Türk Dili 1
Deneme Final Sınavı 7
1.

“Bir dil ailesi içinde yer alan ancak cografi bakımdan ailenin diğer üyelerine komşu ya da yakın olmayan ya da eldeki dil bilimsel verilere göre herhangi bir dil ailesi içinde yer almayan veya aynı dil ailesi içinde yakın akrabası bulunmayan dil” aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "C" İzole dil
Soru Açıklaması

İzole dil, bir dil ailesi içinde yer alan ancak cografi bakımdan ailenin diğer üyelerine komsu ya da yakın olmayan ya da eldeki dil bilimsel verilere göre herhangi bir dil ailesi içinde yer almayan veya aynı dil ailesi içinde yakın akrabası bulunmayan dildir.

2.

..... gökden insen sana yer yok,

Yüri var gel Arabdan ya Acemden

Boşlukta şairimiz ismini kullanarak kendi döneminde ilginin Arap ve Acem diyarlarından gelenlere, dolayısıyla Arapça ve Farsça yazanlara yöneldiğini vurgulayan şair aşağıdakilerden hangisidir ?

Doğru Cevap: "C" Mesihi
Soru Açıklaması

Mesihî de döneminde ilginin Arap ve Acem diyarlarından gelenlere, dolayısıyla Arapça ve Farsça yazanlara yöneldiğiniMesihî gökden insen sana yer yokYüri var gel Arabdan ya Acemdensözleriyle vurgulamıştı.

3.

Aşağıdaki özelliklerden hangisi Türkçeye ait değildir?

Doğru Cevap: "C" Hemen hemen tüm sözcüklerde erillik-dişillik özelliğinin olması
Soru Açıklaması

Türkçe kökenli kelimelerde inek-dana, horoz-tavuk, erkek-kadın vb. birkaç kelime dışında erillik-dişillik özelliği bulunmamaktadır. Doğru cevap C’dir.

4.

“Her yerde ve her zaman kullanılmayan veya kullanılmaması gereken çoklukla eğitimsiz kişilerin söylediği söz veya deyim” diye tanımlanan dil türü aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "B" Argo
Soru Açıklaması

TDK’nin Türkçe sözlüğünde (www.tdk.gov.tr) argo bir dil turu olarak değil ‘1. Her yerde ve her zaman kullanılmayan veya kullanılmaması gereken çoklukla eğitimsiz kişilerin söylediği söz veya deyim, 2. mecaz. Serserilerin, külhanbeylerinin kullandığı söz veya deyim’ sözleriyle sözlüksel bir birim olarak açıklanmaktadır. Argonun prestiji ölçünlü dile göre çok düşüktür, denilebilir.

5.
Aşağıdaki kelimelerin hangisinde aitlik eki yoktur?
Doğru Cevap: "E" eki
Soru Açıklaması
6.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde edat öbeği bulunmaktadır? 

Doğru Cevap: "B" Aşka dair son umutları da tükendi. 
Soru Açıklaması

"Aşka dair" edat öbeği yapısındadır. 

7.

Bir dilin belli kurallarla yazıya geçirilmesi; söz varlığının yürürlükte olan ses, biçim, köken bakımından kurallara uygun olarak yazılması, noktalama işaretlerinin yerli yerinde kullanılması olarak tanımlanan dil bilgisi terimi aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "C" Yazım
Soru Açıklaması

Yazım, imla olarak da adlandırılan ve bir dilin belli kurallarla yazıya geçirilmesi; söz varlığının yürürlükte olan ses, biçim, köken bakımından kurallara uygun olarak yazılması, noktalama işaretlerinin yerli yerinde kullanılması olarak tanımlanan dil bilgisi terimidir. Doğru cevap 'dir.

