Türk Dili 1
Deneme Final Sınavı 35
1.
Aşağıdakilerden hangisi dilin özelliklerinden değildir?
Doğru Cevap: "C" Dil, kültürden bağımsız kendi başına bir unsurdur.
Soru Açıklaması
2.
"trend" sözcüğünün Türkçe karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: "B" yönelim
Soru Açıklaması
Doğru cevap b şıkkıdır.
3.

Aşağıdakilerden hangisi Türkçe'nin özeliklerinden biri değildir?

Doğru Cevap: "B" Düz bir ünlüyle başlayan sözcüklerde birbirini izleyen ünlüler yuvarlak olur
Soru Açıklaması

Düz bir ünlüyle başlayan sözcüklerde birbirini izleyen ünlüler de düz olur. Doğru cevap B'dir.

4.
Aşağıdakilerden hangisi Türk kültüründe ak/beyaz rengin çağrıştırdığı anlamlardan biri değildir? 
Doğru Cevap: "B" Gizlilik 
Soru Açıklaması
5.

Bir işe koyulmuş birine kolay gelsin diyen konuşmacı hangi anlatım yolunu kullanmıştır?

Doğru Cevap: "E" İlişki sözü
Soru Açıklaması

İlişki Sözleri: İlişki sözleriyle ilgili olarak özetle şunlar söylenebilir: Bu sözler; yüzyıllarca geriye gi­den bir geleneğin yansımaları, bir toplumun kültür hayatının âdeta özünü içinde barındı­ran, insan ilişkilerindeki nezaket ve inceliğin düzeyini gösteren, kalıplaşmış, kullanıldık­larında insanlar arasında bir sıcaklık oluşturan sözlerdir. Türkün medeniyet dünyasında yetişmiş olan bir insan bir yakınını veya herhangi bir insanı yolcu ederken şunları söyler: Güle güle, yolun açık olsun, güle güle git güle güle gel, uğurlar olsun, Allah yolunuzu açık etsin, hayırlı yolculuklar, iyi yolculuklar, selametle, uğurunuz açık olsun, Hızır yoldaşın olsun vb. Olağan hayattaki küçük ya da büyük her­hangi bir değişiklikte bu ve benzeri pek çok kalıp sözü duyar ve yeri gelince kendimiz de kullanırız. Gerek bu ilişki sözleri, gerekse önceki kuşaklardan öğrenip içinde yaşadığımız ve sonraki kuşaklara aktararak onların da hayatlarını biçimlendirecek olan ana dilimizin bütün unsurları, kimliğimizi oluşturan en temel varlık ve zenginliktir. Verilen örnekte de iş üzerinde olan, çalışmakta olanlara yaklaşıldığında kullanılması adet olan bu türden bir söz kullanılmıştır. Doğru cevap E’ dir.

6.

Aşağıdakilerden hangisi sıfat-fiil öbeği içerir?

Doğru Cevap: "A" Herkes gördüğü bu güzellik karşısında büyülenmişti.
Soru Açıklaması

Sıfat-Fiil Öbeği Sıfat-fiil eklerinin eyleme eklenmesiyle oluşan sözcük öbeğidir. Sıfat-fiil öbeği, cümlenin bütün ögelerini oluşturabilir. Örnek: Büyük sınava hazırlanan öğrencileri gördükçe üzülürüm. Yaşanacak güzel günlerimiz var. Herkes gördüğü bu güzellik karşısında büyülenmişti.

7.

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi dilimize yabancı bir dilden girmiş bir sözcük değildir?

Doğru Cevap: "D" Özçekim
Soru Açıklaması

Özçekim kelimesi selfie kelimesinin Türkçe karşılığıdır. Dolayısıyla Türkçe bir kelimedir.

8.

Aşağıdakilerden hangisi atasözleri ve anlatım gücüyle ilgili doğru bir ifadedir?

