Türk Dili 1
Deneme Final Sınavı 19
1.
Aşağıdakilerden hangisi cümlenin temel ögelerinden biridir?
Doğru Cevap: "A" Özne
Soru Açıklaması
Yeryüzündeki bütün dillerde cümlenin temel ögeleri yüklem ve öznedir (Eker, 2006). Doğru cevap A şıkkıdır
2.

Bir sözcüğü veya kavramı kabul edilenin dışında başka anlamlara gelecek biçimde kullanmaya ne denir?

Doğru Cevap: "A" Mecaz
Soru Açıklaması

Mecaz, bir sözcüğü veya kavramı kabul edilenin dışında başka anlamlara gelecek biçimde kullanma, metafordur. Doğru cevap A'dır.

3.

“Zahide Hanım ne zaman toplantıya gidecekler?” cümlesi aşağıda verilen cümle-yüklem özelliklerinden hangisi ile ilgilidir?

Doğru Cevap: "D" Üçüncü tekil kişi anlatıma saygı katmak için kullanıldığında özne tekil olduğu hâlde yüklem üçüncü çoğul olabilir.
Soru Açıklaması

Üçüncü tekil kişi anlatıma saygı katmak için kullanıldığında özne tekil olduğu hâlde yüklem üçüncü çoğul olabilir.

Zahide Hanım ne zaman toplantıya gidecekler.

Özne-tekil                                      yüklem-çoğul

4.

"Sorularınızı sunum sonuna saklayın." cümlesi hangi anlam özelliğine sahiptir?

Doğru Cevap: "A" Emir
Soru Açıklaması

Cümlede bir emir kipi bulunmaktadır ve yapılması istenen bir eylem ifade edilmektedir.

5.

"akşamki, okuldaki, seninki"

Tamlayan tamlanan sözcük öbeklerinden hangisine örnektir?

Doğru Cevap: "D" Aitlik öbeği
Soru Açıklaması

Tamlayan tamlanan sözcük öbeklerinde önce gelen öge, kendinden sonra gelen ögeyi farklı yönlerden belirtir ya da niteler. Bu örnekler aitlik eki “-ki” ile oluşturulan sözcük öbeğidir. Doğru cevap D seçeneğidir. 

6.

Türkçenin karşı karşıya bulunduğu sorunların çözümü için toplumda öncelikli olarak görev alması gereken kurumlar aşağıdakilerden hangisi olabilir?

Doğru Cevap: "D" Eğitim ve Öğretim Kurumları – Türk Dil Kurumu
Soru Açıklaması

Türkçenin karşı karşıya bulunduğu sorunların çözümü için öncelikle toplumda Türkçe bilincinin yaygınlaştırılması ve dilin öneminin kavratılması gerekmektedir. Eğitim sistemimiz Türkçeyi sevdirecek, benimsetecek nitelikte yeniden düzenlenmelidir. Radyo ve televizyon kuruluşları, basın yayın organları; toplumda Türkçe bilincinin geliştirilmesi, doğru ve güzel Türkçenin yaygınlaştırılması konusunda etkin olabilirler. Doğru yanıt D’dir. 

7.
Aşağıdakilerden hangisinde “-k” eki eylemden ad yapmak için kullanılmıştır?
Doğru Cevap: "E" Delik
Soru Açıklaması
Eylemden ad yapma ekleri, eylem kök ya da gövdelerinden, köken anlamıyla bağlantılı yeni ad gövdeleri yapan ve sayıca en fazla olan eklerdir. “Balak” ve “kabuk” sözcüklerinde kullanılan “-k” eki addan ad yaparken; “birik” ve “gözük” sözcüklerinde ise addan eylem yapma eki olarak kullanılmıştır. E seçeneğindeki “delik” sözcüğünde ise eylem olan “del” sözcüğü “-k” yapım eki alarak ada dönüşmüştür.
8.
Aşağıdakilerden hangisi atasözleriyle ilgili doğru bir ifade değildir?
Doğru Cevap: "B" Konularını daha çok yiğitlik, mertlik, ağırbaşlılık, konukseverlik gibi kavramlardan alır.
Soru Açıklaması
Bilginin ne anlama geldiğini kavramış olduğu için anlama düzeyinde bir sorudur. Doğru cevap B seçeneğidir.
9.

13-15. yüzyıllar arasındaki bu dönem eserlerinde yabancı sözlerden etkilenmeninortalama yüzde kaçtır?

Doğru Cevap: "B" %20
Soru Açıklaması

Bugün yabancı karşılıklarının yaygınlaştığı birçok kavramın Türkçelerinin yaşadığını gördüğümüz 13-15. yüzyıllar arasındaki bu dönem eserlerinde yabancı sözlerden etkilenmenin ortalama %20 olduğu belirlenmiştir.