8.
I. Titreşimli/titreşimsiz II. Ağız/geniz III. Darlık/GenişlikIV. Sürekli/süreksiz V. Artlık/Önlük Yukarıdaki özelliklerden hangileri ünsüzlerin sınıflandırılmasında kullanılan ölçütlerden değildir?
Doğru Cevap: "D" III ve V
Soru Açıklaması
"Türkçenin ünsüzleri genel olarak; oluşum/boğumlanma yerlerine (çıkaklarına) göre, ötümlü/ötümsüz (titreşimli/titreşimsiz) olmalarına göre, sürekli/süreksiz olmalarına göre, ağız/geniz ünsüzü olmalarına göre dört grupta sınflandırılır. " O halde D doğru cevaptır.
9.

"Motivasyonu yüksekti ama yeterince iyi bir aday değildi." cümlesi yapısına göre nasıl bir cümledir?

Doğru Cevap: "A" Sıralı
Soru Açıklaması

Burada, anlamca ilişkisi bulunan ve birbirine bağlaçla bağlanan cümleler bulunmaktadır. Bu, bir bağlı cümledir.

10.

Öğrenci: “Öğretmenim “yumurta”ya neden yumurta adını vermişler?”

Öğretmen: “Yumru'ya benzediği için.”

Yukarıdaki diyalogda yer alan yumurta kelimesinin isminin verilmesinde dilin gelişmesinde yer alan aşağıdaki faktörlerden hangisinden yola çıkılmıştır?

Doğru Cevap: "A" Şekil benzerliğinden
Soru Açıklaması

'Yumurta’ sözcüğü Türkçede yumurtanın yumru şekliyle adlandırılmıştır.

11.

Bir dil dersinde öğretmen öğrencilere “ Günümüzde kullanılan dillerle yıllar önce konuşulmuş olan diller arasında gerçek anlamda gelişmişlik konusunda büyük bir fark yoktur.” cümlesini kurarak dilin hangi özelliğini paylaşmıştır?

Doğru Cevap: "D" Dilde ilkel dil, gelişmiş dil ayrımı yoktur.
Soru Açıklaması

Yeryüzünün tarihî veya modern bütün dilleri gerçek anlamda çok gelişmiş sistemlerdir

12.

Garibname adlı eseri kim yazmıştır?

Doğru Cevap: "A" Âşık Paşa
Soru Açıklaması

Âşık Paşa

13.
Aşağıdaki sözcüklerin hangisinde yer değiştirme olayı vardır?
Doğru Cevap: "A" kirbit
Soru Açıklaması
14.

"Devlet yönetimi, eğitim, ekonomi vb. bütün alanlarda kullanılan, yasal, kurumsal, toplumsal desteği, edebî geleneği, ortak yazım sistemi, genel kabul gören sözlüğü, yazım kılavuzu, ortak söyleyiş sistemi vb. bulunan dil veya değişke."

Yukarıda tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir? 

Doğru Cevap: "A" Ölçünlü Dil
Soru Açıklaması

Ölçünlü dil (standart/ölçünlü değişke): Devlet yönetimi, eğitim, ekonomi vb. bütün alanlarda kullanılan, yasal, kurumsal, toplumsal desteği, edebî geleneği, ortak yazım sistemi, genel kabul gören sözlüğü, yazım kılavuzu, ortak söyleyiş sistemi vb. bulunan dil veya değişke. Bu nedenle doğru cevap A'dır.

15.

'Sanıyordu ki hiç başaramayacak.'

Yukarıdaki cümleyle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

Doğru Cevap: "A" Birleşik cümle
Soru Açıklaması

ki’li Birleşik Cümle: Bir temel cümle ile temel cümleye ki bağlacı ile bağlanan biryan cümleden oluşan birleşik cümledir. Bu yapıdaki cümlelerde temel cümle, yancümleden önce yer alır.

16.

I. Türkçeye karşı kayıtsızlık ve duyarsızlık

II. Yabancı dillere özenme 

III. Toplumda Türkçe bilincinin gereğince yaygınlaşmamış olması

IV. Türkçe dil yapısının zorluğu 

Yukarıda sıralanan özelliklerden hangisi ya da hangileri Türkçenin kullanımında yaşanan sorunların başında gelmektedir? 