Doğru Cevap: "E" Bir atasözünün oluşabilmesi için çok uzun zaman geçmesi gerekir.
Soru Açıklaması

Atasözleri ve deyimler anlatıma açıklık kazandıran ve renk katan söz varlığı ögeleridir. Her dilin söz varlığında deyimler vardır. Kimi deyimler belirli dillere özgü olsa da bunların benzerleri başka dillerde de görülebilir. Ancak yeryüzündeki her dilin atasözü yoktur. Bir atasözünün oluşabilmesi için yüzyılların geçmesi gerekmektedir. Başlangıçta bir kişi tarafından söylenen ancak dilin konuşurları tarafından benimsenen, yüzyıllarca tekrarlanarak belirli bir kalıba dökülen atasözleri dillerin yaşını da gösteren söz varlığı ögeleridir.

9.

Aşağıda verilen cümlelerin hangisinde sıfat fiil öbeği bulunmamaktadır? 

Doğru Cevap: "C" Gözlerini devirerek karşısındaki yalancı adama son bir bakış attı. 
Soru Açıklaması

Sıfat-fiil eklerinin eyleme eklenmesiyle oluşan sözcük öbeğidir. Sıfat-fiil öbeği, cümleninbütün ögelerini oluşturabilir.

10.

Türk diliyle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

Doğru Cevap: "C" Türkçe diğer dünya dilleri arasında saf bir dildir.
Soru Açıklaması

Geçmişte Türkçenin yazımı için pek çok abece kullanıldığı görülür. İlk yazılı kaynağımız Orhon Yazıtları’nda kullanılan ve bir bölümü Türk damgalarından gelen harflerden oluşan Göktürk yazısı ulusal abecemizdir. Ancak daha sonra farklı kültür ve inançların etki alanına giren Uygurlarla birlikte başka abeceler de kullanılır olmuştur. Yapı bakımından eklemeli dil olması dolayısıyla Türkçede yeni sözcükler, terimler türetmek çok daha kolaydır. Yalnız yeryüzünde hiçbir dil saf değildir. Doğru cevap C'dir.

11.

Aşağıdakilerden hangisi Türkçenin türetme eğilimini gösteren bir örnektir?

Doğru Cevap: "E" Haklı
Soru Açıklaması

Dünya dillerinin yapı bakımından başlıca bitişken (eklemeli diller), bükünlü (çekimli) diller, yalınlayan diller olmak üzere üçe ayrıldığını hatırlayacaksınız. Bildiğiniz gibi Türk­çe, yapı bakımından sondan eklemeli bir dildir. Söz gelişi Türkçeye Arapçadan gelmiş olan bugün de kullandığımız kitap, kâtip, mektup, mektep aynı kökten türeme ve yazmak eylemiyle ilgili sözcüklerdir. Görüldüğü gibi bu sözcüklerde ek kullanılmamış, sözcükler, seslerin yer değiştirmesiyle veya ses eklenmesiyle yeni kavramları karşılar duruma gelmiş­lerdir. Türkçede yazmak eyleminden yeni sözcükler türetmek gerektiğinde farklı bir yol izlenecek ve ekler kullanılacaktır; yazı, yazıcı, yazar, yazgı, yazım gibi. Hiçbir dilin kök sözcükleri, evrendeki ve insan zihnindeki sonsuz denebilecek kavram, olgu ve durumları tek başına karşılama ve ifade edebîlme yeteneğine sahip değildir. Dille­rin kendilerine ait kök sözcük sayıları da zaten son derece sınırlıdır. Diller bu durumdan kurtulmak, varlık ve oluşları ifade edebîlmek için kendi yapılarına göre yeni yollar geliş­tirmişlerdir. Türkçe gibi eklemeli dillerin geliştirdiği yolların en başta geleni, sözcük köküne değişik yapım ekleri getirerek yeni durum, varlık ve kavramları karşılamaya çalışmaktır. Hakim, hüküm, muhkem, hakem sözcükleri Arapça hkm kökünden türeme sözcüklerdir. Bu sözcüklerde ek kullanılmamış, sözcükler, seslerin yer değiştirmesiyle veya ses eklenmesiyle yeni kavramları karşılar duruma gelmiş­lerdir. Oysa haklı sözcüğünde ekleme yoluyla bir addan sıfat türetilmiştir. Doğru cevap E’ dir.

12.
Bir toplumun söz varlığından aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
Doğru Cevap: "D" Ekonomik gücü
Soru Açıklaması
13.

