Aşağıdakilerden hangisi bir atasözünün oluşup yaygınlaşması için gerekli olan koşullardan biri değildir ?
İlk dört seçenek atasözlerinin yaygınlaşma nedenlerinden olup son şıkta yanlış bir koşul öne sürülmüştür. Doğru yanıt 'E'
Aşağıdakilerden hangisi geçişli bir eylemdir?
İç- nesne alabildiğinden geçişli bir eylemdir. Doğru cevap A'dır.
Aşağıdaki sözcüklerden hangisi kopyalama yoluyla oluşmamıştır?
GenelleşmeBaşlangıçta kişi adı, marka adı vb. özel ad olan sözcükler genelleşerek belirli bir türüngenel adı hâline gelebilir. Türkçede jilet (tıraş bıçağı yapımcısı İngiliz Gilette’in adından),neskafe (tescilli Nescafé ürün adından) sanayağı (marka adından), selpak (marka adından), vimlemek (marka adından) gibi özel adlar bu yolla dilin söz varlığına girmiş, ancakbu tür sözcüklerin bir bölümüne Türkçe Sözlük’te çeşitli nedenlerle yer verilmemiştir.KopyalamaYukarıdaki yolların dışında, dilin söz varlığını geliştirmenin bir başka yolu da kopyalamadır. Bütün diller şu ya da bu ölçüde başka dillerden kopyalama yapmışlardır. Ödünçlemenin yönü; zaman, dilin aracı olduğu kültür ve uygarlığın siyasî, askerî, ekonomik vb.durumuna göre değişebilmektedir. Kopyalamalar kaynak dilden ya doğrudan ya da aracıdiller aracılığıyla yapılmaktadır. Örneğin ahtapot, körfez, demet Rumcadan; futbol, egzoz,damper İngilizceden, derya, arzu, müjgân Farsçadan; mokasen, domates, patates Amerikan yerlilerinin dillerinden dolaylı olarak ödünçlenmiştir.Bir dünya dili olan İngilizce yüzyıllar boyunca Fransızca ve dolaylı olarak Latinceninetkisinde kalmasına, pek çok dilden on binlerce sözcük almasına karşılık, bugün Fransızcada dâhil olmak üzere, bütün dünyaya sözcük ‘ihraç’ etmekte; karma diller yaratmaktadır.‘Amerikanizm’, Türkçe dâhil hemen hemen bütün dünya dillerini derinden etkilemektedir.
Hangi sözcüğün ilk hecesinin kısa veya uzun söylenmesi anlatım farklılığını ortaya çıkarır?
Varis, toplardamar genişlemesi; vâris ise kalıtçı anlamındadır. Doğru cevap C'dir.
Tamlayan-Tamlanan İlişkisi Bulunan Sözcük Öbekleri göz önüne alındığında aşağıdaki sözcük öbeklerinden hangisi yapı bakımından diğerlerinden farklıdır?
Tamlayan tamlanan sözcük öbeklerinde önce gelen öge, kendinden sonra gelen ögeyifarklı yönlerden belirtir ya da niteler.
Takısız ad tamlaması ad + ad : demir kapıSıfat tamlaması sıfat + ad : büyük okul, bir adam birkaç ev, anlamsız söz
Doğru yanıt B
Türkiye Türkçesi'nin balkanlarda ve yazı, edebiyat, yayın kısmen de öğretim dili olarak kullanılmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Türk yazı dilleri içerisinde en fazla konuşura sahip Türkiye Türkçesi, yalnızca Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde değil Balkanlar’da, Orta Doğu’da, Kafkaslar’da yazı dili olarak kullanılmaktadır. Türkiye Türkçesinin bu coğrafyalarda yazı, edebiyat, yayın kısmen de öğretim dili olarak kullanılmasının nedeni Türkçenin Osmanlı Devleti’nin resmî dili olmasından kaynaklanmaktadır.
Aşağıdakilerden hangisi yapım ekleri kullanılarak türetilmiş Türkçe kelimelerden biri değildir?
Verilen seçenekler arasında "ağaç" sözcüğü herhangi bir ekle türetilmemiş basit bir kelimedir. Doğru cevap A'dır.
