Türk Dili 1
Deneme Final Sınavı 6
1.

Yakutça aşağıdaki ülkelerden hangisinde kullanılmaktadır?

Doğru Cevap: "B" Rusya
Soru Açıklaması

Yakutça Rusya'da kullanılmaktadır. Doğru cevap B'dir.

2.

Yüklemin türüne göre cümleler nasıl sınıflandırılmaktadır?

Doğru Cevap: "D" Eylem ve ad
Soru Açıklaması

Cümleler yüklem türüne göre eylem ve ad cümleleri olarak adlandırılır.

3.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylemle yapılan birleşik eylem bulunmaktadır?
Doğru Cevap: "E" Duydukları karşısında sokağın ortasında kalakaldı. 
Soru Açıklaması

Eylemle yapılan birleşik eylemler: “eylem+ zarf-eylem + yardımcı eylem” şeklindeoluşturulan birleşik eylemlerdir. “bil-, ver-, gel-, gör-, kal-, dur-, yaz-, koy-”yardımcı eylemleri ile oluşturulan birleşik eylemlerde eylem ile yardımcı eylemarasına “ –A, -I , -U” bazen de “-ıp /-ip” zarf-eylemleri girer.Örnek: Duydukları karşısında sokağın ortasında öylece kalakaldı. Okulların tatil olduğunu ancak gün sonunda öğrenebilmişti. Ailede yıllardır süregelen kavgaların bitmesi için çok uğraştı.

A, B, C ve D seçeneklerinde adla yapılan birleşik eylem, E seçeneğinde eylemle yapılan birleşik eylem vardır. Doğru yanıt E 

4.

Aşağıda verilen cümlelerin hangisi deyime örnek olarak verilebilir?

Doğru Cevap: "A" Elini çabuk tutarsan bizimle gelebilirsin.
Soru Açıklaması

Elini çabuk tutmak deyimi acele etmek anlamında kullanılmıştır. Doğru cevap A'dır.

5.

"(I) Niyetiniz açık olduğu halde hiçbir şey olmuyorsa bir sebepten ötürüdür. (II) İç dünyanızda bir yolculuğa çıkmanız gerekiyor diyor uzmanlar.(III) Bilinçaltınız bir bilgisayar gibidir.(IV) Sürekli tekrarlanan cümleler ya da düşünceler yaşanılan anı oluşturur ki bu durumda hayatımıza yön vermek elimizde demektir. (V) Olumlu anları hayal edin ve herşeyin nasıl değiştiğini görün."

Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangisi sıralı bileşik cümledir?

Doğru Cevap: "E" V
Soru Açıklaması

I. cümle şartlı bileşik cümle, II. cümle içiçe bağlı cümle III. cümle basit cümle ve IV. cümle ki'li Birleşik Cümle V. cümledeki 've' bağlacı bağlı bir cümle yapmada kullanılmıştır bu yüzden Doğru seçenek E şıkkıdır.

6.
Aşağıdaki hangi dil, Türkçeye giren alıntı sözcüklerde çok etkili olmamıştır?
Doğru Cevap: "C" Çince
Soru Açıklaması
Seçenekler incelendiğinde Osmanlı döneminde Arapça ve Farsça, Tanzimat ve Cumhuriyet dönemlerinde ise Fransızca ve İngilizcenin Türkçeye birçok alıntı sözcük verdiği görülür. Seçenekler arasında Çince ise en az alıntı sözcük veren dildir
7.

Aşağıdakilerden hangisi yazım sözcüğünün eş anlamlısıdır?

Doğru Cevap: "A" imla
Soru Açıklaması

Yazım, imla olarak da adlandırılan ve bir dilin belli kurallarla yazıya geçirilmesi;söz varlığının yürürlükte olan ses, biçim, köken bakımından kurallara uygun olarak yazılması, noktalama işaretlerinin yerli yerinde kullanılması olarak tanımlanan dil bilgisi terimidir. Yazım kuralları ve sözlerin, özel adların, kısaltmaların bu kurallara göre yazılmış biçimleri, abece sıralamasına göre yazımkılavuzunda yer alır.

8.

Radyo ve televizyon yayımlarının yaygınlaşması, dinleme ve izleme oranlarının yükselmesi Türkçe açısından hangi yeni sorunları oluşturmuştur?

