‘Öğretmenim, düşünce, evim, eğlence’ sözcüklerinin ne tür ek aldıkları sırayla aşağıdaki şıkların hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Verilen sözcüklerin aldığı ekleri sırayla çekim, yapım, çekim ve yapım eki olarak sıralanmaktadır.
Aşağıdakilerden hangisi tamlayan-tamlanan ilişkisi bulunmayan sözcük öbeklerinden “birleşik eylem öbeği” grubuna girer?
“Gidedur” birleşik eylem öbeğidir. Doğru cevap B’dir.
Diller arasındaki etkileşim düşünüldüğünde aşağıda ifadelerden hangisi doğrudur?
Toplumların bir kültür alanına girmeleri, bir inancı benimsemeleri yazının da değişmesini, farklı yazıların benimsenmesini sağlayabilmektedir. Toplumlar arasındaki etkileşimin izleri söz varlığında ve yazıda kendisini en açık bir biçimde göstermektedir. Yeryüzünde hiçbir dil saf değildir. İnsanoğlunun yaşadığı bu toplumsal etkileşimler ve değişimler sayesinde diller de başka dillerden etkilenmiştir. Dillerin bu etkileşimleri tarihsel gelişimleri içerisinde değişimler yaşamalarını sağlarken dillerin bazı özelliklerinin belirginleşmesine, söz varlığının gelişmesine de katkıda bulunmuştur. Bütün bu gelişmeler dillerin birbirinden farklılaşmasına ama kurdukları ilişkiler sonucu da etkileşimlerine yardımcı olmuştur. Bu durumda, doğru cevap A’ dır.
Türkçe'nin yapı bakımından eklemeli olması aşağıdakilerden hangisine katkı sağlamıştır?
Yapı bakımından eklemeli dil olması dolayısıyla Türkçede yeni sözcükler, terimler tü- retmek çok daha kolaydır. Hiç kuşkusuz bu özellik, yalnız Türkçe için değil yapı bakımından aynı özelliğe sahip diğer diller için de geçerlidir. Yapım eklerinin sayıca çok ve işlevsel olduğu dillerde bu özellik daha güçlü iken daha az sayıda yapım ekine sahip olan dillerde ekler yoluyla türetilen sözcükler daha sınırlı sayıdadır. Doğru cevap D'dir.
Birleşik sözler ve deyimler ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Birleşik sözlerin bir kısmı bitişik yazılır, deyimler ise kesinlikle bitişik yazılmaz. Birleşik sözcüğü oluşturan iki sözcük de değiştirilemezken deyimi oluşturan sözcüklerden biri bazen değiştirilebilir. Deyimler derin anlama sahip yapılar iken birleşik sözcüklerin böyle bir özelliği yoktur. Bu iki yapı, anlam bakımından birbirinden tamamen farklıdır. Birleşik sözcüğü oluşturan iki sözcük arasında başka hiçbir ek giremezken deyimde girebilir. Aynı durum ek için de geçerlidir. Örneğin “göze almak” deyiminde “Göze mi almış?” kullanımında deyimin iki sözcüğü arasına soru edatı getirilmiştir.
I. Orhon Yazıtları'nda kullanılan dil son derece gelişmiştir.
II. Kurallı bir dil bilgisinin varlığı dikkati çeker.
III. Üslup son derece akıcı ve sürükleyicidir.
IV. Türk edebiyatında hitabet türünün ilk örneğidir.
Yukarıda Orhon Yazıtları ile ilgili verilen bilgilerden hangisi/hangileri doğrudur?
Türk yazı dili, İkinci Göktürk Kağanlığı Dönemi’nde VIII. yüzyılın ilk yarısında dikilenOrhon Yazıtları ile başlar. Ancak bu yazıtlarda kullanılan dil son derece gelişmiştir, işlektir. Henüz yazı dili niteliğini kazanmış, yeni yazı dili olmuş bir dil gibi değildir. Kurallıbir dil bilgisinin varlığı dikkati çeker. Sözcüklerin gerçek anlamlarının yanı sıra mecazanlamları da gelişmiştir. Orhon Yazıtları’nda deyimler, atasözü niteliğini kazanmış sözkalıpları vardır. Bir dilde deyim ve atasözlerinin oluşabilmesi için yüzlerce yılın geçmesigerekmektedir. Üslup son derece akıcı ve sürükleyicidir. Türk edebiyatında hitabet türünün ilk örneği olmasına karşın son derece etkileyici bir anlatım söz konusudur. Bütün buözellikler, Türk dilinin tarihinin çok daha öncelere, tarihin karanlık dönemlerine kadaruzandığını gösteren kanıtlardır. Doğru cevap E seçeneğidir.
