Türk Dili 2
Deneme Ara Sınavı 1
1.

Sözcüklerin hangisi diğerlerinde farklı bir yazım kuralı gerçekleşmiştir?

Doğru Cevap: "D" Azıcık
Soru Açıklaması

İkinci Hecelerdeki Ünlülerin DüşmesiTürkçede kurallı olmamakla birlikte gönül, beyin, koyun (göğüs), göğüs, burun, alın, oğul, ağız, bağır gibi sözcüklere ünlüyle başlayan ek geldiğinde ikinci hecedeki dar ünlüler (yani /ı/, /i/, /u/, /ü/) düşer: gönül+ü+m > gönlüm, koyun+u+n+a > koynuna, burun+u > burnu vb. Dilimizde çevir- ve devir- fiillerinin edilgen biçimlerinde de aynı olay görülür: devir- / devril-, çevir- / çevril-. Ancak bu durum, avuç, büyük, küçük, yanıt, çözüm, kömür, düğüm, geyik, buçuk, açık, soluk vb. birçok sözcükte görülmez: geyik+e > geyiğe, kanıt+a > kanıta, düğüm+ü > düğümü, soluk+u+m > soluğum vb. Fermanı tekrar çevreye sardı. Koynuna koyacaktı. Fakat göğsünün görünmez bir cendere ile sıkıldığını duydu. (Ömer Seyfettin, Ferman)

2.

Aşağıdakilerden hangisi büyük harfle başlatılmaz?

Doğru Cevap: "C" Meslek isimleri
Soru Açıklaması

Bütün özel isimler -kişi adları ve soyadları, ülke, millet, dil, din, mezhep, gezegen, yer, bölge, yerleşim birimleri, kurum, kuruluş, eser, gazete, dergi, kanun, tüzük, dönem, mevsim, (belirli bir tarih bildiren) ay ve gün, bayram, toplantı vb. isimleri - büyük harfle başlatılır. C seçeneğindeki meslek isimleri bunlar arasında değildir.

3.

Sözün istenmeyen şekilde bittiğini, kesik cümlelerdeokuyana bırakılan parçayı göstermede, ayıp karşılanankelimelerin yerine, metinlerin okunamayan yerlerinigöstermede kullanılan yardımcı işaret aşağıdakilerdenhangisidir?

Doğru Cevap: "C" Üç nokta
Soru Açıklaması

Sözün istenmeyen şekilde bittiğini, kesikcümlelerde okuyana bırakılan parçayı göstermede, ayıpkarşılanan kelimelerin yerine, metinlerin okunamayanyerlerini göstermede kullanılan yardımcı işaret üçnoktadır.

4.
Aşağıdakilerden hangisi bir deneme türü değildir?
Doğru Cevap: "D" Bilimsel deneme.
Soru Açıklaması
Denemelerde belge, tanık ve araştırmalara yer verme zorunluluğu yoktur.
5.

Aşağıdakilerden hangisinde sözcük sonunda /t/ > /d/ nöbetleşmesi ile ilgili bir yazım yanlış vardır?

Doğru Cevap: "D" yanıt > yanıdı
Soru Açıklaması

Seçeneklerdeki dördüncü, ardına, sırtını ve derdi yazımları doğrudur ancak D seçeneği yanıtı şeklinde yazılmalıdır.

6.
Tercüman-ı Ahval gazetesiyle Türk basınına girmiş olan yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: "C" Makale
Soru Açıklaması
Makale, gazetecilikle doğmuş, gazetecilikle birlikte gelişmiş bir yazı türüdür. Makale türü, ilk özel gazete olan Tercüman-ı Ahval’de Şinasi’nin yazmaya başladığı makalelerle Türk basınına girmiştir.
7.
Bir yazının amacına ulaşabilmesi için uyulması gereken kurallara ne denir?
Doğru Cevap: "A" Yazım kuralları
Soru Açıklaması
8.

Aşağıdaki eklerden hangisi büyük ünlü uyumuna girer?

Doğru Cevap: "D" +DAn
Soru Açıklaması

Türkçede isimlere gelen +ki, +ken, +leyin,+(ı)mtırak ekleri ile fiillere gelen -(X) yor eki uyuma girmez: yoldaki, yoldayken, akşamleyin, yeşilimtırak, görüyor. Bunların dışında isimlere gelen +DAş ekinin de uyuma girmediği görülür: yoldaş, arkadaş, türdeş, işteş, evdeş sözcüklerinde uyuma girer; ancak meslektaş, kardeş, ülküdaş sözcüklerinde uyuma girmez. Ayrılma hal eki olan “+DAn” eli ise büyük ünlü uyumuna girer. Doğru cevap D’dir.

9.

Aşağıda verilen sözcüklerden hangisinin yazımı doğrudur?

Doğru Cevap: "A" köpek balığı
Soru Açıklaması

Hayvan veya bitki, eşya veya alet, durum, yer, bilim ve bilgi, yiyecek, gökcisimleri, organ, zaman, renk, yön, yol ve ulaşım vb. bildiren sözcüklerden birisi ile oluşan ve bunlardan birisinin anlamını koruduğu birleşiksözcükler ayrı yazılır.köpek balığı, muhabbet kuşu, hamam böceği, deniz yılanı, küpe çiçeği, yer elması, şeker kamışı, kuru incir, tuz ruhu, sirke ruhu; boy aynası, çakmak taşı, masaörtüsü, ay tutulması, baş dönmesi, kalp çarpıntısı, gece yarısı, hafta başı; gül rengi,gece mavisi, açık sarı, koyu yeşil, ses bilgisi, halk bilimi, Çoban Yıldızı, Kutup Yıldızı,Kuyruklu Yıldız, gök taşı, Doğu Anadolu, Kuzey kutbu, Kemalpaşa tatlısı, içli köfte,badem şekeri, Adana kebabı, maden suyu, meyve tatlısı, aşık kemiği, işaret parmağı, azı dişi, takma kirpik, köprü yol, çevre yolu, keçi yolu vb.

