makine"dir.

3.

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi addan ad yapma eki almıştır?

Doğru Cevap: "E" Komuta
Soru Açıklaması

Oyna, küçümse, gözük ve gizle sözcükleri addan eylem yapma ekleri almışlardır. Komuta sözcüğü ise addan ad yapma eki almıştır.

4.

Finlandiya'da konuşulan Türkçe hangisidir?

Doğru Cevap: "D" Tatar
Soru Açıklaması

Finlandiya'da konuşulan Türkçe Tatar Türkçesidir. Doğru cevap D'dir.

5.

Aynı, yakın ya da karşıt anlamlı iki sözcüğün; anlamı güçlendirmek, çokluk veya abartı bildirmek, süreklilik belirtmek, ortalama veya yaklaşıklık ifadesi kazandırma amacıyla bir tek sözcük gibi işlev görmek üzere oluşan sözcük öbeğine ne ad verilir?

Doğru Cevap: "E" Tekrar öbeği
Soru Açıklaması

Tekrar O¨beği (İkilemeler): Aynı, yakın ya da karşıt anlamlı iki sözcüğün; anlamı güçlendirmek, çokluk veya abartı bildirmek, süreklilik belirtmek, ortalama veya yaklaşıklık ifadesi kazandırma amacıyla bir tek sözcük gibi işlev görmek üzere oluşan sözcük öbeğidir. Cümlede ad, sıfat, zarf ve eylem görevinde kullanılırlar. Doğru cevap E'dir.

6.

Aşağıdakilerden hangisi edat öbeği içermez?

Doğru Cevap: "D" Sınava zar zor çalıştı.
Soru Açıklaması

Edat Öbeği Bir ad/ad soylu sözcük ve onu izleyen çekim edatının bir araya gelmesi ile oluşan sözcük öbeğidir. Örnek: İpince, dal gibi bir çocuktu. Yaşamak için çok güzel bir yer diye düşündü. Bütün gün arabayla şehri gezdi. Her şeyi bilmesine rağmen hiç sesini çıkarmadı.

7.

Aşağıdakilerden hangisi küçük ünlü uyumuna örnektir?

Doğru Cevap: "C" Üzüm
Soru Açıklaması

Yapım eklerinin işlevsel ve sayıca çok olduğu Türkçede köklerden ve yapım eklerinden yararlanılarak türetilen açı, aday, anı, araştırma, artı, bakan, beğeni, bilişim, bölü, donanım, duyum, eksi, görüntü, kavram, olağan, olgu, olumlu, onarmak, onay, ondalık, oturum, ödenek, ödev, öğrenci, öğretmen, sanık, savcı, sayı, sınav, tanık, terim, tüketim, uçak, üçgen, üretici, yargı, yazılım gibi binlerce sözcük ve terim dilin söz varlığına eklenmiştir. Ses uyumlarının güçlü oluşu, Türkçenin bir başka özelliğidir. Türkçe sözcüklerde kalınlık incelik açısından uyum (büyük ünlü uyumu) güçlüdür: ağaçlık, başarılı, dağcılık, doğaçlama, koruyucu, kuşatıcı gibi kalın bir ünlüyle başlayan sözcükteki ünlüler kalın sıradan devam eder; çiçekçilik, değerli, eğitici, öğretim, önderlik, üretim gibi ince ünlülü sözcüklerde ise bu ünlüleri yine ince ünlüler izler. Türkçe sözcüklerde düzlük yuvarlaklık açısından da bir uyum (küçük ünlü uyumu) bulunmaktadır. Düz bir ünlüyle başlayan sözcüklerde birbirini izleyen ünlüler de düz olur: yaşlılık, gecelik; yuvarlak bir ünlüyle başlayan sözcüklerde ise birbirini izleyen ünlüler ya düz geniş ya da yuvarlak dar niteliktedir: ocak, üzüm gibi.

8.

I. Denizcilik alanındaki İtalyanca sözcükler 

II. Farsça ön ek ve edat biçimleri 

III. Fransızca hitap biçimleri 

IV. İngilizceden alıntılar 

V. Arapça ikili çokluk biçimleri 

Yukarıda sıralanan özellikler Türkçenin diğer dillerle etkileşimi ile ilgilidir. Bu özelliklerden hangisi ya da hangileri Batı dillerinin Türkçeye etkisine örnektir? 

Doğru Cevap: "C" I, III, IV 
Soru Açıklaması

İtalyanca, İngilizce ve Fransızca Batı dillerinden etkileşime örneklerdir fakat ARApça ve Farsça Osmanlı Türkçesine etki eden dönemde yer alan örneklerdir. Doğru yanıt C'dir. 

9.

Aşağıdakilerden hangisi Türkçenin kullanımında yaşanan sorunlarla ilgili değildir? 

Doğru Cevap: "E" Konuşmada ve yazıda farklı dil kullanımı 
Soru Açıklaması

Kitle iletişim araçlarında Türkçenin kullanımı, sosyal medyada Türkçenin kullanımı, yabancı sözlerin yoğunluğu, yazım yanlışları ve söyleyiş bozuklukları Türkçenin kullanımında yaşanan sorunlarla ilgiliyken, konuşmada ve yazıda farklı dil kullanımı gibi bir durum yoktur. Doğru yanıt E'dir.