Aşağıdakilerden hangisi belirtisiz ad tamlamasına örnektir?

Doğru Cevap: "D" Parfüm kokusu
Soru Açıklaması

Belirtisiz ad tamlaması: İlk sözcüğün ek almayıp ikinci sözcüğün iyelik eki –sI almasıyla oluşan ad tamlamasıdır. Bu nedenle yanıt parfüm kokusu olmalıdır.

14.
Aşağıdakilerden hangisi dil sorunları içinde yer almaz?
Doğru Cevap: "D" Cümleyi okuyan veya dinleyen kişilerin cümleden tek anlam çıkarması
Soru Açıklaması
15.

Deyimlerin kavramlarla ilişkilendirildiği düşünülürse aşağıdaki deyimlerden hangisi taşıdığı anlam bakımından diğerlerinden farklıdır? 

Doğru Cevap: "E" dişine mangır değmek 
Soru Açıklaması

Deyimler, kavramlarla ilişkilendirilerek sınıflandırıldığında toplum için hangi kavramındaha meşgul edici olduğu da anlaşılmaktadır. Mesela bir sözlük “acele” kavramıyla ilgili olarak şu deyimleri sıralamıştır: Eli çabuk tutmak, bir çırpıda yapmak, sıcağı sıcağına…, bugünden tezi yok, aceleye gelmek, ayağı üzengide, tez elden, ateş almaya gelmek, yel yeperek yelken kürek, mürekkebi kurumamak, ayağının tozu ile, yangından mal kaçırır gibi, ayağını çabuk tutmak, dün bir bugün iki, başı bacadan aşmadı ya, iki ayağını bir pabuca sokmak, gaza basmak, içi tez, dar yürekli vb. A, B, C ve D seçenekleri acele anlamları taşırken E seçeneği içerisinde organ adı olarak kurulmuş ve para kazanmak anlamına gelmektedir. Doğru yanıt E 

16.

Zamana ve coğrafyaya bağlı olarak tarih, boy farklı­lıkları, komşu dil ve kültürler gibi unsurların etkisiyle ve dilin kendi bünyesinden kaynak­lanan ses değişmelerinin sonucunda oluşan kavram aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "B" Ağız
Soru Açıklaması

Ağızlar; zamana ve coğrafyaya bağlı olarak tarih, boy farklı­lıkları, komşu dil ve kültürler gibi unsurların etkisiyle ve dilin kendi bünyesinden kaynak­lanan ses değişmelerinin sonucunda oluşurlar. Doğru cevap B'dir.

17.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, “o” sözcüğü kişi zamiri görevindedir?

Doğru Cevap: "C" Üniversitedeyken o, benden daha güzeldi.
Soru Açıklaması

Amaç 4

18.
Aşağıdaki sözcüklerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
Doğru Cevap: "B" yanlız
Soru Açıklaması
19.

..... bir dildeki, bir eserdeki sözcüklerin, deyim ve atasözlerinin bütünü.

.....bilim, sanat, spor, meslek dalıyla veya bir konu ile ilgili özel ve belirli bir kavramı karşılayan sözcük.

Yukarıda, boşluktan sonra tanımları verilen kavramlar aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir ?

Doğru Cevap: "D" Söz varlığı-Terim
Soru Açıklaması

Söz varlığı, bir dildeki, bireserdeki sözcüklerin, deyimve atasözlerinin bütünü.Söz dağarcığı, söz hazinesi,kelime serveti gibi adlarla daanılmaktadır.

Terim; bilim, sanat, spor, meslekdalıyla veya bir konu ile ilgili özelve belirli bir kavramı karşılayansözcük

20.
Aşağıda verilen cümlelerin hangisinde yansıma kaynaklı olan bir ikileme kullanılmıştır?
Doğru Cevap: "D" Harıl harıl çalışarak tüm ödevleri zamanında bitirdi.
Soru Açıklaması

Harıl harıl çalışarak tüm ödevleri zamanında bitirdi cümlesindeki harıl harıl yansıma kaynaklı bir ikilemedir. Doğru cevap D'dir.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.