Türk Dili 1
Deneme Final Sınavı 17
1.
"Müzeye gelenlerin baktığı ilk resim, Son Akşam Yemeği'dir." cümlesinin yüklemi aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: "C" Son Akşam Yemeğidir
Soru Açıklaması
Doğru cevap c şıkkıdır
2.
Aşağıdakilerden hangisi yansıma kaynaklı bir ikileme değildir?
Doğru Cevap: "C" eğri büğrü bir sopa
Soru Açıklaması
3.
Aşağıdakilerden hangisi İngilizcenin uluslararası dil olarak kabul görmesinde etken olmuştur?
Doğru Cevap: "D" Siyasetten silahlı kuvvetlere, bilimden ekonomiye değin İngilizce konuşan ülkelerin sağladığı üstünlük.
Soru Açıklaması
20. yüzyılda Amerika Birleşik Devletleri’nin küresel süper güç olmaları siya- setten silahlı kuvvetlere, bilimden ekonomiye değin İngilizce konuşan ülkelerin sağladığı üstünlük, İngilizceyi tartışmasız biçimde uluslararası ortak dil belki de bunun da ötesinde küresel dil hâline getirmiştir. Bu statü özellikle Amerikan geleneklerinin, kültürü ve yaşa- ma biçiminin dünyanın pek çok ülkesinde yayılmasına yol açmıştır.
4.
“Biz onu daha uzun yıllar yaşar diye düşünüyorduk ki, cavlağı çekti” cümlesinde “ölmek” yerine “cavlağı çekmek” ifadesi kullanılmıştır. Cavlağı çekmek ifadesi aşağıdakilerden hangisinin örneği durumundadır?
Doğru Cevap: "C" Argo
Soru Açıklaması

Argo, her yerde ve her zaman kullanılmayan veya kullanılmaması gereken, çoklukla eğitimsiz kişilerin söylediği söz ve kelimelerdir.

5.

Aşağıdakilerden hangisi Türkçe'de yabancı dil etkisiyle kullanılan sözcüklere olumsuz bir örnektir?

Doğru Cevap: "B" Consensus/konsensus
Soru Açıklaması

İlk kez karşılaşılan ve kullanılan aygıtları, ürünleri, kavramları gösteren ya da toplumun kavram dünyasında bulunmayan yeni sözcüklerin dili zenginleştirdiği kabul edilmektedir. Ancak dilimizin söz varlığında karşılığı bulunmasına rağmen tamamen özenti sonucu kullanılan center, consensus, trend vb. sözcükler bu duruma ilişkin olumsuz örneklerdir.

6.

Dillerin doğuşu ile ilgili ciddi bir bilimsel çalışma yapmanın mümkün olmadığı görüşüyle bu konuda ilgili bildirilerin sunulmasını yasaklama kararı alan Paris Dil Bilim Topluluğu hangi yıl kurulmuştur?

Doğru Cevap: "D" 1866
Soru Açıklaması

Dillerin doğuşu ile ilgili ciddi bir bilimsel çalışma yapmanın mümkün olmadığı görüşüyle bu konuda ilgili bildirilerin sunulmasını yasaklama kararı alan Paris Dil Bilim Topluluğu 1866 yılında kurulmuştur. Doğru cevap D'dir.