Doğru cevap A seçeneğidir.

10.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem büyük ünlü uyumuna, hem de küçük ünlü uyumuna uymayan bir sözcük bulunmaktadır?

Doğru Cevap: "E" Uzak bir sevgiden her ne kalmışsa, unutuldu ve duruldu kalbimiz.
Soru Açıklaması

fani, rüzgar, liman, istiyorum, kalbimiz sözcükleri Büyük Ünlü Uyumuna uymamaktadır. İstiyorum sözcüğünde ise hem Büyük Ünlü Uyumuna, hem de Küçük Ünlü Uyumuna uyumsuzluk söz konusudur. – yor şimdiki zaman eki Küçük Ünlü Uyumu kuralına daima aykırıdır. Çünkü Türkçe sözcüklerde o, ö ünlüleri sadece ilk hecede yer alır.

 

11.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yoktur?

Doğru Cevap: "A" Beyini sulandı.
Soru Açıklaması

Türkçede kurallı olmamakla birlikte gönül, beyin, koyun (göğüs), göğüs, burun, alın, oğul, ağız, bağır gibi sözcüklere ünlüyle başlayan ek geldiğinde ikinci hecedeki dar ünlüler (yani /ı/, /i/, /u/, /ü/) düşer. Bu nedenle A seçeneği “Beyni sulandı.” şeklinde olmalı.  Doğru cevap A’dır.

12.

Aşağıdaki cümlelerde altı çizili ikilemelerden hangisinin yazımı doğrudur?

Doğru Cevap: "E" Pisi pisine yok olur gidersin.
Soru Açıklaması

:Bütün ikilemeler ayrı ve araya herhangi bir noktalama işareti konulmadan yazılır. Pekiştirme sözcükleri ise bitişik yazılır.  Pisi pisine ikilemedir; diğerleri pekiştirme sözcükleridir.

13.

I- Masadaki anahtar kimin?

II- Yemeği çok yapayımki misafirlere yetsin

III- Derlerki buralarda çok yaban domuzu olurmuş.

IV- Oraya hiç gitmedim yolu nasıl bilebilirim ki!

'ki' nin yazılımı hangi şıkta doğru verilmiştir?

Doğru Cevap: "A" I ve IV
Soru Açıklaması

I'de aitlik anlamında IV'te  pekiştirme görevinde kullanılmıştır. I'de bitişik Iv'te ayrı yazılır. II ve III'te ise bağlaç olduğu için ayrı yazılmalıydı. Doğru cevap A şıkkıdır.

14.
Hangisi “yaşam öyküsü” ile eş anlamlıdır?
Doğru Cevap: "A" Biyografi
Soru Açıklaması
15.

Aşağıdakilerden hangisinde ünlü düşmesinin olduğu bir sözcükte ünlü daralması da vardır?

Doğru Cevap: "A" Altı haftadır bizim takımımızda oynuyordu.
Soru Açıklaması

oyun –a – yor –du biçiminde kök ve eklerine ayırdığımızda kökte bir ünlü düşmesi görülmektedir. Aynı zamanda da – a isimden fiili yapım eki daralmış, -u olmuştur.

16.
Dilimizde bazı sözcükler ünlü ile başlayan ek aldıklarında son harfleri değişir. buna göre aşağıdakilerden hangisi bu nöbetleşmeye örnek teşkil eder?
Doğru Cevap: "C" Ç-C
Soru Açıklaması
İki veya daha fazla heceli sözcüklerin sonundaki /ç/ sesleri , ünlüyle başlayan ekle kullanıldığında /ç/ > /c/ olur: kıvanç+ı+m > kıvancım.
17.

Aşağıdaki örnekte hangi yazım kuralı ihlal edilmiştir?

Bir kadın gurubu, gözleri komutanın penceresine dikili duruyor.

Doğru Cevap: "E" Yabancı Sözcüklerin Yazımı
Soru Açıklaması

Özel İsimler Dışındaki Yabancı Sözcüklerin Yazımı: Türkçede sözcük başında çift ünsüz bulunmaz. Batı dillerinden giren bu tip sözcükler genellikle aslına uygun biçimde yazılır: gramer, stop, kral, kritik, plan, tren, slogan, psikoloji, staj, spor, program, propaganda, kriz, traktör, grafik, strateji vb. Verilen örnekte de gurup sözcüğü yanlış yazılmıştır. Doğrusu, grup olmalıdır. Doğru cevap E’ dir.

18.

Eleştirmenin yapıtı değerlendirmekten çok, yapıtın bir okur olarak kendisi üzerindeki etkilerini değerlendirdiği eleştiri türü hangisidir?

Doğru Cevap: "E" Okura dönük eleştiri
Soru Açıklaması

Okura dönük eleştiri; eleştirmenin yapıtı değerlendirmekten çok, yapıtın bir okur olarak kendisi üzerindeki etkilerini değerlendirdiği eleştiridir. Bu tür eleştiri belli ölçütlere göre yapılmadığı için deneme havasındadır ve özneldir. İzlenimci eleştiri bu tür içindedir.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.