Yukarıda verilen cümlelerin hangisinde yüklem emir kipiyle çekilmiştir?
“Şu okul bir bitse” cümlesi dilek cümlesidir. “Bu sınavı kazanmalısın” cümlesi gereklilik cümlesidir. Doğru cevap E seçeneğidir.
Aşağıdakilerden hangisi ikilemelerin özelliklerinden değildir?
Türkçe’de bütün sözcük türlerinden ikileme yapmak mümkündür. Özel adlardan kurulan ikileme sayısı fazla değildir: Çinden Maçine, Hanyayı Konyayı gibi birkaç örneği görülür. Cins adlarından pek çok ikileme kurulmaktadır: öbek öbek, sıra sıra, dizi dizi, dağ taş, yol yolak vb. Zamirler de ikileme kuruluşunda yer alırlar: O bu, bu şu, sen sen vb. Ünlemlerden de ikilemeler kurulur: Hay hay, hele hele vb. Fiiller de değişik çekimli biçimleriyle ikilemeler içerisinde yer alırlar: Olur olmaz, oldu olacak, düştü düşeli, geldi geleli, buyur buyur vb.
Aşağıdakilerden hangisi ünlemler ile kurulan ikilemelere örnektir?
hay hay
“S¸imden gerü divanda, derga^hta, barga^hta, çarşıda ve bazarda Türkçeden başka dil konuşulmaya” diyerek ferman çıkaran devlet büyüğü kimdir?
Geçmişte Türkçeye karşı kayıtsızlığın, duyarsızlığın yaşandığı bir dönemde Karamanoğlu Mehmet Bey, “S¸imden gerü divanda, derga^hta, barga^hta, çarşıda ve bazarda Türkçeden başka dil konuşulmaya” diyerek ferman çıkarmıştır. Doğru seçenek E'dir.
Türkçe sözlüğe göre Türkçenin en fazla alıntı yaptığı dil hangisidir?
Türk Dil Kurumu tarafından 2011 yılında yayımlanan on birinci baskı Türkçe Sözlük’teki bu türden alıntı sözcüklerin dillere göre sayıları şöyledir: Arapça 6.512, Fransızca 5.537, Farsça 1.375, İtalyanca 606, İngilizce 513, Rumca 447. Doğru cevap D’dir.
Duydum ki İstanbul’ a gitmişsin.
Yukarıdaki tümcede görülen yabancı unsur, Türkçenin hangi dilbilgisi kuralına aykırıdır?
Aslında her dilde alıntı sözler bulunur ancak dil bilgisi ögeleri, kuralları kolay kolay bir dilden bir başka dile geçmez. Osmanlı Türkçesi olarak adlandırdığımız Türkçenin 16. yüzyıldan 20. yüzyılın başlarına kadar olan döneminde Arapça, Farsça dil bilgisi kuralları ve ögeleri de dilin yapısına etki etmeye başlamıştır. Bunlardan biri de, yan cümlenin önce, asıl cümlenin sonra geldiği Türkçenin söz dizimi kuralına aykırı olarak, asıl cümlenin önce yan cümlenin sonra geldiği ki’li birleşik cümlenin yaygınlaşması olmuştur. Bu yapıdaki cümleler, özellikle düzyazıda satırlarca sürüp giden ifadelerin anlaşılmasını güçleştirmiştir. Doğru cevap E' dir.
Orhon Yazıtlarının söz varlığında az sayıda yabancı dilden geçme alıntı sözler vardır. Aşağıdaki dillerden hangisinden alınma sözcüklere Orhon Yazıtları’nda rastlanır?
Orhon Yazıtları’nda Çince (totok ‘askerî vali’), Sanskritçe (çıntan ‘sandal ağacı’), Soğdca (ıgar ‘güçlü, kudretli’), Hintçe (makaraç ‘bir unvan veya kişi adı’), Tibetçe (bölün ‘yüksek görevli’) gibi birkaç dilden alınma çok az sayıdaki sözcükle (Tekin, 2010) başlayan etkileşim, daha sonraki dönemlerde çeşitli coğrafyalarda kullanılan Türk yazı dillerinde artmaya başlamıştır.