7.
'Yabancı dille öğretimin yapıldığı derslerde okutulan ders kitapları yabancı dilde olduğu gibi yabancı bilim adamlarınca yazılmış eserlerdir. Bu durumda dersi veren; genellikle kitapta yazılanları öğrenciye aktarmakta, kitabın öğrencilerce anlaşılır olmasını sağlamaktadır. Öğretim yılının sonunda da öğrenciler genellikle derste okunan kitaptaki bilgileri ezberleyerek sınava girmektedir.' Bu ve benzeri olumsuzluklar karşısında çözüm ne olmalıdır?
Doğru Cevap: "D" Yabancı dille öğretim yerine mükemmel bir biçimde yabancı dil öğretimi yapılmalı,öğretim dili ise Türkçe olmalıdır.
Soru Açıklaması
Yabancı dille öğretimin yapıldığı derslerde okutulan ders kitapları yabancı dilde olduğu gibi yabancı bilim adamlarınca yazılmış eserlerdir. Bu durumda dersi veren; genellikle kitapta yazılanları öğrenciye aktarmakta, kitabın öğrencilerce anlaşılır olmasını sağlamaktadır. Oysa özellikle üniversiteler araştırmanın, incelemenin, sorgulamanın yoğun bir biçimde yapıldığı bilim kurumlarıdır. Belki de yüzlerce kaynağa bakılarak yapılması gereken öğretim birkaç kaynakla sınırlı kalmakta, dersler de bu kaynaktaki bilgileri anlatmaya ve anlamaya ayrılan zamanla geçmektedir. Öğretim yılının sonunda da öğrenciler genellikle derste okunan kitaptaki bilgileri ezberleyerek sınava girmektedir. Oysa öğrencilerin de pek çok kaynağı okuyarak, araştırma yaparak, sorgulayarak bilgiyle donanması gerekir. Bu ve benzeri olumsuzluklar karşısında yabancı dille öğretim yerine mükemmel bir biçimde yabancı dil öğretimi yapılmalı, bölümlerde hazırlık sınıfının yanı sıra lisans öğ- retimi süresince mesleki yabancı dil dersi okutulmalı, öğretim dili ise elbette Türkçe olmalıdır.
8.
Günümüzde Türk dilini yayılma alanları ile ilgili olarak aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
Doğru Cevap: "E" Türkçe'nini özel kurslarda dil olarak öğretildiği ülke sayısı bir elin parmaklarını geçmez.
Soru Açıklaması
Türkçe 46 ülkede, özel kurslarla öğretilen bir dil özelliğini taşımaktadır. Bu nedenle yanlış olan seçenek E şıkkıdır.
9.

İş yaşamında Türkçenin karşı karşıya bulunduğu olumsuzluklardan biri değildir?

Doğru Cevap: "E" Yabancı olan adını Türkçesiyle değiştiren kuruluşların ödüllendirilmesi.
Soru Açıklaması

Ancak iş yaşamındaki yabancılaşma yalnızca iş yeri adlarıyla sınırlı değildir. Ürün ad­larında yabancı sözcüklerin tercih edilmesi, kullanım kılavuzlarında Türkçeye yer veril­memesi, alışveriş merkezlerinde yalnızca yabancı müzik çalınması vb. olumsuzluklar dil sorunu olmanın da ötesine geçmekte kültür, ekonomi ve tüketici sorununa dönüşmektedir.

10.

Aşağıdakilerden hangisi temel harflerin üstüne, altına veya yanına konulan yardımcı işaret ya da simgedir?

Doğru Cevap: "B" Ayrıştırıcı işaretler
Soru Açıklaması

Ayrıştırıcı işaretler, temel harflerin üstüne, altına veya yanına konulan yardımcı işaret ya da simgedir.

11.

Aşağıda argo ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

Doğru Cevap: "E" Argo, kelimelerin şekil değiştirmediği, yeni sözcüklerin kullanılmadığı bir dildir.
Soru Açıklaması

Argo, dilin en hareketli ve yaratıcı alanlarından biridir. İnsanın iç ve dış dünyasını yansıtan dil, bazı durumlarda dilin bu hareketli ve yaratıcı yönünü devreye sokar, zaman zaman da örtülü anlatım yollarını tercih eder. Argo; toplumda belli bir sosyal sınıfa mensup olanların, daha çok toplum dışı olarak algılanan ve damgalanmış grupların, toplumun diğer kesimlerinden ayrılmak veya gizlenmek içgüdüsüyle kendilerine sözcük ve deyimlerle oluşturdukları konuşma sistemidir. Genel dilin sözcüklerine bazı özel anlamlar vermek ve özel birtakım sözcükler katmakla oluşan argo, bir çeşit özel dil sayılabilir. Argo, bir gruba ait değildir, toplumdaki herkes yeri gelince argoya başvurabilir. Fakat bazı sosyal grupların kendilerine has argoları da vardır. Mesela öğrenci argosu, balıkçı argosu vb. Argo, bir dil içerisinde sonradan türemiş bir anlatım biçimidir. Yani argo, bir ana dil değil, ana dil içerisinde, o ana dili asıl kaynak olarak kullanmakla beraber başka kaynakları da olan bir dil adasıdır. Sürekli değişen bir dil olan argoda bazen yeni sözcükler, bazen de eskiler şekil değiştirerek ortaya çıkar. Sürekli değişim geçirerek kılıktan kılığa girme, bu dilin canlı bir yapı olduğuna işaret eder. Doğru cevap E seçeneğidir.

12.

Yapı ve Kuruluş Bakımından İkilemeler nasıl sınıflandırılır?

Doğru Cevap: "E" İsimlerden ve fiillerden oluşan ikilemeler
Soru Açıklaması

İkilemeleri, isimlerden ve fiillerden olmak üzere yapı yönüyle ikiye ayırabiliriz.

