Radyo Televizyon Üst Kurulu yasasında değişiklik öngören 3984 sayılı Kanun’un değiştirilmiş 4. Maddesinin h) fıkrası; “Türkçenin; özellikleri ve kuralları bozulmadan konuşma dili olarak kullanılması; millî birlik ve bütünlüğün temel unsurlarından biri olarak çağdaş kültür, eğitim, ve bilim dili hâlinde gelişmesinin sağlanması” Resmi Gazete'de hangi tarihte yayımlanarak yürürlüğe girmiştir?
21 Mayıs 2002 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Doğru cevap C'dir.
"Dün eve genç bir kız geldi" tümcesindeki bağımsız biçim birimler nelerdir?
Bağımsız biçim birimler (kök):Tek başlarına kullanılabilenbiçim birimlerdir. Bağımlı biçimbirimler (ek) ise tek başlarınakullanılamayan biçim birimlerdir.Bağımlı biçim birimler görevleriniyerine getirebilmeleri içinbağımsız biçim birimlerineihtiyaç duyarlar. Örneğin, “kızlareve gitti.” cümlesinde “kız, ev,git” bağımsız biçim birimlerkensözcüklere eklenen “-lar, -e, -ti”ekleri bağımlı biçim birimlerdir.
Aşağıdakilerden hangisi bir dilin kollarından birinin yani bir lehçesinin bir ülke ya da bölge içerisinde küçük ses farklılıklarıyla birbirinden ayrılan kollarına verilen isimdir?
Bir dilin kollarından birinin yani bir lehçesinin bir ülke ya da bölge içerisinde küçük ses farklılıklarıyla birbirinden ayrılan kollarına ağız denir. Doğru yanıt D'dir.
Türk yazı dilleri içerisinde en fazla konuşura sahip türkçe aşağıdakilerden hangisidir?
Türk yazı dilleri içerisinde en fazla konuşura sahip Türkiye Türkçesi, yalnızca Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde değil Balkanlar’da, Orta Doğu’da, Kafkaslar’da yazı dili olarak kullanılmaktadır.
Türkçe ses bilgisinin temel ilkelerinden hareketle bazı ölçütler ve özellikler çerçevesinde herhangi bir metinde yer alan sözcüklerin büyük bir bölümünün köken açısından Türkçe olup olmadığını kestirmek mümkündür. Aşağıdakilerden hangisi Türkçe olup olmaması bakımından diğerlerinden farklıdır?
Jandarma, zangır zangır, hesap, ad Tükçe sözcük değilken yabancı Türkçe bir sözcüktür ve diğerlerinden bu nedenle farklıdır. Doğru yanıt D'dir.
Başlangıçta kişi adı, marka adı vb. özel ad olan sözcükler genelleşerek belirli bir türün genel adı haline gelebilir. Aşağıdaki kelimelerden hangisi buna bir örnektir?
Türkçede jilet tıraş bıçağı yapımcısı İngiliz Gilette’in adından genellemeye uğramıştır. Doğru cevap C'dir.
I- 'Lezzetli yemek' yerine 'güzel yemek'
II-'Alıyor' yerine 'alıyo' kullanılması
III-'Show' yerine 'gösteri'
IV- 'Arabaylan' yerine 'arabaylan'
yukarıdaki yanlış Türkçe kullanımlarından hangi ikisi aynı hatadan kaynaklıdır?
I. maddede kısıtlı söz varlığından kaynaklanan bir yanlış bulunmaktadır, güzel kelimesi bir çok sıfatın yerine geçmektedir.III. maddede ise yabancı kelime kullanımı görülmektedir. II ve IV. maddelerde söyleyiş bozukluğundankaynaklı yanlış vardır. Yerel kullanım etkisiyle bazı sözcüklerin çekiminde /r/ sesi ile birlikte birtakım seslerin düşürüldüğü (örneğin alıyo, bakıyon) görülürken kimi sözcüklerin kullanımında da ses türemesine (örneğin evdeykene, arabaylan) tanık olunmaktadır. Yerel söyleyiş özelliği olarak nitelenebilecek bu türden kullanımların ölçünlü Türkçede yer almaması gerekir. Doğru cevap B şıkkıdır.
Hangi yıldan itibaren sunucuların ve yapımcıların seçiminde Türkçeyi doğru ve güzel konuşma, yazma niteliği göz ardı edilmeye başlanmıştır?
Türkiye’de kitle iletişiminin kamu yayımcılığı tekelinde olduğu dönemlerde sunucuların ve yapımcıların seçiminde Türkçeyi doğru ve güzel konuşma, yazma niteliği aranırken 1990 yılında başlayan özel yayımcılıkta bu nitelik göz ardı edilmeye başlanmıştır. Doğru cevap C'dir.
Aşağıdakilerden hangisi belirtili ad tamlamasının tamlanan ögesindeki iyelik ekinin düşmesiyle oluşan kısaltma ögesine örnektir?