Doğru Cevap: "B" Konuşma bozuklukları
Soru Açıklaması

Radyo ve televizyon yayımlarının yaygınlaşması, dinleme ve izleme oranlarının yükselmesi Türkçe açısından olumlu ve yararlı bir gelişme olması gerekirken yeni sorunlar ortaya çıkarmıştır. Söyleyiş bozuklukları, cümle düşüklükleri, yanlış sözcük kullanma, Türkçenin söz varlığında bulunmayan yabancı sözcüklere yer verme, kaba dil ve argo gibi olumsuzluklar radyo ve televizyon yayınlarında sınırsızca yapılınca bu yanlışlar toplumun, özellikle de genç kuşakların diline yerleşmiştir. Yayımcılığın kısır bir söz varlığıyla yapılması ise bir başka sorundur. Doğru cevap B'dir.

9.

"Osmanlı Türkçesi olarak adlandırdığımız Türkçenin 16. yüzyıldan 20. yüzyılın başlarına kadar olan döneminde ............... ve ............... dil bilgisi kuralları ve ögeleri de dilin yapısına etki etmeye başlamıştır.  Kitaplar yerine kütüb, şairler yerine şuara, yetimler yerine eytam, memurlar yerine memurin, şahlar yerine şahan bu etkilenmenin örnekleri arasında gösterilebilir."

Metinde boş bırakılan yerlere hangi dil eşleşmesi yazılmalıdır?

Doğru Cevap: "B" Arapça - Farsça
Soru Açıklaması

Osmanlı Türkçesi olarak adlandırdığımız Türkçenin 16. yüzyıldan 20. yüzyılın başlarına kadar olan döneminde Arapça, Farsça dil bilgisi kuralları ve ögeleri de dilin yapısına etki etmeye başlamıştır.Alıntı sözcüklerin çokluklarının Türkçedeki çokluk ekiyle değil Arapçadaki, Farsçadakiözgün çokluk biçimleriyle kullanılması: kitaplar yerine kütüb, şairler yerine şuara, yetimler yerine eytam, memurlar yerine memurin, şahlar yerine şahan, mürgler yerine mürgân ‘kuşlar’, bendeler yerine bendegân ‘köleler’ gibi...

10.

Aşağıdakilerden hangisi sosyal medyada karşılaşılan kural dışı yazışma biçimlerinden biri değildir?

Doğru Cevap: "B" Sınırlı sayıda sözcüklerle konuşmak
Soru Açıklaması

Sınırlı sayıda harfin kullanılabildiği ortamlarda sözcüklerde ünlü harfleri yazmadan yalnızca ünsüzlerle yazışma, büyük harf ile ilgili kurallara aykırılık, sözcüklerin yazımında özensizlik, noktalama işaretlerine uymama gibi olumsuzluklar dikkat çekmektedir. Kişiler sosyal medyada sınırlı sayıda karakter ve sözcükle konuşmak zorunda kalsalar da bu, dille ilgili bir sorun değildir. Doğru cevap B'dir.

11.

Tükçe dilinini konuşanlar dili konuşmada bazı sorunlarla karşılaşmaktadırlar. Aşağıdakilerden hangisi bu sorunun nedeni olarak belirtilmektedir? 

Doğru Cevap: "C" Dil konuşurların yetersizliği 
Soru Açıklaması

Konuşurların yetersizliği yüzünden dillerini gereği gibi kullanamamaları dilin değil konuşurların sorunudur. Yetersiz eğitim almış olan, ana diline özen göstermeyen konuşurun yetersizliği dilden kaynaklanan bir sorun değildir. Doğru yanıt C'dir. 

12.
Aşağıdakilerin hangisi sıfat tamlaması değildir?
Doğru Cevap: "D" Çocuk güzel
Soru Açıklaması
Sözcük yer değiştirirse sıfat tamlaması olmaz ad cümlesi olur
13.

Bir gözlem ve tecrübenin sonucunda ortaya çıkmış ve zamanla herkesçe benimsenmiş bir yargıyı dile getiren, yaşanmış birtakım olaylardan, sonraki kuşakların ders almasını sağlamaya çalışan kalıplaşmış ifadelere ne ad verilir? 

Doğru Cevap: "D" atasözü
Soru Açıklaması

Atasözü: bir gözlem ve tecrübenin sonucunda ortaya çıkmış ve zamanla herkesçe benimsenmiş bir yargıyı dile getirir. Yaşanmış birtakım olaylardan, sonraki kuşakların ders almasını sağlamaya çalışır, bir öğüt verir. Atasözleri de deyimler gibi kalıplaşmış ifadelerdir. 

Doğru yanıt D 

14.

Bir dilin kollarından birinin yani bir lehçesinin bir ülke ya da bölge içerisinde küçük ses farklılıklarıyla birbirinden ayrılan kollarına ağız denir.

