Türk Dili 1
Deneme Final Sınavı 41
1.
Köktürk İbrani Grek Soğut Brahmi

 Yukarıda verilen alfabelerden hangileri inanç sisteminin etkisiyle Türkler tarafından kullanılmış alfabelerden­dir?

Doğru Cevap: "C" II-III-V
Soru Açıklaması

Daha çok Budist Uygurlar tarafından kullanılan ve Budizm’le ilgili eserler yazılan Brahmi alfabesi Hindistan kökenli bir yazı sistemidir. Din dolayısıyla kullanılan alfabelerdendir. Anadolu, Suriye, Balkanlar ve Kırım’ın bazı bölgelerindeki Ortodoks Hristiyan Türkler tarafından kullanılmış olan Grek alfabesi de din dolayısıyla gelen alfabelerdendir. İbrani alfabesi ise, yine inanç sisteminin etkisiyle Türkler tarafından kullanılmış alfabelerdendir. Doğru cevap C seçeneğidir.

2.

Birden çok sözcüğün cümle içinde tek işlevle kullanılacak şekilde bir araya getirilerek belirli kurallar içinde yan yana dizilmesinden oluşan yargısız dil birimlerine ne ad verilir?

Doğru Cevap: "D" Sözcük öbekleri
Soru Açıklaması

Sözcük öbekleri, birden çok sözcüğün cümle içinde tek işlevle kullanılacak şekilde bir araya getirilerek belirli kurallar içinde yan yana dizilmesinden oluşan yargısız dil birim- leridir (Demir- Yılmaz, 2009; Karahan, 2006). Sözcüklerin tek başına yeterli gelmediği durumlarda, anlatılamayan olayı, durumu ya da nesneyi ifade etmeyi kolaylaştırmak, netleştirmek, zenginleştirmek üzere birden fazla sözcüğün bir araya gelerek oluşturduğu yeni yapıdır.Doğru cevap D'dir.

3.

Aşağıdaki kelimelerden hangisinde ünlü türemesi vardır?

Doğru Cevap: "A" biricik
Soru Açıklaması

bir+cik= biricik

4.

Türkçeye, yabancı dillerin etkisi aşağıdaki dillerden hangisiyle başlamaz?

Doğru Cevap: "C" Japonca
Soru Açıklaması

Orhon Yazıtları’nda Çince (totok ‘askerî vali’), Sanskritçe (çıntan ‘sandal ağacı’), Soğdca (ıgar ‘güçlü, kudretli’), Hintçe (makaraç ‘bir unvan veya kişi adı’), Tibetçe (bölün ‘yüksek görevli’) gibi birkaç dilden alınma çok az sayıdaki sözcükle (Tekin, 2010) başlayan etkileşim, daha sonraki dönemlerde çeşitli coğrafyalarda kullanılan Türk yazı dillerinde artmaya başlamıştır.

5.

Yardıma gelecekleri beklerken yavaş hareket etmeyi öğütleyen atasözü ağağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "B" “Bir karga birle kış kelmes”
Soru Açıklaması

“Bir karga birle kış kelmes” atasözü, yardıma gelecekleri beklemek için yavaş hareket etmeyi öğütlerken gü- nümüzde benzeri “bir çiçekle bahar gelmez” biçiminde kullanılmaktadır. Anlamı ise “umut verici küçük bir belirti ile doyurucu sonuca ulaşılmaz” biçimindedir. Doğru cevap B'dir.

6.

Toplumların hayatın akışı içerisinde oluşan bilge yönlerini, kazandıkları deneyimleri, dünyaya bakışlarını, anlatım yeteneklerini yansıtan ve çok uzun süre düşünce dünyasında yaşamaya devam edebi^len kalıplaşmış sözlere ne ad verilir?