10.
Aşağıdakilerden hangisinde “-al” eki, addan ad yapmak için kullanılmıştır?
Doğru Cevap: "C" Ulusal
Soru Açıklaması
Addan ad yapma ekleri ad kök ya da gövdelerinden köken anlamıyla bağlantılı yeni ad gövdeleri yapan eklerdir. Verilen seçeneklere bakıldığında azal ve çoğal sözcüklerinde verilen ek addan eylem yapan ek olarak kullanılırken; yatalak sözcüğünde ise tek başına -al eki yeni bir ad üretmemektedir. İllegal ise yabancı bir sözcüktür. Oysa C seçeneğinde, ulus adına getirilerek ulusal adını ürettiği görülmektedir.
11.
Aşağıdakilerden hangisi Türkçenin bilinen ilk yazılı belgesidir?
Doğru Cevap: "A" Çoyr yazıtı
Soru Açıklaması
Doğru cevap A şıkkıdır
12.

Türkiye Türkçesi sadece Türkiye sınırları içerisinde değil, Balkanlarda Orta Doğu'da, Kafkaslarda yazı dili olarak kullanılmaktadır. Türkiye Türkçesinin bu coğrafyada kullanılmasının nedeni aşağıdakilerde hangisi olabilir ?

Doğru Cevap: "D" Türkçenin Osmanlı Devleti'nin resmi dili olmasından
Soru Açıklaması

Türkiye Türkçesinin bu coğrafyada kullanılmasının nedeni, Türkçenin Osmanlı Devleti'nin resmi dili olmasından dolayıdır.

13.

Aşağıdaki seçeneklerden hangisi "alkış ve kargış"ın Türkçedeki bir diğer karşılığıdır? 

Doğru Cevap: "D" Dua ve Beddua 
Soru Açıklaması

Alkış ve Kargışın Türkçedeki bir diğer karşılığı Dua ve Bedduadır. Doğru cevap D'dir. 

14.

İki veya daha fazla sözcükten oluşan, anlatım gücünü artırmak için az çok mantık dışına kayan, gerçek anlamından uzak, ilgi çekici bir anlam yüküne sahip, bazı sözcükleri değişmeyip bazıları değişebilen, toplum tarafından ortaklaşa benimsenen kalıplaşmış söz gruplarına ne denir?

Doğru Cevap: "D" deyim
Soru Açıklaması

Deyim

15.
Aşağıdakilerden hangisi ikileme örneği değildir?
Doğru Cevap: "D" çarpık kırık
Soru Açıklaması
ikilemeler kullanılırken bir çeşit uyaklı yapılar ortaya çıkarılmıştır. Anlatımı güçlendirmek üzere ikileme oluşturulurken ya aynı sesi veren aynı sözcük tekrarlanır ya da sesleri birbirini andıran sözcükler yan yana kullanılır
16.

Aşağıdakilerden hangisi bir ad ya da ad soylu sözcük ve onu izleyen çekim edatının bir araya gelmesi ile oluşan sözcük öbeğidir?

Doğru Cevap: "A" Başına gelenlerden dolayı çok üzgün.
Soru Açıklaması

Bir ad/ad soylu sözcük ve onu izleyen çekim edatının bir araya gelmesi ile oluşan sözcük öbeğidir. “Başına gelenlerden dolayı çok üzgün.” Seçeneğinde –den dolayı edatı kullanılması bu cümleyi edat öbeği yapmıştır.

17.

"Elinde kocaman paketlerle gülümseyerek odaya girdi." cümlesi yapısına göre nasıl bir cümledir?

Doğru Cevap: "E" Basit
Soru Açıklaması

Bu cümlede bütün öbekler tek bir yükleme bağlıdır.

18.

Aşağıdakilerden hangisi yapı ve kuruluş bakımından eksiz ikilemelere örnektir?

Doğru Cevap: "A" deste deste 
Soru Açıklaması

Eksiz olanlar: top top kumaş, deste deste para, çuval çuval un…

19.

Aşağıdakilerden hangisi radyo ve televizyon yayımlarının yaygınlaşmasıyla ortaya çıkan sorunlardan biri değildir?

Doğru Cevap: "E" Türkçe sözcüklere yer verme
Soru Açıklaması

Radyo ve televizyon yayımlarının yaygınlaşması ile söyleyiş bozuklukları, cümle düşüklükleri, yanlış sözcük kullanma, Türkçenin söz varlığında bulunmayan yabancı sözcüklere yer verme, kaba dil ve argo gibi sorunlar ortaya çıkarmıştır. Doğru cevap E'dir.

20.
Aşağıdaki seçeneklerde verilen kavramlardan hangisi biçim bilgisiyle iligili temel bir kavram değildir?
Doğru Cevap: "E" Yapım eki
Soru Açıklaması

Türkçede biçim bilgisi ile ilgili birçok terim kullanılmaktadır. Bu kavramlar kök, gövde, taban, ek ve eklenmedir. Yapım eki, bunlara gelen eklerden biridir. Doğru cevap E'dir.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.