Doğru Cevap: "B" I, III 
Soru Açıklaması

Gündelik dilde, öğretim hayatında, kitle iletişim araçlarında ve sosyal medyada Türkçenin kullanımında yaşanan sorunların başında Türkçeye karşı kayıtsızlık ve duyarsızlık, toplumda Türkçe bilincinin gereğince yaygınlaşmamış olması gelmektedir. Doğru yanıt B'dir. 

17.

Aşağıdakilerden hangisinde bir yazım yanlışı yapılmıştır?

Doğru Cevap: "E" Şöför
Soru Açıklaması

Seslerden oluşan dilin belli kurallarla yazıya geçirilmesi yazım (imla) olarak adlandırılır. Sözlü anlatımdaki ifadelerin yazıya geçirilmesi sırasında sözcüklerin, özel adların, deyimlerin, hazır söz kalıplarının, eklerin yazımında belirlenmiş kurallara uyulmazsa bir süre sonra dilin ortak iletişim aracı olma niteliği sarsılabilir. Bu durum yazılı anlatım bozukluğuna yol açacağı gibi kuralsız olarak yazılmış bu yazıların okunuşunda da sözlü anlatım bozukluklarının ortaya çıkmasına yol açacaktır. Bu bakımdan yazılan her yazının geçerli yazım kurallarına uygun olması gerekir. Örneğin makine yerine makina, meyve yerine meyva, kurdele yerine kordale veya kurdela, egzoz yerine eksoz veya egsoz, şoför yerine şofor veya şöför yazmak birer yazım yanlışıdır. Bu nedenle doğru cevap E'.dir.

18.
Günümüzde birçok işletmenin isim seçiminde yabancı isimleri kullanmasının sebepleri nelerdir?
Doğru Cevap: "B" Evrensel olduklarını göstermek için
Soru Açıklaması
Günümüzde en geçerli ve yaygın yabancı dil niteliğini kazanmış olan İngilizce, pek çok dili etkilemektedir. İngilizce sözcükler dillere geçmekte ve onların söz varlığına yerleşmektedir. İngilizcenin dünya pazarında kendisini kabul ettirmesi sonucunda başka ülkeler de ürettikleri ürünlere İngilizce adlar vermektedir. İş yerleri, işletmeler, daha kaliteli ürünler sattıklarını, evrensel olduklarını göstermek için yabancı adlar almakta tereddüt göstermemektedir
19.

Sosyal medyanın dil kirliliği ve yozlaşması konusunda etkili olmasında aşağıdaki özelliklerden hangisi sayılamaz?

Doğru Cevap: "A" İletişim kurma becerisi kazandırması
Soru Açıklaması

Sosyal medya ortamında kullanılan dil daha çok ünlü harflerin tercih edilmediği,sözcüklerin asıllarının yerine kısaltmalarının bol bol kullanıldığı,sözcüklerin yerini alan simgelerin yer aldığı bir dildir.Bütün bunlar dilde kirliliğe ve yozlaşmaya sebep olur. Ancak sosyal medyanın iletişim becerisi kazandırma özelliğinin olduğu ispat edilemeyecek bir durumdur.

20.

Birleşik Sözcükler; birden fazla sözcüğün anlam kayması, ses kaynaşması, sözcük türü kayması yollarıyla oluşturdukları sözcük öbeğidir. Aralarına ek girmez. Cümlede ad görevindedirler.

Aşağıdakilerden hangisi birleşik sözcük örneğidir?

Doğru Cevap: "C" Sultan Selim hakkında bilgi topladık.
Soru Açıklaması

Birden fazla sözcüğün anlam kayması, ses kaynaşması, sözcük türü kayması yollarıyla oluşturdukları sözcük öbeğidir. Aralarına ek girmez. Cümlede ad görevindedirler. O¨rnek: Sultan Selim hakkında bilgi topladık. Doğru cevap C'dir.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.