Doğru Cevap: "A" Atasözü
Soru Açıklaması

Dillerin söz varlığının önemli ve vazgeçilmez bir unsuru olan atasözleri, toplumların hayatın akışı içerisinde oluşan bilge yönlerini, kazandıkları deneyimleri, dünyaya bakışlarını, anlatım yeteneklerini yansıtan ve çok uzun süre düşünce dünyasında yaşamaya devam edebi^len bir tür kalıplaşmış sözlerdir. Doğru cevap A'dır. 

7.

Aşağıdakilerden hangisi Türkçede ikili çokluk bulunmamasına, bu durumun sayı sıfatlarıyla kurulan tamlamalarla ifade edilmesine karşın Arapçadan ikili çokluk biçimin de alıntılanmasına örnektir?

Doğru Cevap: "C" devleteyn
Soru Açıklaması

Türkçede ikili çokluk bulunmamasına, bu durumun sayı sıfatlarıyla kurulan tamlamalarla ifade edilmesine karşın Arapçadan ikili çokluk biçimin de alıntılanması: iki devlet yerine devleteyn, iki taraf yerine tarafeyn, iki muhterem muhteremeyn vb.

8.
Türkçenin söz dizimi özelliklerini etkileyen yabancı dilden etkilenmeye örnek olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
Doğru Cevap: "D" Eczane Derman
Soru Açıklaması
Türk yazımı yerine yabancı kurallara göre yazma eğilimi de ortaya çıktı: Efendy, Hotel Taxim, Eskidji, Laila, Wishne Bar, Neshe, Kitapchi, Yemish, Kebabchi, Derichi... Bu etkilenme yalnızca sözcük girişiyle sınırlı kalmamakta Türkçe'nin söz dizimi özelliklerini de zorlamaktadır: Divan Otel demek dururken Hotel Divan, Marmara Otel demek varken The Marmara, Derman Eczanesi yerine Eczane Derman demek Türkçe'nin söz dizim özeliklerini hiçe saymaktır.
9.
"Alkış", eski dilde dua; "kargış" ise beddua anlamlarına gelmektedir. Buna göre aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi doğrudur? 1. Ağ sakallı baban yeri uçmağ olsun. 2. Kanatların uçları kırılmasın. 3. Akar iken akmaz olsun. 4. Yerli kara dağların yıkılmasın.
Doğru Cevap: "B" 1. Alkış 2. Alkış3. Kargış4. Alkış
Soru Açıklaması
3. cümle beddua, diğerleri duadır. Dolayısıyla doğru cevap B seçeneğidir.
10.
Aşağıdakilerden hangisi Türkçenin bilim dili olmasının önündeki engellerden biri değildir?
Doğru Cevap: "B" Öğretim üyelerinin türkçe kitaplar ve makaleler yazması
Soru Açıklaması
Akademisyenlerin ve eğitim ile ilgili çalışan kimselerin alanlarında oluşturdukları Türkçe literatür, öğrencilerin öğrenimlerinde faydalı olacaktır.
11.

Bir ad/ad soylu sözcük ve onu izleyen çekim edatının bir araya gelmesi ile oluşan sözcük öbeğine ne ad verilir?

Doğru Cevap: "E" Edat öbeği
Soru Açıklaması

Bir ad/ad soylu sözcük ve onu izleyen çekim edatının bir araya gelmesi ile oluşan sözcük öbeğidir.

O¨rnek: İpince, dal gibi bir çocuktu.Yaşamak için çok güzel bir yer diye düşündü. Bütün gün arabayla şehri gezdi.Her şeyi bilmesine rağmen hiç sesini çıkarmadı.

Doğru cevap E'dir.

12.
"Stres sizi yönetmesin, siz stresi yönetin." Yukarıdaki cümle hangi cümle yapısına örnektir?
Doğru Cevap: "A" Emir cümlesi
Soru Açıklaması

Yukarıdaki cümle emir cümlesi yapısına uygun bir cümledir. Doğru cevap A'dir.