Aşağıdaki ikilemelerden hangisi kuruluş bakımından diğerlerinden farklıdır?
A, C, D ve E şıklarındaki ikilemeler çeşitli ekler alarak kurulmuştur. B şıkkındaki ikileme ise yansıma kaynaklıdır. Doğru cevap B'dir.
Türk Dil Kurumu tarafından 2011 yılında yayımlanan on birinci baskı Türkçe Sözlüğe göre en çok sözcük alıntısı yapılan dil hangisidir?
Türk Dil Kurumu tarafından 2011 yılında yayımlanan on birinci baskı Türkçe Sözlüğe göre en çok sözcük alıntısı yapılan dil Arapça'dır. Doğru cevap C'dir.
Türkçe yazılı metinlerde deyim kullanımını ilk olarak hangi metinlerde görüyoruz?
Türkçe, köklü ve zengin bir dildir. Bir dilin köklü bir tarihe sahip olması, bir anlamda deyim varlığının da zenginleşmesi demektir. Çünkü deyim oluşması, biraz da zamanla ilgili bir durumdur. Türkçe, bugünkü bilgilerimizle ilk yazılı metinler olarak adlandırdığımız Orhun Yazıtları’nda çok yüksek bir anlatım gücüne sahiptir.
Tanzimat Fermanı ile birlikte Batı’ya yöneliş, Türkçenin söz varlığında hangi dilin etkisini başlatmıştır?
Tanzimat Fermanı ile birlikte Batı’ya yöneliş, Türkçenin söz varlığında bu kez de Fransızcanın etkisini başlatmıştır. Doğru cevap B'dir.
Toplumda belli bir sosyal sınıfa mensup olanların, daha çok toplum dışı olarak algılanan ve damgalanmış grupların, toplumun diğer kesimlerinden ayrılmak veya gizlenmek içgüdüsüyle kendilerine sözcük ve deyimlerle oluşturdukları konuşma sistemine ne denir?
Argo; toplumda belli bir sosyal sınıfa mensup olanların, daha çok toplum dışı olarakalgılanan ve damgalanmış grupların, toplumun diğer kesimlerinden ayrılmak veya gizlenmek içgüdüsüyle kendilerine sözcük ve deyimlerle oluşturdukları konuşma sistemidir. Doğru cevap D'dir.
Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde telgrafik konuşma örneği yer almaktadır?
Telgrafik konuşma çocuğun dil ediniminde 2 yaş civarında, iki sözcükten oluşan cümlelerle konuşmasına verilen addır. “Anne gel!” diyen çocuk telgrafik konuşmuş olur.8
"Sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yer" atasözü hangi konuda öğüt vermektedir?
Yüzlerce yıllık gözlem ve deneyimler sonucunda günümüze ulaşan "Sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yer" gibi atasözlerimiz toplumsal yaşayış ve insan ilişkileri için öğütler vermektedir. Doğru cevap E'dir.
Aşağıdakilerden hangisi bağlama öbeğidir?
Bağlama Öbeği En az iki eş ögenin bağlaç ile bağlanmasıyla oluşan sözcük öbeğidir. Eğer bağlanan ikiden fazla öge varsa bağlaç son iki öge arasına girer. Bağlama öbeği, cümlede ad, sıfat ve zarf görevinde bulunabilirler. Örnek: Kardeşim ve teyzem yarın İstanbul’a gidecekler. Çalışkan fakat hırslı bir kişiliği vardı. Ne para ne şöhret mutlu etmişti. Zengin mi fakir mi belli değildi
Türkçe'deki anlamı değişmeden önceki halleriyle atasözlerinin yer aldığı eser aşağıdakilerden hangisidir?
Türkçede yaklaşık 4.500 atasözü bulunmaktadır. Bu atasözlerinden kimileri küçük ses farklılıkları dışında yüzyıllardır değişmeden günümüze gelirken kimilerinde az çok sözcük değişmeleri yaşanmıştır. Atasözlerinin değişmeden önceki hallerinin içeren eser, Kaşgarlı Mahmut'un Divanü Lügati’t-Türk isimli eseridir.
Türkçenin ilk yazılı izlerine hangi tarihte rastlanır?
MÖ 4000
Mecaz