13.
Yağmurlu bir günde sobanın yanında oturup hayallere dalmak istiyorum. Dürüst mü sahtekar mı anlamak mümkün değil.  Yarın erkenden kalkıp parkta yürüyüş yapmak ister misin? Annem ve babam kız kardeşimi ziyarete gidecekler.

Yukarıda verilen cümlelerden hangisinde bağlama öbeği bulunmaktadır. 

Doğru Cevap: "E" 2 ve 4 
Soru Açıklaması

Bağlama öbeği en az iki eş ögenin bağlaç ile bağlanmasıyla oluşan sözcük öbeğidir.

14.

Saat beş nalburları pencerelerdenMadeni paralar gösteriyorlar,Yalnızlığı soruyorlar, yalnızlık,Bir ovanın düz oluşu gibi bir şey.

Yukarıdaki dörtlük ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Doğru Cevap: "D" Yüklemin yerine göre devrik bir cümle vardır.
Soru Açıklaması

"Saat beş nalburları pencerelerden madeni paralar gösteriyorlar, yalnızlığı soruyorlar"=Yapısına göre sıralı ve anlamına göre olumlu bir cümledir. "Yalnızlık,bir ovanın düz oluşu gibi bir şey"=Yüklemine göre bir ad cümlesidir. Cümlelerin hepsi kurallı (düz) cümlelerdir. Devrik cümle yoktur. Doğru cevap D'dir.

15.
Sözcük köklerinin değişmediği ve sabit köklere çeşitli yapım ekleri getirilerek genellikle sözcüğün kök anlamıyla bir bi­çimde ilişkili olan yeni sözcükler türetilen dil grubu aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: "B" eklemeli dil
Soru Açıklaması

Türkçe, eklemeli diller grubunun en tipik üyesidir. Birkaç küçük ve nedenleri anlaşılabilir ses değişikliği yaşamış sözcük dışında, Türkçede sözcük kökleri değişmez ve sabit köklere çeşitli yapım ekleri getirilerek yeni sözcükler türetilir. Bu aynı kökten türetilen sözcüklerin anlamları genellikle sözcüğün kök anlamıyla bir bi­çimde ilişkili olur.

16.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik sözcük vardır?
Doğru Cevap: "B" Gökyüzünde yıldızlar, avucumda sen varsın.
Soru Açıklaması

Gökyüzünde yıldızlar, avucumda sen varsın. Kalın italik olarak belirtilen sözcük birleşik sözcük örneğidir. Doğru seçenek B'dir.

17.

Aşağıdaki atasözlerinden hangisi yapısı bakımından diğerlerinden farklıdır?

Doğru Cevap: "A" Aman diyene kılıç kalkmaz. 
Soru Açıklaması

Hemen hemen tamamı tek cümleden oluşan atasözleri genellikle iki kısımdan oluşur ve ikinci kısım birinci kısımda ifade edilen fikri ve anlamı kuvvetlendirir. Pek çok atasözünün yapısına dikkat edildiğinde genellikle ortadan ikiye bölünmüş bir cümleyle karşılaşılır. Dolayısıyla A şıkkındaki atasözünün yapısı diğerlerinden farklıdır.  Doğru yanıt A'dır. 

18.
Aşağıdakilerden hangisi, yapı bakımından Türkçenin özelliklerinden sayılamaz?
Doğru Cevap: "C" Sözlü geleneğe bağlı olması.
Soru Açıklaması
19.

Aşağıdakilerden hangisi atasözüdür?

Doğru Cevap: "C" Aman diyene kılıç kalkmaz.
Soru Açıklaması

Atasözleri bir ulusun düşünce ve duygu dünyasında yer alan değerleri ve bu değerlerin yoğurarak oluşturduğu kişiliğini, geleneksel dünya görüşünü içinde barındırırlar. Bu sözler, toplum hayatını yansıtmanın yanında hayatın bütün yönlerini de tahlil eder ve olayların oluş sebeplerine de değinirler. Türk atasözlerinde hayata dair engin bir bilgeliğin anlatımı olan gerçekler ve öğütler dile getirilmektedir. Aman diyene kılıç kalkmaz atasözünde de yiğitlik ifade edilmektedir. Doğru cevap C’ dir.

20.

Aşağıdakilerden hangisi halk arasında kullanılan, 'salgın' anlamına gelen bir ağız ögesidir?

Doğru Cevap: "C" Çor
Soru Açıklaması

Çor sözcüğü halk arasında salgın anlamında kullanılmaktadır. Doğru cevap C'dir.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.