10.
Aşağıdakilerden hangisi ikilemeye örnek oluşturmaz?
Doğru Cevap: "A" Evet hayır
Soru Açıklaması
Bilginin ne anlama geldiğini kavramak için anlama düzeyinde bir sorudur. Doğru cevap A seçeneğidir.
11.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yoktur?  
Doğru Cevap: "A" Sezdirmeden alıp gitmiş masanın üzerindeki defterimi.  
Soru Açıklaması
12.

Yüklemi cümlenin sonunda bulunmayan cümlelere ne ad verilir?

Doğru Cevap: "E" Devrik cümle
Soru Açıklaması

Yüklemi cümlenin sonunda bulunmayan cümlelere devrik cümle denir. Doğru cevap E'dir.

13.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ses olaylarından “ötümlüleşme” vardır? 
Doğru Cevap: "E" Sevgi yürekten yüreğe konar. 
Soru Açıklaması
14.

Aşağıdakilerden hangisi atasözlerine bir örnektir? 

Doğru Cevap: "E" Aç ne yemez, tok ne demez
Soru Açıklaması

E seçeneği dışındaki örnekler deyimlerden oluşmaktadır. Doğru cevap E'dir. 

15.

Aşağıdakilerden hangisi ilişki ve nezaket sözlerindendir?

Doğru Cevap: "B" Hayrını gör.
Soru Açıklaması

A, C, D, E şıkları atasözlerinden ibaret olup B şıkkı bir ilişki ve nezaket sözü içermektedir. Hayatın her anında yaşanan olaylar için Türkçede ayrı ayrı ilişki sözleri bulunmaktadır: Tıraş olana, yıkanana sıhhatler olsun, bir işle uğraşana kolay gelsin, evle­nenlere bir yastıkta kocayın, çocuğu olana Allah analı babalı büyütsün, Allah dört gözden ayırmasın, çocuğa ad konulduğunda adıyla yaşasın, yolcusunu uğurlayana Allah kavuştur­sun, beklediği kişi geldiğinde veya uzun süredir beklenen bir iş gerçekleştiğinde gözün ay­dın, bir bardak su verene su gibi aziz ol, su verenlerin bol olsun, hastalığından söz ederken karşısındakinin sağlıklı olmasını dilemek için üzerinize afiyet vb. Bunlar gibi, Hayrını gör de yeni alınan bir şey için güle güle kullan anlamında kullanılan bir sözdür. Doğru cevap B’ dir.

16.

"Okulun duvarını bir hayırsever vatandaş yaptıracak." cümlesinde özne hangisidir?

Doğru Cevap: "E" bir hayırsever vatandaş
Soru Açıklaması

Cümlenin öznesi: "bir hayırsever vatandaş"

17.

Aşağıdakilerden hangisinde yüklem birden çok sözcükten oluşmaktadır?

Doğru Cevap: "C" Konu, babasının sık görülen sinirlenmesiydi.
Soru Açıklaması

1. Yüklem tek sözcükten oluşabildiği gibi birden çok sözcükten (sözcük öbeği) de oluşabilir.

Konu, babasının sık görülen sinirlenmesiydi. yüklem Cümlenin yüklemi “babasının nadir görülen sinirlenmesiydi” ek-eylem ile çekimlenmiş belirtili ad tamlaması yapısında bir sözcük öbeğidir.

18.

Kardeşim ve teyzem yarın İstanbul’a gidecekler.

C¸alışkan fakat hırslı bir kişiliği vardı.

Yukarıdaki cümlelerde örneği görülen sözcük öbeği türü aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "D" Bağlama Öbeği
Soru Açıklaması

Bağlama O¨beği

En az iki eş ögenin bağlaç ile bağlanmasıyla oluşan sözcük öbeğidir. Eğer bağlanan ikiden fazla öge varsa bağlaç son iki öge arasına girer. Bağlama öbeği, cümlede ad, sıfat ve zarf görevinde bulunabilirler.

O¨rnek: Kardeşim ve teyzem yarın İstanbul’a gidecekler. C¸alışkan fakat hırslı bir kişiliği vardı.Ne para ne şöhret mutlu etmişti.Zengin mi fakir mi belli değildi.

19.
İkilemeyi oluşturan sözcüklerin başındaki ünsüzlerin benzeşmesiyle ön seste benzerlik sağlanır. Verilen bilgiye göre, aşağıdaki cümlelerden hangisinde ikileme yoktur?
Doğru Cevap: "B" Yemeği ağzını şapırdatmadan ye lütfen!
Soru Açıklaması
B şıkkında "şapırdatmak" kelimesi ikileme olarak kullanılmamıştır. Diğer şıklarda ise ikileme örnekleri vardır bu sebeple doğru cevap B şıkkıdır.
20.

Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde ‘kök’ biriminin herhangi bir özelliğinden bahsedilmektedir?

Doğru Cevap: "E" Sözcük türüne aittirler
Soru Açıklaması

Kökler, kendilerinden daha küçük anlamlı parçalara ayrılamayan, sözlüksel anlam taşıyan ve bir sözcük türüne ait olan biçim birimlerdir.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.