13.
Kişinin konuştuğu dil ile o kişinin dünyayı nasıl algıladığı ve nasıl davrandığı arasında sistemli bir ilişki olduğu görüşü aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: "A" Safir-Whorf varsayımı
Soru Açıklaması
Kişinin konuştuğu dil ile o kişinin dünyayı nasıl algıladığı ve nasıl davrandığı arasında sistemli bir ilişki olduğu görüşü, dil bilimde Safir-Whorf varsayımı olarak anılmaktadır.
14.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi edilgen çatılıdır?
Doğru Cevap: "B" Kütüphanenin rafları yeniden boyandı.
Soru Açıklaması
Doğru cevap B seçeneğidir.
15.
I. Yaşanan söz varlığıyla birlikte tarihsel söz varlığının bütünüyle ortaya konulması. II. Halk ağzındaki sözlerin derlenmesi. III. Yeni kavramları karşılamak üzere sözcük ve terim türetme çalışmalarının yürütülmesi. IV. Anlatım gücünü gösterecek dil bilgisi ve dil bilimi araştırmalarının gerçekleştirilmesi. V. Eğitim düzeyi ile dilin kullanımı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Dillerin değerlendirilmesinde, yukarıdaki ölçütlerin hangileri ele alınmalıdır?
Doğru Cevap: "B" I, II, III, IV
Soru Açıklaması
Doğru cevap b şıkkıdır
16.

Türkçenin bilim dili olarak gelişmesi uğrunda önemli kararlar alınarak uygulama alanına sokulması hangi aşağıdakilerden hangisi ile gerçekleştirilmiştir?

Doğru Cevap: "C" 1933 - Üniversite Reformu
Soru Açıklaması

Cumhuriyet Dönemi’nde yapılan üniversite reformu (1933) ile Türkçenin bilim dili olarak gelişmesi uğrunda önemli kararlar uygulama alanına sokulmuştur. Bu nedenle doğru cevap C'dir.

17.

Anlatıma açıklık kazandıran ve renk katan söz varlığı ögelere ne ad verilir?

Doğru Cevap: "B" Deyim
Soru Açıklaması

Deyimler anlatıma açıklık kazandıran ve renk katan söz varlığı ögeleridir. Her dilin söz varlığında deyimler vardır. Kimi deyimler belirli dillere özgü olsa da bunların benzerleri başka dillerde de görülebilir. Doğru cevap B'dir. 

18.
I. Öğretim üyelerinin Türkçe ders malzemesi sağlama zorunluluğu. II. Öğretim üyelerinin Türkçe kitaplar, makaleler yazması. III. Bilimin Türkçe yapılması. IV. Yabancı uyruklu öğretim üyelerinin üç yıl içinde Türkçeyi öğrenme zorunluluğu. Yukarıdakilerden hangileri, 1933 yılında yapılan üniversite reformunda alınan kararlardır?
Doğru Cevap: "E" I, II, III, IV
Soru Açıklaması
Doğru cevap e şıkkıdır.
19.

Türk Dil Kurumunun 2011 yılında yayımladığı on birinci baskı Türkçe Sözlük’te madde başı ve madde içitoplam kaç adet sözcük bulunmaktadır?

Doğru Cevap: "C" 92.292
Soru Açıklaması

Türk Dil Kurumunun 2011 yılında yayımladığı on birinci baskı Türkçe Sözlük’te madde başı ve madde içitoplam 92.292 sözcük bulunmaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

20.
Aşağıdakilerden hangisi anlatım gücünü artırmak, anlamı pekiştirmek, kavramı zenginleştirmek amacıyla aynı ya da benzer sözcüklerin tekrar edilmesine verilen addır?
Doğru Cevap: "A" İkileme
Soru Açıklaması
İkileme anlatım gücünü artırmak, anlamı pekiştirmek, kavramı zenginleştirmek amacıyla aynı sözcüğün tekrar edilmesi veya anlamları birbirine yakın veya karşıt olan ya da sesleri birbirini andıran iki sözcüğün yan yana kullanılmasıdır.
TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.