"Sizin ev" belirtili ad tamlamasının tamlanan ögesindeki iyelik ekinin düşmesiyleoluşan kısaltma öbeğine örnektir.
I. İngilizce
II. Rusça
III. Sırpça
IV. Bulgarca
V. Fransızca
Yukarıdaki dillerden hangilerinin Türkçe'den etkilendiği ifade edilmektedir?
Rusçadan Türkiye Türkçesine geçen otuz dokuz söze karşılık Rusçanın Türk yazı dillerinden ve lehçelerinden alıntılarının sayısı bin beş yüzün üzerindedir.
Türkçedeki 5.500 ’ün üzerindeki Fransızca alıntıya karşılık bu dile geçen Türkçe kökenlisözcük sayısı yüze yakındır.
Bulgarcadan Türkçeye geçen yirmi iki söze karşılık Bulgarcada ajràn ‘ayran’, bej ‘bey’,boyadžiya ‘boyacı’, gjuvèč ‘güveç’, djuzen ‘düzen’, djušeme ‘döşeme’ gibi yaklaşık altı yüz Türkçe alıntı kullanılmaktadır.
Türkçeden en fazla sözcüğün geçtiği dil Sırpçadır. Bir zamanlar dokuz bine yakın sözcüğün bulunduğu belirlenmiştir.
Türkçe Sözlük’teki beş yüz on üç alıntıya karşın İngilizcedeki Türkçe alıntıların sayısıdört yüzün üzerindedir.
Yukarıdakilerden hangisi deyimler için doğrudur?
Deyimler anlatıma açıklık kazandıran ve renk katan söz varlığı ögeleridir. Her dilin söz varlığında deyimler vardır. Kimi deyimler belirli dillere özgü olsa da bunların benzerleri başka dillerde de görülebilir. Konuyla ilgili çalışma yapanların tanımlarından hareketle şöyle bir deyim tanımı yapılabilir: İki veya daha fazla sözcükten oluşan, anlatım gücünü artırmak için az çok mantık dışına kayan, gerçek anlamından uzak, ilgi çekici bir anlam yüküne sahip, bazı sözcükleri değişmeyip bazıları değişebilen, toplum tarafından ortaklaşa benimsenen kalıplaşmış söz gruplarına deyim denir.
Aşağıdakilerden hangisi cümlenin temel ögelerinden biridir?
Yeryüzündeki bütün dillerde cümlenin temel ögeleri yüklem ve öznedir. Doğru cevap D'dir.
Aşağıdakilerden hangisi sözcük öbekleriyle ilgili doğru bir ifadedir?
Konuya ilişkin alan yazın incelendiğinde araştırmacıların sözcük öbeklerini tanımlamalarından Türkçede yer alan sözcük öbeklerinin genel özellikleri şöyle sıralanabilir (Eker, 2006; Karahan, 2006; Kerimoğlu, 2006; Demir ve Yılmaz, 2009; Gökdayı, 2010; Doğan, 2013): • Sözcük öbekleri herhangi bir yargı bildirmezler ancak yine de anlamlı bir bütünlük gösterirler. • Sözcük öbekleri iki ve/ya daha fazla sayıda sözcükten oluşabilir. • Öbekleri oluşturan sözcükler, kurallı bir biçimde bir araya gelir. Bu kurallılık çerçevesinde, yardımcı öge olan sözcük önce, asıl öge olan sözcük sonra gelerek öbeği oluştururlar. • İkiden fazla sözcükten oluşan öbeklerde iç içe geçmiş öbekler bulunabilir. • Sözcük öbekleri, eklenme açısından tek bir sözcük gibi işlem görür ve çekim ekleri öbeğin son ögesine getirilir. • Sözcük öbekleri cümlede anlamı genişletme, pekiştirme, belirtme ve niteleme görevlerini yerine getirirler. Herhangi bir ayrıntının belirtilmesi sözcük öbekleriyle mümkündür ve cümlenin ögeleri de bu tür öbeklerle daha ayrıntılı hâle getirilebilir. • Sözcük öbekleri, cümlede tek bir öge gibi işlev görürler.
Bir dilin zenginliği aşağıdakilerden hangisi ile ilgilidir?
A,B,C ve E şıkları bir dilin zenginliğiyle ilgili olmayıp çeldiricidirler. Doğru yanıt 'D'
Sözcük öbekleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Sözcük öbekleri, birden çok sözcüğün cümle içinde tek işlevle kullanılacak şekilde bir araya getirilerek belirli kurallar içinde yan yana dizilmesinden oluşan yargısız dil birimleridir (Demir- Yılmaz, 2009; Karahan, 2006).
Hangisi Türk Dili için Atatürk'ün çalışmalarından biri değildir?
I. Bakü Türkoloji Kurultayı Atatürk tarafından organize edilmemiş sadece ülkeden katılım sağlanmış bunu sonucunda Latin harflerinin kabulü uygun bulunmuştur.