Aşağıdakilerden hangisi halk ağzından yazı diline aktarılan sözcüklere örnek olarak verilemez?

Doğru Cevap: "E" süt
Soru Açıklaması

Türk Dil Kurumu tarafından yayınlanan Türkçe Sözlük’te (hlk) kısaltmasıyla verilen bütün sözcükler halk ağzından yazı diline aktarılmış sözcüklerdir ki bunların sayısı bin- lerle ifade edilmektedir. Konuyla ilgili bir çalışmada halk ağzından yazı diline aktarılan sözcüklere örnek olmak üzere verilen sözcüklerden bazıları şunlardır: ağartı, alaz, algın, alkarısı, çor, delecek, dolukmak, göbelek vb. Doğru cevap E'dir.

15.
Aşağıdakilerden hangisi atasözlerinin özelliklerinden biri değildir?
Doğru Cevap: "E" Atasözlerini meydana getiren sözler mastarla bitirilir.
Soru Açıklaması
Hemen hemen tamamı tek cümleden olusan atasözleri genellikle iki kısımdan oluşur ve ikinci kısım birinci kısımda ifade edilen fikri ve anlamı kuvvetlendirir. Atasözlerinin değil, Türkçedeki deyimlerin büyük bir kısmı mastarla biter.
16.
"Okçuluk" sözcüğüyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? I. Büyük ünlü uyumu vardır. II. Küçük ünlü uyumu vardır. III. Yapım eklerinden türetilmiştir. IV. Çekim eki almıştır. V. İyelik eki almıştır.
Doğru Cevap: "E" I, II, III
Soru Açıklaması
İlkeden yola çıkarak genele varma olduğundan analiz düzeyindedir.
17.

Bir Türkçe dersi öğretmeni ikilemeler konusunun işlendiği ders sonrasında öğrencilerine "Size harıl harıl çalışıp yapacağınız ödev mödev vermiyorum, top top kağıt kullanarak yapacağınız dönem ödevi de istemiyorum, uslu uslu oturup dersi dinleyin yoksa sınavlarda Hanyayı Konyayı görürsünüz!" diyerek dersini tamamlamıştır. Öğretmenin bu ifadesinde kullandığı ikilemeler hangi özelliği taşıyan bir örnek bulundurmaz? 

Doğru Cevap: "B" Değişik çekimli fiillerden kurulanlar 
Soru Açıklaması

Yansıma kaynaklı olanlar; harıl harıl 

Eksiz olanlar; top top 

Çeşitli ekler alarak kurulanlar; ödev mödev, uslu uslu

Özel adlardan kurulanlar; Hanyayı Konyayı 

Örnekleri vardır. Doğru yanıt B'dir. 

18.

Aşağıdaki atasözlerinden hangisi akrabalık ile ilgilidir?

Doğru Cevap: "C" Hısım akraba ile ye iç alışveriş yapma.
Soru Açıklaması

‘Hısım akraba ile ye iç alışveriş yapma’ atasözü akrabalık ile ilgilidir. Doğru cevap C'dir.

19.

Aşağıdakilerden hangisi marka adı iken tür adı özelliği kazanan sözcüklere örnektir?

Doğru Cevap: "B" selpak
Soru Açıklaması

Marka adı iken tür adı özelliği kazanan ve giderek sözcükleşme eğilimi gösteren örnekler bulunmaktadır. Bunların bir bölümü türünün ilk örneği olması, bir bölümü de yürütülen yaygın tanıtım çalışmaları nedenleriyle marka ad iken tür adı durumuna gelmiştir. Kâğıt mendil demek yerine bilinen bir marka adının kullanılması, Türkçesi hazır kahve olan tür için marka adı söylenmesi, çamaşır suyu asıl karşılığı iken marka adıyla istenmesi günümüzdeki örneklerden yalnızca birkaçıdır.

20.
I Toplumun konuştuğu dilin sözcüklerini II Hazır söz kalıplarını III Deyimlerini IV Ses uyumlarını V Dilin işlevselliğiniDilin söz varlığı yukarıdakilerden hangilerini kapsamaktadır?
Doğru Cevap: "A" I-II-III
Soru Açıklaması

Söz varlığı yalnızca bir sözcük dizisi değildir. Bir toplumun yaşayışına, yaşayış şekline, hayata bakış tarzına, maddi ve manevi değerlerine, inançlarına kısacası kültürüne ilişkin ilk bilgileri söz varlığından elde edebiliriz. Söz varlığı toplumun konuştuğu dilin sözcük­lerini, deyimlerini, hazır söz kalıplarını, atasözlerini kapsar.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.